Έφτασε η ώρα της μεγάλης απόφασης για τον Τσίπρα – Ρεπορτάζ στο «Καρφί»

Tου Γιάννη Χρηστάκου

Στην επιτάχυνση της δυναμικής που αναπύσσεται μεταξύ των θεσμών για εκλογίκευση των προτάσεων της νέας συμφωνίας επενδύει ο Αλέξης Τσίπρας, καθώς βλέπει ότι μετά την ένταση λόγω της άρνησης των απαράδεκτων όρων του πακέτου Γιούνκερ, τώρα αρχίζουν να γίνονται αποδεκτοί πιο προσγειωμένοι στόχοι. Ο πρωθυπουργός βλέπει ότι η σκληρή γραμμή που ακολουθεί διαλύει τα σύννεφα που υπήρχαν στους κόλπους των δανειστών ότι μπορεί και να μπλοφάρει και οδηγούν τους αξιωματούχους σε συμπεράσματα ακόμη και διαχείρισης μίας εξαιρετικά επίπονης κατάστασης στην Ευρώπη με απρόβλεπτη εξέλιξη. Το ίδιο βέβαια συμβαίνει και στο εσωτερικό της χώρας, καθώς φαίνεται να έχει ακόμη κοινωνική αποδοχή ο χειρισμός που γίνεται στη διαπραγμάτευση, αλλά δεν περνά απαρατήρητο ότι ο προβληματισμός αυξάνεται όπως επίσης και ότι η ρήξη δεν είναι στις επιθυμίες της ευρείας πλειοψηφίας των πολιτών.

Το τηλεφώνημα του Ζαν Κλοντ Γιούνκερ στον Αλέξη Τσίπρα το βράδυ της Τετάρτης και η νέα αντιπρόταση που μπήκε στο τραπέζι, είναι για την κυβέρνηση μία πρώτη ένδειξη ότι η πλευρά των θεσμών εργάζεται για μία πραγματικά έντιμη συμφωνία και όχι μία καθαρά λογιστική πράξη που θα έχει ως αποτέλεσμα να βγει και πάλι ο λογαρισμός από τα μεσαία και χαμηλά στρώματα. Πάνω σε αυτή τη βάση, σύμφωνα με πληροφορίες, θα κινείται τις επόμενες δύσκολες ώρες και η προσπάθεια εξεύρεσης λύσης παρά το γεγονός ότι οι απειλητικές προειδοποιήσεις εκ μέρους των δανειστών έχουν εκτοξευτεί.

 

ΜΗΝΥΜΑ ΑΠΟ ΗΠΑ

Στο Μέγαρο Μαξίμου τα τηλέφωνα έχουν πάρει φωτιά. Ακόμη και η συμμετοχή της Ουάσιγκτον στην προσπάθεια επίτευξης συμφωνίας κρίνεται θετική παρά τις διαρροές από την πλευρά του Ατλαντικού ότι χρησιμοποιήθηκαν αυστηρές συστάσεις προς τον πρωθυπουργό. Στην Αθήνα ήρθε η βοηθός υπουργός Εξωτερικών Αμάντα Σκοτ, η οποία συναντήθηκε με τον αναπληρωτή υπουργό Εξωτερικών Ευκλείδη Τσακαλώτο, μεταφέροντας μήνυμα του Ομπάμα για επίτευξη συμφωνίας. Η συνολική εικόνα που έχουν βάλει στο μικροσκόπιο ο πρωθυπουργός και οι συνεργάτες του είναι ότι την τελευταία στιγμή, εφόσον αυτή τη φορά ήταν ο κ. Γιούνκερ που σήκωσε το τηλέφωνο για να φέρει κοντά τις δύο πλευρές, θα υπάρξει ένα κείμενο προτάσεων που θα μπορεί να οδηγήσει σε συμφωνία. Παράλληλα, εκτιμούν επίσης θετικά ότι και η ίδια η Ανγκελα Μέρκελ, παρά τις δικές της προειδοποιήσεις ότι η Ευρώπη είναι προετοιμασμένη να αντιμετωπίσει τις επιπτώσεις, θέλει να ολοκληρωθούν οι διαπραγματεύσεις επιτυχώς. Άλλωστε, όπως είπε συνεργάτης του πρωθυπουργού «η κ. Μέρκελ τα είπε αυτά στους βουλευτές της κυβέρνησής της και είναι φυσικό να χρησιμοποιεί τέτοια γλώσσα που δεν είναι όμως αρνητική για μας».

Η ΠΡΟΤΑΣΗ ΤΟΥ ΓΙΟΥΝΚΕΡ…

Στο τραπέζι αυτή τη στιγμή βρίσκεται ένα ελκυστικό, ως προς το οικονομικό του σκέλος, πακέτο με βοήθεια ύψους 35 δισ. ευρώ προς την Αθήνα. Είναι αυτό που παρουσίασε στις Βρυξέλλες ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ στον πρωθυπουργό και σύμφωνα με ομολογία των στενών του συνεργατών σοκαρίστηκαν μόλις το είδαν, διότι από τις συζητήσεις που είχαν όλο το προηγούμενο διάστημα δεν είχαν ανάλογο αντικείμενο.

Εκεί, υπήρχαν σκληρά μέτρα τα οποία και χαρακτηρίστηκαν απαράδεκτα από τον πρωθυπουργό. Τα πιο σκληρά προέβλεπαν κατάργηση του ΕΚΑΣ, περικοπή των συντάξεων (αυτό το αρνείται ακόμη και σήμερα η Κομισιόν), αλλαγές στο ασφαλιστικό και εξορθολογισμό στο ενιαίο μισθολόγιο στον δημόσιο τομέα.

Στη νέα βελτιωμένη πρόταση μετά την αντίδραση της Αθήνας, ο κ. Γιούνκερ προτείνει:

α) Μεγαλύτερες περικοπές στις εξοπλιστικές δαπάνες κατά 300 εκατ. ευρώ ετησίως ώστε οι περικοπές αυτές να φτάσουν στην εξοικονόμηση 500 εκατ. ευρώ, αντί για 200 που ήταν η προηγούμενη πρόβλεψη

β ) Μείωση μόνο στις υψηλές επικουρικές συντάξεις

γ) Πλήρης εφαρμογή της εργαλειοθήκης του ΟΟΣΑ με έμφαση στο κομμάτι της καταπολέμησης των καρτέλ

δ) Απελευθέρωση της αγοράς σε «ιδιότυπα επαγγελματικά καθεστώτα» όπως ταξί, φορτηγά, συμβολαιογράφοι, Μη Συνταγογραφούμενα Φάρμακα κ.λπ.

ε) Όχι στην επαναφορά της συλλογικής σύμβασης εργασίας.

 

 

ΚΑΙ Η ΑΝΤΙΠΡΟΤΑΣΗ ΤΟΥ ΑΛΕΞΗ

Στην πρόταση αυτή ο πρωθυπουργός δεν έχει ακόμη απαντήσει, άλλωστε δεν είναι γραπτή αλλά είναι ακόμη σε επίπεδο τηλεφωνικών επαφών, αλλά την εξετάζει και αναμένεται να καταταθεί και αντιπρόταση στα όσα έχουν ως τώρα συζητηθεί. Είναι σημαντικό ότι για τον πρωθυπουργό η μόνη αναλυτική και τεκμηριωμένη πρόταση είναι αυτή των 45 σελίδων που εκπονήθηκε από την ελληνική κυβέρνηση και πάνω σε αυτήν προσαρμόζει τα στοιχεία που προκύπτουν τις τελευταίες ώρες, σύμφωνα πάντα με όσα του μεταφέρει η πλευρά του κ. Γιούνκερ. Σε πρώτη ανάγνωση πρόκειται για μία θετική εξέλιξη, η οποία για τον πρωθυπουργό προστίθεται στην ομολογία από την πλευρά του προέδρου της Επιτροπής ότι δεν ζητήθηκαν περικοπές σε συντάξεις και αύξηση του κόστους διαβίωσης ακόμη και των φτωχών, αλλά αντίθετα τα στοιχεία της συμφωνίας θα πρέπει να εμπεριέχουν τον κοινωνικό χαρακτήρα που απαιτείται για την προστασία εκατομμυρίων πολιτών. Σε δεύτερη, όμως, υπάρχουν λεπτομέρειες που πέραν από την αριθμητική αποδοτικότητα της συμφωνίας, το δημοσιονομικό της αποτέλεσμα δηλαδή, δεν υπάρχουν ξεκάθαροι οι όροι λειτουργίας της. Για την κυβέρνηση, μία συμφωνία χωρίς σαφή αναπτυξιακά εργαλεία και τόνωση της απασχόλησης, θα είναι μία ακόμη συνταγή σαν εκείνες που υλοποίησαν οι προηγούμενες κυβερνήσεις και που είχαν ως αποτέλεσμα την επιδείνωση των οικονομικά ασθενέστερων και την περαιτέρω επιβάρυνση ακόμη και των αστικών δυνάμεων που κατατάσσονται στη μεσαία τάξη και βούλιαξαν από τους φόρους.

 

ΘΑ ΠΑΕΙ ΜΕΧΡΙ ΤΕΛΟΥΣ

Την ελληνική κοινωνία και τον πολιτικό κόσμο βασανίζει το ερώτημα τι θα γίνει σε περίπτωση που δεν υπάρξει συμφωνία και περάσει η προθεσμία παράτασης του προγράμματος στις 30 Ιουνίου. Για τον πρωθυπουργό η απόφαση είναι ειλημμένη και γι’ αυτό έχει επιλέξει να τη δημοσιοποιεί σχεδόν καθημερινά. Δηλαδή, δεν πρόκειται να δεχτεί συμφωνία που δεν θα συνάδει με τις εντολές που έχει λάβει από τον λαό, τερματίζοντας όμως παράλληλα τα σενάρια είτε για δημοψήφισμα, είτε για εκλογές. Σενάρια που τα άφηνε μόλις προ εβδομάδων, ανοιχτά ακόμη και ο ίδιος. Αυτό επιλέχθηκε στρατηγικά διότι το μήνυμα που θέλησε να σταλεί είναι πως ακόμη και μετά την 30ή Ιουνίου, ο ίδιος θα χειρίζεται την όποια κατάσταση δημιουργηθεί, όσο δύσκολη κι αν είναι, με την προσδοκία ότι θα καταφέρει να κερδίσει μία πραγματικά, όπως εκτιμά, αμοιβαία επωφελή λύση. Οσο για τις οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις αυτής της στάσης, οι συνεργάτες του Αλέξη Τσίπρα επισημαίνουν: «Σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται για επιλογή ρήξης. Αντιθέτως, η διάθεση για διαπραγμάτευση είναι διαρκής, δεν σταματά ακόμη και στις 30 Ιουνίου και βέβαια, όπως έχει πει και ο πρωθυπουργός, θα κινούμαστε σε αυτό το επίπεδο όσο ο λαός στηρίζει την προσπάθεια απαλλαγής από τα μνημόνια».

 

 

ΤΟ ΜΠΑΛΑΚΙ ΣΤΟΥΣ ΔΑΝΕΙΣΤΕΣ

Τεχνικά, αυτό έχει ως αποτέλεσμα να φεύγει η μπάλα από το ελληνικό γήπεδο που συνηθίζουν να λένε οι δανειστές και να πηγαίνει στο δικό τους, καθώς εκείνοι πια θα λάβουν τις αποφάσεις για το τι θα κάνουν μετά τις 30 Ιουνίου εάν δεν υπάρχει συμφωνία. Θα κλείσει η ΕΚΤ τη στρόφιγγα του ELA; Θα γίνει απαιτητό, σύμφωνα με τον διεθνή οργανισμό ομολόγων, το ποσό που χρωστάμε στο ΔΝΤ και δεν θα έχει πληρωθεί στις 30 Ιουνίου οπότε πάμε για κάποιου τύπου χρεοκοπία;

Για το επιτελείο του πρωθυπουργού η εκτίμηση είναι ότι όλες οι πλευρές δεν θα θελήσουν να τραβήξουν την πρίζα και οι πληροφορίες που συγκεντρώνουν αναφέρουν οτι κανείς στο διεθνές στρέωμα δεν θέλει ούτε να σκέφτεται ότι για μερικές εμμονές ή για μερικές εκατοντάδες ευρώ θα κλυδωνιστεί η διεθνής οικονομία με συνέπειες που οι περισσότεροι οικονομολόγοι και αναλυτές λένε ότι δεν μπορούν να προβλεφθούν σήμερα. Από την άλλη πλευρά, γνωρίζουν ότι οι πολιτικές εξελίξεις στην Ευρώπη είναι τέτοιες που θα αναγκάσουν τους ηγέτες του μεγαλύτερου κομματικού συνασπισμού, του ΕΛΚ , να δείξουν τα δόντια τους προκειμένου να μην επιτρέψουν να φανεί ότι υποχώρησαν απέναντι σε μία χώρα που έδωσε εντολή σε αριστερή κυβέρνηση. Καταλυτικό ρόλο, και το ξέρουν, θα παίξουν οι εκλογές στην Ισπανία τον Νοέμβριο και οι ηγέτες του κεντροδεξιού ευρωπαϊκού συνασπισμού θα κάνουν ό,τι μπορούν για να μη βρει το παράδειγμα της Ελλάδας μιμητές στην Ισπανία όπου το μέγεθος πραγματικά τρομάζει.

 

ΕΚΤΑΚΤΗ ΣΥΝOΔΟΣ ΚΟΡΥΦΗΣ ΤΗ ΔΕΥΤΕΡΑ

 Η απόφαση για την έκτακτη σύνοδο κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης τη Δευτέρα, τρεις μόλις μέρες πριν από την τακτική εαρινή σύνοδο (25-26 Ιουνίου), καταδεικνύει τη δραματική κατάσταση στην οποία έχουν φτάσει οι διαπραγματεύσεις. Το ρολόι σταματά στην περίοδο μεταξύ Δευτέρας και Πέμπτης, όπου όλα θα κριθούν.

Η ανακοίνωση της κυβέρνησης νωρίς το πρωί της Παρασκευής ότι «θα υπάρξει λύση στη βάση του σεβασμού των κανόνων της ΕΕ αλλά και της δημοκρατίας, που θα επιτρέψει στην Ελλάδα να επιστρέψει στην ανάπτυξη μέσα στο ευρώ» δείχνει την διάθεση να ολοκληρωθούν οι συζητήσεις που έχουν διαρκέσει πέντε ολόκληρους μήνες.

Αυτές τις ώρες έχει ενταθεί η σπέκουλα για τραπεζικούς περιορισμούς, κούρεμα καταθέσεων και άλλα δεινά, και η πιθανότητα να προκληθεί πανικός στο εσωτερικό απέχει χιλιοστά από την καταστροφή. Γι’ αυτό, Αθήνα και δανειστές συμφωνούν απόλυτα ότι θα πρέπει να υπάρξει λύση. Ωστόσο, πέρα από τη μεγάλη απόσταση που χωρίζει, ακόμη, τις δύο πλευρές (παραμένουν στο τραπέζι τα σκληρά μέτρα και οι δανειστές δεν κάνουν πίσω) υπάρχει και η πρόθεση της κ. Κωνσταντοπούλου να δώσει νομικές διαστάσεις σε μια άτυπη επιτροπή αλήθειας για το χρέος και να προσφύγει στα διεθνή φόρα, προκαλώντας έτσι το ερώτημα αν ο πρωθυπουργός αυτές τις μέρες ζητά απομείωση ενός χρέους που αναγνωρίζει ή συμφωνεί ότι είναι παράνομο.