Ψάχνουν τα… ελβετικά φράγκα των Ελλήνων

Toυ Στέλιου Βραδέλη

Το 2010, ο Γιώργος Παπανδρέου είχε ανοίξει το κεφάλαιο «κρυφά λεφτά Ελλήνων στην Ελβετία» στο περιθώριο του παγκόσμιου οικονομικού φόρουμ του Νταβός. Τότε, κάποιοι στους κόλπους του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης οραματίζονταν λεφτά με ουρά να εισρέουν στην Ελλάδα . Τις σχετικές διαπραγματεύσεις είχε αρχίσει ο υπουργός Οικονομικών Γ. Παπακωνσταντίνου και για τα μαύρα λεφτά Ελλήνων στην Ελβετία, υπήρχαν εκτιμήσεις σύμφωνα με τις οποίες ξεπερνούσαν ακόμα και τα 100 δις ευρώ . Η Ελβετία άλλωστε είχε αρχίσει συζητήσεις για συμβιβασμό με την Αυστρία, τη Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο, με φόρο επί των κεφαλαίων έως και 35%. Αυτοί τελικά πήραν λεφτά. Εμείς τίποτα.

Οι πρώτες αποτυχημένες προσπάθειες του Παπακωνσταντίνου δεν πτόησαν την κυβέρνηση. Το 2012, ο τότε αντιπρόεδρος και υπουργός Οικονομικών Ευάγγελος Βενιζέλος έβλεπε συμβιβασμό. « Η Ελλάδα θα εισπράξει σημαντικούς διαφεύγοντες φόρους πολλών ετών ή θα πληροφορηθεί στοιχεία που θα της επιτρέψουν να εντοπίσει κραυγαλέες περιπτώσεις φοροδιαφυγής. Είναι σημαντικό το γεγονός ότι διατηρούνται ενεργές τυχόν ποινικές ευθύνες, π.χ. λόγω ξεπλύματος μαύρου χρήματος» είχε δηλώσει. Ούτε το ένα έγινε, ούτε το άλλο και κάπως έτσι σήμερα συνεχίζουμε να συζητάμε για τα κρυφά λεφτά στην Ελβετία και τους φόρους με ουρά που μπορούν να φέρουν.

ΕΓΙΝΑΝ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΕΣ

Το ελβετικό όνειρο ξεκίνησε το 2010, συντηρείται όμως ζωντανό ακόμα και σήμερα. Το σκεπτικό της κυβέρνησης, όπως αποτυπώνεται σε διάφορα non paper των τελευταίων εβδομάδων είναι κοντολογίς ότι οι προηγούμενοι υπουργοί δεν έκαναν τίποτα. Δεν διαπραγματεύτηκαν.

Μάλιστα, πηγές του Μεγάρου Μαξίμου αναφέρουν το τελευταίο διάστημα ότι οι Ελβετοί απορούν γιατί τόσα χρόνια δεν κάναμε τίποτα (οι Έλληνες) για τα κρυμμένα λεφτά στην Ελβετία.

Η αλήθεια είναι ότι προσπάθειες έγιναν. Πρώτα ο Παπακωνσταντίνου, μετά ο Στουρνάρας, στη συνέχεια ο Μαυραγάνης. Κάθε φορά που υπήρχε συνάντηση με την Έβελιν Σλουμπφ, την αρμόδια Ελβετή υπουργό, οι προσδοκίες αναπτερώνονταν. Μέχρι τον Φεβρουάριο του 2014, οπότε η κ. Σλουμπφ είχε έρθει στην Αθήνα για να μας πει ορθά κοφτά ότι για τις παλιές καταθέσεις στην Ελβετία «ξεχάστε το», για τις νέες μπορούμε να το συζητήσουμε. Ο Στουρνάρας τότε είχε ζητήσει συμφωνία στα πρότυπα αυτής που είχε υπογράψει η Ελβετία με το Ηνωμένο Βασίλειο.

Η Σκλουμπφ όμως έκοψε κάθε προσδοκία.

ΤΙ ΕΚΑΝΕ ΤΟ ΗΝΩΜΕΝΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ

Η συμφωνία που υπεγράφη ανάμεσα στην Ελβετία και το Ηνωμένο Βασίλειο στις 20 Μαρτίου 2012 προέβλεπε την επιβολή κλιμακωτών συντελεστών φόρου από 21% έως και 41% επί του κεφαλαίου ανάλογα με το ύψος της κατάθεσης, τις ενδιάμεσες αναλήψεις και το χρόνο όπου παρέμειναν τα χρήματα κρυφά στις ελβετικές τράπεζες. Εναλλακτικά, οι καταθέτες μπορούσαν να επιστρέψουν τα κεφάλαια στο Ηνωμένο Βασίλειο, αποκαλύπτοντας το ύψος των καταθέσεών τους. Την τελευταία επιλογή φαίνεται πως ακολούθησαν πολλοί Βρετανοί, δεδομένου ότι αργά ή γρήγορα θα έχαναν το ελβετικό απόρρητο.

Οι πρώτες εισπράξεις από τις ελβετικές τράπεζες προς το βρετανικό υπουργείο Οικονομικών άρχισαν από τον Ιανουάριο του 2013, όταν κατεβλήθησαν κεφάλαια ύψους 342 εκατομμυρίων λιρών. Ακολούθησαν άλλες δύο πληρωμές, 258 εκατομμύρια τον Ιούλιο και 147 εκατομμύρια τον Αύγουστο. Συνολικά, κοντά στο 1 δις λίρες.

ΤΙ ΠΕΡΙΜΕΝΟΥΜΕ ΕΜΕΙΣ

Σε λίγες ημέρες, το νήμα της διαπραγμάτευσης ξαναπιάνουν Νικολούδης- Βαρουφάκης. Στις 28 Απριλίου, έχει προγραμματιστεί συνάντηση του υπουργού Οικονομικών Γ. Βαρουφάκη και του υπουργού Επικρατείας Π. Νικολούδη με τον πρεσβευτή της Ελβετίας στην Ελλάδα και αντιπροσωπεία του ελβετικού υπουργείου Οικονομικών, στο υπουργείο Οικονομικών στην οδό Νίκης.

Αν συνεχίσουν να ισχύουν τα όσα είπε προ ημερών στη Βουλή ο κ. Νικολούδης για την απροθυμία των Ελβετών να δώσουν στοιχεία για όσους περιλαμβάνονται στη λίστα Λαγκάρντ, δύσκολα θα μπορούσε να διανοηθεί κανείς γιατί να δώσουν στοιχεία για τους Έλληνες οι οποίοι έχουν κρυμμένα τα λεφτά τους στις τράπεζες της Ζυρίχης…

Πλήθος τα σενάρια για το ύψος των καταθέσεων

Την τελευταία πενταετία, τα σενάρια για το ύψος των ελληνικών καταθέσεων στην Ελβετία δίνουν και παίρνουν. Το 2012 σύμφωνα με μετριοπαθείς εκτιμήσεις στελεχών του υπουργείου Οικονομικών, εκτιμώνταν σε 60 δις ευρώ. Υπήρχαν όμως και πληροφορίες που ανέβαζαν το ύψος των ελληνικών καταθέσεων στις ελβετικές τράπεζες ακόμα και στο τριπλάσιο του ελληνικού ΑΕΠ. Η ηλεκτρονική έκδοση των Financial Times Deutschland το 2013 ανέβαζε τις ελληνικές καταθέσεις σε 200 δις ευρώ, ενώ αίσθηση είχε προκαλέσει η εκτίμηση του γερμανικού περιοδικού Spiegel που ανέβαζε τις ελληνικές καταθέσεις στην Ελβετία σε 600 δις ευρώ ή περίπου τρεις φορές το ελληνικό ΑΕΠ.

Σήμερα, πηγές που είχαν συμμετάσχει στο παρελθόν στις διαπραγματεύσεις εκτιμούν ότι αν έχουν μείνει 10 δις ευρώ ελληνικών καταθέσεων στις ελβετικές τράπεζες είναι αμφίβολο. Ενδιαφέρον είναι πάντως το γεγονός ότι ουδέποτε στο παρελθόν τουλάχιστον , οι Ελβετοί είπαν πόσες είναι οι συνολικές καταθέσεις Ελλήνων – μαύρα και άσπρα- στη χώρα.