Πολιτική αλχημεία και πολιτική μεταστοιχείωση

Του Χριστόδουλου Στεφανάδη

Η Αλχημεία ήταν μια φιλοσοφία και μια τέχνη που εφαρμόστηκε στην αρχαιότητα και τον Μεσαίωνα.

Οι σημαντικότεροι στόχοι των αλχημιστών ήταν η μετατροπή των κοινών μετάλλων σε χρυσό ή ασήμι και η δημιουργία του ελιξίριου της ζωής, το οποίο θα θεράπευε όλες τις ασθένειες και θα επιτύγχανε την αθανασία.

Στην ανέφικτη, όμως, προσπάθειά τους για τη δημιουργία χρυσού ή την επίτευξη της αθανασίας, οι αλχημιστές ανακάλυψαν και τεχνικές ανάλυσης, ταυτοποίησης και διαχωρισμού ουσιών, οι οποίες αποτέλεσαν τη βάση της επιστήμης της χημείας. Επίσης, πολλά γυάλινα σκεύη που χρησιμοποιούνται ακόμη και σήμερα ήταν δημιουργήματα των αλχημιστών. Οι αλχημιστές υπέστησαν πολλούς διωγμούς ανά τους αιώνες. Η εξάσκηση της αλχημικής τέχνης πολλές φορές απαγορεύτηκε τόσο από την Εκκλησία όσο και από πολιτικές εξουσίες.

Η Χημεία προήλθε από την Αλχημεία. Είναι ένας κλάδος των θετικών επιστημών, διαφορετικός από τη Φυσική. Είναι η επιστήμη που μελετά την ανόργανη και την οργανική ύλη, τη σύνθεση, τη δομή, τις ιδιότητές τους και τις διάφορες μεταβολές της σύστασής της.

Θεωρείται θεμελιώδης επιστημονικός κλάδος, αφού με την εξέλιξη της Χημείας κατόρθωσε ο άνθρωπος, αφενός, να κατανοήσει κατά το δυνατόν τη δομή του φυσικού κόσμου και, αφετέρου, να τροποποιήσει προς το καλύτερο το περιβάλλον του, δημιουργώντας ευνοϊκότερες συνθήκες διαβίωσης.

Η πολιτική είναι συνισταμένη πολλών επιστημών. Οργανώνει ιδέες και τις εφαρμόζει για τη διαχείριση ζωτικών προβλημάτων του κοινωνικού συνόλου, τα οποία σχετίζονται πρωταρχικά με την οικονομία, την ελευθερία, την ασφάλεια, τη δικαιοσύνη και τον πολιτισμό. Ολα αυτά οφείλει πάντα να τα διαχειρίζεται στο μέτρο του ρεαλισμού και του εφικτού. Αυτή είναι και η διαφορά μιας σύγχρονης και αποτελεσματικής πολιτικής από την αλχημεία.

Δηλαδή μια αποτελεσματική πολιτική για την κοινωνία δεν μπορεί να αναζητά το ουτοπικό και το ανέφικτο, όπως η αλχημεία. Οι πολιτικοί μιας σύγχρονης και ανεπτυγμένης χώρας δεν πρέπει να συμπεριφέρονται ως αλχημιστές, ακροβατώντας μεταξύ εφικτού και ανέφικτου, μεταξύ πραγματικότητας και φαντασίωσης ή ιδεοληψιών.

Οι πολιτικές διεργασίες και η πολιτική στη χώρα μας προσομοιάζουν πολλές φορές με την Αλχημεία. Προσπαθεί, πέρα από το ρεαλιστικό και το εφικτό, να δημιουργήσει χωρίς παραγωγή χρήματος από επενδύσεις οικονομική ανάπτυξη.

Χωρίς ουσιαστική αξιολόγηση, να βελτιώσει τη δημόσια διοίκηση.

Χωρίς αξιοκρατία ,αλλά με ιδεοληψίες, να βελτιώσει την Παιδεία.

Χωρίς μακροπρόθεσμη εξωτερική πολιτική, να επιλύσει χρονίζοντα εθνικά θέματα, όπως το Κυπριακό, το Σκοπιανό και η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας στο Αιγαίο.

Χωρίς επαρκή χρηματοδότηση, να βελτιώσει την Υγεία…

Και το πολιτικό προσωπικό πολλές φορές προσομοιάζει με τους παλαιούς αλχημιστές.

Υπηρετώντας εφήμερες χίμαιρες, σκοπιμότητες και, παράγει μια πολιτική της ουτοπίας προσπαθώντας να συνθέσει τα ασύνδετα και να δημιουργήσει κάτι καλύτερο.

Τρανταχτό παράδειγμα αυτό που συνέβη στο Συμβούλιο των Πολιτικών Αρχηγών πρόσφατα. Δηλαδή η προσπάθεια μιας αριστερής κυβέρνησης να συνεργαστεί ετεροχρονισμένα με νεοεισελθόντα στη Βουλή πολιτικό σχηματισμό που επί δεκαετίες απαξιωνόταν από το πολιτικό μας σύστημα αλλά και τον λαό.

Τέτοιες συνεργασίες, όμως, μπορεί να είναι για το καλό της πολιτικής και τελικά του λαού μόνο αν υπάρχουν οι ιδανικές συνθήκες. Να γίνει στην πολιτική ό,τι έκανε η επιστήμη της Χημείας: η «μεταστοιχείωση», δηλαδή η μετατροπή ενός χημικού στοιχείου σε άλλο χημικό στοιχείο. Ο,τι έκανε ο Ερνεστ Ράδερφορντ μετατρέποντας το άζωτο σε οξυγόνο και έρευνα για την οποία απέσπασε το Βραβείο Νόμπελ Χημείας 1908.

Δηλαδή προκειμένου να γίνουν ουσιαστικές και σταθερές πολιτικές συνεργασίες, οι συνεργαζόμενοι θα πρέπει με ειλικρίνεια και όχι καιροσκοπικά να μεταβάλουν απόψεις, θέσεις και πρακτικές. Δηλαδή να «μεταστοιχειωθούν» για να αποκτήσουν σταθερούς και ανθεκτικούς συνεκτικούς δεσμούς.

Να γίνει μια πολιτική μεταστοιχείωση!

*  Αναδημοσίευση από το Protothema.gr.