Διεθνές Φεστιβάλ Μουσικής στη Σούσα, το λίκνο της Εθνικής μουσικής κουλτούρας – Σούσα, η μελωδία από τις νότες του Uzeyir Hajibeyli.

Η Σούσα είναι το στέμμα του Καραμπάχ, ο καλλιτεχνικός ναός του Καυκάσου,
το ωδείο της Ανατολής, η πατρίδα των εξαιρετικών προσωπικοτήτων που έχουν
συνεισφέρει σημαντικά στην κοινωνική, πολιτική και πολιτιστική ζωή του
Αζερμπαϊτζάν.

της Αmina Zalova

Γεννημένος στη Σούσα το 1885, ο Uzeyir Haiibeyli, ο ιδιοφυής
συνθέτης του λαού του Αζερμπαϊτζάν, ο ιδρυτής της σύγχρονης επαγγελματικής
μουσικής τέχνης του Αζερμπαϊτζάν και της εθνικής όπερας, εξαιρετικός
μουσικολόγος, επιστήμονας, δημοσιολόγος, δραματουργός, παιδαγωγός και
δημόσιο πρόσωπο. Το μουσικό ταλέντο του αναπτύχθηκε στο πλούσιο μουσικό
περιβάλλον της πόλης Σούσα. Ο Uzeyir Hajibeyli έθεσε τα θεμέλια μιας νέας
κατεύθυνσης και εθνικής σχολής σύνθεσης στην ιστορία της μουσικής κουλτούρας
του Αζερμπαϊτζάν. Είναι ένας ιδιοφυής συνθέτης γνωστός ως ο δημιουργός της
πρώτης όπερας, της πρώτης μουσικής κωμωδίας και των πρώτων δειγμάτων σε μια
σειρά άλλων ειδών στην ιστορία της μουσικής του Αζερμπαϊτζάν, ο πρώτος
μουσικολόγος-επιστήμονας του Αζερμπαϊτζάν που εξερεύνησε και τεκμηρίωσε τα
βάθη και τις κατευθύνσεις της μουσικής του Αζερμπαϊτζάν.
Ο Uzeyir Hajibeyli συνδύασε τα δυτικά και τα ανατολικά μουσικά στυλ στη
δουλειά του και προσάρμοσε τα στοιχεία της λαϊκής μουσικής του Αζερμπαϊτζάν στις
κλασικές ευρωπαϊκές παραδόσεις. Χρησιμοποιώντας αυτή τη μέθοδο, το 1908 έθεσε
τα θεμέλια της τέχνης της όπερας όχι μόνο στο Αζερμπαϊτζάν, αλλά σε ολόκληρη την
Ανατολή με το ομώνυμο ποίημα του μεγάλου Αζερμπαϊτζάνου ποιητή Fuzuli «Leyli
and Majnun». Το 1909-1915, ο Uzeyir Hajibeyli συνέθεσε τις όπερες mugham
"Sheikh Sanan", "Rustam and Sohrab", "Shah Abbas and Khurshidbanu", "Asli and
Karam" και "Harun and Leyli". Κορύφωση της δημιουργικότητας του U. Hajibeyli
θεωρείται η όπερα «Κόρογλου». Οι μουσικές του κωμωδίες «Let it not be that, let it
be this» (O olmasin, bu olsun), «Husband and woman», «Arshin mal alan» έχουν
μεταφραστεί σε διάφορες γλώσσες και είναι δημοφιλείς σε χώρες του εξωτερικού.
Το 1931, ο Uzeyir Hajibeyli οργάνωσε την πρώτη ορχήστρα μουσικών
οργάνων στο Αζερμπαϊτζάν και ο ίδιος διηύθυνε την ορχήστρα. Κατά τα έτη 1918-
1920, ο Uzeyir Hajibeyli συμμετείχε ενεργά στην ίδρυση της Δημοκρατιας του
Αζερμπαϊτζάν μαζί με τον μικρότερο αδελφό του, δημόσιο πρόσωπο, συγγραφέα,
δημοσιογράφο και ιστορικό Jeyhun Hajibeyli. Ο Uzeyir Hajibeyli είναι ο συγγραφέας
του ύμνου της πρώτης Δημοκρατίας στην Ανατολή – της Δημοκρατίας του
Αζερμπαϊτζάν (ADP). Μετά την πτώση της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, τον
Απρίλιο του 1920, η ανεξαρτησία του Αζερμπαϊτζάν αποκαταστάθηκε το 1991 και
αυτός ο ύμνος απέκτησε μια δεύτερη ζωή.
Ο Uzeyir Hajibeyli ήταν επικεφαλής του Μουσικού Κολλεγίου του Μπακού, το
οποίο δημιουργήθηκε με πρωτοβουλία του. Εκτός από τον ιδρυτή της σύγχρονης
επαγγελματικής μουσικής τέχνης του Αζερμπαϊτζάν, ήταν τακτικό μέλος της
Ακαδημίας Επιστημών της ΣΣΔ του Αζερμπαϊτζάν (1945), καθηγητής (1940),
πρύτανης του Κρατικού Ωδείου του Αζερμπαϊτζάν το 1928-1929 και το 1939-1948,
πρόεδρος της Ένωσης Συνθετών της ΣΣΔ του Αζερμπαϊτζάν (1938-1948). Τα

σπίτια-μουσεία του άνοιξαν στη Σούσα και στο Μπακού και ανεγέρθηκαν τα
αγάλματά του. Το Κρατικό Ωδείο του Αζερμπαϊτζάν (Ακαδημία Μουσικής του
Μπακού), η Κρατική Συμφωνική Ορχήστρα του Αζερμπαϊτζάν πήρε το όνομά του.
Κάθε χρόνο στο Αζερμπαϊτζάν, τα γενέθλια του Uzeyir Hajibeyli – 18 Σεπτεμβρίου
γιορτάζονται ως Ημέρα της Μουσικής.
Όλα του τα έργα έχουν εκδοθεί, και με απόφαση της UNESCO, οι επέτειοι του
των 100, 110 και 120 χρόνων έχουν πραγματοποιηθεί διεθνώς. Στις 18 Σεπτεμβρίου
2021, πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά στη Σούσα η συναυλία του Uzeyir
Hajibeyli στο XIII Διεθνές Φεστιβάλ Μουσικής στο πλαίσιο της Εθνικής Ημέρας της
Μουσικής. Αυτή η εκδήλωση, που γιορτάστηκε την ημέρα των γενεθλίων του
μεγάλου Αζερμπαϊτζάνου συνθέτη Uzeyir Hajibeyli, διοργανώθηκε στη Σούσα, στο
πάρκο όπου βρίσκεται το άγαλμά του. Να υπενθυμίσουμε ότι το 1985, με αφορμή τα
100 χρόνια από τη γέννηση του Uzeyir Hajibeyli, στήθηκε άγαλμα του συνθέτη στη
Σούσα. Αυτό το μνημείο καταστράφηκε ολοσχερώς από αρμενικούς βανδαλισμούς
κατά τη διάρκεια του Πρώτου Πολέμου του Καραμπάχ το 1992. Σύμφωνα με εντολή
του προέδρου του Αζερμπαϊτζάν Ιλχάμ Αλίεφ, κατασκευάστηκε και ανεγέρθηκε νέο
άγαλμα του συνθέτη στην προηγούμενη θέση του.
Όπως κάθε χρόνο και φέτος διοργανώνεται σε υψηλό επίπεδο το 15ο Διεθνές
Φεστιβάλ Μουσικής Uzeyir Hajibeyli. Καλλιτέχνες και μουσικά σύνολα από διάφορες
χώρες συμμετέχουν στο φεστιβάλ, που διοργανώνεται από το Ίδρυμα Heydar Aliyev
και το Υπουργείο Πολιτισμού και το οποίο θα διαρκέσει από τις 18 έως τις 28
Σεπτεμβρίου, Στο φεστιβάλ, που θα διεξαχθεί σε διάφορες πόλεις του Αζερμπαϊτζάν,
διοργανώνονται ενδιαφέρουσες συναυλίες, master classes κ.λπ. με τη συμμετοχή
μουσικών από τις ΗΠΑ, τη Γαλλία, τη Γεωργία, την Κροατία, τη Ρωσία, τη
Σιγκαπούρη και άλλες χώρες.