Σπύρος Φωκάς: «Ο πατέρας μου, μου είπε «όρμα» και… όρμηξα»

 

Στην Πέννυ Κροντηρά

«Την τέχνη της υποκριτικής δεν την χαρακτηρίζω «επάγγελμα» αλλά αποστολή! Μαθαίνεις από τον κόσμο, γνωρίζεις τον κόσμο και μαθαίνεις στον κόσμο πράγματα.» δηλώνει στο «Κ» ο καταξιωμένος σε Ελλάδα και εξωτερικό ηθοποιός Σπύρος Φωκάς. Ο «ζεν πρεμιέ» της χρυσής εποχής του ελληνικού και ιταλικού κινηματογράφου, ένας άνθρωπος που στο σεντούκι του φέρει πλήθος εμπειριών, ένας Έλληνας που ταξίδεψε και διακρίθηκε στο εξωτερικό με μόνο όπλο το ατόφιο ταλέντο του και την ομολογουμένως αδιαμφισβήτητη γοητεία και ομορφιά μοιράζεται στιγμές από τη ζωή του.

Πως ξεκίνησε η αγάπη σας για την τέχνη της υποκριτικής;

Όταν ήμουν μαθητής την κοπανούσα από το σχολείο και πήγαινα στα σινεμά που παίζανε δύο ταινίες. Το μεσημέρι πήγαινα σε ένα στην Αχαρνών που ήταν κοντά στο σπίτι μου και το βράδυ σε ένα άλλο πιο μακριά. Οπότε καταλαβαίνετε ότι με τέσσερις ταινίες την ημέρα ήταν μοιραίο να καταλήξω να ασχοληθώ με την τέχνη της υποκριτικής. Χωρίς να έχω καμία ιδιαίτερη κλίση, απλά την αγαπούσα πολύ. Όταν το ανακοίνωσα στον πατέρα μου ότι θα ασχοληθώ με την ηθοποιία μου είπε «Σου αρέσει;» του απάντησα «Πολύ!» και μου λέει «Όρμα τότε!». Δεν μου έλεγε να πάω να γίνω γιατρός και δικηγόρος όπως κάνουνε οι ανόητοι πατεράδες, επειδή θέλουν τα παιδιά τους  να βγάλουν «τα κάστανα από τη φωτιά», γιατί οι ίδιοι δεν πέτυχαν σε αυτά τα επαγγέλματα που ήθελαν.

Σας εξέλιξε ως προσωπικότητα;

Αυτή τη δουλειά δεν την χαρακτηρίζω «επάγγελμα» αλλά αποστολή! Μαθαίνεις από τον κόσμο, γνωρίζεις τον κόσμο και μαθαίνεις στον κόσμο πράγματα, όπως έργα αρχαίων Ελλήνων.  Ευτυχώς κάποιοι κρατούν το αρχαίο θέατρο ακόμα ζωντανό. Επίσης, μου πρόσφερε καταξίωση.

Ποια στιγμή έχει χαραχτεί ανεξίτηλα στη μνήμη σας;

Η πρώτη μου ταινία με τον Ανδρέα Λαμπρινό που αντιπροσώπευσε την Ελλάδα στο Φεστιβάλ Καννών και η πρώτη μου ιταλική ταινία. Στην Ιταλία βρέθηκα κατόπιν συμπτώσεων όταν μία φίλη μου με προέτρεπε να πάω για παίξω σε κινηματογραφικές παραγωγές εκεί. Εγώ μάλιστα αρνιόμουν και έλεγα που να τρέχω. Όταν πήγα με γνώρισε σε έναν ατζέντη που με πρότεινε σε μία ταινία τα γυρίσματα της οποίας είχαν ξεκινήσει και ο Ρόσι ο σκηνοθέτης δεν είχε βρει πρωταγωνιστή. Με πήγε στο γύρισμα της ταινίας και τότε ο Ρόσι λέει αυτός είναι! Σκέφτομαι τότε «το είπε αυτό ή εγώ το φαντάστηκα επειδή ήταν αυτό που ήθελα να ακούσω;» τσίμπαγα τον εαυτό μου να δω ότι δεν το ονειρεύομαι! Μετά ήρθε ο διευθυντής παραγωγής και μου λέει «Σε ευχαριστώ πολύ αγόρι μου. Του έχω φέρει τρεις χιλιάδες ηθοποιούς και δεν του έκανε κανένας.». Μεγάλη ικανοποίηση αν και λέω ότι είναι 70% τύχη. Τότε η Ιταλία ήταν το απόγειο των ταινιών στο σινεμά, έπαιζαν όλα τα σπουδαία ονόματα Φεντερίκο Φελίνι, Μικελάντζελο Αντονιόνι, Φραντσέσκο Ρόσι. Τη Ρώμη την λατρεύω τη θεωρώ δεύτερη πατρίδα μου έζησα δεκαπέντε χρόνια εκεί. Το «Διαμάντι του Νείλου» με τον Μάικλ Ντάγκλας ήταν και αυτό μία τύχη γιατί έλειπαν μόνο δύο ρόλοι και εγώ πήγα στο Μαρόκο που γυριζόταν και με επέλεξαν για το ρόλο του Καντάφι. Ένα βράδυ του είπα «θα έρθεις μαζί μου;» μου λέει «που;» του λέω «με εμπιστεύεσαι;» και πήγαμε σε ένα μαγαζί με φαγητό, ποτό και γυναίκες που χόρευαν. Τότε είχε σχέση με τη συμπρωταγωνίστρια της ταινίας. Από τότε είμαστε φίλοι. Στεναχωρήθηκα όταν έμαθα ότι αρρώστησε. Που και που μιλάμε στο τηλέφωνο.

Σε τι υστερεί ο Έλληνας ηθοποιός και η χώρα μας όσον αφορά την τέχνη της υποκριτικής σε σχέση με την Ιταλία και την Αμερική;

Δεν υστερεί σε κάτι απλώς έξω χωρίς ατζέντη δεν μπορείς να κάνεις βήμα. Έχουμε παιδιά που είναι αξιόλογα αλλά πρέπει να κόψουν λίγο το καλάμι και το θράσος, του να πηγαίνουν όλοι στο Χόλυγουντ. Εγώ είχα την τύχη να αρέσω στον Ντάγκλας που ήταν πρωταγωνιστής και παραγωγός της ταινίας. Είναι ένας πανέξυπνος άνθρωπος. Εκείνα έχουν τύχη; Στην ταινία «ο Νονός» πήγα και είδα την casting director που διαλέγει τους ηθοποιούς και μόλις με είδε είπε «Είσαι αυτό που θέλω.» και όπως συνεχίζαμε να μιλάμε μου λέει «oh shit μιλάς εγγλέζικα και εγώ θέλω να μιλάει ο ήρωας αμερικάνικα του δρόμου». Έχασα τον ρόλο που αργότερα έκανε ο Μάρλον Μπράντο.

Τι σας έλειψε το διάστημα που λείπατε από την Ελλάδα;

Εκτός από τους γονείς μου και τους φίλους μου έλειψε το σπάνιο φως που έχει η Ελλάδα. Επίσης, μου έλειψαν κάποιοι πολύ σημαντικοί άνθρωποι όπως ο Μάνος Κατράκης και ο Μάνος Χατζιδάκις που τους υπερεκτιμούσα.

Ποια τα επαγγελματικά σας σχέδια;

Πρωταγωνιστώ σε μία ταινία μικρού μήκους που ονομάζεται Raw Trip είναι θρίλερ και υποδύομαι ένα ψυχοπαθή σερίφη. Την ταινία σκηνοθετεί ο Αντώνης Μανδράνης και συμμετέχουν ο Σπύρος Μπιμπίλας, ο Ανέστης Βλάχος, η Κωνσταντίνα Φωκά, ο Κρις Σινιόρας, ο Σίμος Δρακόπουλος, η Ελεάννα Γιασεμή, η Ειρήνη Καρπούζη. Το χειμώνα θα πρωταγωνιστώ σε ένα σήριαλ της τηλεόρασης μαζί με γνωστούς και αγαπημένους συνεργάτες. Ακόμα, εξετάζω κάποιες ιδέες για το θέατρο. Επίσης, περιμένω να κυκλοφορήσει η αυτοβιογραφία μου την οποία γράφει η κα Άννα Ματθαίου. Αν σας διηγηθώ τι έχω περάσει και ζήσει χρειάζονται πέντε τόμοι. Δεν μιλάω για γυναίκες και σχέσεις, γιατί αυτά δεν χρειάζεται να τα ξέρει ο κόσμος.

Τι σας ανησυχεί στην εποχή που διανύουμε;

Η γλώσσα μας. Εγώ ομιλώ και γράφω καλά τα Ελληνικά. Όμως εγώ και εσείς δεν θα σώσουμε τη γλώσσα. Που οδηγείται ο πολιτισμός μας; Για παράδειγμα στο χώρο της τέχνης δεν γίνεται να κάνουν και προβάλλουν κάτι αισχρά πράγματα.

Μετανιώνετε για κάτι στη ζωή σας;

Βεβαίως για μια τρομερή πρόταση που μου κάνανε από την Τιτάνους που τότε ήταν από τις μεγαλύτερες εταιρίες παραγωγής ταινιών του κόσμου. Μου προτείνανε ένα συμβόλαιο πέντε ετών που ούτε στα όνειρά μου δεν μπορούσα να φανταστώ. Πήγα στον αντιπρόεδρο της εταιρίας και είπα όχι επειδή θα ένιωθα σαν υπάλληλος. Αυτοί έχουν όλα τα δικαιώματα παίζεις όπου και όποτε σου υποδείξουν, μπορεί να σε βάλουν για ένα διάστημα στην άκρη αλλά να σε πληρώνουν.  Όταν λες όχι σε αυτά τα πρόσωπα πέφτουν τηλέφωνα και σου κόβουν το κεφάλι επαγγελματικά. Εμένα με ξανακάλεσε δεύτερη φορά, σπάνιο πράγμα. Μου λέει «βλέπεις μια Ferrari που κυκλοφορεί στο στούντιο;» λέω «ναι»  μου λέει «ξέρεις τίνος είναι;» λέω «τίνος είναι;» «του Σαλβατόρε, ήρθε μία μέρα ο πρόεδρος και του λέει αυτό είναι δικό σου.» του απάντησα ότι δεν με ενδιαφέρουν ούτε οι Ferrari ούτε τίποτα. Όταν σου δίνουν γη και ύδωρ και αρνείσαι μετά δεν έχεις άλλη πρόταση. Έπειτα με κάλεσε μια μέρα στο σπίτι του ο Πρόεδρος της εταιρείας για φαγητό που δεν έχει ξαναγίνει ποτέ. Για αυτό έχω μετανιώσει. Παρόλα αυτά μου προτείνανε ρόλο στην ταινία «ο Ρόκο και τα αδέλφια του» που έπαιξα.  Ύστερα από πενήντα χρόνια συναντηθήκαμε στη Ρώμη και μιλάγαμε σαν φίλοι με αμοιβαία εκτίμηση και μου λέει «αχ κακομοίρη μου θα ήσουν πρωταγωνιστής με μία παγκόσμια σταρ κάθε χρόνο» αλλά δεν με ικανοποιούσε να παίζω μια φορά το χρόνο.

Ποια η συμβουλή σας προς τα νέα παιδιά που μαγεύονται από τη λάμψη που έχει ο χώρος του θεάματος;

Να ξέρουν ότι είναι μόνο λάμψη, ότι έχει πάρα πολύ ανηφόρα και πολύ διάβασμα. Είναι αβέβαια αποστολή.

Πως βρίσκετε τις ελληνικές σειρές;

Λείπουν οι μεγάλοι συγγραφείς του παρελθόντος που γράφανε τις σειρές. Δεν βλέπω τίποτα που να με ενθουσιάζει. Μπορεί να είναι κάτι ωραίο αλλά πρέπει να με πείσει και εμένα. Λόγω της οικονομικής κρίσης έχει πέσει το επίπεδο και τα παιδιά προσπαθούν με νύχια και με δόντια να κάνουν κάτι, πολλοί χωρίς αμοιβή. Αυτά τα παιδιά που πάνε; Τι τους παραδίδουμε δηλαδή; Εμείς φταίμε οι μεγάλοι.

 Πως βιώνετε την πολιτική και οικονομική κρίση;

Αρκετά άγρια. Υποφέρω όπως υποφέρετε και εσείς. Είναι αλληλένδετα αυτά τα πράγματα. Αναμφισβήτητα φταίμε και εμείς οι πολίτες.

Τέσσερις γάμοι… τι είναι για εσάς ο έρωτας και η αγάπη;

Ο θείος μου ήταν παντρεμένος 45 χρόνια και μέχρι που πέθανε δεν είχε κοιτάξει άλλη γυναίκα. Ο γάμος θέλει προσπάθεια, συνεργασία και κατανόηση. Στον πρώτο μου γάμο ήμουν πολύ νέος. Αν εξαιρέσεις τον τρίτο μου γάμο που πήγε κατά διαόλου τα υπόλοιπα κορίτσια ήταν πολύ εντάξει. Έτυχε να γνωρίσω τρεις φανταστικές γυναίκες και εννοώ τρεις με τη σημερινή μου σύζυγο. Κοντεύω τα ογδόντα και μπορώ να περηφανευτώ ότι σήμερα λόγω σοφίας καταφέρνω να συνδυάζω τον έρωτα και την αγάπη.

Τι σας κερδίζει σε μία γυναίκα;

Τα εξωτερικά χαρίσματα βεβαίως είναι προσόντα αλλά και ο τρόπος που σκέφτεται. Μην μου κάνει εξυπνάδες. Να κάθεται να συζητάμε. Επίσης, κοιτάω την κομψότητα σε μια γυναίκα όχι στο ντύσιμο αλλά να έχει χάρη, να ξέρει να σταθεί οπουδήποτε, να μην κολλάει πουθενά. Δύσκολο σήμερα!

Ποιες οι αρχές ενός σωστού άντρα;

Η αξιοπρέπεια, το χιούμορ που είναι δύσκολο στην Ελλάδα και βεβαίως μία προσωπική αξία δική σου, ένα ειδικό βάρος που λέω εγώ. Έτσι μπορείς να είσαι ένας σωστός πολίτης.

Πως βλέπετε τις σχέσεις των δύο φύλων;

Οι γυναίκες έχουν γίνει επιθετικές και απαιτητικές. Πρέπει να κόψουν τον τσαμπουκά. Έτυχε να είμαι άνδρας και εσύ γυναίκα, έλα να τα βρούμε. Αυτό πρέπει να πούμε. Και οι άνδρες να αφήσουν τους εγωισμούς και τις μαγκιές. Είχα βγει πρόσφατα και δίπλα μου κάθονταν σε ένα τραπέζι εννιά γυναίκες. Τους λέω «Που είναι τα αγόρια σας;» και μου λέει «Ποια αγόρια; Μας βρίσκεις εσύ κανένα;».

Τι είναι για εσάς ο χώρος της υποκριτικής;

Όλη μου η ζωή. Υποκριτής είμαι, με την σωστή έννοια του όρου όμως.