Το υπ. Παιδείας διαλογίζεται αλλαγές και ανατροπές

Η μεταρρύθμιση της «λευκής κόλλας»

Οι βάσεις μιας χώρας είναι η νέα γενιά. Ο θεμέλιος λίθος της. Η ελπίδα τής κάθε κοινωνίας. Όλα αυτά φυσικά αποτυπώνονται, διαμορφώνονται, ανθίζουν μέσα στους σχολικούς τοίχους.

Τι όμως από όλα αυτά μπορεί να παραμείνει όρθιο όταν οι ελληνικές κυβερνήσεις, στον βωμό των μεταρρυθμίσεων που πρέπει να κάνουν, παρερμηνεύουν -φυσικά προς το συμφέρον τους- τις λέξεις;

Οι μεταρρυθμίσεις ή πιο σωστά οι αλλαγές στον χώρο της Παιδείας που έχουν γίνει, είναι σχεδόν σαρωτικές.

Το 1999 ήταν η τελευταία χρονιά των πολυσυζητημένων Δεσμών. Τέσσερα μαθήματα, τέσσερα δύσκολα και απαιτητικών μαθημάτων ήταν τα κάστρα των νέων που έπρεπε να κατακτήσουν.

Το 2000 ήρθαν στα σχολεία οι Πανελλαδικές. Αρχικά με 14 μαθήματα, αργότερα με εννέα, λίγο πιο μετά έγιναν έξι και σήμερα -16 χρόνια μετά- γίνονται και πάλι τέσσερα, όσα ακριβώς και όταν ξεκίνησαν.

 

ΑΛΛΑΓΕΣ ΧΩΡΙΣ ΣΤΟΧΟ

 

Το μόνο που άλλαξε όλα αυτά τα χρόνια ήταν οι αναρίθμητες και πολύμηνες καταλήψεις των παιδιών, οι ώρες φαιάς ουσίας γύρω από τα διαφορετικά πλάνα των εκάστοτε υπουργών, αλλαγές χωρίς νόημα, ουσία και λόγο που ακόμη και αν σε έναν ιδανικό κόσμο θα ήταν ικανές να προσφέρουν ένα καλύτερο μορφωτικό περιβάλλον για τα παιδιά, δεν μπορούν να αποδώσουν τα μέγιστα με τόσες αλλαγές.

Μάλιστα οι αλλαγές δεν σταματούν εδώ, αφού ο πρόεδρος της Επιτροπής Εθνικού Διαλόγου για την Παιδεία Αντώνης Λιάκος πρότεινε να γίνει τέσσερα χρόνια η φοίτηση στο Γυμνάσιο και δύο στο Λύκειο, ενώ ξεκινούν και μελέτες γύρω από τις εξετάσεις των παιδιών αποκλειστικά για το απολυτήριο του Λυκείου και όχι να λειτουργούν και ως εισαγωγικές για τα ΑΕΙ και ΤΕΙ. Φυσικά οι ενδιαφερόμενοι θα επιλέγουν σχολές που θέλουν να ακολουθήσουν και θα ξεκινούν τον Γολγοθά της «λευκής κόλλας» στην εκάστοτε σχολή.

 

 

ΕΝΘΕΤΟ

Φορτσάκης:

«Υποβαθμίζουν

το Λύκειο τα δύο

χρόνια φοίτησης»

 

Ο καθηγητής Θεόδωρος Π. Φορτσάκης, τ. πρύτανης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, βουλευτής Επικρατείας Ν.Δ. και συντονιστής της Ομάδας Μορφωτικών Υποθέσεων του κόμματος, μίλησε στο «Καρφί» για τις νέες αλλαγές στον χώρο της Παιδείας

 

Πώς βλέπετε τις αλλαγές που μελετά η κυβέρνηση για τα σχολεία;

 

Δυστυχώς η κυβέρνηση δεν διαθέτει ένα συνολικότερο σχέδιο για την αναβάθμιση της Παιδείας μας. Αντίθετα, από τον Γενάρη του 2015 η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ επέβαλε περισσότερες από 80 ειδικές ρυθμίσεις, νομοθετικές ή διοικητικές, οι οποίες κατά τρόπο αποσπασματικό επέφεραν μεγάλη υποβάθμιση στο εκπαιδευτικό μας σύστημα. Η υποβάθμιση αυτή ανάγεται, μπορούμε να πούμε, σε έναν τριπλό κοινό παρονομαστή: Πρώτον, άρνηση της αριστείας και μάλιστα πλήρης απαξίωσή της, αφού ο τότε υπουργός Παιδείας τη χαρακτήρισε στη Βουλή «ρετσινιά».

Έτσι, για παράδειγμα, δέχθηκαν μεγάλη επίθεση τα Πρότυπα και Πειραματικά σχολεία. Έπειτα, άρνηση κάθε μορφής αξιολόγησης, με εξίσωση των πάντων προς τα κάτω. Τέλος, επιστροφή σε κομματικές και συνδικαλιστικές εξαρτήσεις, όπως για παράδειγμα η επιλογή των περιφερειακών διευθυντών, των διευθυντών των σχολικών μονάδων, των σχολικών συμβούλων.

Με το νομοσχέδιο που συζητείται αυτές τις μέρες στη Βουλή για την έρευνα, στο οποίο όμως περιέχεται μεγάλος αριθμός ρυθμίσεων και για την Παιδεία (ενώ δεν θα έπρεπε), συρρικνώνονται σημαντικά τα Νηπιαγωγεία. Όμως καμία σοβαρή μελέτη δεν έχει προηγηθεί, ούτε προτείνονται αντικειμενικά αποδεκτά κριτήρια. Έχει ακόμη ανακοινωθεί ανεπίσημα από τον υπουργό Παιδείας ένα νέο σύστημα αναπληρωτών καθηγητών για την πλήρωση των εκπαιδευτικών κενών του επομένου σχολικού έτους, με το οποίο υποβαθμίζεται αδικαιολόγητα η προϋπηρεσία των υποψηφίων. Τα δύο αυτά τελευταία μέτρα, εάν τελικά υιοθετηθούν, θα επιφέρουν περαιτέρω πλήγμα στα σχολεία μας.

 

Τι προσφέρει στην Παιδεία η φοίτηση 4 ετών στο Γυμνάσιο και 2 ετών στο Λύκειο; Πώς θα μπορούσε να είναι ουσίας;

 

Δεν νομίζω ότι έχει ιδιαίτερη σημασία ο διαχωρισμός της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης σε τέσσερα χρόνια Γυμνασίου και σε δύο Λυκείου, αντί των τριών και τριών που ισχύει σήμερα. Πιστεύω ότι τα έτη υποχρεωτικής φοίτησης θα έπρεπε να περιλαμβάνουν και δύο έτη προσχολικής παιδείας, καθώς και τη φοίτηση στο Λύκειο. Φοβάμαι ότι ο περιορισμός του Λυκείου σε δύο χρόνια θα συμβάλει στην περαιτέρω υποβάθμιση του Λυκείου, που θα αποτελεί πλέον απλώς κέντρο προετοιμασίας των μαθητών για τις Πανελλήνιες εξετάσεις. Ξέρουμε όλοι ότι και σήμερα οι μαθητές δεν φοιτούν στο Λύκειο όπως πρέπει, τουλάχιστον κατά τα 2 τελευταία έτη, αφού επικεντρώνονται αποκλειστικά στην προετοιμασία των Πανελληνίων σε εξωσχολικούς φορείς. Χρειάζονται σημαντικά διορθωτικά μέτρα ενίσχυσης του Λυκείου και όχι περαιτέρω υποβάθμισή του.

 

ΕΛΛΕΙΨΕΙΣ ΠΑΝΤΟΥ…

 

Ποιες δυσκολίες αντιμετωπίζουν οι μαθητές;

 

Μεγάλη έλλειψη υποδομών, πολλά κενά διδασκαλίας, απαρχαιωμένα προγράμματα διδασκαλίας, μαθητικά εγχειρίδια κακής ποιότητας. Κυρίως, όμως, έλλειψη μεθόδου και ανάπτυξης της κριτικής σκέψης, αφού από νωρίς οι μαθητές μας εθίζονται στο αποβλακωτικό σύστημα της αποστήθισης. Όλα αυτά χρειάζονται ανασυγκρότηση. Σημαντικό θα είναι επίσης να αναβαθμιστούν τα σχολεία μας με δυναμική ενσωμάτωση νέων τεχνολογιών, που αλλάζουν ουσιαστικά το εκπαιδευτικό περιβάλλον. Τα παιδιά μας, που από μωρά εθίζονται στην ψηφιακή τεχνολογία, αντιλαμβάνονται την είσοδό τους στα πεπαλαιωμένα σχολεία μας ως οπισθοδρόμηση. Δυσκολία επίσης εντοπίζω στην έλλειψη εξοικείωσης των μαθητών μας με τα δεδομένα της αγοράς και της κοινωνίας. Είναι ανάγκη τα σχολεία μας να ανοίξουν τους ορίζοντές τους στη γνώση, στην τεχνολογία, στην οικονομία, στην κοινωνία. Έτσι θα μπορέσουμε να διαμορφώσουμε τους μαθητές μας σε καλούς πολίτες.

 

Πρώτα οι Δέσμες, μετά οι Πανελλήνιες με διάφορες αλληλοδιάδοχες αλλαγές, τώρα η ακύρωση των εισαγωγικών. Δεν δημιουργείται σύγχυση σε γονείς και μαθητές;

 

Πρέπει επιτέλους να συμφωνήσουμε σε ένα σταθερό σύστημα εισαγωγικών εξετάσεων. Η λειτουργία σοβαρών ιδιωτικών πανεπιστημίων θα βοηθούσε σημαντικά οι εισαγωγικές αυτές εξετάσεις να καταργηθούν ή πάντως να περιοριστεί το βάρος τους. Δυστυχώς διάφορες ιδεοληψίες εμποδίζουν τη λειτουργία τους.

 

ΜΟΝΙΜΟΣ ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ

 

Ποιο θα ήταν ένα ιδανικό σύστημα Παιδείας;

 

Από την αρχαιότητα έχει υπογραμμίσει ο Πλάτωνας στους Νόμους ότι το ιδανικό σύστημα Παιδείας είναι αυτό που παράγει καλούς και ενάρετους πολίτες. Χρειάζεται για αυτό να τους έχουμε μεταδώσει γνώσεις, αλλά και τρόπο σκέψης, δηλαδή μέθοδο. Και ακόμη να εμφυσήσουμε στους μαθητές μας τις ηθικές αξίες στις οποίες πρέπει να στηρίζεται η κοινωνία και η πολιτεία μας.

 

Γιατί τόσες αλλαγές στα σχολεία και τα πανεπιστήμια από κάθε κυβέρνηση;

 

Στην Παιδεία μόνο μακροχρόνιος σχεδιασμός μπορεί να αποδώσει. Χρειάζεται επομένως να εκπονηθεί συναινετικά στη Βουλή μια βασική εθνική εκπαιδευτική πολιτική. Ο θεσμός ενός μόνιμου υφυπουργού Παιδείας με διακομματική συναίνεση θα ήταν ιδιαίτερα ωφέλιμος.

 

Της Πέννυς Κουλιζάκου