Σκοπιανό: Ανακοινωση του Μαξίμου για «Μακεδονία του Ίλιντεν» – Τι σημαίνει αυτό το όνομα για τα Σκόπια και την Ελλάδα

Θέση στα δημοσιεύματα για το όνομα «Μακεδονία του Ιλιντεν» πήρε το μέγαρο Μαξίμου.

Σε άτυπο σημείωμά του, το πρωθυπουργικό γραφείο δεν επιβεβαιώνει, ούτε διαψεύδει τίποτα, αλλά σημειώνει ότι η συζήτηση για οποιοδήποτε όνομα είναι κενή περιεχομένου αν προηγουμένως δεν υπάρξει συμφωνία για το erga omnes και την συνταγματική αναθεώρηση του γειτονικού κράτους.

Αναλυτικά η ανακοίνωση του Μαξίμου:

«Σε σχέση με τα όσα αναφέρονται σε σχετικά δημοσιεύματα στο διαδίκτυο, ο Πρωθυπουργός κατά τη χθεσινή συνέντευξη Τύπου μετά τις συναντήσεις με τον ομόλογό του από την ΠΓΔΜ υπογράμμισε πως «έχουμε διανύσει μεγάλο μέρος της απόστασης, αλλά υπάρχει ακόμα απόσταση να διανυθεί».

Ως εκ τούτου, η συζήτηση για οποιοδήποτε όνομα είναι κενή περιεχομένου, εάν δεν έχουν πρώτα εκπληρωθεί οι δύο βασικές προϋποθέσεις, τις οποίες η κυβέρνηση έχει θέσει, ακολουθώντας την εθνική γραμμή, από την αρχή της διαπραγμάτευσης για το ονοματολογικό.

Δηλαδή ότι

1. Το erga omnes με συνταγματική αναθεώρηση είναι απαραίτητη προϋπόθεση για να υπάρξει συμφωνία.
2. Η υλοποίηση της Συνταγματικής Αναθεώρησης είναι απαραίτητη προϋπόθεση για ένταξη σε διεθνείς οργανισμούς (ΕΕ – ΝΑΤΟ)».

Ο Τσίπρας ενημέρωσε Παυλόπουλο -Αύριο βλέπει τον ΠτΔ και ενημερώνει αρχηγούς

Οπως μετέδωσε πρώτο το iefimerida.gr, ο πρωθυπουργός ενημέρωσε σήμερα τηλεφωνικά τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλο για τις εξελίξεις στο ονοματολογικό των Σκοπίων.

Ο πρωθυπουργός πάντως θα γίνει δεκτός από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας αύριο Σάββατο, στις 9:30 το πρωί, ενώ μέσα στην αυριανή ημέρα θα ενημερώσει τηλεφωνικά και τους πολιτικούς αρχηγούς. Η επικοινωνία με την επικεφαλής του Κινήματος Αλλαγής, Φώφη Γεννηματά θα γίνει περί τις 10:30-11:00, σύμφωνα με την ενημέρωση που είχε η Χ. Τρικούπη από το Μαξίμου.

Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, ο Αλέξης Τσίπρας θα παρουσιάσει στον Προκόπη Παυλόπουλο και στους πολιτικούς αρχηγούς το όνομα που πρότεινε ο Σκοπιανός πρωθυπουργός Ζόραν Ζάεφ στη Σόφια: Ilindenska Republika Makedonija (στα σλαβικά) και Ilinden Μacedonia (στα αγγλικά).

Θετικά βλέπει την ονομασία η ελληνική κυβέρνηση

Πηγές αναφέρουν ότι η ονομασία «Δημοκρατία της Ίλιντεν Μακεδονίας» γίνεται προς το παρόν αποδεκτή και από την ελληνική πλευρά, ενώ διευκολύνει και τον Σκοπιανό πρωθυπουργό αφού παραπέμπει στο ιστορικό παρελθόν των Σκοπίων.

Η κυβέρνηση θεωρεί ότι υπάρχουν θετικά στοιχεία στην εκδοχή του ονόματος ως «Republika Ilidenska Makedonija». Συγκεκριμένα κυβερνητικές πηγές υποστηρίζουν ότι:

-Υπάρχει γεωγραφική διαφοροποίηση από την ελληνική Μακεδονία

-Το όνομα θα είναι erga omnes προς χρήση μέσα και έξω – κάτι που αποδέχονται τα Σκόπια.

-Δεν αφήνει περιθώριο να γίνεται αναφορά στην αρχαία Ελλάδα, αφού η Εξέγερση του Ίλιντεν έγινε το 1903.

-Η εξέγερση αυτή, όπως κρίνει η κυβέρνηση, είχε οικονομικο-κοινωνικό χαρακτήρα με τη συμμετοχή αγροτών και οι τότε εξεγερμένοι είχαν καλέσει Έλληνες και Αλβανούς για να λάβουν μέρος.

-Ο Ζάεφ εκτιμά πως την ονομασία αυτή μπορεί να τη δεχθεί το κόμμα του Γκρούεφσκι, το εθνικιστικό VMRO.

Μέσα στο πρώτο δεκαπενθήμερο του Ιουνίου μπορεί να υπάρξει συνάντηση στις Πρέσπες με τους δύο πρωθυπουργούς για την τελική συμφωνία, εφόσον οι διεργασίες σε Αθήνα και Σκόπια έχουν αίσια έκβαση στο μεσοδιάστημα.

Τι γράφουν τα σκοπιανά ΜΜΕ

Σύμφωνα και με το σκοπιανό μέσο a1on.mk, «Δημοκρατία της Ίλιντεν Μακεδονίας» είναι το όνομα που φέρεται να έβαλε στο τραπέζι ο πρωθυπουργός των Σκοπίων Ζόραν Ζάεφ και έχει το «πράσινο φως» της κυβέρνησης της χώρας για erga omnes, δηλαδή έναντι όλων.

Βέβαια το a1on.mk επισημαίνει ότι ως επικρατέστερα ονόματα παραμένουν το «Δημοκρατία της Νέας Μακεδονίας» και το «Δημοκρατία της Άνω Μακεδονίας» (ιδίως το πρώτο) γραμμένα στην αγγλική γλώσσα, δηλαδή Nova Macedonia ή New Macedonia και όχι ως Nova Makedonija ή Gorna Makedonija.

Για την ώρα πάντως δεν υπάρχει κάποια επίσημη αντίδραση από την ελληνική πλευρά. Μάλιστα διπλωματικοί κύκλοι τονίζουν πως χρειάζεται λεπτομερή εξέταση καθώς το θέμα με το συγκεκριμένο όνομα μπορεί να κρύβει παγίδες.

Χαρακτηριστικά αναφέρουν ότι η εξέγερση του Ίλιντεν  στις αρχές του 20ού αιώνα είχε ως απώτερο στόχο τη δημιουργία αυτόνομης «Μακεδονίας», στην οποία θα περιλαμβάνονταν και ελληνικά εδάφη.

Στο νέο όνομα που φέρεται να έχει πέσει στο τραπέζι αναφέρεται και το MIA, το πρακτορείο ειδήσεων της ΠΓΔΜ. Συγκεκριμένα, αναφέρει ότι «ο πρωθυπουργός Ζόραν Ζάεφ θα ενημερώσει τον πρόεδρο Ιβανόφ και τους πολιτικούς αρχηγούς για το νέο όνομα», με την επισήμανση ότι «η κυβέρνηση πάντως ούτε επιβεβαιώνει ούτε διαψεύδει, μέχρι στιγμής, τις πληροφορίες ότι το νέο όνομα που έχει προταθεί είναι το «Δημοκρατία της Ίλιντεν Μακεδονίας»».

Επιβεβαίωση από τον Βούλγαρο υπουργό Άμυνας

Η επιβεβαίωση, ωστόσο, ότι το όνομα «Ίλιντεν Μακεδονία» έπεσε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων Τσίπρα-Ζάεφ στη Σόφια ήρθε από τον Βούλγαρο υπουργό Άμυνας, Κράσιμιρ Καρακατσάνοφ.

«Άκουσα ότι το όνομα “Ίλιντεν Μακεδονία” αναφέρθηκε στις συζητήσεις, όπως επίσης και τα “Vardarska” και “Gorna”», είπε ο Καρακατσάνοφ στο τηλεοπτικό κανάλι BTV. Σύμφωνα με τον Βούλγαρο υπουργό, μάλιστα, «οι δύο χώρες (σ.σ.: Ελλάδα και Σκόπια) έχουν φτάσει σε καλό επίπεδο προσέγγισης».

«Είναι σημαντικό να ολοκληρωθούν οι διαπραγματεύσεις για το όνομα, για να ξεμπλοκάρει ο δρόμος της ΠΓΔΜ προς την Ευρωπαϊκή Ένωση», κατέληξε.

Δεν επιβεβαιώνει ο Τζανακόπουλος

Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Δημήτρης Τζανακόπουλος ρωτήθηκε πριν από λίγο σχετικά με τα δημοσιεύματα που αναφέρουν το όνομα «Μακεδονία του Ίλιντεν» ως ένα από τα σενάρια που συζητούνται στην διαπραγμάτευση για την επίλυση του ζητήματος της ονομασίας των Σκοπίων.

«Πολλά ονόματα έχουν πέσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, αλλά αυτή την ώρα δεν μπορώ να πω κάτι περισσότερο. Αυτά αφορούν το ουσιαστικό περιεχόμενο της διαπραγμάτευσης, που δεν μπορεί να γίνεται αντικείμενο δημόσιων συζητήσεων», δήλωσε ο Δημήτρης Τζανακόπουλος στον ραδιοφωνικό σταθμό Alpha 989, σχολιάζοντας τις δημοσιογραφικές πληροφορίες που αναφέρουν ότι στο τραπέζι των συνομιλιών Αθήνας – Σκοπίων έχει πέσει το όνομα «Ilidenska Republika Makedonija» για την επίλυση της διαφοράς με την ΠΓΔΜ.

Ο κύριος Τζανακόπουλος σημείωσε ακόμη: «Δεν πρόκειται να προεξοφλήσω την κατάληξη των συνεχιζόμενων διαπραγματεύσεων. Η πολιτική βούληση υπάρχει, αλλά όπως έχει πει και ο Πρωθυπουργός, απομένει αρκετή απόσταση να διανύσουμε για μία τελική συμφωνία».

Τα σενάρια για συζητήσεις γύρω από το όνομα «Ilidenska Republika Makedonija» φούντωσαν 24 ώρες μετά την συνάντηση του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα με τον πρωθυπουργό της ΠΓΔΜ Ζόραν Ζάεφ, στο περιθώριο της συνόδου κορυφής ΕΕ-Δυτικών Βαλκανίων στην Σόφια.

Τι σημαίνει το Ίλιντεν για τους Σκοπιανούς και ποια η θέση της Ελλάδας για αυτό

 

Τα σκοπιανά ΜΜΕ μεταδίδουν πως το έκτο όνομα που έπεσε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων για το ονοματολογικό είναι το Δημοκρατία του Ίλιντεν της Μακεδονίας.

Τι σημαίνει όμως το Ίλιντεν για τους γείτονες; Η Εξέγερση του Ίλιντεν (σ.σ Εξέγερση του Προφήτη Ηλία-Μεταμορφώσεως) ήταν επανάσταση σλαβοφώνων της Μακεδονίας που οργανώθηκε και υλοποιήθηκε στο Μακεδονικό έδαφος από την αυτονομιστική οργάνωση Εσωτερική Μακεδονο-Αδριανουπολιτική Επαναστατική Οργάνωση τον Ιούλιο (σύμφωνα με το Ιουλιανό Ημερολόγιο) / Αύγουστο (σύμφωνα με το Γρηγοριανό Ημερολόγιο) του 1903 ενάντια στην Οθωμανική Αυτοκρατορία.

Ονομάστηκε έτσι από την ημέρα που ξεκίνησε, την ημέρα του Προφήτη Ηλία, στις 20 Ιουλίου στο Βιλαέτι του Μοναστηρίου και συγκεκριμένα στους καζάδες Αχρίδας, Πρέσπας, Κιτσόβου, Μοναστηρίου, Φλώρινας, Καστοριάς και Καϊλαρίων, όπου σημειώθηκε και η πιο έντονη και εντυπωσιακή σε αποτελέσματα δράση, στα βόρεια διαμερίσματα του Βιλαετίου της Θεσσαλονίκης, που γειτόνευαν με τη βουλγαρική ηγεμονία και σε ορισμένες περιοχές του Βιλαετίου της Αδριανούπολης, κυρίως στην περιοχή των Σαράντα Εκκλησιών.

Σήμερα, αυτή η επανάσταση γιορτάζεται στην πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας ως εθνική επέτειος και για πολλούς στη χώρα θεωρείται η αρχή της Σλαβομακεδονικης εθνογένεσης, ενώ την υιοθετεί και η Βουλγαρία.

Το 1897 δημιουργήθηκε η Σλαβόφωνη Εσωτερική Μακεδονο-Αδριανουπολιτική Επαναστατική Οργάνωση (ΕΜΑΕΟ) ώστε να οργανώσει και να προκαλέσει μια εξέγερση, με την υπόσχεση αυτοδιάθεσης και αυτονομίας στον τοπικό πληθυσμό. Αρχική επιδίωξη της ήταν έπειτα από την αυτονόμηση της Μακεδονίας και της Θράκης, να ενταχθούν οι δυο περιοχές στο Βουλγαρικό Βασίλειο, όπως έγινε στην περίπτωση της Ανατολικής Ρωμηλίας όταν- με την Συνθήκη του Βερολίνου (1878)- η περιοχή αυτονομήθηκε και αργότερα, με πραξικόπημα ενάντια στην οθωμανική αρχή, προσαρτήθηκε στην Βουλγαρία. Ωστόσο πριν την εξέγερση του Ίλιντεν η οργάνωση είχε ανοιχθεί σε μεγαλύτερο μέρος του Μακεδόνικου πληθυσμού και η ιδέα της ένωσης με τη Βουλγαρία είχε εγκαταλειφθεί.

Η οργάνωση, που άλλαζε διάφορα ονόματα πριν και μετά την εξέγερση, ξεκίνησε κυρίως ως Βουλγαρομακεδόνικη υποστηρίζοντας την ιδέα της αυτόνομης Μακεδονίας αλλά και των περιοχών της Αδριανούπολης με την Θράκη που ανήκαν στην Οθωμανική αυτοκρατορία και την προστασία της Βουλγαρικής εθνικής ταυτότητας. Η οργάνωση είχε ως σύνθημα το «Η Μακεδονία για τους Μακεδόνες». Σύντομα στην οργάνωση αυτή δημιουργήθηκαν δύο ρεύματα. Το ένα, οι Αυτονομιστές, υποστήριζε την αυτονόμηση της Μακεδονίας ως υπόσχεση για την διαφύλαξη της υπόσχεσης της αυτονομίας και αυτοδιάθεσης της περιοχής, ενώ η άλλη ομάδα, που δημιουργήθηκε από μέλη του Ανώτατου Μακεδονικου Κομιτάτου (Върховен македоно – одрински комитет, ВМОК), μιας οργάνωσης που ιδρύθηκε το 1894 στην Σόφια, υποστήριζε την άμεση προσχώρηση στην Βουλγαρία. Τα μέλη της ομάδας αυτής ονομάστηκαν Ενωτικοί ή Βερχοβιστές, σε αντίθεση με τους Αυτονομιστές, επειδή πίστευαν στον υπέρτατο στόχο, την άμεση προσάρτηση της Μακεδονίας στην Βουλγαρία.

Έτσι η οργάνωση ΕΜΑΕΟ που δημιούργησε το Ίλιντεν φαίνεται πως είχε ως τελικό στόχο την απελευθέρωση των υπόδουλων Χριστιανών από τον Σουλτάνο και τους Οθωμανούς-τη στιγμή που οι ντόπιοι έβλεπαν την Οθωμανική Αυτοκρατορία να καταρρέει και να δημιουργούνται τα πρώτα βαλκανικά κράτη (με εξαίρεση την Ελλάδα που είχε ήδη δημιουργήσει το πρώτο εθνικό κράτος το 1830)-και μία αυτόνομη ή ανεξάρτητη Μακεδονία πιθανότατα μέσα σε μία ομόσπονδη ένωση Βαλκανικών κρατών.

Η στάση της Ελλάδας

Η στάση του τότε Ελληνικού κράτους, αν και δεν έχει ξεκαθαριστεί απόλυτα ιστορικά, επάνω στην Σλάβομακεδόνικη επανάσταση του Ίλιντεν δεν φαίνεται να ήταν θετική γιατί προφανώς μια αυτόνομη ή ανεξάρτητη Μακεδονία θα ήταν κόντρα στις εδαφικές βλέψεις της χώρας στην περιοχή.

Σύμφωνα με τον Πεζά, τον τότε πρόξενο της Ελλάδας στο τότε Οθωμανικό Μοναστήρι (Μπίτολα), και τα όσα γράφει σε έκθεση προς τον πρόεδρο της ελληνικής κυβέρνησης το 1902, η επερχόμενη εξέγερση (Ίλιντεν) έχει ως στόχο μια αυτόνομη ή ανεξάρτητη Μακεδονία, προτίθενται να την ακολουθήσουν και πατριαρχικοί και εξαρχικοί πληθυσμοί και περιγράφονται οι άθλιες συνθήκες ζωής πολλών Μακεδόνων (κυρίως αγροτών). Ο ίδιος ο Πεζάς αναφέρει πως ο ίδιος και το Ελληνικό κράτος επιδιώκει μια συνεργασία με τις Οθωμανικές αρχές και δίνει μάλιστα σε αυτές όλες τις πληροφορίες που έχει μαζέψει σχετικά με τις κινήσεις των αυτονομιστών, καθώς επιθυμεί τη συντριβή του κινήματος. Αναφέρει ακόμα πως η Ελλάδα ενδιαφέρεται για την ηρεμία και την ευημερία της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, καθώς φοβάται πως η αναταραχή θα μπορούσε να επεκταθεί και μέσα στην Ελλάδα.

Τις παραμονές της επανάστασης ο νέος πρόξενος της Ελλάδας στο Μοναστήρι Κ. Κυπραίος αναφέρει πως υπάρχει συνεργασία του με την Οθωμανική αυτοκρατορία σε επίπεδο πληροφοριών για την επερχόμενη επανάσταση και πως ξοδεύονται χρήματα για προπαγάνδα που θα απέτρεπε τον πατριαρχικό πληθυσμό να μπει στην επανάσταση. Τέλος ο τότε μητροπολίτης Καστοριάς Γερμανός Καραβαγγέλης χαρακτηρίζει με ύβρεις τους επαναστάτες, ενώ φαίνεται πως ο συνεργάτης του και συνεργάτης των Οθωμανών Βαγγέλης Στρεμπενιώτης με τους άντρες του είχε συμμετοχή σε μία εκστρατεία κατά των επαναστατών στις 4 Αυγούστου.

Ο επίλογος των γεγονότων

Όταν η εξέγερση εξαπλώθηκε πολλά ηγετικά στελέχη σκοτώθηκαν σε μάχες με τους Οθωμανούς και η δράση της εξέγερσης καταστάλθηκε μέσα σε διάστημα λίγων μηνών, ενώ πολλοί που στρατεύτηκαν με τους εξεργεθέντες σκοτώθηκαν, φυλακίστηκαν ή κατέφυγαν στις ορεινές περιοχές.

Η οθωμανική διοίκηση έβλεπε τώρα με μεγαλύτερη καχυποψία τους χριστιανικούς πληθυσμούς, και αντί να εφαρμόσει μεταρρυθμίσεις για την βελτίωση των βασικών δικαιωμάτων του χριστιανικού στοιχείου, η καταπίεση εντάθηκε και δοκιμάστηκε η εμπιστοσύνη του πληθυσμού σε ανάλογες μελλοντικές αυτονομιστικές ενέργειες

Πιθανολογείται ότι ένας από τους κυριότερους στόχους της εξέγερσης, που ήταν η εμπλοκή των Μεγάλων Δυνάμεων, επετεύχθη και κατάφεραν να πείσουν τις ευρωπαϊκές δυνάμεις να προσπαθήσουν να παρέμβουν στον σουλτάνο ώστε να υιοθετήσει μια πιο διαλλακτική στάση απέναντι στους χριστιανούς υπηκόους, αν και η πίεση αντίθετα εντάθηκε στο χριστιανικό στοιχείο και οδήγησε, μετά την Επανάσταση των Νεότουρκων, στη κήρυξη του Α’ Βαλκανικού Πολέμου το 1912.

Σύμφωνα με τον Βρετανό ερευνητή H. N. Brailsford: το Ίλιντεν ήταν η πρώτη οργανωμένη απόπειρα του βουλγαρικού στοιχείου στην Μακεδονία και την Θράκη, μετά την διακήρυξη της ανεξαρτησίας της Βουλγαρίας το 1903.

Πηγή: Wikipedia