18 κείμενα και… μια παρουσίαση για τον Γιάννη Μαρή

Έπρεπε να υπάρξει η κατάλληλη ευκαιρία να αναδειχθεί το  έργο του πατριάρχη της ελληνικής αστυνομικής λογοτεχνίας, Γιάννη Μαρή. Αυτή βρέθηκε αφενός με το βιβλίο προς τιμήν του με τίτλο «18 κείμενα για τον Γιάννη Μαρή. Ο άνθρωπος – το έργο – η εποχή» από τις εκδόσεις Πατάκη και σε επιμέλεια Κώστα Καλφόπουλου, αφετέρου με τη παρουσίαση του βιβλίου που πραγματοποιήθηκε στις 14 Νοεμβρίου και ώρα 20.30 στο Βιβλιοπωλείο Ιανός.

Στον χώρο του Ιανού , ο συγγραφέας Δημοσθένης Κούρτοβικ, ο σκηνοθέτης Δημήτρης Παναγιωτάτος και ο ηθοποιός Ιεροκλής Μιχαηλίδης , σε συζήτηση που συντονίστηκε από τη δημοσιογράφο Θάλεια Καραμολέγκου, μίλησαν για την λογοτεχνική κληρονομιά του Γιάννη Μαρή, για τη μεταφορά των έργων του στη μικρή και μεγάλη οθόνη, αλλά και για την τηλεοπτική απόδοση του κορυφαίου λογοτεχνικού χαρακτήρα του συγγραφέα, τον αστυνόμο Μπέκα.

Ο συγγραφέας Δημοσθένης Κούρτοβικ αναφέρθηκε στη διαχρονικότητα του Γιάννη Μαρή αλλά και τις καινοτομίες που εισήγαγε  στην αστυνομική  λογοτεχνία: «  Αν έμπαινε στο πειρασμό να γράψει… σοβαρή λογοτεχνία τότε, ίσως να είχε λιγότερο ενδιαφέρον το έργο του σήμερα. Ο ήρωάς του, ο Μπέκας, είναι, ένας γραφειοκράτης  και σπάει το παλιό στερεότυπο του ιδιοφυούς ντεντέκτιβ, με σχεδόν υπερφυσικές διανοητικές ικανότητες. Αυτό είναι μια πρωτοτυπία που εισάγει ο Μαρής στην ελληνική αστυνομική λογοτεχνία, ακόμα και με τα ευρωπαϊκά και αμερικανικά  μέτρα της εποχής».  Παράλληλα τόνισε πως ο Μαρής αφαίρεσε μονομερώς την πολιτική υπόσταση από τους χαρακτήρες του και ανέδειξε την ηθική τους πλευρά, ενώ στάθηκε στην προκλητικότητα την οποία διακατείχε ο τίτλος του βιβλίου «Έγκλημα στο Κολωνάκι» : «Σήμερα ίσως αυτό να μην είναι εμφανές, αλλά εκείνη την εποχή,  το να λές Έγκλημα στο Κολωνάκι, που ήταν η αφρόκρεμα της ελληνικής κοινωνίας, ήταν προκλητικό για τα δεδομένα της εποχής»

Ο σκηνοθέτης Δημήτρης Παναγιωτάτος  σχολίασε  το μακροσκελές έργο του Γιάννη Μαρή στον κινηματογράφο και τη τηλεόραση: «Ο Μαρής ήταν  ένας πρωτοπόρος συγγραφέας  γιατί ασχολήθηκε  με άλλες πλευρές και τάσεις του αστυνομικού και πολλά από τα βιβλία του, τηρουμένων των αναλογιών, θα μπορούσαν να γίνουν και σήμερα ταινίες.  Διέπρεψε στο  «whodunit» με τον Αστυνόμο Μπέκα, στο οποίο έδωσε πολλά ελληνικά χαρακτηριστικά , ενώ έγραψε και από τη μεριά του θύματος». Παράλληλα μίλησε για τη σημασία των κινηματογραφικών και τηλεοπτικών μεταφορών  σημαντικών έργων του Μαρή, όπως τις ταινίες «Έγκλημα στο Κολωνάκι»,  που έβαλε για πρώτη φορά το 1959 το αστυνομικό είδος στον ελληνικό κινηματογράφο , και  το« Έγκλημα στα Παρασκήνια» , αλλά και τις σειρές «H εξαφάνιση του Τζον Αυλακιώτη» , τον «Θάνατο του Τιμόθεου Κώνστα» και «Μια γυναίκα από το παρελθόν».

Ο ηθοποιός Ιεροκλής Μιχαηλίδης στάθηκε περισσότερο στις προκλήσεις που αντιμετώπισε, υποδυόμενος το ρόλο του διάσημου χαρακτήρα του Γιάννη Μαρή, τον Αστυνόμο Μπέκα στην τηλεοπτική παραγωγή  «Οι ιστορίες του Αστυνόμου Μπέκα» ( Alpha , 2006-2008). Ο γνωστός ηθοποιός αναφέρθηκε στους προβληματισμούς που είχε τόσο εκείνος, όσο και η παραγωγή, να αποδώσουν τον ιδιόρρυθμο και γραφειοκράτη ντεντέκτιβ στη σύγχρονη εποχή, : « Όταν αποφασίσαμε να κάνουμε την σειρά στη σύγχρονη εποχή, αγνοήσαμε το πρόβλημα του οτι δεν μπορεί να σταθεί το Εγκλημα στο Κολωνάκι σήμερα.  Μπαίνοντας στην μυθολογία  της σειράς ,έπρεπε να είναι αληθοφανείς οι χαρακτήρες και η ελληνική αστυνομία. Εκεί στηρίξαμε όλη τη δουλειά, το να κάνουμε μια ηθογραφική προσέγγιση, κρατώντας τα χαρακτηριστικά της ουσία της ατμόσφαιρας του Γιάννη Μαρή. Παρόλα αυτά οι άνθρωποι ταυτίζονται με αυτό που εμπεριέχει το βιβλίο , αυτή την υπόγεια ατμόσφαιρα». Παράλληλα ανέφερε τη βιωματική σχέση που έχει με το χαρακτήρα του Μπέκα , ενώ  χαριτολογώντας έκανε έκκληση  στον alpha να … σταματήσει να παίζει σε επανάληψη τόσο πολύ τη σειρά.

Επίσης  χαιρετισμούς στο ακροατήριο απήυθηναν ο γιός του Γιάννη Μαρή, Άγγελος Τσιριμώκος, αλλά και ο επιμελήτής της συλλογής  «18 κείμενα για τον Γιάννη Μαρή. Ο άνθρωπος – το έργο – η εποχή» Κώστας Καλφόπουλος.

Μερικά λόγια για το βιβλίο

Με αφορμή τα 100 χρόνια από τη γέννηση του Γιάννη Μαρή (1916-1979), οι Εκδόσεις Πατάκη παρουσιάζουν ένα πρωτότυπο βιβλίο και συλλογικό έργο προς τιμήν του «πατριάρχη της ελληνικής αστυνομικής λογοτεχνίας», που υπήρξε επιπλέον ένας μαχητικός δημοσιογράφος, αλλά και σημαντικός παράγοντας στη διαμόρφωση του σύγχρονου νεοελληνικού «λαϊκού πολιτισμού» στο διάστημα 1953-1978 στον χώρο του ημερήσιου και περιοδικού τύπου, αλλά και του ελληνικού κινηματογράφου.

Στο βιβλίο συγκεντρώνονται 18 κείμενα και άρθρα ειδικά γραμμένα για την επέτειο από λογοτέχνες, δημοσιογράφους και μελετητές, οι οποίοι προσεγγίζουν το πολυσχιδές έργο του Γιάννη Μαρή, σκιαγραφούν την προσωπικότητά του, αλλά και αναδεικνύουν την «εποχή» κατά την οποία η δημοσιογραφική και συγγραφική του δραστηριότητα υπήρξε καταλυτική.

Γράφουν οι : Ανδρέας Αποστολίδης, Βασίλης Βασιλικός, Νίκος Βατόπουλος, Αθηνά Κακούρη, Κώστας Καλφόπουλος,  Νίνα κουλετάκη, Γιώργος Λεονταρίτης, Πέτρος Μαράρης, Loic Marcou, Τεύκρος Μιχαϊλίδης, Νίκος Μπακουνάκης, Στράτος Μυρογιάννης, Σταύρος Πετσόπουλος, Γιάννης Ράγκος, Αναστάσης Σιχλιμίρης, Ριχάρδος Σωμερίτης, Άγγελος Τσιριμώκος, Γίλιππος Φιλίππου.