Μικρός Αλέξης ή μεγάλος Τσίπρας;

Πάνω από… εκατό ανθρωποώρες υπολογίζουν οι συνεργάτες του Αλέξη Τσίπρα ότι ξόδεψε, μόλις σε 15 μέρες ο πρωθυπουργός, ως πρόεδρος του κόμματος, στην προσπάθειά του να πείσει το κόμμα για την απόφασή του να κρατήσει την Ελλάδα στο ευρώ με ένα «οδυνηρό αλλά σωτήριο –όπως χαρακτηριστικά τονίζουν– αναγκαστικό μνημόνιο».

Ο υπολογισμός αυτός αφορά μόνο το χρονικό διάστημα από τις 13 Ιουλίου το πρωί, όταν βγήκε εξουθενωμένος μετά την 17ωρη διαπραγμάτευση με τα «θηρία» της κρίσιμης συνόδου των Βρυξελών, που ετοίμαζαν την αποπομπή της χώρας μας από το ευρώ –ίσως και από την Ευρωπαϊκή Ένωση– μέχρι την περασμένη Τρίτη, 28 Ιουλίου, οπότε η Πολιτική Γραμματεία «εδέησε» να συγκαλέσει την Κεντρική Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ!

Αν, μάλιστα, υπολογίσει κάποιος και τι έχει να τραβήξει στις προγραμματισμένες διαδικασίες των κομματικών οργάνων και παρα-οργάνων, δαπανώντας άλλες εκατό ανθρωποώρες –αφαιρώντας τις από τα κυβερνητικά του καθήκοντα– ε, το ζήτημα είναι πια… εθνικό!

Ήδη, σε ένα ρεαλιστικό κομμάτι του ΣΥΡΙΖΑ ωριμάζει η ιδέα να προχωρήσει ο πρωθυπουργός στο να πει το μεγάλο «ναι» ή το μεγάλο «όχι» απέναντι στο «αρτηριοσκληρωτικό» κατεστημένο της πλατείας Κουμουνδούρου. Διότι –πλέον και με βάση όλες τις δημοσκοπήσεις– η «τιτανομαχία» με τους δανειστές τού έχει προσδώσει χαρακτηριστικά υπερκομματικού ηγέτη!

Το ερώτημα που θέτουμε, λοιπόν, εμείς ως εφημερίδα της λαϊκής Κεντροαριστεράς είναι: ο Πρωθυπουργός θα «σέρνεται» από κομματικό όργανο σε κομματικό όργανο, την ώρα που κάθε λεπτό η Ελλάδα κινδυνεύει με μια νέα επίθεση Grexit του Σόϊμπλε, ή θα υψωθεί σε έναν θεσμικό ηγέτη, που θα χαράξει πορεία μάχης μέσα στη συμφωνία, αλλά με την ελπίδα βαθμιαίας ανάκτησης της εθνικής κυριαρχίας, μέσω ενός εύλογου πλεονάσματος;

Με απλά λόγια: Μικρός Αλέξης της πλατείας Κουμουνδούρου ή μεγάλος Τσίπρας της πλατείας Συντάγματος;

Του Γιαννη Χρηστάκου

Εάν το κρίσιμο Σαββατοκύριακο των Βρυξελλών, κατά το οποίο η χώρα έφτασε κοντά στην έξοδο από την Ευρώπη, ήταν το διάστημα ενηλικίωσης του Αλέξη Τσίπρα, οι επόμενες μέρες, μέχρι το ξεκαθάρισμα λογαριασμών στο κόμμα του, θα είναι και το διάστημα στο οποίο θα φανεί, εάν θα αποτελέσει παρένθεση στα πολιτικά δρώμενα της χώρας.

Ο πρωθυπουργός κλήθηκε να αντιμετωπίσει –και ήδη έζησε– ακόμη πιο δύσκολες καταστάσεις από αυτές που είχαν οι Παπανδρέου, Σαμαράς και Βενιζέλος. Από την πρώτη μέρα που κέρδισε τις εκλογές, είχε τη θηλειά των 20 ημερών, μέχρι τη λήξη της παράτασης του προγράμματος που του άφησε παρακαταθήκη η προηγούμενη κυβέρνηση και κατάφερε, ακόμη και με τον απίθανο Βαρουφάκη, να φτάσει στην συμφωνία της 20^ης Φεβρουαρίου, που ήταν πια το ευαγγέλιό του για τις επόμενες κινήσεις του, μέχρι τις 30 Ιουνίου που έληγαν όλα.

Τα κείμενα δεν είχαν καμία δημιουργική ασάφεια, απεναντίας ήταν ξεκάθαρα και αναλυτικά αλλά μόνο για εκείνους που μπορούσαν ή και ήθελαν να τα διαβάζουν. Μετά από όλα όσα έγιναν, ο πρωθυπουργός τα έχει, ξανά, όλα μπροστά του και ακόμα πιο δύσκολα: τη συμφωνία έως τον Δεκαπενταύγουστο, το ξεκαθάρισμα στο κόμμα του, την αντοχή της κυβέρνησης (σήμερα δεν έχει πλειοψηφία) και την αποφυγή αυτού που απεύχεται, όπως ο διάβολος το λιβάνι, δηλαδή να γίνει νέος Παπαδήμος. Άρα, εκλογές.

Εδώ είναι που τα πράγματα περιπλέκονται, καθώς δεν εξαρτώνται πια όλα από τις δικές του πρωτοβουλίες, όσο κι αν του το θυμίζει συχνά η αντιπολίτευση, ότι, δηλαδή, είναι δικό του το νέο μνημόνιο και ότι εκείνος πρέπει να πάρει αποφάσεις. Το νέο τεράστιο πρόβλημα, λοιπόν, που καλείται να λύσει ο Αλέξης Τσίπρας, είναι το αν θα γίνει ένας πρωθυπουργός-ηγέτης, ο οποίος θα πάρει γρήγορες αποφάσεις και θα κοιτάξει μπροστά, ή θα χάνει χρόνο εγκλωβισμένος σε εξαντλητικές κομματικές συζητήσεις και διαρκή συνέδρια, με τη χώρα να έχει «μελανιάσει» από την ασφυξία, την οποία προκάλεσε η αδράνεια του εξαμήνου της κυβέρνησης.

ΕΚΛΟΓΕΣ ΕΠΙΚΥΡΩΣΗΣ ΤΗΣ ΣΥΜΦΩΝΙΑΣ

Ο πρωθυπουργός έχει στο plan A του εσωτερικού σχεδιασμού τη σύναψη της συμφωνίας με τους δανειστές το συντομότερο δυνατό και στη συνέχεια την προσφυγή, σε σχετικά σύντομο χρόνο, στις κάλπες για να ζητήσει νέα εντολή από τον ελληνικό λαό. Ο ίδιος εκτιμά ότι μία τέτοια «επώδυνη» και «βαριά» συμφωνία, την οποία εκβιάστηκε να διαπραγματευτεί υπό το βάρος της άτακτης χρεοκοπίας, όπως λέει σχεδόν καθημερινά, δεν γίνεται να περάσει στο στάδιο της υλοποίησης χωρίς νέα λαϊκή εντολή. Άλλωστε, πέρα από τις σκέψεις του, η πραγματικότητα είναι ότι η κυβέρνησή του δεν στέκεται πια, μετά τα «όχι» που εισέπραξε από ισχυρή ομάδα των βουλευτών του, και τίποτα δεν διασφαλίζει ότι, όσο έρχονται «σκληρά» μέτρα, οι υποστηρικτές του θα παραμείνουν στο ποσοσό που είναι σήμερα. Αυτό, άλλωστε, καταδεικνύει και το εντυπωσιακό κείμενο των «53», που αποτελούν την ομάδα υποστηρικτών του πρωθυπουργού, με το οποίο, ουσιαστικά, γίνεται για πρώτη φορά η παραδοχή ότι ο ΣΥΡΙΖΑ ούτε έκανε αυτά που υποσχέθηκε, ούτε είχε σοβαρό σχεδιασμό, αλλά κυρίως δεν είχε εκτιμήσει σωστά τις αντιδράσεις εταίρων και δανειστών, ώστε να κάνει μία πραγματική διαπραμάτευση και όχι τις «βαρουφάκειες» κινήσεις με τη γνωστή κατάληξη.

ΤΙ ΠΡΟΒΛΕΠΕΙ ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ

Γι’ αυτούς τους λόγους, ο Αλέξης Τσίπρας επιθυμεί, αφού «κλειδώσει» τη συμφωνία για τη χώρα, να ξεκαθαρίσει το τοπίο αμέσως μετά στο κόμμα του. Μπορεί να το κάνει; Εδώ υπάρχει μία δυσκολία, που προέκυψε και πάλι από την απειρία διαχείρισης πολιτικής κρίσης. Η εκλογολογία, που και ο ίδιος συντηρεί, αποτρέπει τους όποιους σχεδιασμούς και αποσυσπειρώνει ακόμη και τους υποστηρικτές του, εφόσον γνωρίζουν ότι θα πάνε ξανά στις κάλπες και άρα γιατί να στηρίξουν το νέο μνημόνιο εκ των προτέρων! Από την άλλη πλευρά, ο πρωθυπουργός εκτιμά ότι θα έχει και πάλι τη στήριξη των κομμάτων της αντιπολίτευσης, όταν θα φέρει στη Βουλή τη νέα συμφωνία κι έτσι δεν θα «κρέμεται» από τη στάση των βουλευτών του, καθώς ξέρει ότι, πιθανότατα, θα έχει και νέες απώλειες, λόγω ακριβώς των επερχόμενων εκλογών. Κοντολογίς, το σχέδιο Τσίπρα προβλέπει σύναψη συμφωνίας, ψήφιση στη Βουλή με στήριξη των άλλων κομμάτων, ξεκαθάρισμα στο κόμμα και εκλογές, με την ελπίδα ότι το ισχυρό πολιτικό κεφάλαιο που διατηρεί ο ίδιος στην κοινωνία, θα του δώσει εκ νέου τη νίκη και τη δυνατότητα να σχηματίσει μία πιο σοβαρή κυβέρνηση χωρίς τους ΑΝΕΛ. Γι’ αυτό και σήμερα «πουλάει» στους πολίτες τον εκβιασμό για τη συμφωνία, τον εκβιασμό που δέχεται από το κόμμα του και τους «τζάμπα μάγκες», τον εκβιασμό από την αντιπολίτευση που περιμένει στη γωνία και την πιθανότητα να επανακάμψει «το παλιό» μαζί με τη διαπλοκή, το σάπιο κατεστημένο κ.λπ.

ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΣΗΚΩΣΟΥΝ ΤΟ ΒΑΡΟΣ ΤΑ ΣΤΕΛΕΧΗ;

Ενα άλλο μεγάλο αγκάθι στον νέο σχεδιασμό, είναι εάν ο κ. Τσίπρας διαθέτει το δυναμικό εκείνο των στελεχών, σε τεχνοκρατικό επίπεδο, που να μπορεί να «σηκώσει» τις διαπραγματεύσεις, ανά υπουργείο, για το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Για παράδειγμα, η νέα φορολόγηση των αγροτών έγινε υπό καθεστώς άγνοιας, καθώς, ήδη από την προηγούμενη κυβέρνηση, είχε συμφωνηθεί και είχε ψηφιστεί ο τρόπος φορολόγησης των αγροτών.

Ο σχεδιασμός αυτός, βέβαια, περνάει μέσα και από τη συναίνεση των εταίρων και από το αν πράγματι θέλουν να υπάρξει τώρα η μεγάλη συμφωνία, ή να οδηγήσουν τις εξελίξεις σε μία ακόμη συμφωνία-«γέφυρα», για να πληρωθεί το ομόλογο της ΕΚΤ στις 20 Αυγούστου και να συνεχιστούν, αμέσως μετά, οι διαπραγματεύσεις για το τρίτο μνημόνιο.

Σε μία τέτοια περίπτωση, ο πρωθυπουργός θα έχει μπροστά του ένα τεράστιο πρόβλημα, διότι δεν θα έχει καταφέρει να περάσει από τον πρώτο στόχο των σχεδιασμών του –ώστε να έχει ψηφιστεί η συμφωνία που απομακρύνει τη χώρα από την άτακτη χρεοκοπία– στο δεύτερο στόχο στα εσωκομματικά. Οι «σκληροί» υποστηρικτές του Αλέξη Τσίπρα τονίζουν ότι η στροφή στον ρεαλισμό έχει επιτευχθεί, με τον ίδιο να έχει καταλάβει και να εξηγεί δημοσίως τι ακριβώς σήμαινε η χρεοκοπία και η επιστροφή ατάκτως στη δραχμή και κυρίως ότι αυτό θα έπληττε περισσότερο τους φτωχούς Έλληνες από κάθε άλλον.

Σε κάθε περίπτωση, δεν θα πρέπει να ξεχνά κάποιος τον συσχετισμό των εξελίξεων στην Ελλάδα με τις επερχόμενες σημαντικές εκλογές σε Ισπανία και Ποτρογαλία.

ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΔΙΑΓΡΑΦΕΣ

Η ρήξη μεταξύ των βασικών συνιστωσών στο κυβερνών κόμμα είναι υπαρκτή. Το έχει παραδεχθεί και ο ίδιος ο πρωθυπουργός στην τελευταία συνέντευξη του, στον κομματικό ραδιοφωνικό σταθμό, ότι φέρει την ευθύνη που ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έγινε ένα ενιαίο κόμμα, αν και στο συνέδριο καταργήθηκαν οι συνιστώσες αυτές.

Το αν θα μείνει ο μικρός Αλέξης ή εάν θα «μετασχηματιστεί» σε μεγάλο πρωθυπουργό και ηγήτορα του κομματικού σχηματισμού, θα φανεί εντός των επόμενων ημερών.

Σύμφωνα με τα όσα συζητούν οι στενοί του συνεργάτες και τις εισηγήσεις που του κάνουν, ο κ. Τσίπρας θα πρέπει, μετά την ψηφοφορία για το νέο μνημόνιο, να διαγράψει από την Κοινοβουλευτική Ομάδα τους διαφωνούντες και να ξεμπερδεύει με αυτούς στη διαδικασία προς το συνέδριο. Με τη δυναμική που ακόμα διαθέτει ο πρωθυπουργός στην ελληνική κοινωνία, εκτιμάται ότι θα μπορέσει να θέσει εκτός κόμματος εκείνους που τάσσονται στους «νοσταλγούς» της δραχμής και να προχωρήσει με ένα κόμμα με σαφή ευρωπαϊκό προσανατολισμό. Για να γίνει, όμως, αυτό, θα πρέπει να πραγματοποιηθεί έκτακτο συνέδριο με νέους συνέδρους, τους οποίους ο κ. Τσίπρας «βαφτίζει» «κοινωνικό ΣΥΡΙΖΑ», ώστε να σφραγίσει την υπεροχή του μέσα σε αυτό.

ΚΑΛΠΕΣ ΤΟΝ ΝΟΕΜΒΡΙΟ;

Τα τρία βήματα των σχεδίων Τσίπρα, συμφωνία, εσωκομματικό ξεκαθάρισμα, εκλογές, έχουν πολλά εμπόδια ώστε να υλοποιηθούν. Για τον λόγο αυτό δεν μπορεί το Μέγαρο Μαξίμου να κάνει πολλούς άλλους ελιγμούς και παραμένει στον στόχο, παρακολουθώντας καθημερινά και αλλάζοντας πορεία, εφόσον παρουσιαστεί αδυναμία.

Ο Αλέξης Τσίπρας θα ήθελε εκλογές ούτε πολύ κοντά ούτε πολύ μακριά. Κοντά δεν βολεύει, επειδή θα πρέπει να τελειώσει με τη συμφωνία και τον ΣΥΡΙΖΑ, μακριά επίσης δεν βολεύει, επειδή οι πολίτες θα αρχίσουν να νιώθουν τις συνέπειες του «δικού του» μνημονίου. Στις εισηγήσεις που δέχεται, ο Νοέμβριος αποτελεί το πιο πιθανό σενάριο να στηθούν κάλπες, υπό τις προϋποθέσεις όμως που έχουν προηγηθεί.

ΡΑΝΤΕΒΟΥ ΤΟΝ ΣΕΠΤΕΜΒΡIO ΓΙΑ ΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ

Ραντεβού τον Σεπτέμβριο για το ξεκαθάρισμα των λογαριασμών έδωσε η Κεντρική Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ ψηφίζοντας κατά πλειοψηφία την πρόταση του Αλέξη Τσίπρα για έκτακτο συνέδριο και όχι διαρκές, όπως ήθελε η πρόταση της Αριστερής Πλατφόρμας. Έτσι, προχωρούν τώρα οι κυβερνητικοί σχεδιασμοί, που, όπως όλα δείχνουν, θα οδηγήσουν σε εθνικές εκλογές στα μέσα του Οκτωβρίου.

Το πέρασμα από την Κεντρική Επιτροπή δεν ήταν εύκολη υπόθεση, όπως ίσως φάνηκε από το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας που έγινε και μάλιστα διά ανατάσεως της χειρός. Ο Αλέξης Τσίπρας και οι συνεργάτες του κατάφεραν να πείσουν το Σώμα του ΣΥΡΙΖΑ ότι θα ήταν τραγικό να υπάρξει σήμερα διάσπαση του κόμματος –ενώ είναι σε εξέλιξη η διαπραγμάτευση, και μάλιστα στην αρχή της– και μπορεί να οδηγούσε ξανά τη χώρα σε επικίνδυνα μονοπάτια, για δεύτερη φορά σε έναν μήνα. Παράλληλα, το επιχείρημα ότι σε περίπτωση εσωτερικής ρήξης θα δινόταν η εικόνα ότι η Αριστερά τελικώς κυβέρνησε ως παρένθεση κατάφερε να πείσει ακόμη και για την περίπτωση που διεξαγόταν ένα διαρκές συνέδριο εντός του Αυγούστου με τα ίδια αποτελέσματα.

Μια βαθύτερη ματιά στις εξελίξεις και τα εσωκομματικά δείχνει ότι ο Αλέξης Τσίπρας δεν μπορεί να είναι σίγουρος πια ούτε και γι’ αυτούς τους υποστηρικτές του. Η ανακοίνωση-φωτιά των «53» αλλά και η συνύπαρξη στους προεδρικούς προσώπων όπως, π.χ., των Δρίτσα- Χριστοδουλοπούλου δείχνουν ότι στην επόμενη πιο δύσκολη ψηφοφορία τίποτα δεν είναι απίθανο. Άρα, η σιγουριά της ψηφοφορίας για το νέο μνημόνιο με τη στήριξη από ΝΔ, ΠΑΣΟΚ και Ποτάμι θα οδηγήσει σε συνέδριο με το οποίο ο Αλέξης Τσίπρας αναμένει μέσω της ανανέωσης των μελών να λάβει ισχυρή εντολή για να συνεχίσει. Με όποιους μείνουν. Έπειτα, οι εκλογές τον Οκτώβριο είναι μονόδρομος για τον Αλέξη Τσίπρα, όσο ακόμη είναι ισχυρό το προσωπικό του πολιτικό κεφάλαιο στην κοινωνία. Το σενάριο αυτό όμως είναι δύσκολο να εφαρμοστεί, εάν ως τότε δεν υπάρχει ακόμη συμφωνία.