Γρηγόρης Βαλτινός στο «Κ»: Ο πολιτισμός το μόνιμο θύμα των πολιτικών

Της Πέννυς Κροντηρά

«Δεν υπήρξε ποτέ πολιτιστική πολιτική, εκτός αν εξαιρέσουμε τη Μελίνα» τονίζει στο «Καρφί» ο καταξιωμένος ηθοποιός και σκηνοθέτης Γρηγόρης Βαλτινός. Έχοντας συνεργαστεί με σπουδαία ονόματα και εμβληματικές προσωπικότητες του χώρου, όπως η Τζένη Καρέζη, η Αλίκη Βουγιουκλάκη, ο Δημήτρης Παπαμιχαήλ, ο Αλέκος Αλεξανδράκης, ο Κώστας Καζάκος, ο Δημήτρης Χορν, η Μελίνα Μερκούρη κ.ά., απογειώθηκε με το ρόλο του αγαπημένου έργου «Οιδίπους τύραννος» του Σοφοκλή, αποσπώντας διθυραμβικές κριτικές και λαμβάνοντας διαστάσεις διεθνούς προβολής, καθώς η πρεμιέρα της παράστασης παρουσιάστηκε στο Κολοσσαίο της Ρώμης, που άνοιξε με αυτή την ευκαιρία τις πύλες του ύστερα από 1.500 χρόνια.

 

Πώς αισθάνεστε για την προτίμηση και αγάπη του κοινού όλα αυτά τα χρόνια;

Είναι το μεγαλύτερό μου περιουσιακό στοιχείο. Το θέατρο είναι μια φτωχή τέχνη, δεν καταφέρνει κανείς ποτέ να γίνει πλούσιος, πάντα κυνηγάει το καρότο της ασφάλειας και ποτέ δεν το πιάνει. Ζει πάντα σε μια ανασφάλεια καλλιτεχνική και οικονομική, δεν ξέρει αν την επόμενη χρονιά θα έχει δουλειά ή αν θα χάσει τα κεκτημένα του ανά πάσα στιγμή. Αλλά η αποδοχή του κόσμου, η αγάπη και η εμπιστοσύνη που έρχονται σε μια παράσταση να σε δούνε πριν ακόμα ακούσουν αν είναι καλή, το πρώτο κοινό, η μαγιά που λέμε, είναι αυτό που με συγκινεί πιο πολύ και κόπιασα να το αποκτήσω.

Ποια τα όνειρα και ποιοι οι φόβοι σας;

Ο φόβος μου είναι μόνο η υγεία, γιατί ένας ηθοποιός είναι σαν τον αθλητή: πρέπει να είναι αρτιμελής και στο μυαλό και στο σώμα. Τα όνειρα δεν σταματάνε ποτέ, θέλω να ξανακάνω τους αγαπημένους μου ρόλους, τον Οιδίποδα, τον Βιολιστή και θέλω να αγγίξω συγγραφείς όπως ο Σαίξπηρ. Θα ήθελα να το κάνω στην κλασική του μορφή και ας έχει μοντέρνα στοιχεία η παράσταση. Δεν λέω ποτέ όχι στο μοντέρνο, αρκεί να συμβατό και να περνάει στον κόσμο. Δεν είμαι κατά του μοντέρνου και κατά του πειραματισμού. Αρκεί αυτό να λαμβάνει υπόψη του τον κόσμο και την κατανόηση του έργου και να μην είναι ούτε σκηνοθετισμός, ούτε τσαλίμια, ούτε εγωπάθεια ότι «εγώ το κάνω και όποιος το καταλάβει». Το πρώτο πράγμα που πρέπει να λαμβάνει υπόψη του το θέατρο είναι ο θεατής.

Ποια είναι τα επαγγελματικά σας σχέδια για φέτος;

Θα παίξουμε το «Ήρθες και θα μείνεις» με τη Ζέτα Μακρυπούλια στη Θεσσαλονίκη μέχρι τα μέσα Ιανουαρίου περίπου και μετά θα πάμε περιοδεία σε δεκαπέντε πόλεις. Παράλληλα με όλα αυτά θα συμμετέχω σε ένα καινούριο σίριαλ που λέγεται «Δίδυμα φεγγάρια» και γυρίζεται στην Κύπρο. Το σίριαλ στηρίζεται σε αληθινή ιστορία και κυκλοφορεί στο βιβλίο της Ρένας Ρώσση Ζαΐρη. Ο ήρωας που υποδύομαι λέγεται Παύλος Ταξόπουλος και είναι χτυπημένος από τη μοίρα, γιατί ζει με ένα σκοτεινό κάρμα και μια ζωή που δεν επέλεξε. Κάτι άλλο ήθελε από τη ζωή του και αυτό είναι ένας μεγάλος έρωτας που πήρε άλλο δρόμο. Έχει υιοθετήσει τη μια από τις δύο δίδυμες κόρες από τον ανεκπλήρωτο ερωτά του. Ζει και βιώνει καθημερινά αυτό που στερήθηκε και τον έχει κάνει δύστροπο, δύσθυμο και δυστυχισμένο. Και είναι στα πρόθυρα να χάσει τη ζωή του, γιατί είναι βαριά άρρωστος. Στην Ελλάδα θα ξεκινήσει να προβάλλεται στα μέσα Γενάρη στον ΑΝΤ1.

Θεωρείτε ότι ο πολιτισμός της χώρας έχει επηρεαστεί από την οικονομική κρίση;

Ο πολιτισμός πάντα είναι το πρώτο θύμα των πολιτικών, γιατί είναι το πρώτο πράγμα που κοιτάνε να περικόψουν. Δεν έχουν ιδιαίτερο πολιτισμό οι πολιτικοί μας και πόσω μάλλον οι υπουργοί Πολιτισμού. Δεν υπήρξε ποτέ πολιτιστική πολιτική, εκτός αν εξαιρέσουμε τη Μελίνα.

Είσαστε αισιόδοξος για την πολιτική κατάσταση;

Νομίζω ότι θα διαιωνίζεται αυτή η κατάσταση γιατί θα υπάρχει έλλειψη πολιτικής ικανότητας και εμπειρίας. Έχουν γίνει τεράστια λάθη και συνεχίζουν να γίνονται λέγοντάς μας ότι αυτά είναι επιτεύγματα. Είμαστε ό,τι χειρότερο ήμασταν ποτέ. Η σημερινή κατάντια οφείλεται στην επάρατο Δεξιά και στο τσαχπινογαργαλιάρικο ΠΑΣΟΚ βέβαια, που έφτασαν τη χώρα σε αυτό το σημείο. Η χώρα ήταν ανοχύρωτη, το καταλάβαμε μόλις ήρθε η κρίση. Μια γρίπη να παθαίναμε, θα έκλεινε το μαγαζί. Και εδώ πάθαμε πνευμονία!

Αν μπορούσατε να στείλετε ένα μήνυμα στον πρωθυπουργό, ποιο θα ήταν αυτό;

Από την αλήθεια δεν έχασε ποτέ κανένας.

Τι θα λέγατε στα νέα παιδιά;

Τα νέα παιδιά είναι τα μεγάλα θύματα. Πρέπει να προσπαθήσουν να πολιτικοποιηθούν, όχι να μπουν σε κάποιο κόμμα. Να καταλάβουν τι γίνεται γύρω τους, να πάρουν αποφάσεις, να διαγράψουν και να αφορίσουν, να πάρουν τη ζωή στα χέρια τους και να επιτεθούν στο θηρίο. Οι προηγούμενες δεκαετίες αποχαυνώσανε τη νεολαία σε όλα τα επίπεδα. Είναι καιρός πια η νεολαία να καταλάβει ότι πρέπει να δυναμώσει πνευματικά, γιατί αλλιώς δεν θα έχει μέλλον.

Ένα μήνυμα προς τους αναγνώστες του «Καρφιού»;

Να εκμεταλλευτούμε όλη αυτή την ξεφτίλα και να μας βγει σε καλό. Να κοιτάξουμε να βγούμε κερδισμένοι από το κακό. Το κακό και ο πόνος δεν είναι άσχημα πράγματα, μας κάνουνε σοφότερους και κάνουμε καλύτερες επιλογές στο μέλλον. Για αυτό μας τα στέλνει η φύση, για να καταλάβουμε ότι κάπου υπάρχει πρόβλημα.

Πώς ξεκίνησε η ενασχόλησή σας με το θέατρο; Ποιο το έναυσμα;

Αυτό έγινε όταν άρχισε να ψύχεται η γη, στην παλαιολιθική εποχή! Το θέατρο είναι ένα μικρόβιο, προφανώς γεννιέσαι με αυτό. Δεν είναι κάτι επίκτητο, σε σπάνιες περιπτώσεις το «κολλάς» από κάπου. Είναι μέσα στο DNA. Η ενασχόλησή μου από παλιά ήταν σε παιδικές παραστάσεις στο σχολείο, με απαγγελίες, με ανάληψη εορταστικών ημερών και φτάσαμε στην τελευταία τάξη που πια ανέλαβα να σκηνοθετήσω και να παίξω σε ένα θεατρικό έργο ώστε να μαζευτούνε χρήματα και να πάει εκδρομή όλη η τάξη δωρεάν. Μόλις έγινε η παράσταση, μου έλεγαν όλοι τι καλός που ήμουν και ότι έπρεπε να ασχοληθώ με το θέατρο. Αυτοί με «κατέστρεψαν» ουσιαστικά και στη συνέχεια «κατέστρεψαν» και όλη την Ελλάδα αυτοί οι άνθρωποι που με παρότρυναν! Έδωσα εξετάσεις στον Κάρολο Κουν και στο Εθνικό Θέατρο, πέρασα και στις δύο σχολές, αλλά προτίμησα το Εθνικό, γιατί ήταν πιο ακαδημαϊκή σχολή και ο Κουν ήταν εξειδικευμένος και επίσης το Εθνικό Θέατρο ήταν δωρεάν γιατί ήμουν φτωχός.

Τι σημαίνει για εσάς το θέατρο;

Το θέατρο ήταν ό,τι καλύτερο μπορούσα να επιλέξω στη ζωή μου. Εννοώ από όλες τις βασικές επιλογές που κάνει κανείς στη ζωή του, όπως οι φίλοι του, οι σύντροφοί του, το επάγγελμά του και ό,τι άλλο μας καθορίζει τον υπόλοιπο βίο. Το θέατρο είναι στην πρώτη γραμμή, γιατί αυτό μου καθόρισε την αισθητική μου, το πνεύμα μου, την κριτική μου ικανότητα, το πώς να επιλέγω τους φίλους μου, τι να επιλέξω να διαβάσω, πώς να επιλέξω να ερμηνεύσω. Η προσωπικότητά μου δομήθηκε πάνω στο θέατρο.