Η πραγματικότητα τινάζει στον αέρα το αφήγημα Τσίπρα για την οικονομία

Του Βασίλη Γεώργα

Οι φιέστες τελείωσαν. Με αφορμή το αποψινό Eurogroup στο Ταλίν της Εσθονίας, ας καλωσορίσουμε και πάλι την πραγματικότητα που δεν μοιάζει καθόλου με αυτή που υποσχέθηκε η κυβέρνηση στους πολίτες μερικούς μήνες νωρίτερα. Στη γραμμή εκκίνησης της τρίτης αξιολόγησης, η χώρα βρίσκεται αντιμέτωπη με μια κατάσταση αρκετά χειρότερη από πριν και ο πρώτος που αναγνωρίζει ότι το «έργο δεν βγαίνει», όπως είχε σχεδιαστεί, είναι ο ίδιος ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος.

Αυτό που κάνει τα πράγματα πολύ δύσκολα είναι πως κυβέρνηση καλείται πλέον να διαπραγματευτεί με τους δανειστές το κόστος του εξιτηρίου από το Μνημόνιο, χωρίς όμως να έχει διαμορφώσει προϋποθέσεις για να πετύχει ένα καλό deal.

Ο εκτροχιασμός των φορολογικών εσόδων είναι ένα σαφές προμήνυμα ότι ακόμη κι αν επιτευχθεί ο φετινός στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα 1,75%, θα απαιτηθούν ακόμη περισσότερα μέτρα για να πιαστεί το 3,5% του στόχου για την επόμενη χρονιά. Αυτό είναι κάτι που μας το είπαν όσο πιο ξεκάθαρα μπορούσαν τόσο οι εκπρόσωποι του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, όσο και ο Έλληνας υπουργός Οικονομικών τις τελευταίες ημέρες. Όσο συνεχίζεται η υστέρηση στα έσοδα και καθώς ήδη «χτίζεται» το προσχέδιο προϋπολογισμού για το 2018 που θα κατατεθεί τον Οκτώβριο στη Βουλή, η συζήτηση δεν θα αφορά το «αν» αλλά το πόσα και ποια ακριβώς θα είναι τα πρόσθετα μέτρα που θα χρειαστεί να ληφθούν.

Στην πράξη καταλαβαίνουμε όλοι ότι μιλάμε για ένα νέο πακέτο επιβαρύνσεων ή περικοπών που θα έρθουν είτε με τη μορφή του «κόφτη» στις δημόσιες δαπάνες, είτε μέσω της προληπτικής μείωσης του αφορολόγητου ορίου και των συντάξεων ακόμη και μέσα στο 2018. Το βάρος αυτών των μέτρων δεν είναι βέβαιο ότι θα μπορέσει να το σηκώσει η κυβέρνηση. Οι βουλευτές της έχουν ποντάρει όλα τα λεφτά τους στο αφήγημα της ανάκαμψης που θα επέτρεπε στην κυβέρνηση να απολαύσει ένα ανέφελο και «καθαρό» από μέτρα 2018 ώστε να ανακτήσει τις δυνάμεις της για να παίξει από καλύτερη θέση το χαρτί των εκλογών. Τώρα αντιλαμβάνονται ότι υποτίμησαν τις επιπτώσεις των πολιτικών επιλογών που έγιναν τους προηγούμενους μήνες και έχουν εναποθέσει όλες τις ελπίδες τους στην υπόθεση ότι οι ευρωπαίοι δανειστές θα προτιμήσουν να κρύψουν κάτω από το χαλί το πρόβλημα για να παρουσιάσουν ως επιτυχία της Ευρώπης την έξοδο της Ελλάδας από το μνημόνιο.

Τα νέα μέτρα και οι πρόσθετες περικοπές είναι μόνο η μισή εικόνα. Η άλλη μισή είναι οι τράπεζες. Εκεί τα πράγματα αρχίζουν να παίρνουν επικίνδυνη τροπή γιατί η προοπτική μας νέας ανακεφαλαιοποίησης μέσα στο 2018 όπως ζητά το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο για να θεωρήσει ότι το χρηματοπιστωτικό σύστημα εξυγιαίνεται πριν τελειώσουν τα λεφτά των μνημονίων, θα λειτουργήσει ως βόμβα διασποράς στην οικονομία.

Ο εκπρόσωπος του ΔΝΤ ξεκαθάρισε χθες πως το Ταμείο δεν έχει μετατοπιστεί από τη θέση του να διενεργηθούν νωρίτερα τα τεστ κοπώσεως των ελληνικών τραπεζών και ο έλεγχος της ποιότητας των στοιχείων ενεργητικού στον κλάδο. Και ζητά να διενεργηθούν πριν εκπνεύσει το πρόγραμμα και χαθούν τα κεφάλαια (20 δισ. ευρώ) που έχουν δεσμευτεί για αυτόν τον σκοπό.

Ανεξάρτητα από το υπόγειο παιχνίδι ισχύος που παίζεται μεταξύ του Ταμείου, της ΕΚΤ και του SSM και της πίεσης που ασκείται με αυτό τον τρόπο ώστε να ξεπεραστούν οι «αναστολές» κυβέρνησης και τραπεζών για μαζικούς πλειστηριασμούς και πωλήσεις δανείων, το μήνυμα αμφισβήτησης για την πραγματική κατάσταση του ελληνικού τραπεζικού συστήματος είναι καταστροφικό για την εμπιστοσύνη επενδυτών, επιχειρηματιών και πολιτών.

Οι χρηματιστηριακές τιμές των τραπεζών έχουν ήδη πάρει επικίνδυνη κλίση (-20% τον τελευταίο μήνα), αλλά το χειρότερο είναι πως όλη αυτή η συζήτηση πλήττει ταυτόχρονα την επιστροφή των καταθέσεων, τις χορηγήσεις προς την πραγματική οικονομία και συνολικά τον σχεδιασμό για την χαλάρωση των capital controls.

Από τη στιγμή που τα δύο αυτά θέματα μπουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων ή και συγχωνευτούν με το πακέτο προαπαιτούμενων της 3ης αξιολόγησης, η κατάσταση θα γίνει πραγματικά δύσκολη. Αφενός ο στόχος να ολοκληρωθεί η αξιολόγηση μέχρι τον Ιανουάριο, θα μοιάζει ανέφικτος, αφετέρου το αφήγημα για «καθαρή έξοδο» από το Μνημόνιο, δηλαδή χωρίς πιστωτική γραμμή ή κάποιας άλλης μορφής χρηματοδότηση και εποπτεία, θα καταρρεύσει.

Καθόλου τυχαία, λοιπόν, η Ελλάδα αποκτά περίοπτη θέση και στο σημερινό άτυπο Eurogroup στο Ταλίν της Εσθονίας.  Υπάρχει και ένας επιπλέον λόγος. Εκφράζεται ήδη ανησυχία εκ μέρους των εκπροσώπων των πιστωτών για το γεγονός ότι η κυβέρνηση έχει μείνει χρονικά πίσω στην εκπλήρωση των 95 προαπαιτούμενων τα σημαντικότερα εκ των οποίων αφορούν στην απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας, την στρατηγική για τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, την αναδιάρθρωση επιδομάτων, τις αποκρατικοποιήσεις και το υπερταμείο, τα εργασιακά κλπ.

 

 

ΠΗΓΗ: liberal.gr