To Aζερμπαϊτζάν τιμά την ημέρα μνήμης για τα 30 χρόνια της Γενοκτονίας του Χοτζαλί

Φέτος συμπληρώνονται 30 χρόνια από τη γενοκτονία του Χοτζαλί, ένα από τα πιο οδυνηρά και φρικτά εγκλήματα των τελευταίων δεκαετιών. Η γενοκτονία του Χοτζαλί το 1992 δεν αποτελεί μόνο μία από τις πιο σκοτεινές σελίδες της ιστορίας του Αζερμπαϊτζάν, αλλά και «μία από τις πιο τρομακτικές τραγωδίες» της ανθρωπότητας που διέπραξαν οι Αρμένιοι εθνικιστές και οι υποστηρικτές τους εναντίον του λαού του Αζερμπαϊτζάν.

Τη νύχτα της 25ης προς την 26η Φεβρουαρίου 1992, οι αρμενικές δυνάμεις διέπραξαν σφαγή, γνωστή ως Γενοκτονία του Χοτζαλί, των εθνοτικών Αζερμπαϊτζανών στο Χοτζάλι, μια μικρή πόλη στην περιοχή Καραμπάχ του Αζερμπαϊτζάν.

Η αιματοχυσία στο Χοτζαλί δεν μπορεί να αξιολογηθεί ξεχωριστά από τις επιθετικές ενέργειες της Αρμενίας προς το Αζερμπαϊτζάν που ξεκίνησαν το 1988. Η σφαγή του Χοτζαλί συνέβη κατά τη διάρκεια της ένοπλης σύγκρουσης στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ, μια περιοχή εντός του Αζερμπαϊτζάν με σημαντικό πληθυσμό αρμενικής καταγωγής. Αφού κατέλαβαν το μεγαλύτερο μέρος της περιοχής και εκδίωξαν τους Αζερμπαϊτζανούς, οι αρμενικές δυνάμεις με τη βοήθεια του 366ου Μηχανοκίνητου Συντάγματος του Σοβιετικού Στρατού, το οποίο βρισκόταν στην περιφερειακή πρωτεύουσα Χανκεντί, προκάλεσαν μια πραγματική αιματοχυσία του πληθυσμού του Αζερμπαϊτζάν στην πόλη Χοτζαλί. Η πόλη είχε πολιορκηθεί από τις αρμενικές μονάδες για τέσσερις μήνες πριν από την πραγματική επίθεση.

Πέρα από τους στρατηγικούς στόχους, οι Αρμένιοι επιτιθέμενοι ήθελαν να καταστρέψουν το Χοτζαλί ως οικισμό που αντανακλά την ιστορική και πολιτιστική κληρονομιά του πληθυσμού του Αζερμπαϊτζάν. Οι αρμενικές ένοπλες δυνάμεις και οι μονάδες μισθοφόρων δεν έδειξαν ίχνος ελέους για τους κατοίκους του Χοτζαλί, οι οποίοι δεν είχαν καταφέρει να φύγουν από την πόλη. Ως αποτέλεσμα, 613 άμαχοι σκοτώθηκαν, μεταξύ οποίων 106 γυναίκες, 63 παιδιά και 70 ηλικιωμένοι. 1275 κάτοικοι του Χοτζάλι πιάστηκαν αιχμάλωτοι, ενώ η τύχη 150 ατόμων παραμένει άγνωστη μέχρι και σήμερα. 8 οικογένειες εξοντώθηκαν ολοσχερώς. 130 παιδιά έχασαν έναν γονιό και 25 παιδιά έχασαν αμφότερους τους γονείς. 487 άνθρωποι, μεταξύ οποίων 76 παιδιά τραυματίστηκαν σοβαρά.

Οι εκπρόσωποι των διεθνών μέσων ενημέρωσης που επισκέφθηκαν τον χώρο τρομοκρατήθηκαν με όσα είδαν. Μια από τις πιο τρομακτικές τραγωδίες του 20ου αιώνα συνέβη στο Αζερμπαϊτζάν. Αυτό που συνέβη στο Χοτζαλί δεν διέφερε από τις γενοκτονίες στο Χατίν, το Ολοκαύτωμα, τη Ρουάντα και τη Σρεμπρένιτσα που άφησαν μια βαθιά πληγή στην παγκόσμια ιστορία.

Η αρμενική ηγεσία όχι μόνο ομολόγησε με μυστικότητα, αλλά επίσης καυχιόταν για τις πράξεις της. Δεν είναι τυχαίο ότι κατά τη συνέντευξή του στον Βρετανό δημοσιογράφο Τόμας ντε Βάαλ το 2000, ο πρώην πρόεδρος της Αρμενίας Σερζ Σαρκισιάν δήλωσε: «Πριν από το Χοτζαλί, οι Αζερμπαϊτζανοί νόμιζαν ότι έκαναν πλάκα μαζί μας, νόμιζαν ότι οι Αρμένιοι ήταν άνθρωποι που δεν μπορούσαν να σηκώσουν το χέρι τους εναντίον του άμαχου πληθυσμού. Έπρεπε να βάλουμε ένα τέλος σε όλα αυτά και αυτό κάναμε. Καταρρίψαμε αυτό το στερεότυπο των Αζερμπαϊτζανών» (Η παράθεση είναι από το βιβλίο του Τόμας ντε Βάαλ «Μαύρος Κήπος»). Το «πιο καταστροφικό γεγονός» για τη γενοκτονία του Χοτζαλί είναι ότι οι δράστες της σφαγής που «εκπροσωπούνταν στην προηγούμενη πολιτική και στρατιωτική ηγεσία της Αρμενίας» ομολόγησαν τις πράξεις τους και μένουν ατιμώρητοι.

Αυτή η ομολογία επιβεβαιώνει ότι το έγκλημα κατά της ανθρωπότητας στο Χοτζαλί ήταν εσκεμμένο και καλά σχεδιασμένο. Αργότερα, οι Αρμένιοι παραδέχτηκαν ότι το πιο σημαντικό καθήκον των αρμενικών ενόπλων δυνάμεων ήταν να καταστρέψουν το προγεφύρωμα του Χοτζαλί, να εκκενώσουν τον δρόμο διέλευσης Ασκεράν-Χανκεντί και να καταλάβουν το μοναδικό αεροδρόμιο στην περιοχή που ελεγχόταν από τους Αζερμπαϊτζανούς.

Η κάλυψη της σφαγής του Χοτζαλί από διάσημα διεθνή μέσα ενημέρωσης όπως οι εφημερίδες  «Washington Times», «The New York Times», «The Boston Globe», «The Guardian», «The Independent» και τα περιοδικά «Time» και «Newsweek» αποτελούν μαρτυρία εκείνων των αιματηρών ημερών.

Η σφαγή του Χοτζαλί και άλλα εγκλήματα πολέμου, εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και η γενοκτονία που διαπράχθηκαν από την Αρμενία κατά τη διάρκεια της επίθεσης κατά του Αζερμπαϊτζάν συνιστούν σοβαρή παραβίαση του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου.

Κατά τη διάρκεια των ετών, έχει πραγματοποιηθεί τακτική εργασία για να διασφαλιστεί ότι τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας θα τυγχάνουν αντικειμενικής και δίκαιης νομικής μεταχείρισης παγκοσμίως. Σχετικά έγγραφα της Κοινοβουλευτικής Ένωσης του Οργανισμού Ισλαμικής Συνεργασίας και των Κοινοβουλίων του Μεξικού, του Πακιστάν, της Τσεχικής Δημοκρατίας, του Περού, της Κολομβίας, του Παναμά, της Ονδούρας, του Σουδάν, της Γουατεμάλας και του Τζιμπουτί επιβεβαίωσαν ότι η σφαγή του Χοτζαλί ήταν πράξη γενοκτονίας. Τα κοινοβούλια της Ρουμανίας, της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης, της Σερβίας, της Ιορδανίας, της Σλοβενίας, της Σκωτίας, καθώς και τα εκτελεστικά και νομοθετικά όργανα περισσότερων από 20 πολιτειών των Ηνωμένων Πολιτειών καταδίκασαν έντονα την τραγωδία του Χοτζαλί, χαρακτηρίζοντάς την ως σφαγή.

Με πρωτοβουλία της Αντιπροέδρου του Ιδρύματος Χεϊντάρ Αλίγιεβ, κα. Λέϊλα Αλίγιεβα, η εκστρατεία «Δικαιοσύνη για το Χοτζαλί!» τιμά κάθε χρόνο τη μνήμη των θυμάτων της γενοκτονίας του Χοτζαλί σε πολλές χώρες. Θα συνεχιστούν οι προσπάθειες προκειμένου να πραγματοποιηθεί η νομική αξιολόγηση για τα εγκλήματα του Χοτζαλί. Είναι μια γενοκτονία όχι μόνο κατά των Αζερμπαϊτζανών, αλλά και κατά της ανθρωπότητας συνολικά.

Μνημεία αφιερωμένα στα θύματα της σφαγής του Χοτζαλί υπάρχουν σε όλο τον κόσμο. Εκτός από διάφορες πόλεις του Αζερμπαϊτζάν και της Τουρκίας, υπάρχουν μνημεία στη Χάγη, στο Βερολίνο, στο Σεράγεβο, στο Μεξικό, στο Ισραήλ.

Η 30η επέτειος της τραγωδίας του Χοτζάλι συνοδεύεται από μια εντελώς διαφορετική κατάσταση στην περιοχή του Καραμπάχ. Πέρυσι, κατά τη διάρκεια του πολέμου των 44 ημερών που διήρκεσε από τις 27 Σεπτεμβρίου έως τις 10 Νοεμβρίου 2020, το Αζερμπαϊτζάν τερμάτισε την κατοχή των νόμιμων και ιστορικών εδαφών του και αποκατέστησε την εδαφική ακεραιότητα. Έχουν ήδη δημιουργηθεί ευνοϊκές συνθήκες για τη διασφάλιση της διαρκούς ειρήνης στην περιοχή.

Λέγοντας στον κόσμο την αλήθεια για το Χοτζαλί δεν σκοπεύουμε να εμφυσήσουμε εχθρικά αισθήματα εναντίον του αρμενικού λαού. Επιθυμούμε η παγκόσμια κοινότητα να γνωρίζει αυτούς τους εγκληματίες, οι οποίοι ήταν εκπρόσωποι του αρμενικού λαού και παρέμειναν στην εξουσία για μεγάλο χρονικό διάστημα. Ο λαός του Αζερμπαϊτζάν θέλει να μεταφέρει την ουσία των πράξεων που διέπραξαν, ώστε να μην επαναληφθούν τέτοιες αιματηρές τραγωδίες. Απαιτούν Δικαιοσύνη για το Χοτζαλί.

Καθιερώνοντας την εποικοδομητική συνεργασία με όλες τις χώρες, το Αζερμπαϊτζάν είναι επίσης πρόθυμο να συνεργαστεί και να εδραιώσει την ειρήνη με την Αρμενία, παρά την πολιτική της εναντίον του Αζερμπαϊτζάν. Αυτό οφείλεται στο απλό γεγονός ότι το Αζερμπαϊτζάν ήταν πάντα υπέρμαχος της ειρήνης και της συνεργασίας. Η Αρμενία θα πρέπει να αξιολογήσει σωστά την κατάσταση και να βγάλει λογικά συμπεράσματα από την 30 χρόνων κατοχή, η οποία άφησε βαθύ σημάδι στα έθνη μας και στην περιοχή μας. Η σύγκρουση του Ναγκόρνο-Καραμπάχ έχει μείνει στην ιστορία. Αυτή η εξέλιξη δεν είναι μόνο ένα κρίσιμο ορόσημο στην ιστορία του ανεξάρτητου Αζερμπαϊτζάν, αλλά και μια ζωτική προϋπόθεση για διαρκή ειρήνη, συνεργασία και σχέσεις καλής γειτονίας στην περιοχή.

κ. Aνάρ Χουσεΐνοβ,

Πρέσβης της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν

στην Ελληνική Δημοκρατία