Το «πάγωμα» οφειλών, μπούμερανγκ στον ΟΑΕΕ

Η εξαγγελία Τσίπρα στη ΔΕΘ θα οδηγήσει χιλιάδες επαγγελματίες, οι οποίοι ήδη χρωστάνε στον ασφαλιστικό τους φορέα, να μην καταβάλλουν εισφορές έως το τέλος του έτους…

Σε αγωνιώδη προσπάθεια, προκειμένου να αποφευχθεί η οικονομική καθίζηση των Ταμείων των ελευθέρων επαγγελματιών και κατά κύριο λόγο του Οργανισμού Ασφάλισης Ελευθέρων Επαγγελματιών (ΟΑΕΕ), έχει επιδοθεί η κυβέρνηση.

Σύμφωνα με ειδικούς στην κοινωνική ασφάλιση, η δέσμευση του πρωθυπουργού Α. Τσίπρα από το βήμα της 81ης ΔΕΘ για το «πάγωμα» των ασφαλιστικών οφειλών των ελεύθερων επαγγελματιών και των αυτοαπασχολούμενων που είναι ασφαλισμένοι στον ΟΑΕΕ και στο ΕΤΑΑ (ανεξαρτήτως απασχολούμενοι), δεν αποτελεί ένδειξη ευαισθησίας προς τους επί σειρά ετών σκληρά δοκιμαζόμενους επαγγελματίες, αλλά εγχείρημα συγκέντρωσης ρευστού στα δύο αυτά Ταμεία.

Η κυβέρνηση, την ανάγκη φιλοτιμία ποιούμενη, αποφάσισε να προχωρήσει στο «πάγωμα» των οφειλών που καθίστανται ληξιπρόθεσμες έως και τις 31 Δεκεμβρίου του 2016, εφόσον οι ενδιαφερόμενοι είναι συνεπείς στις τρέχουσες οφειλές τους.

Το μέτρο προκαλεί εύλογη ανησυχία δεδομένου ότι ίσως λειτουργήσει ως κίνητρο για χιλιάδες επαγγελματίες, οι οποίοι ήδη οφείλουν στον ΟΑΕΕ, προκειμένου να μην καταβάλλουν εισφορές έως το τέλος του έτους, με συνέπεια το Ταμείο να στερηθεί πολύτιμους πόρους.

Ωστόσο, οι αρμόδιοι εκτιμούν ότι από τον κυβερνητικό σχεδιασμό θα ωφεληθούν τουλάχιστον 300.000 επαγγελματίες και μεσοπρόθεσμα θα οδηγήσει σε αύξηση των εσόδων κατά 350 εκατομμύρια ευρώ.

Εξάλλου, στόχος του υπουργείου Εργασίας, είναι να προχωρήσει στη συνέχεια σε μια ρύθμιση «αλά καρτ», στο πλαίσιο της οποίας θα σταθμίζονται κάθε φορά οι πραγματικές δυνατότητες του οφειλέτη, ώστε να καθορίζεται το ύψος και ο αριθμός των δόσεων, ενώ θα περιοριστούν τα πρόσθετα τέλη και οι επιβαρύνσεις.

 

ΣΕ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΥΝΑΓΕΡΜΟΥ

«Με βάση τα σημερινά οικονομικά δεδομένα, ο ΟΑΕΕ βρίσκεται στο «κόκκινο» και είναι ορατός ο κίνδυνος σοβαρών παρενεργειών κατά την επικείμενη συγχώνευσή του μαζί με τα άλλα ταμεία κύριας ασφάλισης στον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ).

Οι οφειλές προς τον Οργανισμό αγγίζουν τα 12 δισ. ευρώ, όταν σε περιπου 16 δισ., υπολογίζεται η κινητή και η ακίνητη περίουσία όλων των ασφαλιστικών Ταμείων!

Ένας στους δύο οφειλέτες που εντάχθηκαν στη ρύθμιση των 100 δόσεων έχει απενταχθεί, ενώ υπολογίζεται ότι το Ταμείο θα χρειαστεί επιπλέον ποσό της τάξης των 300 εκατομμυρίων ευρώ, πέραν της προβλεπόμενης κρατικής επιχορήγησης, προκειμένου να καταβάλλει απρόσκοπτα τις συντάξεις έως το τέλος του τρέχοντος έτους.

Επιπλέον, η ενδεχόμενη κατάρρευση των εσόδων στον ΟΑΕΕ, λόγω εφαρμογής από την 1η Ιανουαρίου του 2017 και μετά του νέου τρόπου υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών (20% επί των εισοδημάτων του 2015 για το α΄ εξάμηνο για συνταξιοδοτικό και 6,95% για ιατροφαρμακευτική περίθαλψη), ανάγκασε την κυβέρνηση να αναλάβει πρωτοβουλία προκειμένου να αποφύγει τον οικονομικό στραγγαλισμό των χιλιάδων ήδη υπερχρεωμένων ελευθέρων επαγγελματιών.

Ενδεικτική της κατάστασης που επικρατεί, είναι η πρόταση των εκπροσώπων των εμπόρων, η οποία αφορά στην ιδιότυπη εξαγορά των παλαιών οφειλών. Δηλαδή, την αφαίρεση ασφαλιστικού χρόνου αντίστοιχου με μέρος του χρέους του οφειλέτη. Έτσι, το χρέος θα μειώνεται και ο οφειλέτης θα μπορεί να συνταξιοδοτηθεί, έστω και με «τίμημα» μικρότερη σύνταξη…

 

ΑΠΟΡΡΥΘΜΙΣΜΕΝΗ… ΡΥΘΜΙΣΗ

 

Μόνο τυχαίο δεν είναι το γεγονός ότι μέσα σε περίπου ένα έτος, οι μισοί από τους ασφαλισμένους του ΟΑΕΕ που είχαν επιλέξει τη ρύθμιση των 100 δόσεων βγήκαν εκτός διαδικασίας.

Σε σύνολο 105.094 οφειλετών που έσπευσαν να ρυθμισουν τις οφειλές τους, οι 51.144 απώλεσαν τη ρύθμιση, είτε επειδή δεν κατάφεραν να αντεπεξέλθουν στις μηνιαίες δόσεις, είτε διότι δεν κατέβαλαν εμπρόθεσμα τις τρέχουσες.

Συνέπεια των παραπάνω ήταν το Ταμείο των ελεύθερων επαγγελματιών να χάσει κεφαλαιοποιημένες οφειλές ύψους 638.461.610 ευρώ, ενώ η ενεργή κεφαλαιοποιημένη οφειλή έχει περιοριστεί στα 475.166.120 ευρώ.

Αρχικά, η συνολική κεφαλαιοποιημένη οφειλή ανερχόταν στο 1,28 δισ. ευρώ!

Έως τώρα, μέσα σε 12 μήνες, στο Ταμείο έχουν εισρεύσει έσοδα 142.689.991 ευρώ μέσω δόσεων και 27.370.746 ευρώ μέσω εφάπαξ εξόφλησης. Η μεγάλη απώλεια οφειλετών από τη διαδικασία της ρύθμισης, έχει ως αποτέλεσμα έως το τέλος του τρέχοντος έτους, ο ΟΑΕΕ να προσδοκά έσοδα μόλις 34.771.963 ευρώ.

Επίσης, εκτιμάται ότι έως το τέλος του 2017, αν δεν αλλάξει κάτι, θα εισπραχθούν 79.342.835 ευρώ.

 

Ο «ΧΑΡΤΗΣ» ΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΩΝ ΚΑΙ ΟΦΕΙΛΩΝ ΣΤΟΝ ΟΑΕΕ

Πλήθος ενεργών ασφαλισμένων	697.876
Πλήθος ενεργών ασφαλισμένων/οφειλετών	320.883
Πλήθος διακοπέντων ασφαλισμένων/οφειλετών	246.612
Σύνολο οφειλετών (ενεργοί και διακοπέντες)	567.495
Πλήθος συνεπών ενεργών χωρίς οφειλές ασφαλισμένων (μέσος όρος 1ο-3ο δίμηνο 2016)	442.610

* Από τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία του ΟΑΕΕ έως 30-6-2016

Ρεπορτάζ: Δημήτρης Κωστάκος