To 2023 υπήρξε μία χρονιά δύσκολων εκλογικών αναμετρήσεων, που όμως έκλεισε με θετικό πρόσημο για το ΠΑΣΟΚ, αφού κατάφερε να κερδίσει όλους τους στόχους που είχε θέσει.

του Χρήστου Δ. Δρούζια

Στις εθνικές εκλογές του Ιουνίου αύξησε πάνω από 3 ποσοστιαίες μονάδες το ποσοστό του, κερδίζοντας σχεδόν 220.000 περισσότερες ψήφους σε σχέση με το 2019. Ήταν το πρώτο βήμα για την σταδιακή επαναφορά του σε τροχιά εξουσίας.

Ο δεύτερος μεγάλος εκλογικός στόχος που κερδήθηκε ήταν στις αυτοδιοικητικές εκλογές.

Το ΠΑΣΟΚ πιστοποίησε στην πράξη ότι είναι η 2η δύναμη στην τοπική αυτοδιοίκηση, κερδίζοντας δύο Περιφέρειες (Κρήτης, Θεσσαλίας) και πάνω από 110 δήμους από τους 332 που υπάρχουν στην επικράτεια. Μια επίδοση κατά πολύ ανώτερη από το εκλογικό του ποσοστό. Επίσης, σε πολλές περιφέρειες της χώρας κατέγραψε ποσοστά μεγαλύτερα από αυτά του ΣΥΡΙΖΑ, ενώ για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια οι τρεις μεγάλοι δήμοι (Αθήνα – Θεσσαλονίκη –Π ειραιάς) θα διοικούνται από πρόσωπα που προέρχονται από την Παράταξη.

Εξέχουσα θέση στην λίστα αυτή έχει η ιστορική ανατροπή στον  Δήμο

Αθηναίων από τον Χάρη Δούκα , ο οποίος πέτυχε το ακατόρθωτο, αφού κατάφερε να

ανατρέψει το 41 – 14 του πρώτου γύρου απέναντι στον Κώστα Μπακογιάννη και με

ποσοστό 55,96 – 44,04 στον δεύτερο γύρο, εκλέχθηκε νέος δήμαρχος Αθηναίων.

Εκτός από τον δήμο της Αθήνας, σε επίπεδο Αττικής, που αποτελούσε «μαύρη εκλογική τρύπα» για το κόμμα, περίπου 20 δήμαρχοι προέρχονται από τα σπλάχνα του ΠΑΣΟΚ.

Η χρονιά που έρχεται φέρνει νέες προκλήσεις και μεγάλα στοιχήματα για το ΠΑΣΟΚ και προσωπικά για τον Νίκο Ανδρουλάκη.

Tο μεγαλύτερο και πιο κρίσιμο, ίσως, στοίχημα είναι οι ευρωεκλογές, καθώς θα είναι ορόσημο για την αναδιαμόρφωση του πολιτικού χάρτη. Στόχος της Χαριλάου Τρικούπη  είναι η δεύτερη θέση και ένα ποσοστό που θα εξυπηρετεί ένα διττό σκοπό: αφενός να αναδείξει ότι το ΠΑΣΟΚ είναι η νέα αξιωματική αντιπολίτευση της χώρας, αφετέρου να δημιουργήσει την προσδοκία μια μεγάλης πολιτικής αλλαγής στις επόμενες εθνικές εκλογές.  Ο ίδιος ο Νίκος Ανδρουλάκης έθεσε δημόσια τον πήχη στο 16% – 17%,  αλλά απώτερος στόχος είναι το «πράσινο» πρόγραμμα να γίνει το κυβερνητικό σχέδιο της χώρας.

Και αυτή είναι μια σημαντική πρόκληση για την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ. Να εμβαθύνει και αναπτύξει ακόμα περισσότερο τις πολιτικές θέσεις του κόμματος, με στόχο τη διαμόρφωση ενός στιβαρού, αξιόπιστου και ρεαλιστικού σχεδίου που θα απαντά επαρκώς στις σύγχρονες προκλήσεις, ανάγκες και προβλήματα της ελληνικής κοινωνίας.

Να καταφέρει, δηλαδή, να δομήσει μια αξιόπιστη εναλλακτική προοδευτική πρόταση διακυβέρνησης, μια συμπεριληπτική πρόταση που θα δίνει ελπίδα και προοπτική.

Ρεαλιστικές προτάσεις, εφαρμόσιμες και κοινωνικά δίκαιες από την φαρέτρα της σύγχρονης Ευρωπαϊκής Σοσιαλδημοκρατίας, που θα στοχεύουν στην ενίσχυση των εισοδημάτων και στην αντιμετώπιση των κοινωνικών ανισοτήτων. Ένα σύγχρονο, πρόγραμμα που θα αφορά το κοινωνικό κράτος, βασικά ζητήματα της καθημερινότητας και τομές που πρέπει να υπάρξουν για να γίνει η Ελλάδα μια κανονική χώρα.

Μια μεταρρυθμιστική ατζέντα για να διορθωθούν οι χρόνιες παθογένειες που μας ταλανίζουν και τα κακώς κείμενα που μας εξοργίζουν, που θα αντιμετωπίζει τις προκλήσεις του μέλλοντος και θα απαντάει σε ανάγκες των επόμενων γενεών. Μια ατζέντα ριζοσπαστική και συνδιαμορφωμένη με την ίδια την κοινωνία, από κάτω προς τα πάνω.

Ένα σχέδιο που θα είναι τεκμηριωμένο, θα υπηρετεί τις ανάγκες των πολλών και θα απευθύνεται στις δημιουργικές και παραγωγικές δυνάμεις της κοινωνίας, είναι βέβαιο ότι θα συσπειρώσει ευρύτερες πλειοψηφίες, που σήμερα είτε είναι κατακερματισμένες είτε απέχουν, ενώ μπορεί να προσελκύσει σημαντικό μέρος από τη δεξαμενή των κεντρώων ψηφοφόρων, οι οποίοι δεν έλκονται από τα συνθήματα αντιδεξιάς ρητορικής, αλλά επικαλούνται την κοινή λογική στις επιλογές τους και λαμβάνουν συνήθως εκλογικές αποφάσεις με κριτήρια ορθολογισμού.

Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι Νίκος Ανδρουλάκης σταθερά και συστηματικά διανθίζει τον λόγο του με αναφορές στο περιεχόμενο που θα έπρεπε να έχει μια πολιτική πραγματικού

εκσυγχρονισμού. Ο στόχος του προέδρου του ΠΑΣΟΚ είναι διττός: αφενός μεν να αποδομήσει το κεντρώο και μεταρρυθμιστικό προφίλ που έχει φιλοτεχνήσει για τον εαυτό του ο Κυριάκος Μητσοτάκης, αφενός δε να εμφανιστεί ο ίδιος εκφραστής του κεντρώου – εκσυγχρονιστικού χώρου, εκεί δηλαδή όπου κρίνεται το πολιτικό παιχνίδι.

Η δεύτερη πρόκληση για το ΠΑΣΟΚ είναι να ενισχύσει το διακριτό πολιτικό του στίγμα, όχι μόνο από την κυβέρνηση, αλλά και από την αξιωματική αντιπολίτευση, αλλά και να διαμορφώσει ένα θετικό και πειστικό αφήγημα επόμενης ημέρας, ορίζοντας ξανά τι είναι σήμερα προοδευτικό.  Διότι, εντέλει, το μείζον αφορά το τι πρεσβεύει, ποιους εκπροσωπεί, ποια κοινωνικά συμφέροντα εκφράζει και υπερασπίζεται.

Το επόμενο στοίχημα είναι ο τρόπος που θα ασκεί το ΠΑΣΟΚ τα κοινοβουλευτικά του καθήκοντα, ώστε να καταστεί μια αξιόπιστη προοδευτική αντιπολίτευση και μία πραγματική εναλλακτική πρόταση διακυβέρνησης απέναντι στον δεξιό και τον αριστερό λαϊκισμό. Μια εποικοδομητική αντιπολίτευση ουσίας και όχι εντυπώσεων, χωρίς πύρινο λόγο, αλλά με ανάδειξη της σοσιαλδημοκρατικής ατζέντας για όλα τα μείζονα θέματα που απασχολούν την ελληνική κοινωνία.

Πρόκληση, επίσης, για τον κ. Ανδρουλάκη είναι να συγκροτήσει μια ενωτική ηγετική ομάδα, χωρίς προσωπικούς και εσωκομματικούς αποκλεισμούς. Μια συνεκτική ομάδα με κοινό βηματισμό και πολυδιάστατη τεχνογνωσία που θα χαράσσει συνολική πολιτική και θα παίρνει τις στρατηγικές αποφάσεις.

 

Να γυρίσουν πίσω στο ζεστό σπίτι τους…

Μεγάλη πρόκληση και μεγάλος στόχος για το ΠΑΣΟΚ είναι ο επαναπατρισμός ψηφοφόρων που στο παρελθόν είχαν ψηφίσει ΠΑΣΟΚ, αλλά την τελευταία δεκαετία «φλέρταραν» είτε με τον ΣΥΡΙΖΑ, είτε με τη Νέα Δημοκρατία. Ηγετικά στελέχη της Χαριλάου Τρικούπη τονίζουν στο «Κ», ότι οι εν λόγω πολίτες δεν θα επιστρέψουν μέσα σε μια ημέρα, αλλά κάτι τέτοιο απαιτεί χρόνο, διαρκή και υπομονετική προσπάθεια, προκειμένου να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη που χάθηκε κατά τη διάρκεια των μνημονίων.

Επιπλέον, με την εκκίνηση του νέου έτους θα πρέπει να ξεκαθαρίσει και το τοπίο σχετικά με τη διεύρυνση προς τα στελέχη που προέρχονται από το ΠΑΣΟΚ και στην πορεία μετακόμισαν στον ΣΥΡΙΖΑ.

Ο Νίκος Ανδρουλάκης έχει επισημάνει ότι πρέπει να γίνει διεύρυνση χωρίς μιζέρια, με γενναιοψυχία, αλλά όχι με στελέχη που χτύπησαν το κόμμα στα δύσκολα, επιχείρησαν συνειδητά να το διαλύσουν για να κυριαρχήσει ο ΣΥΡΙΖΑ στην Κεντροαριστερά και σήμερα περιφέρουν την αριστεία τους για να πάρουν καρέκλες. Δηλαδή δεν επιθυμεί εύκολες και ατελέσφορες συγκολλήσεις κορυφής, αλλά τον δύσκολο, κοπιαστικό, στέρεο δρόμο των κοινωνικών συμμαχιών, με αρχές, αξίες και πολιτικές θέσεις.

Το μεγάλο στοίχημα του νέου αρχηγού είναι βεβαίως η περαιτέρω ανανέωση του ΠΑΣΟΚ (ηλικιακή και όχι μόνο), με νέα, άφθαρτα και φρέσκα πρόσωπα σε ολόκληρη την κομματική πυραμίδα, αλλά και στο πασοκικό ευρωψηφοδέλτιο, όπου αναμένεται να ακολουθηθεί το «μοντέλο Δούκα»,  δηλαδή με φρέσκα πρόσωπα και τεχνοκράτες, που έχουν  σοσιαλδημοκρατικές αναφορές και μπορούν να συσπειρώνουν ευρύτερες κοινωνικές δυνάμεις.