Του Πέτρου Λάζου: Οι καθρέφτες το φωνάζουν!

Τα χρηματιστήρια και οι αγορές χρέους μιας χώρας είναι προεξοφλητικοί μηχανισμοί και αποτελούν τον καθρέφτη των προοπτικών της οικονομίας της. Κάποιες φορές, αυτός ο καθρέπτης, μεταβάλλεται μερικά σε παραμορφωτικό αλλά αυτές οι περιπτώσεις αποτελούν τις εξαιρέσεις που επιβεβαιώνουν τον κανόνα, και όχι το αντίθετο.

Η Ελλάδα βρίσκεται στη δίνη της σοβαρότερης οικονομικής κρίσης της ιστορίας της, τα 10 τελευταία χρόνια. Στο διάστημα αυτό, το Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών και η δευτερογενής αγορά των ομολόγων ΗΔΑΤ, αποτύπωναν και εξακολουθούν ν’ αποτυπώνουν σωστά και στη διάσταση που αρμόζει, την πραγματική κατάσταση της οικονομίας.

Εξ ου και πολλοί γνώστες των αγορών, με ενδιαφέρον στα ελληνικά πράγματα αλλά χωρίς διάθεση άμεσης συμμετοχής στα οικονομικά δρώμενα, χρησιμοποιούν Λεωφόρο Αθηνών και ΗΔΑΤ σαν «μέσα παρακολούθησης». Ως «χρήσιμες ενδείξεις» για την πραγματική κατάσταση.

Κατά καιρούς, παρουσιάστηκαν κάποιες εξάρσεις! Φαινόμενο συνηθισμένο! Στις αγορές έτσι συμβαίνει. Όταν «υποψιάζονται» ή έχουν σοβαρούς λόγους να πιστεύουν ότι οι πιθανότητες βελτίωσης των οικονομικών μεγεθών είναι σημαντικές, αποτυπώνουν αυτήν την πιθανότητα άμεσα. Συνήθως με εξαιρετικά γρήγορο και «βίαιο» τρόπο. Πολύ περισσότερο όταν πρόκειται για αγορές με μειωμένη ρευστότητα…

Η πορεία του ΧΑ μέχρι τα μέσα του 2014 και η αλλαγή κατεύθυνσης κατόπιν, αποτελεί κλασικό παράδειγμα προεξόφλησης με πλήρη και ρεαλιστική απεικόνιση των προοπτικών της ελληνικής οικονομίας.

Αντίστοιχη εικόνα θα δει κανείς και στην αγορά ομολόγων αν και εκεί, η εξαιρετικά μειωμένη ρευστότητα και τα (πολύ μεγάλα) μεγέθη των επενδυτών-συμμετεχόντων, διαμορφώνουν μία σημαντικά ομαλότερη εικόνα…

Σήμερα, αν φυσικά πιστέψει κάποιος τις δοξασίες της κυβέρνησης, η Λεωφόρος Αθηνών θα έπρεπε (εδώ και πολλούς μήνες) να επιδεικνύει έντονα ανοδική πορεία και η απόδοση του δεκαετούς Ομολόγου Ελληνικού Δημοσίου (ΟΕΔ) benchmark να βρίσκεται σε επίπεδα χαμηλότερα ή, έστω, αντίστοιχα μ’ εκείνα του τέλους του 2009 (1-2 μήνες μετά τις εκλογές, συγκρινόμενα με τα βασικά επιτόκια δανεισμού της ΕΚΤ τότε και τώρα). Δηλαδή με την εποχή εκείνη όπου η Ελλάδα θεωρούνταν από τις αγορές μία υγιής μεν, επικίνδυνη και ύποπτη χρεοκοπίας δε, οικονομία της Ευρωζώνης.

Χαρακτηρισμός ο οποίος θα της ταίριαζε και σήμερα, εάν όλα έβαιναν καλώς. Όχι καλώς στον βαθμό για τον οποίο προσπαθεί να πείσει η κυβέρνηση, αλλά χειρότερα. Αρκετά χειρότερα. Κανονικά, με την έξοδό της από τα προγράμματα δημοσιονομικής προσαρμογής, η Ελλάδα θα έπρεπε να θεωρείται μία οικονομία εξυγιασμένη, συνοδευόμενη από αρκετές αμφιβολίες και σημαντικό, αλλά σε καμία περίπτωση υπερβολικό, κίνδυνο.

Δυστυχώς για όλους όσους κατοικούμε εδώ, τα πράγματα είναι διαφορετικά. ΠΟΛΥ διαφορετικά…

Το αποδεικνύει η τιμολόγηση των Ομολόγων Ελληνικού Δημοσίου (ΟΕΔ) από τις αγορές.

Στο δεύτερο εξάμηνο του 2009, το επιτόκιο δανεισμού της ΕΚΤ, βρισκόταν στο 1,75%. Σήμερα βρίσκεται στο 0,25%. Μία διαφορά του 1,5%!

Δηλαδή, θεωρώντας ότι οι προοπτικές της οικονομίας θα έπρεπε να κοστολογούνται, αν όχι καλύτερα, όμοια τότε και τώρα (γιατί να μην κοστολογούνται μετά από 8 χρόνια Μνημονίων;), ορθολογικά το επιτόκιο του δεκαετούς έπρεπε σήμερα να βρίσκεται στα επίπεδα που βρισκόταν το τελευταίο τρίμηνο του 2009 (περίπου 3,5-4,5%). Μείον τη διαφορά ανάμεσα στο επιτόκιο δανεισμού της ΕΚΤ τότε και τώρα. Επομένως, θα έπρεπε η απόδοση του δεκαετούς ΟΕΔ να βρίσκεται μεταξύ 2 και 3%!

Ενώ βρίσκεται ψηλότερα από το 4,5% και τις τελευταίες ημέρες η απόδοση συνεχώς αυξάνεται (για τον άπειρο αναγνώστη, όταν ανεβαίνουν οι αποδόσεις των ομολόγων η τιμή τους μειώνεται, δηλ. ο κάτοχος χάνει χρήματα).

Φυσικά, πολλοί θα θυμηθούν ότι τότε το ελληνικό κρατικό χρέος ήταν αξιολογημένο από τους μεγάλους οίκους ως απόλυτα αξιόχρεο, ενώ σήμερα ανήκει στη βαθμίδα «σκουπίδια» και η ΕΚΤ δεν το αποδέχεται πλέον ως εγγύηση δανεισμού (μετά τις 20 Αυγούστου και την φαεινή ιδέα των φωστήρων του Μαξίμου, για μη αποδοχή προληπτικής πιστοληπτικής γραμμής στήριξης).

Αυτή είναι μία απόλυτα σωστή παρατήρηση, η οποία αποδεικνύει αυτό ακριβώς που περιγράφηκε πιο πάνω, με τον παραλληλισμό των αποδόσεων του δεκαετούς. Η ελληνική οικονομία, σε καμία περίπτωση δεν θεωρείται αξιόχρεη και οι αγορές εκτιμούν το ρίσκο δανεισμού της ως υπερβολικό.

Με απλά λόγια, την θεωρούν ως υποψήφια για χρεοκοπία και πάλι. Επειδή δε, θα πρόκειται για την πολλοστή φορά τα τελευταία 10 χρόνια, η τιμολόγηση του κινδύνου από τις αγορές είναι εξαιρετικά υψηλή. Ζητούν έξι φορές το επιτόκιο με το οποίο παρέχει ρευστότητα η Κεντρική Τράπεζα, στις υγιείς τράπεζες της Ευρωζώνης!

Πόσο θετικό μπορεί να είναι αυτό για την εικόνα της χώρας; Πόσο και ποιο θετικό μήνυμα δίνεται στους πιθανούς υποψήφιους επενδυτές; Είτε από την απόδοση των ομολόγων στη δευτερογενή, είτε από την πορεία του Γενικού Δείκτη του ΧΑ; Την ώρα που η Ελλάδα χρειάζεται να τριπλασιάσει τις επενδύσεις που δέχεται ανά έτος (περίπου €20 δισ.) και να επαναφέρει το ποσό στα προ κρίσης επίπεδα (περίπου €60 δισ.), ΤΟΥΛΑΧΙΣΤΟΝ;

Με ποια λογική, πιθανός επενδυτής θα σκεφτεί να εξετάσει την πιθανότητα επένδυσης στο «ωραιότερο οικόπεδο του κόσμου», όταν αντικρίζει αυτά τα δεδομένα;

Είναι ΤΟΣΟ απλό! Όποιος διαφωνεί, ας δει τις αποδόσεις των ομολόγων της Πορτογαλίας και της Ιρλανδίας. Κατόπιν, ας ρίξει και μια ματιά στους ρυθμούς ανάπτυξης των οικονομιών τους…

Αν έχει το παραμικρό συναισθηματικό δεσμό με την Ελλάδα, θα κλάψει. Θα κλάψει πικρά…

 

Πηγή: capital.gr