Το ΠΑΣΟΚ φέρνει στο φως τη “Μαύρη Βίβλο” της κυβέρνησης

Μέρες γιορτών με μικρή ανάπαυλα για τον Νίκο Ανδρουλάκη και τα στελέχη του ΠΑΣΟΚ, οι
οποίοι γνωρίζουν πως η επιστροφή τους στα κομματικά καθήκοντα συμπίπτει με την
αφετηρία ενός νέου και εξαιρετικά απαιτητικού πολιτικού κύκλου.

Του Χρήστου Δρούζια

Η επιστροφή αυτή σηματοδοτεί μια περίοδο αναγκαίας πολιτικής και επικοινωνιακής αντεπίθεσης για το
κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, που καλείται να αντιμετωπίσει σημαντικές
προκλήσεις τόσο εσωτερικά όσο και στο ευρύτερο πολιτικό σκηνικό.
Η ηγεσία του ΠΑΣΟΚ αναγνωρίζει πως το κόμμα βρίσκεται σε ένα κομβικό σημείο της
πορείας του. Από τη μία πλευρά, καταβάλλει προσπάθειες να διαμορφώσει μια αξιόπιστη
εναλλακτική πρόταση εξουσίας που θα ανταποκρίνεται στις πραγματικές ανάγκες των
πολιτών και όχι σε εσωκομματικές σκοπιμότητες. Από την άλλη, καλείται να διαχειριστεί
αποτελεσματικά τις εσωτερικές δυσλειτουργίες και τα φαινόμενα εσωστρέφειας που έχουν
εξελιχθεί σε σημαντικό εμπόδιο για την πολιτική ανάκαμψη του ΠΑΣΟΚ. Εσωστρέφεια που
ενισχύεται από την απόφαση του πειθαρχικού του ΠΑΣΟΚ να ανασταλεί για ένα χρόνο την
κομματική ιδιότητα της Κατερίνας Μπατζελή, αφού πυροδότησε νέες εσωκομματικές
αντιδράσεις.
Η πρώτη εσωκομματική αντίδραση ήρθε από τον δήμαρχο Αθηναίων και μέλος του
Πολιτικού Κέντρου του ΠΑΣΟΚ Χάρη Δούκα, ο οποίος ανέφερε ότι «οι διαγραφές, ακόμη και
με επιχειρήματα για αστοχίες, δεν έλυσαν ποτέ και ούτε θα λύσουν πολιτικά προβλήματα.
Η παράταξη χρειάζεται ομοψυχία και σχέσεις εμπιστοσύνης, οι οποίες χτίζονται με
συλλογικές λειτουργίες και συντροφικότητα».
Σε γενικές γραμμές, η αντίδραση του δημάρχου Αθηναίων ήταν χλιαρή και για την τιμή των
όπλων, που δείχνει πως έχει αποφασίσει να μην τραβήξει το σχοινί στα άκρα, ώστε να μην
θεωρηθεί υπονομευτής της ηγεσίας και, επομένως, συνυπεύθυνος για τις κακές
δημοσκοπικές επιδόσεις, παρότι δέχεται τελευταία εισηγήσεις για σκληρή στάση απέναντι
στην ηγεσία του κόμματος.
Με αυτή πάντως την απόφαση, η Χαριλάου Τρικούπη θέλησε να στείλει διπλό μήνυμα προς
πάσα κατεύθυνση. Αφενός να διαμηνύσει προς όλα τα στελέχη του κόμματος του ότι δε
μπορούν να λένε ότι θέλουν, αφετέρου να λειτουργήσει  ως «παράδειγμα» για όποιον
σκέφτεται να αμφισβητήσει δημόσια τον Νίκο Ανδρουλάκη το επόμενο διάστημα.
Κατά τα λοιπά, οι εσωτερικές αδυναμίες και η παρατεταμένη εσωστρέφεια έχουν
συντελέσει καθοριστικά στην παρατεταμένη δημοσκοπική κάμψη του ΠΑΣΟΚ, γεγονός που
προκαλεί έντονη ανησυχία στην κομματική βάση, αλλά και προβληματισμό στους επιτελείς
της Χαριλάου Τρικούπη, που μελετούν τα ποιοτικά αλλά και τα ποσοτικά χαρακτηριστικά,
προκειμένου να διορθώσουν τυχόν λάθη και παραλείψεις τους.
Το αρνητικό δημοσκοπικό κλίμα επηρεάζει σημαντικά και το κλίμα στην Κοινοβουλευτική
Ομάδας του ΠΑΣΟΚ. Τα μέλη της εκφράζουν έντονη ανησυχία τόσο για τη συνολική
προοπτική του κόμματος όσο και για το προσωπικό πολιτικό τους μέλλον. Υπάρχει διάχυτη
η αντίληψη του κινδύνου απώλειας κοινοβουλευτικών εδρών στις επόμενες εθνικές
εκλογές, εάν το κόμμα συνεχίσει να καταγράφει χαμηλά ποσοστά στις δημοσκοπήσεις και
δεν καταφέρει να ανακόψει την πτωτική του πορεία.

Στα περισσότερα τραπέζια που συμμετέχουν στελέχη και βουλευτές από όλες τις
εσωκομματικές πτέρυγες κυριαρχούν συγκεκριμένα αιτήματα για: άμεση αλλαγή πορείας,
ενίσχυση της συλλογικής λειτουργίας και λήψης αποφάσεων, καλύτερη ενημέρωση για τη
στρατηγική ώστε να μπορούν να δώσουν αποτελεσματικότερες πολιτικές μάχες,
αποκέντρωση της εξουσίας και των αποφάσεων.
Υποστηρίζουν δε πως η μόνη περίπτωση να ανακοπεί η συνεχιζόμενη φθορά του ΠΑΣΟΚ
είναι ο Νίκος Ανδρουλάκης να προχωρήσει σε ουσιαστική αναθεώρηση του
συγκεντρωτικού μοντέλου διοίκησης του κόμματος, το οποίο κατά την άποψή τους απέτυχε
να φέρει ικανοποιητικά αποτελέσματα στην πολιτική αρένα.
Προς το παρόν, οι εσωτερικές μουρμούρες εκφράζονται με χαμηλούς τόνους και εντός
συγκεκριμένου πλαισίου, καθώς όλοι αντιλαμβάνονται ότι μια ανοιχτή αντιπαράθεση θα
επιδείνωνε περαιτέρω το ήδη αρνητικό κλίμα. Ωστόσο, εάν το κόμμα συνεχίσει να
βρίσκεται σε τέλμα τους επόμενους μήνες και δεν υπάρξουν ουσιαστικές αλλαγές στη
λειτουργία του, οι σημερινές χαμηλόφωνες διαμαρτυρίες των βουλευτών ενδέχεται να
μετατραπούν σε δημόσιες τοποθετήσεις αμφισβήτησης.
Στάση αναμονής τηρούν προς το παρόν και οι εσωκομματικοί αντίπαλοι του Νίκου
Ανδρουλάκη, καθώς και όλοι οι βασικοί παίκτες στο εσωτερικό του κόμματος. Αναμένουν
την κατάλληλη συγκυρία ώστε οποιαδήποτε κίνησή τους να μην ερμηνευθεί ως
προσπάθεια υπονόμευσης της ηγεσίας ή ως συμβολή σε έναν νέο κύκλο εσωστρέφειας που
θα έβλαπτε περαιτέρω την εικόνα και τα ποσοστά του ΠΑΣΟΚ.
Προφανώς και στην Χαριλάου Τρικούπη επικρατεί προβληματισμός για την πορεία του
κόμματος, ωστόσο δεν συμμερίζονται όλα όσα τους καταλογίζονται.
Σε ότι αφορά τις δημοσκοπήσεις, στενοί συνεργάτες του Νίκου Ανδρουλάκη υποστηρίζουν
ότι τους τελευταίους μήνες στη δημόσια σφαίρα κυριαρχεί η μονοθεματική συζήτηση για
την τραγωδία των Τεμπών που δίνει έδαφος στα λεγόμενα αντισυστημικά κόμματα.
Ιδιαίτερα για την άνοδο της Πλεύσης Ελευθερίας, στο στρατηγείο της Χαριλάου Τρικούπη
θεωρούν πως πρόκειται για συγκυριακό φαινόμενο που θα υποχωρήσει όταν η πολιτική
αντιπαράθεση επιστρέψει στα κοινωνικά ζητήματα, πεδίο στο οποίο εκτιμούν ότι το
ΠΑΣΟΚ διαθέτει ισχυρό πλεονέκτημα.
Ενδεικτική του κλίματος περί αντιστροφής της δημοσκοπικής φθοράς – και των
προϋποθέσεων για την ευόδωσή της – είναι οι δηλώσεις του εκπροσώπου Τύπου Κώστα
Τσουκαλά, ο οποίος υποστήριξε πως «όσο μπαίνουμε σε μια πολυθεματική ατζέντα για το
τι συμβαίνει με την ακρίβεια, για το γεγονός ότι η χώρα μας βάσει της Eurostat παραμένει
προτελευταία στην αγοραστική δύναμη, θέματα δηλαδή που έχουμε πρόγραμμα, θα
έχουμε δημοσκοπική ανάκαμψη»
Επειδή πάντως η μονοδιάστατη ενασχόληση με το θέμα των Τεμπών δεν απέδωσε τα
προσδοκώμενα πολιτικά οφέλη, η ηγεσία του ΠΑΣΟΚ αλλάζει αφήγημα.
Από το βήμα της Περιφερειακής Συνδιάσκεψης στις Κυκλάδες, ο Νίκος Ανδρουλάκης έδωσε
το στίγμα της νέας στρατηγικής που θα ακολουθήσει το κόμμα την επόμενη περίοδο:
ανάδειξη των προγραμματικών θέσεων του ΠΑΣΟΚ, αντιπαράθεση με τη Νέα Δημοκρατία
σε προγραμματικό επίπεδο, παρουσίαση ενός ολοκληρωμένου κυβερνητικού

προγράμματος που θα οδηγήσει σε μια πολιτική αλλαγή με περιεχόμενο που θα βελτιώνει
τη ζωή των πολιτών.
Η νέα προσέγγιση του ΠΑΣΟΚ περιλαμβάνει και διαφορετικό τρόπο αντιμετώπισης του
Κυριάκου Μητσοτάκη. Στο δίλημμα «Μητσοτάκης ή χάος» που προβάλλει η κυβέρνηση για
να επιβραδύνει τη φθορά της και να πλήξει τους πολιτικούς της, η ηγεσία του ΠΑΣΟΚ θα
επιχειρήσει να το ανατρέψει μέσα από θέσεις και πρόγραμμα.
«Δεν πρέπει να λέμε “να φύγουν αυτοί, για να έρθουμε εμείς”. Αλλά να λέμε: “Να φύγουν
αυτοί, για να υλοποιηθεί το σχέδιό μας για το κράτος, ένα κράτος που θα λειτουργεί
ολιστικά, που θα δίνει λύσεις”» είναι το μήνυμά του αρχηγού του ΠΑΣΟΚ, το οποίο
περιγράφει και το νέο κεντρικό αφήγημα του Κινήματος στην πορεία προς τις εθνικές
εκλογές.
Παράλληλα, σε μια προσπάθεια να δείξει ότι το ΠΑΣΟΚ δεν είναι «κόμμα διαμαρτυρίας», ο
Νίκος Ανδρουλάκης θα αποδοκιμάζει κραυγές και λαϊκισμούς. Η στρατηγική του
περιλαμβάνει σαφή διαχωρισμό από τα αντισυστημικά κόμματα, προβάλλοντας τα
κυβερνητικά χαρακτηριστικά του ΠΑΣΟΚ και την ικανότητά του να ασκήσει υπεύθυνη
διακυβέρνηση με συγκεκριμένο πρόγραμμα για την αντιμετώπιση των προβλημάτων της
χώρας.
Την ίδια ώρα, βασική επιδίωξη των επιτελικών στελεχών της Χαριλάου Τρικούπη είναι να
αποκαλύψουν όλες τις αβελτηρίες, παλινωδίες, παραλείψεις, λάθη, αστοχίες και ψέματα
της κυβέρνησης επί σειρά ετών.
Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες του «Κ», στη Χαριλάου Τρικούπη ετοιμάζονται να
διαμορφώσουν τη «μαύρη βίβλο» της εξαετούς διακυβέρνησης της ΝΔ και μάλιστα ανά
περιφέρεια, με κεντρικό στόχο της προσπάθειας να αποδομήσουν τα έργα και τις ημέρες
της.
Το σημαντικό αυτό πολιτικό εγχείρημα θα αναλάβει η Επικεφαλής του Πολιτικού
Σχεδιασμού του κόμματος, Άννα Διαμαντοπούλου, η οποία έχει συντονίσει τις
Περιφερειακές Συνδιασκέψεις και διαθέτει ολοκληρωμένη εικόνα των προβλημάτων σε
κάθε γωνιά της επικράτειας.
Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, η «Μαύρη Βίβλος» θα καταγράφει ανακολουθίες -που
κατά τη Χαριλάου Τρικούπη υφίστανται- μεταξύ των όσων είχε προεκλογικά δεσμευθεί να
υλοποιήσει η Ν.Δ. και των κυβερνητικών της πεπραγμένων ανά περιφέρεια, ενώ θα
καταλήγει με την ανάδειξη προτάσεων και λύσεις για την αντιμετώπιση των προβλημάτων.
Το δεύτερο στοιχείο στο οποίο ποντάρει το ΠΑΣΟΚ είναι τα ζητήματα της καθημερινότητας,
συνεχίζοντας την πίεση στη κυβέρνηση με τροπολογίες που αποσκοπούν να αναδείξουν το
διαφορετικό πρόσημο της δικής του πολιτικής πρότασης.
Έμφαση θα δοθεί στην αντιμετώπιση της ακρίβειας και του αυξημένου κόστους ζωής, στα
προβλήματα στην παιδεία και στο σύστημα υγείας, στη στεγαστική κρίση που πλήττει
κυρίως τους νέους, στην αναγκαία μεταρρύθμιση του κράτους κ.α.