Ώρα μηδέν με ηγεσίες κατώτερες των προσδοκιών

Του Λυκούργου Χατζάκου,

μέλους  ΕΟΕΣ της Δημοκρατικής Παράταξης

Από το 2012, το ΠΑΣΟΚ εισήλθε σε πολική νύχτα, η εκλογική του απήχηση συρρικνώθηκε, η ήδη τραυματισμένη κομματική δομή κατέρρευσε και ο προοδευτικός χώρος υπέστη ΣΟΚ. Έκτοτε, η αλλαγή ηγεσίας, δεδομένων των συνθηκών, λειτούργησε καταστροφικά.

Σήμερα, δεν υπάρχει νόημα απόδοσης ευθυνών, αφού ο χώρος βρίσκεται σε μάχη επιβίωσης. Το Κίνημα, που με τον Ανδρέα Παπανδρέου στερέωσε τη δημοκρατία διευρύνοντας τη νομιμοποιητική της βάση και με τον Κώστα Σημίτη έβαλε τη χώρα στην τροχιά εκσυγχρονισμού και ισότιμου συνομιλητή της διεθνούς κοινότητας, κινδυνεύει με πολιτική απομόνωση.

Οι συνειρμοί εγείρουν ερωτηματικά. Υπάρχουν περιθώρια ανάκαμψης; Πρέπει να ανασυγκροτηθεί ο χώρος; Αν για το πρώτο η απάντηση δεν εξαντλείται σε μια λέξη, για το δεύτερο είναι απόλυτα καταφατική. Δεν υπάρχει περιθώριο μη ύπαρξης προοδευτικού, πολιτικού φορέα με συγκροτημένη και ρεαλιστική πρόταση διακυβέρνησης. Ακόμη και αν η νηφάλια κρίση τελεί υπό περιορισμό, δεν χωρεί αμφιβολία ότι σε όλη τη διάρκεια της ηγεμονίας της προοδευτικής παράταξης –με αιχμή το ΠΑΣΟΚ–, η ηττημένη πλευρά του εμφυλίου βγήκε από το περιθώριο της ζωής και η χώρα μπήκε στη σύγχρονη εποχή με όρους ισοτιμίας. Θεσμοί, υποδομές και κοινωνικό κράτος δεν θυμίζουν σε τίποτε την Ελλάδα της 18ης Οκτωβρίου 1981. Η προσφορά του ΠΑΣΟΚ επομένως δεν μπορεί να αμφισβητηθεί και είναι βέβαιο ότι, όταν επέλθει καταλαγή οργής, θα αναγνωρισθεί.

Ατυχώς, οι ηγεσίες εμφανίζονται μικρότερες των προσδοκιών που καλλιεργούν· των απαιτήσεων και των μεγεθών, τα οποία καλούνται να διαχειρισθούν. Το ΠΑΣΟΚ εμφανίζεται χωρίς ηθικά αποθέματα και με κενό στην ιστορική του μνήμη. Η προσπάθεια άλματος από τη γενιά της Μεταπολίτευσης στη γενιά των «30άρηδων» δεν αποδίδει ούτε σε επικοινωνιακό επίπεδο. Δύο είναι τα κρίσιμα σημεία: η έλλειψη πολιτικής και η άγνοια του προφίλ του υποστηρικτή του ΠΑΣΟΚ.

Πρέπει να κατανοηθεί ότι ο προοδευτικός πολίτης έχει διαπαιδαγωγηθεί, εξαιτίας των συνθηκών από τον εμφύλιο και εντεύθεν, σε νοοτροπία αναλήψεως «ρίσκου».

Συνεπώς, η ανάκαμψη προϋποθέτει αποδοχή ευθυνών και δημιουργία σοβαρής πολιτικής για: νέο εκλογικό νόμο, θεσμικό κόμμα και κράτος, νέο διοικητικό σύστημα, σύγχρονη εξωτερική πολιτική και κυρίως μία προσδιορισμένη πρόταση για το αναπτυξιακό μοντέλο. Με σαφή προσδιορισμό της κινητήριας βιομηχανίας και της περιφερειακής κατανομής της. Δεν νοείται ανάπτυξη για μια χώρα που το 50% και άνω του πληθυσμού της ζει στην πρωτεύουσα και ο πρωτογενής και δευτερογενής τομέας παραγωγής είναι ανύπαρκτοι.

Τέλος, χρειάζεται ανασκευή της τακτικής έναντι του λαϊκισμού του ΣΥΡΙΖΑ, μιας και η υπερφόρτωση αντιπαραθετικότητας τον ενισχύει αντί να τον αποδυναμώνει.