Βασιλική Μπέσιου: Κλιματική κρίση και διαχείριση κινδύνων ζήτημα βαθιά πολιτικό

Αν μέχρι πριν από λίγα χρόνια υπήρχε η αίσθηση μιας συν-αντίληψης της παγκόσμιας κοινότητας σε
θέματα σχετικά με την κλιματική αλλαγή και τη διαχείριση των κινδύνων, φαίνεται πως οι αλλαγές
στους παγκόσμιους συσχετισμούς ανατρέπουν αυτή τη συνθήκη. Από τον κλιματικό σκεπτικισμό του
Ντόναλντ Τραμπ και την πιθανή εκ νέου αποχώρηση των ΗΠΑ από τη Συμφωνία του Παρισιού έως την
προκλητική σε επίπεδο ρύπων τακτική της Κίνας αλλά και τις ηχηρές απουσίες ηγετών αλλά και
δεσμεύσεων στην COP29, φαίνεται πως η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής συνδέεται και
επηρεάζεται άμεσα από τις νέες γεωπολιτικές και οικονομικές συνθήκες.
Παρότι οι διεθνείς και ευρωπαϊκές συμφωνίες καθορίζουν το πλαίσιο δράσης και η επιστημονική
κοινότητα παρέχει τη γνώση και τα εργαλεία, οι πολιτικές κάθε κράτους διαμορφώνονται από την
οικονομική και κοινωνική ιδιαιτερότητα τους, αλλά και τον ιδεολογικό τους προσανατολισμό.
Η κλιματική κρίση είναι και θα είναι ένα από τα μεγαλύτερα σύγχρονα προβλήματα με άμεσες και
έμμεσες συνέπειες, ενώ είναι πλέον απόλυτα σαφές ότι οι επιπτώσεις της θα πλήττουν εντονότερα τα
ευάλωτα κοινωνικά στρώματα. Και καθώς η πολιτική καλείται να απαντήσει και να δώσει λύσεις στα
προβλήματα του σήμερα αλλά και του αύριο, η αποτελεσματική διαχείρισή της την καθιστά ένα
ζήτημα βαθιά πολιτικό.
Σε αυτόν τον άξονα, η σοσιαλδημοκρατία ως πολιτικοκοινωνική συνθήκη, μπορεί και οφείλει να
διαμορφώσει λύσεις και προτάσεις, λαμβάνοντας υπόψη όλες τις μεταβλητές του σύγχρονου κόσμου,
είτε αυτές αφορούν διαχρονικά προβλήματα (π.χ. ανισότητες), είτε νέες ανάγκες και αιτήματα (π.χ.
δημογραφικό, ψηφιακή εποχή, γεωπολιτικές συγκρούσεις, ενεργειακή επάρκεια).
Στον αντίποδα της συντήρησης και υπό το πρίσμα βασικών σοσιαλδημοκρατικών αξιών – με την
απαιτούμενη τόλμη για  αναθεμελίωση πολιτικών -πρέπει να τεθούν ζητήματα ουσιαστικά όπως ο
ρόλος του κράτους στην προστασία του περιβάλλοντος αλλά και του πολίτη, καθώς και στην ορθή
διαχείριση των φυσικών πόρων και των δημόσιων αγαθών.
Να διερευνηθούν βιώσιμες λύσεις για ανθεκτικές πόλεις στοχεύοντας και στις πιο ευάλωτες
πληθυσμιακές ομάδες. Να συζητηθούν μέτρα για την τρωτότητας των υποδομών της χώρας αλλά και
να διαμορφωθούν νέοι εθνικοί κανονισμοί για περιβάλλοντα πολλαπλών κινδύνων. Οι αρμοδιότητες
της τοπικής αυτοδιοίκησης να έρθουν στο τραπέζι, αναζητώντας ταυτόχρονα την επιτυχή διασύνδεση
του ερευνητικού δυναμικού της χώρας με την πραγματική οικονομία. Ειδικά προφίλ κινδύνου,
επομένως και διαφορετική χάραξη στρατηγικής ανά περιοχή της χώρας, με προσδιορισμό διακριτών
και ξεκάθαρων ρόλων για όλους τους εμπλεκόμενους.
Απαραίτητες οι γενναίες αποφάσεις για διαχρονικά ζητήματα όπως τα μεγάλα αστικά ρέματα αλλά
και τα αναγκαία αντιπλημμυρικά έργα. Διακριτή συζήτηση για μεγάλους τομείς της οικονομίας οι
οποίοι επηρεάζονται άμεσα από τις κλιματικές συνθήκες και την ένταση των φυσικών φαινομένων
όπως ο αγροτικός τομέας.
Και τέλος, την εποχή της 4 ης προς 5 ης Βιομηχανικής Επανάστασης, δεν θα μπορούσε μα λείπει από την
εξίσωση η παράμετρος των νέων τεχνολογιών. Προηγμένες τεχνολογίες για παρακολούθηση
κινδύνων, αλλά και αξιοποίηση εφαρμογών Τεχνητής Νοημοσύνης για πρόληψη και αντιμετώπιση. Ένα

εθνικό ενοποιημένο υποστηρικτικό σύστημα λήψης αποφάσεων για να μπορεί η επιστημονική γνώση
και τα δεδομένα να μετασχηματίζονται σε κάτι επιχειρησιακά χρήσιμο και κρίσιμο.
Μόνο έτσι θα μπορεί το κράτος να εμπνέει αξιοπιστία και εμπιστοσύνη στους πολίτες, δίνοντας την
προοπτική ότι το μέλλον φαντάζει βιώσιμο.

Βασιλική Μπέσιου, Εμπειρογνώμονας σε θέματα Πολιτικής Προστασίας και Προσαρμογής στην
Κλιματική Αλλαγή – Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Δικτύου για τη Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα και την Ευρώπη

Δημοσιεύθηκε στο Καρφί το Σάββατο 30 Νοεμβρίου 2024