Η πρώτη συνέντευξη του Κυριάκου – 27 χρόνια πριν, αλλά επίκαιρη και σήμερα
Του Κώστα Μαρδά
O γιος του Ψηλού, ο Κυριάκος Μητσοτάκης, έχει ύψος 1,89 (ο πατέρας του 1,92) είναι 23 χρόνων, απόφοιτος του Κολεγίου Αθηνών, σπουδαστής Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών στο Χάρβαρντ, το χόμπι του είναι το μπάσκετ, του αρέσει η ροκ μουσική και ο Χατζηνάσιος, εκτιμά τον Μαρξ ως ιστορική προσωπικότητα, αποδέχεται τις βασικές αρχές του φιλελευθερισμού, ασκεί κριτική στον πατέρα του και παθιάζεται με το διάβασμα.
Μιλήσαμε μαζί του στο σπίτι τους στη Γλυφάδα, στο γραφείο του πατέρα του, που είναι διακοσμημένο με γκραβούρες της Κρήτης, κομπολόγια και σπαθιά. Η βιβλιοθήκη είναι γεμάτη από βιβλία παντός είδους: από το γνωστό έργο του συντρόφου του Μπελογιάνη, του Δ. Μπάτση, «Η βαριά βιομηχανία στην Ελλάδα», μέχρι τις εκδόσεις του Δ. Μπότσαρη για τη «Δυναστεία Παπανδρέου»…
Ως νέο, δεν σε έχει γοητεύσει ο σοσιαλισμός;
Ο μαρξισμός ως ιδεολογική πρόταση είναι αρκετά ελκυστική για κάποιον νέο. Βρίσκω ότι η οικονομική και κοινωνική του θεωρία έχει χτυπητές αδυναμίες. Δεν πιστεύω ότι και ο ίδιος ο Μαρξ θα θεωρούσε εφαρμογή των ιδεών του αυτά που συνέβησαν κατά καιρούς στις χώρες του υπαρκτού σοσιαλισμού. Φυσικά είναι από τα κορυφαία μυαλά. Άλλωστε στο Χάρβαρντ διδάχθηκα συστηματικά μαρξισμό. Διαβάζω Ουμπέρτο Έκο, Τοκεβίλ. Στον Μαρξ εκτιμώ ιδιαίτερα τις ιστορικές του αναλύσεις.
Αποδέχεσαι τις νεοφιλελεύθερες ιδέες;
Αποδέχομαι πολλές νεοφιλελεύθερες προτάσεις, ιδίως ό,τι αφορά τη φιλελευθεροποίηση της οικονομίας. Δεν αποδέχομαι όλη τη νεοφιλελεύθερη πρόταση.
Ποιες είναι οι πρώτες εικόνες που σου έχουν μείνει από την περίοδο της εξορίας της οικογένειάς σας στη Γαλλία;
Θυμάμαι ότι στο Παρίσι μπορούσα να βλέπω κάθε μέρα τον πατέρα μου, αφού δεν είχε τη δυνατότητα να ασχολείται με την πολιτική, όπως μετά. Με έβγαζε βόλτα στους κήπους…
Συζητάτε στο σπίτι πολιτικά με τον πατέρα σου;
Ναι.
Όταν πρόκειται να πάρει μια σημαντική πολιτική απόφαση, ζητάει τη γνώμη σου;
Με ρωτάει. Κι εμένα και την οικογένειά μας. Αλλά πολλές αποφάσεις τις παίρνει μόνος του, χωρίς να λογαριάζει τη γνώμη μας. Η μητέρα μου, λόγω διαίσθησης, είναι ένας πολύ καλός σύμβουλος.
Του κάνεις κριτική;
Ναι. Ως πολιτικό πρόσωπο δεν είναι υπεράνω κριτικής.
Πες μου κάποιο ζήτημα που επισήμανες και είχες δίκιο.
Σπάνια δεν δικαιώνεται…
Απ’ ό,τι λέγεται, στις εκλογές του 1985 του είπες ότι είναι λάθος να θέτει συνταγματικό θέμα με τη μη αναγνώριση του κ. Σαρτζετάκη.
Ναι. Με τη θέση του εκείνη δημιουργήθηκε μια σχετική αναταραχή, αν και καταλαβαίνω το σκεπτικό με το οποίο έδρασε εκείνη την εποχή. Η πρόσφατη προεκλογική περίοδος πάντως θεωρώ ότι ήταν άψογη από τακτικής και στρατηγικής πλευράς. Η αυτοδυναμία επίκειται.
Ποιο νομίζεις ότι είναι το σημαντικότερο προτέρημα του πατέρα σου; Εκτός από την περίφημη πια ψυχραιμία…
Δεν είναι εγωιστής. Ασκεί την πολιτική ως προσφορά στον τόπο και όχι εγωκεντρικά.
Ήταν αυστηρός μαζί σου; Σε είχε μαλώσει όταν ήσουν πιτσιρίκος;
Ήταν καλός και αυστηρός, αλλά και ανεκτικός. Σπάνια τιμωρούσε…
Θα έφαγες και κανένα χαστουκάκι…
Θυμάμαι ένα. Στο Παρίσι με χτύπησε, όταν μια φορά πέταξα ένα αντικείμενο στο μάτι της γιαγιάς μου.
Ποιο είναι το ελάττωμά του;
Νομίζω ότι ορισμένες φορές είναι αρκετά πεισματάρης. Βέβαια έχει μια οξύτατη κρίση και πολύ καλή αντίληψη των πολιτικών γεγονότων, αλλά μερικές φορές προσκολλάται σε ορισμένες ιδέες και πρόσωπα. Συνήθως δικαιώνεται, αλλά κάποιες φορές είναι άστοχος στις επιλογές του.
Η στάση του στην Αποστασία του 1965 ήταν λάθος;
Ένας ιστορικός ενδεχομένως να είναι δικαιολογημένος αν χαρακτηρίσει λάθος τη στάση του το 1965. Όμως, πολλά γεγονότα προηγήθηκαν της Αποστασίας και διαμόρφωσαν τις πολιτικές
καταστάσεις, ώστε η ενέργεια αυτή να δικαιολογείται.
Κάνεις παρέα με παιδιά που οι γονείς τους είναι πολιτικοί αντίπαλοι του προέδρου της Ν.Δ;
Στη Νέα Υόρκη γνωρίζομαι με το γιο του κ. Κουτσόγιωργα, τον Δημήτρη, ο οποίος σπουδάζει εκεί. Γνωριζόμαστε λίγο, αλλά οι σχέσεις μας είναι ευπρεπείς. Με το γιο του πρώην βασιλιά, τον Νίκο, γνωρίζομαι. Τίποτα άλλο…
Έχεις συναναστραφεί καθόλου με τα παιδιά του Α. Παπανδρέου;
Έχω γνωριστεί στο Χάρβαρντ με το μικρό του γιο, τον Ανδρέα. Είναι ένα συμπαθητικό παιδί. Ήταν αρκετά φιλικός απέναντί μου. Ένας τρίτος μάς σύστησε. Με τον Νίκο Παπανδρέου έχει τύχει να παίξουμε στο Ψυχικό μπάσκετ, χωρίς όμως να ξέρω ποιος είναι.
Σε διαφορετικές, φυσικά, ομάδες;
Ναι… (γελάει)
Ποια είναι η άποψή σου για τον Α. Παπανδρέου;
Ήταν μια σημαντική πολιτική προσωπικότητα, αλλά τώρα έχει περάσει στο παρασκήνιο. Είχε αναμφίβολα προτερήματα: είχε καλή επαφή με τον κόσμο και ήξερε να τον κατευθύνει. Κατά βάθος όμως δεν ενστερνίζεται τις βασικές αρχές της δημοκρατίας. Έχει μια έντονα προσωπική έχθρα με τον Κ. Μητσοτάκη.
Για τους Κ. Καραμανλή, Χ. Φλωράκη, Λ. Κύρκο, Κ. Στεφανόπουλο;
Ο Κ. Καραμανλής είναι ένας μεγάλος πολιτικός με σημαντική προσφορά στον τόπο. Ο Χ. Φλωράκης είναι ένας ανοικτός και διαλλακτικός άνθρωπος, χωρίς παρωπίδες. Ο Λ. Κύρκος είναι φιλικός, αξιόλογος πολιτικός και ρήτορας. Ο Κ. Στεφανόπουλος έκανε λάθος που έφυγε από τη ΝΔ. Ήταν ζήτημα πικρίας.
Ο Κ. Μητσοτάκης δεν έχει αποφύγει την κατηγορία της οικογενειοκρατίας, μιας και επέβαλε το γαμπρό του Π. Μπακογιάνη υποψήφιο βουλευτή Ευρυτανίας. Τι λες;
Θα μπορούσε να τον βάλει στη Αθήνα. Όμως τον έβαλε στη δύσκολη περιοχή της Ευρυτανίας και τα έβγαλε πέρα.
Εσύ θα ασχοληθείς με την πολιτική;
Πρώτα θα ήθελα να πετύχω επαγγελματικά και μετά βλέπουμε…
ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ, ΒΑΣΕΙΣ ΚΑΙ… ΚΑΘΑΡΙΣΤΡΙΕΣ
Εκείνο το πυρακτωμένο καλοκαίρι του 1989 ήμουν κοινοβουλευτικός συντάκτης της εφημερίδας «Έθνος». Ιούνιος μήνας. Συγκυβέρνηση της Αριστεροδεξιάς με μοναδικό σκοπό την παραπομπή του Ανδρέα Παπανδρέου σε δίκη για το σκάνδαλο Κοσκωτά. Προς το τέλος του μήνα με ζήτησε στο τηλέφωνο ο γιος του προέδρου της Νέας Δημοκρατίας, Κυριάκος Μητσοτάκης, φοιτητής του φημισμένου αμερικανικού Πανεπιστημίου Χάρβαρντ. Μου είπε πως ψάχνοντας στη βιβλιοθήκη της Βουλής βιβλιογραφία σχετικά με τη διπλωματική του εργασία στο πανεπιστήμιο, με θέμα τις Βάσεις των ΗΠΑ, δεν βρήκε στοιχεία και ο αρμόδιος υπάλληλος τον πληροφόρησε πως έχω γράψει το βιβλίο «Η Ελλάδα στα δίχτυα των Βάσεων», που είχε κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Καστανιώτη ένα χρόνο πριν.
Δώσαμε ραντεβού στο σπίτι μου στο Παλαιό Φάληρο. Την άλλη μέρα γνώρισα έναν εικοσάρη ευγενέστατο. Καθίσαμε επί ώρες. Του έκανα μια ιστορική αναδρομή για το πώς αντιμετώπισαν όλες οι ελληνικές κυβερνήσεις την αμυντική συμφωνία παραχώρησης «στρατιωτικών διευκολύνσεων», όπως λέγεται κατ’ ευφημισμόν… Η έκπληξή του ήταν μεγάλη όταν του ανέφερα πως πριν από τον Ανδρέα Παπανδρέου ο πατέρας του είχε απειλήσει να διώξει τις Βάσεις!
– Ο πατέρας; Πρώτη φορά το ακούω!
– Βεβαίως! Όταν ανέλαβε υπουργός Εξωτερικών επί πρωθυπουργίας Γεωργίου Ράλλη το 1980, διαμήνυσε στην αμερικανική κυβέρνηση ότι η Ελλάδα θα αναγκαστεί να ενεργοποιήσει το άρθρο για την εκκένωση των εγκαταστάσεων βάσει της ιδρυτικής συμφωνίας του 1953, εφόσον δεν πιέσει το Στέιτ Ντιπάρτμεντ την Τουρκία να άρει το βέτο για την επανένταξή μας στο ΝΑΤΟ…
– Ενδιαφέρον. Θα το συζητήσω με τον πατέρα μου. Τον έχω στο πρόγραμμα.
Αφού του έδωσα και ντοκουμέντα πέρα από το βιβλίο μου, δέχθηκε να μου παραχωρήσει μετά από λίγες μέρες την πρώτη του συνέντευξη στο περιοδικό «Εικόνες». Με δέχτηκε στο πατρικό του σπίτι στη Γλυφάδα. Απαντούσε με άνεση, με ευελιξία αλλά και με ευθύτητα. Ένιωθα πως έχω απέναντί μου έναν νέο που είναι βέβαια Μητσοτάκης, αλλά κυρίως είναι Κυριάκος.
Αναδιφώντας στους φακέλους μου βρήκα τη συνέντευξη, που και σήμερα είναι επίκαιρη. Καθώς τώρα πανηγυρίζει την εκπληκτική του νίκη του ως αρχηγού της ΝΔ, ας μου επιτρέψει να τον συμβουλέψω με τα παρακάτω λόγια: Κύριε πρόεδρε, σας εύχομαι και εις ανώτερα! Δεν περιμένω ως αυριανός πρωθυπουργός να διώξετε τις Βάσεις. Μην διώξετε όμως τις καθαρίστριες του υπουργείου Οικονομικών!
Κ.Μ.
Τα σχόλια είναι κλειστά.