Σε πόσους βαθμούς κοχλάζει το ψέμα και η υποκρισία

Του Γιάννη Μιχαήλ

Παραμένει αναπάντητο, εις το διηνεκές, το απλοϊκό ερώτημα το οποίο περιγράφει την κακοτυχία του δύσμοιρου τσομπάνη: «Με τον ήλιο τα βγάζει (τα ζώα), με τον ήλιο τα μπάζει, τι έχουν τα έρμα και ψοφάνε;». Εννοείται βέβαια ότι τα ζώα ψοφάνε από την πείνα και όχι από τον ήλιο, η απάντηση όμως δεν αλλάζει τον ρητορικό χαρακτήρα της ερώτησης.

Ένα ανάλογο ερώτημα –και όχι μόνον ρητορικό– θα μπορούσε να διατυπωθεί για την πορεία της Ελλάδας. Ποιο είναι δηλαδή εκείνο το μυστήριο που την κρατά αιώνες καθηλωμένη ανάμεσα στη μιζέρια (της σφύρας) και στην γκρίνια (του άκμονος); Αν και στην ελληνική περίπτωση δεν υπάρχει μόνο ένα μυστήριο, αλλά πάμπολλα.

Το γεγονός ότι από την εποχή του Χαρίλαου Τρικούπη (για να μην πάμε πιο πίσω και χαθούμε στα βάθη της ιστορίας) μέχρι σήμερα η χώρα μας βρίσκεται διαρκώς κάτω από τη δαμόκλειο σπάθη της πτώχευσης, μόνο τυχαίο δεν είναι. Ο Τρικούπης, ο οποίος συνέδεσε το όνομά του με τον εκσυγχρονισμό της Ελλάδας, κατηγορήθηκε ως φορομπήχτης, ενώ στις 10 Δεκεμβρίου του 1893 αναφώνησε τη δραματική φράση που έλεγε «δυστυχώς επτωχεύσαμεν».

Τα επόμενα χρόνια η χώρα μπήκε κάτω από διεθνή οικονομικό έλεγχο (κάτι σαν ΔΝΤ) με αποτέλεσμα τα επίχειρα εκείνης της περιπέτειας να μας ταλανίζουν μέχρι την είσοδό μας στην ΕΟΚ (δηλαδή για περίπου 100 χρόνια).

Σε μια ανάλογη περίπτωση, ακροβατούμε και σήμερα. Οι Έλληνες επί μία πενταετία βιώνουν τα τραγικά αποτελέσματα της πτώχευσης, όμως το σύνολο της κοινωνίας και οι πολιτικοί περί άλλα τυρβάζουν. Οι πολίτες, εξουθενωμένοι από τα σκληρά οικονομικά μέτρα, έχουν πλέον μειωμένες αντοχές και δεν μπορούν (ή δεν θέλουν) να βάλουν σε λειτουργία τη φαιά ουσία του εγκεφάλου, ώστε ψύχραιμα και αβίαστα να αποφανθεί για το ποιο είναι το διακύβευμα των εκλογών. Οι οποίες –ειρήσθω– έγιναν με αφορμή την εκλογή του (χωρίς ρόλο) Προέδρου της Δημοκρατίας. Και όλα αυτά την ώρα κατά την οποία ήταν στην τελική ευθεία οι διαπραγματεύσεις με την επάρατο τρόικα. Από την άλλη πλευρά, οι πολιτικοί επιχειρούν με μεθόδους… Μαυρογιαλούρου να δελεάσουν το ακροατήριό τους, τάζοντας με χαρακτηριστική άνεση διάφορα δώρα, τα οποία προφανώς θα τα ανασύρουν από οικογενειακά μπαούλα, αφού τέτοια δεν υπάρχουν στις προθήκες του Δημοσίου.

Στον προεκλογικό αγώνα συγχωρούνται πολλές φορές οι υπερβολές. Η βάναυση όμως διαστρέβλωση της πραγματικότητας είναι εγκληματική. Διότι δημιουργεί –πέρα από τις χίμαιρες– μια εικονική πραγματικότητα. Η αλήθεια για το τι έχουμε ζήσει, πώς και γιατί έχουμε αυτές τις ταλαιπωρίες πρέπει να λέγεται, χωρίς συγκαλυμμένες περιστροφές.

Μέχρι σήμερα ο διάλογος έχει αναλωθεί σε ήσσονος σημασίας ζητήματα. Για τα μεγάλα και σοβαρά κουβέντα δεν γίνεται. Ενώ αυτά θα έπρεπε να ήταν πρώτα στην ατζέντα, για να συζητηθούν και να βρεθούν λύσεις, οι οποίες θα είχαν διακομματική χροιά. Θα είχαν δηλαδή τη σφραγίδα της εθνικής συνεννόησης. Τώρα οι λύσεις κοχλάζουν στο καζάνι της υποκρισίας και του ψεύδους. Όμως στις 25 Ιανουαρίου και επέκεινα, θα μπορέσουμε για άλλη μια φορά να διαπιστώσουμε εάν το ψέμα έχει κοντά ποδάρια ή όχι.