Νικ. Καλιακούδας: Στεγαστικό πρόβλημα. Υπάρχει λύση;

Η βασική παράμετρος που διαμορφώνει το ζήτημα της υπερβολικής αύξησης
των ενοικίων των κατοικιών, ιδίως στα μεγάλα αστικά κέντρα, είναι η
υπερβάλλουσα ζήτηση. Η υπερσυγκέντρωση των οικονομικών δραστηριοτήτων
στις μεγάλες πόλεις, οι βραχυχρόνιες μισθώσεις (Airbnb), η αύξηση των
οικονομικών μεταναστών, σε συνδυασμό με την καθυστέρηση της
κατασκευαστικής δραστηριότητας, που υπήρξε τη μνημονιακή περίοδο,
δημιούργησαν ανισορροπία στη μίσθωση και αγορά κατοικιών με συνέπεια την
εκτόξευση των τιμών των ακινήτων. Τα στοιχεία αναφέρουν ότι οι τιμές πώλησης
των ακινήτων αυξήθηκαν κατά 82% και οι τιμές των ενοικίων κατοικιών κατά 70%,
σε αντίθεση με το μέσο μισθό, ο οποίος από 839 € το 2019 αυξήθηκε στα 880€
το 2024 (αύξηση μόλις 4,88% αθροιστικά στη 5ετία), σύμφωνα με το
Ινστιτούτο της ΓΣΕΕ.
Μια σειρά μέτρων που εφάρμοσαν οι κυβερνώντες, όπως η καθιέρωση της
golden visa, η οποία σε ορισμένες περιοχές, ιδίως τουριστικές, αφαίρεσε
πολλά σπίτια από την αγορά ακινήτων και επιδείνωσε το στεγαστικό. Η
κοντόθωρη πολιτική των κυβερνώντων, περιορίζεται μόνο στα επιδόματα και
σε σημειακές παρεμβάσεις, χωρίς μεσομακροπρόθεσμο σχεδιασμό. Η
λαϊκίστικη εξαγγελία του επιδόματος ενοικίου, αποτελεί μια προσωρινή
ανακούφιση, χωρίς να αποτελεί οριστική λύση. Είναι μια πολιτική που
αποσκοπεί σε μικροκομματικά οφέλη και μόνο. Δεν αποτελεί μέρος ενός
σχεδίου αξιοποίησης των πλεονασμάτων, προς όφελος του κοινωνικού κράτους
και της ενίσχυσης των μικρομεσαίων εισοδημάτων. Πλεονάσματα τα οποία
ούτως ή άλλως είναι προϊόν της οριζόντιας φορολόγησης.
Δυστυχώς, οι τιμές θα συνεχίσουν να ανεβαίνουν, λόγω του γεγονότος ότι η
ζήτηση θα εξακολουθήσει να είναι μεγαλύτερη της προσφοράς των ακινήτων,
είτε προς ενοικίαση, είτε προς πώληση. Είναι προφανές ότι οι ιδιοκτήτες έχουν
«το πάνω χέρι» σε αυτές τις περιπτώσεις. Η λύση για την αποκατάσταση της
ισορροπίας βρίσκεται στην αύξηση της προσφοράς κατοικιών προς ενοικίαση,
είτε πρόκειται για υφιστάμενες κλειστές κατοικίες, είτε για νέες.
Το ΠΑΣΟΚ με το πρόγραμμα για την στέγαση με το επικοινωνιακό
ακρωνύμιο “GenRent”, έθεσε στο πολιτικό διάλογο το στεγαστικό ζήτημα,
αφουγκράζοντας τις αγωνίες και τα προβλήματα ιδίως των νέων ανθρώπων, οι
οποίοι αδυνατούν να ανταπεξέλθουν και να δημιουργήσουν οικογένεια, με
δεδομένο ότι το πρόβλημα της στέγης απομυζά το 38% και πλέον του
εισοδήματός τους. Ταυτιζόμενο με τις αντίστοιχες πετυχημένες πολιτικές για
τη στέγαση που εφαρμόσθηκαν σε ευρωπαϊκές χώρες, το συγκεκριμένο
πρόγραμμα αρκούντως κοστολογημένο, δείχνει την ιδεολογική διαφορά με
την ΝΔ καθώς και την διαφορετική πολιτική αντίληψη, που αντιμετωπίζονται
τα κοινωνικά προβλήματα. Οι 40.000, εκ των οποίων 5.000 νεόδμητες
κατοικίες που προτείνει, με την δημιουργία συμμετοχικού φορέα, ο οποίος θα
έχει την εποπτεία, το δημόσιο έλεγχο και τη διαχείριση, σε συνεργασία με την
τοπική αυτοδιοίκηση, είναι ένα σημαντικό βήμα αποσυμπίεσης περιοχών με
επιβαρυμένο το στεγαστικό ζήτημα, ανακουφίζοντας κατώτερα και μεσαία
στρώματα, ιδίως ευπαθείς ομάδες και νέα ζευγάρια καθώς και το εκπαιδευτικό
και ιατρικό προσωπικό, που καλείται να πλαισιώσει τις δημόσιες δομές
παιδείας και υγείας των απομακρυσμένων περιοχών.
Κλείνοντας θα επικαλεστώ τη φράση της πρόσφατης αρθρογραφίας της
Α.Διαμαντοπούλου, για το στεγαστικό. “Η φιλελεύθερη δημοκρατία, τα
κόμματα, οι θεσμοί, η πολιτική και οι πολιτικοί, τελούν υπό αμφισβήτηση. Η
απάντηση προς όφελος των πολλών και της χώρας είναι να αφουγκραστούμε τους
νέους και η  πολιτική μας να έχει στέρεη ιδεολογική βάση”.

Του Νικ.Καλιακούδα, Οικονομολόγου