Το μαρτύριο του… «κόφτη»

Του Γιάννη Χρηστάκου

Στα βαθιά νερά και με την πίεση χρόνου, από τους δανειστές, κολυμπά η κυβέρνηση για να κλείσει αφενός την εφαρμογή των προαπαιτουμένων από την πρώτη αξιολόγηση για να πάρει τη δόση των 2,8 δισ. ευρώ και αφετέρου να ολοκληρώσει τη δεύτερη αξιολόγηση μέσα σε εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες και προβλέψεις. Το θετικό περιβάλλον και την αισιοδοξία που βλέπουν Δραγασάκης – Τσακαλώτος – Χουλιαράκης και Σταθάκης δεν συμμερίζονται οι παράγοντες της ευρωπαϊκής και διεθνούς οικονομίας- που παρακολουθούν την εξέλιξη του ελληνικού προγράμματος- και ο βασικός παρονομαστής στις πολιτικές εξελίξεις, είναι ο περιβόητος «κόφτης» που συμφώνησε η κυβέρνηση με τους δανειστές. Οι παράγοντες για την αποφυγή του σήμερα, είναι αστάθμητοι και τα δεδομένα των επόμενων δύο μηνών θα είναι καταλυτικά για την στρατηγική της κυβέρνησης.

Πέρα από τα σενάρια των εκλογών, που επανέφερε στο σκηνικό με τις προβλέψεις της η Αμερικανική Κεντρική Τράπεζα (BofA), καταγράφονται αρκετοί σημαντικοί παράγοντες στην πορεία της ελληνικής οικονομίας που συνδυαστικά αθροίζουν σύννεφα φθινοπωρινής μπόρας πάνω από το Μαξίμου. Όλα αυτά τα γνωρίζουν ο Αλέξης Τσίπρας και το οικονομικό επιτελείο και γι αυτό ετοιμάζονται για μία καθαρά πολιτική μάχη απέναντι στους δανειστές έχοντας διπλό στόχο: Αφενός, να κερδίσουν ότι περισσότερο γίνεται από τη δύσκολη διαπραγμάτευση της επόμενης αξιολόγησης και αφετέρου, να ενδυναμώσουν τη φθαρμένη κυβερνητική εικόνα στους πολίτες βάζοντας στο κοκτέιλ, νέες υποσχέσεις κοινωνικής δικαιοσύνης και τον ανένδοτο για την πάταξη της διαπλοκής. Επίσης το φθινόπωρο θα έχει και ανασχηματισμό αλλά και δημοψήφισμα.

Ο ΚΟΦΤΗΣ…

Ο Αλέξης Τσίπρας και το οικονομικό επιτελείο λειτουργούν, για πρώτη φορά σε μνημονιακή κυβέρνηση, υπό το βάρος του αυτόματου «κόφτη» που οι ίδιοι συμφώνησαν στο τρίτο μνημόνιο. Οι προηγούμενες κυβερνήσεις είχαν μεν, τη τρόικα και τις ανυποχώρητες θέσεις της, αλλά τώρα, για πρώτη φορά, έχει ψηφιστεί ο αυτόματος μηχανισμός που θα κόβει δαπάνες και συντάξεις όταν δεν πιάνονται οι στόχοι χωρίς να χρειάζονται άλλες διαπραγματεύσεις για αυτό το θέμα. Επειδή πρόκειται για τεχνική διαδικασία η οποία όμως περιγράφεται ξεκάθαρα, είναι σημαντικό να τοποθετηθεί η λειτουργία του μέσα σε ένα χρονικό όριο. Σε γενικές γραμμές, ο «κόφτης» για να ενεργοποιηθεί θα πρέπει να έχει φτάσει η άνοιξη του 2017 και οι προβλέψεις να έχουν βγει έξω από τις ράγες. Στην πραγματικότητα, ο «κόφτης» είναι μία από τις πιο έξυπνες επιλογές των δανειστών. Γιατί; Γιατί γνωρίζουν πως η κυβέρνηση θα κάνει από μόνη της ότι είναι δυνατόν για να μην ενεργοποιηθεί και άρα χάσει το όποιο πολιτικό κεφάλαιο της απομένει. Και είναι ακριβώς έτσι. Αν ακούγεται σήμερα μία αλήθεια από επίσημα κυβερνητικά χείλη είναι ότι ο κόφτης δεν θα ενεργοποιηθεί. Κι αυτό, διότι θα φροντίσει νωρίτερα, η ίδια η κυβέρνηση, να ενεργοποιήσει μέτρα εξοικονόμησης εσόδων ώστε να καλυφθούν τυχόν κενά από τους στόχους. Για να καταλάβει κανείς τι σημαίνει αυτό, απλούστατα σημαίνει νέα μέτρα, ελληνικής επινόησης, ώστε να μην φτάσει η ενεργοποίηση του μέτρου. Ήδη, σε πρώτη φάση έχει συζητηθεί προληπτικά πως το πρώτο μέτρο που θα ληφθεί, εάν χρειαστούν κι άλλα έσοδα, είναι η αύξηση της τιμής καυσίμων κατά 10 με 15 λεπτά. Και γενικότερα του κόστους ενέργειας, αφού προηγουμένως θα έχει ληφθεί η όποια δυνατή μέριμνα για τους οικονομικά αδύναμους. Σε αυτές τις οικονομικές αναλύσεις, η κυβέρνηση πάντως αντιλαμβάνεται πλήρως ότι από δω και πέρα, μετά τον ΕΝΦΙΑ που δεν καταργήθηκε, τις συντάξεις που μειώθηκαν, και όλες τις άλλες υποσχέσεις που έπεσαν στο κενό  ήρθε η ώρα της αλήθειας για πρώτη φορά από τον Ιανουάριο του 2015 που κυβερνά ο ΣΥΡΙΖΑ. Έτσι, δεν υπάρχουν άλλα περιθώρια για νέα άγνωστα μέτρα αφού συνυπολογίζεται και το κόστος της δεύτερης αξιολόγησης που έχει επίσης δομικές αλλαγές και ξήλωμα όποιων εργασιακών δικαιωμάτων απέμειναν.

…Η  ΔΕΘ ΚΑΙ…

Για την επίσκεψη του Αλέξη Τσίπρα στη Θεσσαλονίκη τα πράγματα φέτος είναι ξεκάθαρα. Δεν θα υπάρχουν υποσχέσεις, ούτε παροχές. Παρόλα αυτά, θα επιχειρηθεί μία δυνατή επικοινωνιακού τύπου επίθεση και μάλιστα θα έχει αναφορές και στον ΕΝΦΙΑ, τον οποίο ο πρωθυπουργός θα εξαγγείλει ότι θα τον αντικαταστήσει με έναν άλλο δικαιότερο φόρο με μεγαλύτερη κοινωνική ευαισθησία. Αν τελικά οριστικοποιηθούν οι εισηγήσεις που έχουν γίνει, θα ανακοινωθεί η απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ όσων έχουν ακίνητη περιουσία έως 50.000 ( ένα πολύ μικρό ποσοστό των ιδιοκτητών) και το κόστος θα μετακυληθεί στους υπόλοιπους. Παράλληλα, θα γίνει μία αποτίμηση του κυβερνητικού έργου και θα εξηγηθεί με βάση τα οικονομικά Τσακαλώτου ότι η χώρα το 2017 βαδίζει ολοταχώς για ανάκαμψη και ανάσχεση της ανεργίας. Με πιο απλά λόγια, θα δοθεί βάρος σε αυτό που λείπει σήμερα από όλους τους Έλληνες, την ελπίδα. Άλλωστε είναι αυτό το πεδίο στο οποίο θα βασιστεί και ο κύριος πολιτικός αντίπαλος, ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Βροντερή θα είναι η φωνή του πρωθυπουργού και για το θέμα της αδειοδότησης των τηλεοπτικών σταθμών καθώς έχει ανοιχτό πεδίο, μετά τον διαγωνισμό να επιτεθεί σε όλα τα παλιά κόμματα ότι ανέχτηκαν, κάτι το οποίο ο ίδιος μέσα σε ένα χρόνο διέλυσε.

… Η ΑΛΗΘΕΙΑ

Η σκληρή πραγματικότητα όμως που πρέπει να αντιμετωπίσει η κυβέρνηση καθώς είναι το μόνο που βλέπουν μπροστά τους οι πολίτες έχει συγκεκριμένα στοιχεία: Η ανεργία στη χώρα μας με προχθεσινή ανακοίνωση της Eurostat φτάνει στο 23,5 % και φυσικά έχει την πρωτιά. H δεύτερη Ισπανία είναι στο 19,6% δηλαδή τέσσερις μονάδες διαφορά! Ο μέσος ευρωπαϊκός όρος είναι 8,6%. Η υστέρηση εσόδων τον Ιούλιο αγγίζει το 10% και αν συνεχιστεί τους επόμενους μήνες τότε τα έσοδα θα βγουν εκτός ετήσιου στόχου. Οι επιχειρήσεις που κλείνουν ή αλλάζουν έδρα στη Βουλγαρία πολλαπλασιάζονται. Οι τράπεζες δεν βλέπουν επιστροφή κεφαλαίων που έφυγαν από τα capital controls και παρά τη συνεχιζόμενη επιχειρηματολογία πως δεν τις έκλεισε ο ΣΥΡΙΖΑ ,αλλά οι δανειστές το αποτέλεσμα παραμένει άσχημο ένα χρόνο μετά. Η ρευστότητα στην αγορά στέρεψε κι άλλο. Από το νέο έτος απελευθερώνονται οι πλειστηριασμοί και τα δάνεια περνούν στα funds. Οι αγρότες παράγουν με διπλάσιο κόστος απ ότι πωλούν. Η ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο πιάνει πάτο. Και φυσικά, η υπερφορολόγηση σκοτώνει όλα τα αναπτυξιακά σχέδια. Σε αυτά θα πρέπει να δοθούν πειστικές απαντήσεις και σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές ο πρωθυπουργός θα κάνει αναλυτικές αναφορές.