«Πόλεμος» στο Rock in Athens το 1985, η καθοριστική παρέμβαση του Γιώργου Παπανδρέου

Την δεκαετία του 1980 το ελληνικό κοινό δεν ήταν εξοικειωμένο ακόμα στις μεγάλες συναυλίες, καθώς οι σταρ της εποχής για πολλούς και διάφορους λόγους δύσκολα επέλεγαν την χώρας μας στις περιοδείες τους. Ωστόσο, το 1985 η Αθήνα έζησε με το «Rock in Athens» μια από τις κορυφαίες συναυλιακές στιγμές, με ένα φεστιβάλ που θα άλλαζε το ρου της μουσικής ιστορίας στην Ελλάδα.

Το Καλλιμάρμαρο Στάδιο ετοιμαζόταν το διήμερο 26-27 Ιουλίου του 1985 να φιλοξενήσει μερικά από τα μεγαλύτερα ονόματα της διεθνούς μουσικής σκηνής, που βρίσκονταν στο απόγειο της δόξας τους εκείνη την εποχή, όπως οι Clash, Depeche Mode, Cure, Stranglers, Talk Talk, Nina Hagen, Culture Club.

Ήταν το πρώτο ροκ φεστιβάλ που γινόταν ποτέ και εντασσόταν στις ενέργειες «Αθήνα – Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης». Εμπνευστής του διήμερου φεστιβάλ, ήταν η τότε υπουργός Πολιτισμού, Μελίνα Μερκούρη. Το εισιτήριο ήταν πανάκριβο. Κόστιζε 2 χιλιάδες δραχμές και για τις δύο μέρες και 1.200 για την μία, όταν η εφημερίδα κόστιζε 40 δρχ. Τα κουτάκια με τα (ζεστά) αναψυκτικά πουλήθηκαν ακόμα και 500 δραχμές, κυρίως σε τουρίστες και ενώ κανονικά είχαν 50 δραχμές.

Το πρόγραμμα της συναυλίας

Την Παρασκευή 26 Ιουλίου θα εμφανίζονταν οι Telephone, Stranglers, Depeche Mode, Culture Club, ενώ το Σάββατο 27 Ιουλίου οι Talk Talk, The Cure, Nina Hagen, The Clash.

Τα πρώτα επεισόδια

Η πρώτη μέρα ήταν και η πιο επεισοδιακή. Όταν άρχισαν να ακούγονται οι πρώτες κιόλας νότες των Stranglers ξέσπασαν επεισόδια. Ο ενθουσιασμός του κόσμου που εισέρρεε το Καλλιμάρμαρο ήταν μεγάλο. Πολλοί απαιτούσαν να μπουν χωρίς εισιτήριο, καθώς ήταν συνηθισμένο εκείνη την εποχή να μπαίνει κόσμος στις συναυλίες τσάμπα. Τα πνεύματα οξύνθηκαν και τότε άρχισαν οι γνωστές ανταλλαγές με τους αστυνομικούς: ξύλα, πέτρες, γκλομπ, μόλοτοφ.

Ο  αστυνομικός Νίκων Αρκουδέας που ήταν εκείνη την εποχή στις δόξες του είχε προχωρήσει σε διαπραγματεύσεις με τον κόσμο που ήθελε αν μπει τσάμπα. Τελικά τους επέτρεψε να περάσουν για να ηρεμήσει η κατάσταση. Ωστόσο, δεν είχε ειδοποιήσει τους αστυνομικούς μέσα. Έτσι όταν οι ροκάδες πλησίασαν την είσοδο, τους όρμησαν άνδρες των ΜΑΤ, που νόμιζαν ότι μπαίνουν με το «έτσι θέλω». Αμέσως ξέσπασαν εκ νέου σοβαρά επεισόδια.

Ο τελικός απολογισμός περιελάμβανε

• Πυρκαγιά από μολότοφ στο δάσος Αρδηττού
• Καταστροφές στα οχήματα των συγκροτημάτων
• Ολοσχερή καταστροφή δύο αυτοκινήτων εκ των οποίων το ένα ανήκε σε υπάλληλο των εκδοτηρίων
• Δεκάδες τραυματίες νέους, 14 αστυνομικούς και έναν φωτορεπόρτερ
• Τα συνθήματα «ΜΑΤ και ΜΕΑ για μια Ελλάδα νέα», καθώς και το «Αυτό το εισιτήριο θα γίνει κοιμητήριο».

Η λύση από τον Γιώργο Παπανδρέου

Πυροσβεστικό ρόλο ανέλαβε ο τότε υφυπουργός Πολιτισμού και αρμόδιος για τα θέματα Νέας Γενιάς, Γιώργος Παπανδρέου, ο οποίος φέρεται να ζήτησε να ανοίξουν οι πόρτες, για να μπουν όλοι στο στάδιο. Μια μέρα πριν είχε ορκιστεί υφυπουργός Πολιτισμού. Ανέλαβε τις διαπραγματεύσεις τόσο με τον αστυνομικό Νίκωνα Αρκουδέα, όσο και με τους νιουγουειβάδες και ροκάδες. «Να ζήσεις υπουργέ μου», φώναζε το πλήθος όταν δόθηκε η εντολή να ανοίξουν οι πόρτες για τον κόσμο.

Νέος κύκλος επεισοδίων λόγω Boy George

Η συναυλία προμηνυόταν συναρπαστική, αλλά οι διοργανωτές δεν είχαν υπολογίσει τις αντιδράσεις του κοινού, για τον εκκεντρικό τραγουδιστή του pop συγκροτήματος Culture Club, Boy George. Ενώ τραγουδούσε την επιτυχία της εποχής «Do you really want to hurt me», ορισμένοι πέταξαν γιαούρτια, πέτρες και άλλα αντικείμενα στη σκηνή. Ένα μέλος του συγκροτήματος, πήδηξε, άρπαξε ένα από αυτά και το ξαναπέταξε στον κόσμο.

«Αν δεν ήμουν κυρία, θα σας έδειχνα τον κώλο μου!», ήταν η απάντηση του τραγουδιστή, που ειρωνικά είπε ότι κάποιοι «είναι και πολύ άνδρες». Ακολούθησε ένας «μικρός χαμός» μεταξύ συγκροτήματος και θεατών. Την επόμενη μέρα, οι εφημερίδες τον αποκαλούσαν το «βρωμόστομο αγόρι». Ο Βρετανός καλλιτέχνης πάντως, έμεινε μέχρι το τέλος και ολοκλήρωσε το πρόγραμμά του.

Τότε, είχε ζητηθεί από τον Τζίμη Πανούση να «ανοίξει» την συναυλία, αλλά είχε αρνηθεί, επειδή βασικοί χορηγοί της συναυλίας ήταν μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες. Οι τυχεροί παρακολούθησαν τους Clash να δίνουν την τελευταία μεγάλη παράσταση, πριν διαλυθούν ως συγκρότημα. Όταν ρώτησαν τον τραγουδιστή τους Joe Strummer, πως του φάνηκε ο πετροβολισμός του Boy George, είπε: «Θα ήθελα να ήμουν μαζί τους και να πετώ πέτρες». Άλλωστε, οι Clash εμφανίστηκαν ως γκεστ συγκρότημα στο φεστιβάλ διότι δεν ήθελαν να είναι στην ίδια λίστα με τους Culture Club.

Η έκπτωση στους… τσαμπατζήδες τη δεύτερη μέρα

Την δεύτερη μέρα οι τσαμπατζήδες που είχαν μπει μέσα χωρίς εισιτήριο την πρώτη, διεκδίκησαν και πάλι την είσοδό τους χωρίς αντίτιμο. Προκειμένου να αποφευχθούν νέα επεισόδια, η Μελίνα Μερκούρη και ο Ζυλ Ντασέν ανέλαβαν τις διαπραγματεύσεις. Τελικά η είσοδος επιτράπηκε με έκπτωση και μόνο για το σημείο πίσω από τη σκηνή. Αυτό προκάλεσε την δυσαρέσκεια των Γάλλων διοργανωτών, οι οποίοι παραπονέθηκαν ότι δεν έβγαλαν τα έξοδά τους και πως ανησυχούσαν για την ασφάλεια των συγκροτημάτων. Οι τσαμπατζήδες παρακολούθησαν τη δεύτερη βραδιά πληρώνοντας 500 δραχμές