Γαλλικές φρεγάτες, δεν πήρε μπροστά… η μίζα κι έπεσαν σε ξέρα…

Βρόμισε μίζα και ανικανότητα. Η συγκυβέρνηση «κατάπιε» ένα ακόμη φιάσκο στην εθνική άμυνα και την εξωτερική πολιτική προκαλώντας ευθεία ερωτήματα σε Ευρωπαίους και διεθνείς εταίρους για το μέγεθος της επάρκειάς της.

Του Δ. Κεμπέ

Το χρονολόγιο των γεγονότων οδηγεί στο συμπέρασμα πως στο θέμα της χρονομίσθωσης των γαλλικών φρεγατών υπήρξαν υπόγειες διαδρομές μεταξύ μεσαζόντων οι οποίες ναρκοθέτησαν τις διπλωματικές οδούς δημιουργώντας προβλήματα στις σχέσεις της χώρας με την παραδοσιακή σύμμαχο, τη Γερμανία, όπου το συγκυβερνών κόμμα των φιλελευθέρων αντέδρασε στην πώληση των πλοίων στην Ελλάδα και στις ΗΠΑ, καθώς τίθεται σε αμφισβήτηση το πρόγραμμα υλοποίησης της αναβάθμισης των μαχητικών αεροσκαφών F-16  για το οποίο υπάρχει καταληκτική ημερομηνία, η 30ή Απριλίου, στην υλοποίηση της απευθείας συμφωνίας (government to government) μεταξύ των Αλ. Τσίπρα και Ντ. Τραμπ.

Κι ενώ ο πρωθυπουργός στην προ ημερών τηλεφωνική συνομιλία του με τον Γάλλο πρόεδρο έδωσαν το οριστικό «ΟΚ» για το deal της μίσθωσης, το οποίο είχε αποφασιστεί από τον περασμένο Σεπτέμβριο όταν ο κ. Μακρόν είχε επισκεφθεί την Αθήνα,  ο υπουργός Άμυνας Π.  Καμμένος το ακύρωσε. Πότε; Την περασμένη εβδομάδα ενώπιον του αναπληρωτή υπουργού του Φώτη Κουβέλη, του «Φώτακα του τσίφτη», ο οποίος κατ’ εντολήν του Μαξίμου είχε σπεύσει νωρίτερα να επισημοποιήσει.

ΟΥΡΑ ΟΙ ΜΕΣΑΖΟΝΤΕΣ

Η αγορά βοά για τους υποψήφιους αναδόχους εκτέλεσης της παραγγελίας. Από τον Ιανουάριο κιόλας πηγαινοέρχονταν στην Ελλάδα σε διαφορετικά «στρατόπεδα» οι μεσάζοντες, υποβάλλοντας προσφορές και μελέτες «για την καλή εκτέλεση του έργου». Κι όταν κατάλαβαν την ασυνεννοησία των συγκυβερνώντων ξεκίνησαν να «χορεύουν» τινάζοντας στον αέρα τη συμφωνία.

Προχθές ο Φ. Κουβέλης επανήλθε απτόητος από το χαστούκι Καμμένου επιμένοντας ότι «το ζήτημα βρίσκεται σε εξέλιξη υπό τον χειρισμό του πρωθυπουργού αλλά τίποτα δεν είναι δεδομένο μέχρι στιγμής». Στο ερώτημα γιατί δεν παραιτείται κάποιος αφού γίνονται «ερασιτεχνικοί επικοινωνιακοί χειρισμοί», όπως υπόπτως διαρρέουν «κυβερνητικές πηγές» αποσκοπώντας στον αποπροσανατολισμό, η απάντηση  είναι ότι αθώοι του αίματος δεν υπάρχουν στη… γειτονιά και άπαντες θα παραμείνουν στις θέσεις τους μέχρι να δοθούν εκατέρωθεν εξηγήσεις αφού τα κόμματα της αντιπολίτευσης δεν τολμούν καν να μιλήσουν για συναλλαγές κάτω από το τραπέζι περιοριζόμενα σε άσφαιρες  καταγγελίες.

ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΕΙΣ

Όσο δε για το θέμα του εκσυγχρονισμού των F-16, επί της ουσίας καρκινοβατεί εδώ και έξι μήνες, όταν ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας συναντήθηκε με τον Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο και ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών ανακοίνωσε το πρόγραμμα αναβάθμισης των ελληνικών F-16 με κόστος που είχε προσδιορίσει δημοσίως στα $2,4 δισ.
Σχεδόν 180 ημέρες μετά την αρχική συμφωνία Τσίπρα – Τραμπ, η αμερικανική πλευρά περιμένει το τελικό «OK» της Αθήνας παράλληλα με την εκταμίευση της προκαταβολής ώστε να ενεργοποιηθεί το πρόγραμμα. Τις ημέρες αυτές οι διαπραγματεύσεις κορυφώνονται καθώς η Ουάσινγκτον και η κατασκευάστρια εταιρεία Lockheed Martin έχουν θέσει την 30ή Απριλίου ως όριο προκειμένου να ισχύσουν οι τιμές που έχουν συμφωνηθεί. Το τίμημα για την αναβάθμιση 85 μαχητικών F-16 Block 52+ και Block 52+advanced -δηλαδή των πιο σύγχρονων που διαθέτει στο οπλοστάσιό της η Πολεμική Αεροπορία- έχει διαμορφωθεί περίπου στα €1,23 δισ. και η ελληνική πλευρά φιλοδοξεί να πετύχει κάποιου είδους έκπτωση ώστε ο προϋπολογισμός να κατέβει στα €1,1 δισ.

Για να κατέβει το κόστος της αναβάθμισης, η ελληνική πλευρά άλλαξε την αρχική της απόφαση και συμφώνησε να μη δοθούν για εκσυγχρονισμό τα F-16 Block 50, υπακούοντας στις αμερικανικές προτάσεις να ανακατασκευαστούν τα πιο σύγχρονα F-16 Block 52+advanced, για τα οποία το τίμημα είναι σαφώς χαμηλότερο.
Και πάλι όμως το πρόβλημα παραμένει το οικονομικό σκέλος.

Κι αυτό διότι μπορεί οι πληρωμές για το πρόγραμμα του εκσυγχρονισμού να ξεκινήσουν άμεσα, όμως το πρώτο αεροσκάφος θα παραδοθεί το 2021 και το 85ο θα παραληφθεί από την Πολεμική Αεροπορία το 2028, δηλαδή σε 10 χρόνια από σήμερα. Οι Αμερικανοί όμως ζητούν ένα πρόγραμμα αποπληρωμών του κόστους εμπροσθοβαρές, απαιτώντας να έχουν εισπράξει περίπου το 75% του συνολικού τιμήματος μέχρι το 2021 οπότε και δεσμεύονται να έχουν εκσυγχρονίσει μόνο ένα μαχητικό τύπου F-16…
Το τεράστιο ζήτημα που έχει ανακύψει είναι ότι οι δυνατότητες της ελληνικής οικονομίας δεν επιτρέπουν τόσο μεγάλες εκταμιεύσεις δόσεων για τα έτη 2018, 2019 και 2020, κάτι που έχουν επισημάνει με έντονο τρόπο και οι τεχνοκράτες της τρόικας… Πώς θα λυθεί το πρόβλημα της χρηματοδότησης του προγράμματος αναβάθμισης των F-16;

Σε λίγες ώρες θα γίνει γνωστό αν οι Αμερικανοί θα δεχθούν να υποχωρήσουν από την απαίτηση να εισπράξουν το 75% του συνολικού τιμήματος την πρώτη τριετία από την ενεργοποίηση της σύμβασης, αν η ελληνική κυβέρνηση θα καταφέρει να πείσει τους δανειστές για την αναγκαιότητα του εκσυγχρονισμού των αμερικανικών μαχητικών εντοπίζοντας άλλους τομείς από τους τομείς θα καταφέρει να εξοικονομήσει πόρους ή το πρόγραμμα θα οδηγηθεί σε αναγκαστικό «πάγωμα».

ΟΙ ΦΡΕΓΑΤΕΣ

Από ένα δημοσίευμα της προηγούμενης Παρασκευής 20 Απριλίου ξεκίνησε το γαϊτανάκι που καλλιέργησε προσδοκίες ότι το Πολεμικό Ναυτικό μπορεί να ενισχυθεί με δύο υπερσύγχρονες γαλλικές φρεγάτες τύπου Fremm.

Μάλιστα, την ιστορία δανεισμού των δύο γαλλικών φρεγατών μέσω leasing απογείωσε ο αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Άμυνας Φώτης Κουβέλης που έφτασε στο σημείο να δηλώσει στον τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΪ: «Είναι γνωστό ότι ο Αλέξης Τσίπρας είχε συνομιλήσει στο πρόσφατο παρελθόν με τον κ. Μακρόν και υπήρξε συνεννόηση για να πάρει η Ελλάδα δύο φρεγάτες. Οι δύο φρεγάτες που δεν είναι χθεσινή απόφαση, καθώς έχει προηγηθεί μια διαδικασία, είναι δυνατόν να πλεύσουν και σε σύντομο διάστημα μέσα στο καλοκαίρι αλλά θα πρέπει να υπάρξουν ορισμένες διαδικασίες».
Κι όμως λίγο αργότερα οι δηλώσεις αυτές του Φώτη Κουβέλη ήταν ο ορισμός των fake news. Σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε εκτάκτως την Τετάρτη, ο Πάνος Καμμένος αποδόμησε τους ισχυρισμούς του αναπληρωτή του. «Όσον αφορά το δημοσίευμα της “Καθημερινής” για τις φρεγάτες, αυτό το δημοσίευμα περιλάμβανε κάποιες λεπτομέρειες οι οποίες δεν ήταν γνωστές σε κανέναν, ούτε σε εμένα. Αυτό που ξέρουμε για τις φρεγάτες είναι ότι υπήρχε ένα παλαιό πρόγραμμα με τη γαλλική πλευρά από την περίοδο που ήταν υπουργός ο Ευάγγελος Μεϊμαράκης γιατί πράγματι το Πολεμικό Ναυτικό χρειάζεται νέα πλοία, αυτό είναι δεδομένο» είπε ο υπουργός Εθνικής Άμυνας.

«Από εκεί και πέρα αυτό το πρόγραμμα δεν είχε προχωρήσει λόγω ακριβώς των οικονομικών προβλημάτων που υπήρχαν. Σε υψηλότατο επίπεδο, σε επίπεδο δηλαδή συνομιλίας του προέδρου Μακρόν με τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, εξετάστηκε η πιθανότητα μέρους του ποσού των 8 δισ. που οφείλουν οι ευρωπαϊκές χώρες για τη διαφορά των ομολόγων και που πρέπει να επιστραφούν στην Ελλάδα, το οποίο αφορά την επιστροφή από τη Γαλλία προς την Ελλάδα, να χρησιμοποιηθεί προκειμένου να υπάρξει συνέργεια για την κατασκευή φρεγατών στην Ελλάδα» συνέχισε ο Πάνος Καμμένος. Και συνέχισε: «Αυτή ήταν και η μόνη συνομιλία και διαπραγμάτευση που έγινε για τις φρεγάτες. Σε αυτή τη συνομιλία ο πρόεδρος Μακρόν φάνηκε θετικός και μάλιστα φάνηκε θετικός απέναντι στον πρωθυπουργό γενικότερα για τη δυνατότητα ενίσχυσης της πατρίδας μας και των συνεργειών που μπορεί να υπάρξουν στην αμυντική μας βιομηχανία. Σε αυτό το πλαίσιο θα υπάρξει διερεύνηση όλων των πιθανών δυνατοτήτων, αρχής γενομένης από το επίπεδο του πρωθυπουργού με τον πρόεδρο Μακρόν και εμείς παράλληλα από τα επιτελεία θα ετοιμάσουμε το υλικό το οποίο μπορεί να χρειαστεί σε αμυντικό επίπεδο. Αν και όταν έρθει η ώρα να αποφασιστεί ένα τέτοιο πρόγραμμα θα ακολουθηθούν όλες οι διαδικασίες που προβλέπονται από το Σύνταγμα και από τον Κανονισμό της Βουλής και βεβαίως αρχής γενομένης από την απαίτηση του Πολεμικού Ναυτικού».
Ο ΓΑΛΛΙΚΟΣ ΤΥΠΟΣ

Τα πρώτα «σύννεφα» για τις δηλώσεις Κουβέλη προέκυψαν από δημοσιεύματα του γαλλικού Τύπου, που εμφανίζουν την υπουργό Άμυνας της χώρας Φλοράνς Παρλί να διαψεύδει μια τέτοια συμφωνία με την Ελλάδα. Την ίδια ώρα το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων μετέδιδε ότι επιβεβαιώνεται η ελληνογαλλική συμφωνία για τις φρεγάτες, επικαλούμενο μάλιστα πηγή του Υπουργείου Άμυνας που έκανε λόγο για τηλεφωνική επικοινωνία Τσίπρα – Μακρόν, μετά την οποία ο Έλληνας πρωθυπουργός ενημέρωσε τον Φώτη Κουβέλη πως «οι γαλλικές φρεγάτες θα είναι στην Ελλάδα τον Ιούλιο ή τον Αύγουστο». Αν και μέχρι στιγμής δεν υπάρχει επίσημη ανακοίνωση από το γαλλικό υπουργείο Άμυνας, δημοσίευμα της ιστοσελίδας Mer et Marin, που ειδικεύεται σε θέματα Ναυτικού, σημειώνει πως η Φλοράνς Παρλί έχει αποκλείσει το ενδεχόμενο της παραχώρησης των δύο φρεγατών εκτιμώντας πως κάτι τέτοιο θα αποδυνάμωνε την επιχειρησιακή επάρκεια του γαλλικού Πολεμικού Ναυτικού. Στο ίδιο μήκος κύματος και το τηλεοπτικό δίκτυο France 3, που μετέδωσε -επικαλούμενο την Γαλλίδα υπουργό- πως δεν τίθεται θέμα χρονομίσθωσης δύο φρεγατών ενώ σε δημοσίευμα της εφημερίδας «La Tribune» γίνεται λόγος για παρανόηση μεταξύ Παρισιού και Αθήνας.