Του Σταύρου Λυγερού: Εκλογικές ντρίμπλες

Μπορεί η αμφιλεγόμενη δήλωση του πρωθυπουργού στη Θεσσαλονίκη να αναζωπύρωσε τη φιλολογία για τον χρόνο των εκλογών, αλλά στην πραγματικότητα οι παράγοντες που θα καθορίσουν πότε θα στηθούν κάλπες δεν έχουν αλλάξει. Τα σενάρια παραμένουν στο τραπέζι και ο Αλέξης Τσίπρας, όπως όλοι οι προκάτοχοί του, θα πορευτεί βλέποντας και κάνοντας.

Η φονική πυρκαγιά έκαψε το έτσι κι αλλιώς μειοψηφικό σενάριο να στηθούν κάλπες αυτό το φθινόπωρο. Το ζήτημα της περικοπής των συντάξεων, το οποίο ήταν ένας από τους παράγοντες που έβαζε στη ζυγαριά το Μαξίμου, παραμένει σε εκκρεμότητα. Εχοντας την υποστήριξη της Κομισιόν, η κυβέρνηση ελπίζει βασίμως ότι θα κερδίσει την κατάργηση της σχετικής δέσμευσης ή, τουλάχιστον, τη χρονική μετάθεση. Οι πληροφορίες από τις Βρυξέλλες, όμως, υποστηρίζουν ότι η λύση που θα δοθεί από το Eurogroup (πιθανόν τον Νοέμβριο) θα είναι καθαρή, δηλαδή όχι φόρμουλα αναστολής.

Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, πάντως, το ενδεχόμενο να στηθούν κάλπες στο τέλος του 2018 ή στις αρχές του 2019 δεν είναι πιθανό.

Επικρατέστερο σενάριο παραμένει ο Μάιος, παρά την επιστροφή του πρωθυπουργού στη ρητορική περί εξάντλησης της τετραετίας, με την έννοια ότι μπορεί η προκήρυξη εκλογών να προκύψει ως αποτέλεσμα του Μακεδονικού. Ειδικά μετά τη στάση του VMRO για κατά συνείδηση ψήφο, ως αποτέλεσμα των ασφυκτικών πιέσεων που άσκησε το περασμένο Σάββατο η Ανγκελα Μέρκελ στον αρχηγό του Χρίστιαν Μίτσκοσκι, όλα δείχνουν ότι ο Ζόραν Ζάεφ θα κερδίσει το δημοψήφισμα της 30ής Σεπτεμβρίου και πως στη συνέχεια θα ολοκληρώσει την προβλεπόμενη συνταγματική αναθεώρηση.

Δύο επιλογές

Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι το μπαλάκι θα περάσει στην ελληνική πλευρά. Οι επιλογές του πρωθυπουργού είναι δύο: ή να στείλει σχετικά άμεσα στη Βουλή τη Συμφωνία των Πρεσπών προς κύρωση ή να αφήσει την κύρωση για την επόμενη Βουλή. Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, Αμερικανοί και Ευρωπαίοι του έχουν καταστήσει σαφές ότι δεν πρέπει να καθυστερήσει. Κυβερνητική πηγή υποστηρίζει ότι δεν τίθεται θέμα η κύρωση να παραπεμφθεί στην επόμενη Βουλή. Η απόφαση του Μαξίμου είναι να στείλει τη συμφωνία στη Βουλή τον ερχόμενο Μάρτιο.

Τότε θα προκύψει το πρόβλημα με τους ΑΝ.ΕΛ. Τις προηγούμενες ημέρες ο Πάνος Καμμένος δήλωσε ότι οι επιλογές που αυτός και το κόμμα του αποδέχονται είναι οι εξής τρεις:

-Πρώτον, η συμφωνία να τεθεί σε δημοψήφισμα.
-Δεύτερον, η κύρωση να παραπεμφθεί στην επόμενη Βουλή.
-Τρίτον, να προκηρυχθούν εκλογές.

Κατά την ίδια κυβερνητική πηγή, το Μαξίμου έχει απορρίψει τις δύο πρώτες επιλογές. Το σενάριο που επιλέγει είναι, σε συνεννόηση με τον Καμμένο, να κυρώσει τη συμφωνία και να προκηρύξει εκλογές για τον Μάιο. Δεδομένου ότι μεσολαβεί το Πάσχα, ουσιαστικά οι τριπλές εκλογές τον Μάιο κατά μία έννοια θα θεωρηθεί ότι καλύπτουν την τρίτη λύση που αποδέχονται οι ΑΝ.ΕΛ. Ο Καμμένος και το κόμμα του θα αποχωρήσουν από την κυβέρνηση, αλλά αυτό δεν σημαίνει αυτόματη ανατροπή της. Για να ανατραπεί πρέπει η Ν.Δ. να καταθέσει πρόταση δυσπιστίας και αυτή να αποσπάσει τουλάχιστον 151 ψήφους. Δεδομένου ότι το χρονικό διάστημα μέχρι τις τριπλές εκλογές θα είναι περίπου δύο μήνες και επιπροσθέτως μεσολαβεί το Πάσχα, είναι αμφίβολο εάν η αξιωματική αντιπολίτευση μπορεί να συγκεντρώσει αυτή την κοινοβουλευτική πλειοψηφία.

Οπως εκτιμούν στο Μαξίμου, οι βουλευτές του Ποταμιού και του ΚΙΝ.ΑΛ. που θα ψηφίσουν υπέρ της κύρωσης πιθανότατα θα αποφύγουν να υπερψηφίσουν μία πρόταση δυσπιστίας όταν θα έχει ουσιαστικά ανακοινωθεί ότι οι εκλογές θα γίνουν τον Μάιο. Την ίδια στάση πιθανότατα θα τηρήσουν και οι ΑΝ.ΕΛ.

Οι υποστηρικτές του σεναρίου των τριπλών εκλογών τον Μάιο (εθνικές, ευρωεκλογές και αυτοδιοικητικές) στο πρωθυπουργικό επιτελείο προβάλλουν το επιχείρημα ότι, ανεξαρτήτως του εάν η Ν.Δ. θα καταθέσει πρόταση δυσπιστίας, μία κυβέρνηση μειοψηφίας δεν μπορεί πολιτικά να φτάσει μέχρι το φθινόπωρο του 2019. Εκτός αυτού, έχουν υπέρ τους δύο ακόμα επιχειρήματα:

Πρώτον, ότι με τις τριπλές εκλογές, όπως έχει επιβεβαιωθεί καθ’ όλη τη μεταπολιτευτική περίοδο, μέρος της λαϊκής δυσαρέσκειας διοχετεύεται στις ευρωκάλπες, περιορίζοντας τις εκλογικές απώλειες του κυβερνώντος κόμματος. Αντιθέτως, εάν προηγηθούν οι ευρωεκλογές, λόγω και του πολιτικά χαλαρού χαρακτήρα τους, η πτώση του ΣΥΡΙΖΑ θα είναι μεγάλη. Εκτός από την αναπόφευκτη αρνητική εντύπωση, θα τροφοδοτήσει την αρνητική γι’ αυτόν εκλογική δυναμική. Το φαινόμενο το είδαμε και το 2009 και το 2014. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα το φθινόπωρο, στις εθνικές εκλογές, το ποσοστό του ΣΥΡΙΖΑ να συρρικνωθεί περισσότερο από όσο θα μειωνόταν στην περίπτωση των τριπλών εκλογών.

Δεύτερον, ότι με τις τριπλές εκλογές θα συρρικνωθεί η αποχή. Είναι κοινός τόπος ότι η αποχή απειλεί τον ΣΥΡΙΖΑ, επειδή πολλοί από τους αντιδεξιών φρονημάτων πολίτες που τον ψήφισαν τον Σεπτέμβριο του 2015 είναι δυσαρεστημένοι με την κυβέρνηση Τσίπρα και γι’ αυτό έχουν την τάση να μην πάνε στις κάλπες. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, όσο μεγαλύτερη θα είναι η αποχή τόσο η Ν.Δ. θα προσεγγίζει την αυτοδυναμία. Εάν όμως οι εθνικές εκλογές πραγματοποιηθούν ταυτοχρόνως με τον πρώτο γύρο των δημοτικών και περιφερειακών εκλογών, η τάση προς αποχή θα εξουδετερωθεί σε μεγάλο βαθμό. Κι αυτό επειδή όλοι σχεδόν οι πολίτες έχουν στον κύκλο τους κάποιον από τους περίπου 150.000 υποψηφίους που θα διεκδικήσουν μία θέση στα δημοτικά και περιφερειακά συμβούλια.  Στο Μαξίμου, βεβαίως, υπάρχουν στελέχη τα οποία υποστηρίζουν ότι πρέπει να βρεθεί τρόπος να εξαντληθεί η τετραετία. Το επιχείρημα που προβλήθηκε είναι ότι ο παράγοντας που θα διαμορφώσει τον εκλογικό συσχετισμό δυνάμεων είναι ειδικά ο οικονομικός και ευρύτερα η εδραίωση στην κοινή γνώμη της αίσθησης ότι έχουμε αφήσει οριστικά πίσω τα μνημόνια, ότι έχουν αρχίσει να έρχονται καλύτερες ημέρες.

Οπως μας ειπώθηκε από κυβερνητικό παράγοντας πάντως, προγραμματίζεται μία αλυσίδα μυστικών δημοσκοπήσεων με την ίδια μεθοδολογία, με σκοπό να καταγραφεί και μελετηθεί η εξέλιξη της εκλογικής επιρροής όχι μόνο του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και της Ν.Δ. από το φθινόπωρο μέχρι τους πρώτους μήνες του 2019. Από την εξέλιξη της δημοσκοπικής επιρροής των δύο μεγάλων κομμάτων θα κριθεί σε μεγάλο βαθμό και η οριστική απόφαση για τον χρόνο των εκλογών.

Στο Μαξίμου άλλωστε η διάθεση να παραμείνουν όσο γίνεται περισσότερο στην εξουσία αντισταθμίζεται από τον υπολογισμό για την επόμενη μέρα. Είναι ξεκάθαρο σε όλους τους παίκτες ότι η διαφορά που θα καταγράψουν οι εθνικές κάλπες θα έχει πολιτικές συνέπειες. Είναι άλλο πράγμα η Ν.Δ. να αποσπάσει αυτοδυναμία και άλλο να χρειάζεται τις ψήφους του ΚΙΝ.ΑΛ. για να σχηματίσει κυβέρνηση. Θα είναι προφανώς πολιτικά διαφορετική η επόμενη ημέρα εάν η διαφορά θα είναι 5-6 μονάδες από το εάν θα είναι γύρω ή και πάνω από 10. Διαφορετική όσον αφορά τα περιθώρια του Κυριάκου Μητσοτάκη, διαφορετική όσον αφορά την πολιτική θέση του Τσίπρα εντός του ΣΥΡΙΖΑ, διαφορετική όσον αφορά τις επιλογές της Φώφης Γεννηματά και του ΚΙΝ.ΑΛ., διαφορετική, τέλος, για τις δυναμικές στο πολιτικό τοπίο.

 

Πηγή: protothema.gr