Η επάνοδος του κυρίου Φαμπρρρ!

Με ύφος αποικιοκράτη, ο Γιαν Φαμπρ έσπευσε με το «καλημέρα» της άφιξής του να υψώσει στο Ηρώδειο τη βελγική σημαία, όπου και θα παρέμενε όσο και εκείνος στην Ελλάδα. Και μόνο γι’ αυτό, σε μία άλλη χώρα, θα βρισκόταν στο αεροδρόμιο την επόμενη κιόλας μέρα…

 

 Της Μαρίας Σπαντιδάκη

ΛΙΝΤ: Με μια εκδικητική, ευτελή και απαξιωτική για τους Έλληνες ηθοποιούς επιστολή του, ο αμφιλεγόμενος Φλαμανδός καλλιτέχνης εκτίθεται καθώς δείχνει ότι δεν μπορεί να ξεπεράσει το σοκ από τον εξαναγκασμό του σε παραίτηση πριν καν αναλάβει τη διεύθυνση του Διεθνούς Φεστιβάλ Αθηνών

Ο λόγος και πάλι για τον πολύ κ. Φαμπρ εκ Φλάνδρας, που δεν αρκέστηκε στο σύντομο μήνυμα με το οποίο συνόδευσε την παραίτησή του από το Φεστιβάλ, ούτε και στην αιχμηρότατη επιστολή του προς τους Έλληνες ηθοποιούς. O κ. Φαμπρ επανήλθε. «Ξαναχτύπησε» μέσω Facebook, συνεχίζοντας την επιθετική κριτική του εις βάρος των Ελλήνων ηθοποιών, κατ’ επέκτασιν και του Πολιτισμού της χώρας.

Αφορμή για το δεύτερο «χτύπημά» του στις 16/4, η νέα συνάντηση των ηθοποιών, προκειμένου να συζητήσουν το μέλλον του Φεστιβάλ και το δικό τους. Στη συζήτηση αυτή επέμειναν, μεταξύ άλλων, στην παραίτηση του κ. Μπαλτά και του διευθυντή του υπουργείου Πολιτισμού κ. Παναγιώτη Δούρου, η οποία και έγινε. Ο κ. Φαμπρ, ωστόσο, με αφορμή το γεγονός αυτό πέρασε σε μια ακόμα επίθεση εναντίον των ηθοποιών μας, χαρακτηρίζοντάς τους… μέτριους, εθνικιστές και χωρίς όραμα. Ακόμα και… απογοητευμένους.

Αν αναρωτιέστε, τα νέα από τη συνάντηση πρόφθασαν άτομα δικά του, που ήταν παρόντα… Ως γνωστόν, αυτά δεν λείπουν ποτέ. Είναι από κείνα που «σκάβουν» το τείχος από μέσα…

Η παρέμβασή του αυτή,16 ημέρες μετά την παραίτησή του, είναι επιεικώς απαράδεκτη και δεν συνάδει με καλλιτέχνη, ακόμη και της δικής του ιδιοσυγκρασίας. Είναι εκδικητική, ευτελής, απαξιωτική και υποκρύπτει σαφέστατη πρόθεση διάσπασης του αγώνα των Ελλήνων ηθοποιών. Προφανώς δεν μπορεί να αντέξει ότι τον ανάγκασαν να παραιτηθεί, πριν καν αρχίσει…

ΑΚΑΡΙΑΙΑ ΑΝΤΙΔΡΑΣΗ ΗΘΟΠΟΙΩΝ

Στην από 13 Απριλίου επιστολή του αναδεικνύονται «πράματα και θάματα». Δεν μας απαξιώνει μόνο, μας… διαφωτίζει κιόλας. Με τα γεγονότα των τελευταίων ημερών και την παραίτηση του διευθυντή του υπουργείου Πολιτισμού κ. Δούρου, επιβεβαιώνονται όλα όσα καταλάβαμε διαβάζοντάς την, για τους αθέατους χειρισμούς και την υπερεκτίμηση κάποιων που εν τέλει δεν έδωσαν, παρά μόνο ερασιτεχνισμό και προσβολή.

Νιώθω πραγματικά περήφανη για τους Έλληνες ηθοποιούς. Είναι η πρώτη ακαριαία αντίδραση που έφερε αποτέλεσμα τόσο άμεσα. Πραγματικά αξιέπαινη, όπως και κάποιων δημοσιογράφων που εξίσου άμεσα ανέδειξαν το θέμα στη σωστή του διάσταση εν αντιθέσει με άλλους, που μίλησαν αδιάφορα ή αποδοκιμαστικά, θεωρώντας την αντίδρασή τους ως… συντεχνιακό τους πρόβλημα και μόνο.

Όλοι όσοι λάβαμε γνώση της άφιξής του αρχές του μήνα και είχαμε δει δείγματα δουλειάς του, καταλάβαμε αυτά που έπρεπε. Εκείνοι που τον κάλεσαν δεν τα είχαν δει; Δεν ήξεραν ότι πρόκειται για έναν διάσημο μεν αλλά αμφιλεγόμενο καλλιτέχνη με ακραίες εμπνεύσεις, που επανειλημμένως προκάλεσε βίαιες αντιδράσεις; Δεν ήξεραν ότι έχει δεχτεί πλήθος επιθέσεων και μάλιστα στη γενέτειρά του, όταν εξαγριωμένοι συμπατριώτες του επιτέθηκαν να τον λιντσάρουν επτά φορές; Δεν ήξεραν για τα 20.000 οργισμένα μηνύματα που του ’χουν στείλει; Ότι σε παράσταση στην Αμβέρσα έβαλε να πετάνε γάτες στον αέρα για να σκάνε κάτω ή τις κρέμαγε σε γάντζους; Δεν ήξεραν ότι το 2011, στην Μπιενάλε της Βενετίας, έβαλε στο πρόσωπο της Παναγίας… νεκροκεφαλή και στη θέση του Χριστού τον… εαυτό του; Αυτά τους γοήτευσαν; Με ποια κριτήρια τον κάλεσαν, αρκούσε που είναι διάσημος; Δεν ήξεραν πόσο μακριά είναι από τον Ελληνικό Πολιτισμό; Ό άνθρωπος είναι αυτός που είναι και το έδειξε on camera ακόμα και στον πρωθυπουργό.«Να μη μου έχετε εμπιστοσύνη», είπε…

Ο «ΑΦΟΠΛΙΣΤΙΚΟΣ» ΚΥΡΙΟΣ ΜΠΑΛΤΑΣ

Ωστόσο αργότερα, στην εκπομπή «Focus» της ΕΡΤ 12/4, ακούσαμε τον κ. Μπαλτά να υπεραμύνεται της επιλογής αυτής, αναπτύσσοντας το σκεπτικό της ανάθεσης στον εν λόγω καλλιτέχνη και δεν πιστεύαμε στ’ αφτιά μας. «Μετά τον Λούκο, ψάχναμε έναν άνθρωπο να πάει το Φεστιβάλ ένα βήμα παραπέρα. Να κοιτάξουμε κι εμείς την Ευρώπη έτσι που να ενοποιείται πολιτιστικά. Να γίνουμε Ευρώπη, να μείνουμε πολιτιστικά Ευρώπη. Πιστεύω ότι οι Έλληνες ηθοποιοί είναι ισάξιοι, αλλά αυτό μπορεί να μοιάζει… υπερφίαλο κάποιες στιγμές. Να υπάρχει μια ώσμωση του μέσα και του έξω. Ο Φαμπρ ήθελε οι Έλληνες συνεργάτες του να είναι… αντάξιοί του. Δεν υπήρχε χρόνος, έτσι επιλέχθηκε να κάνει το πρόγραμμά του….».

Όπως ασφαλώς καταλάβατε, ο κ. Φαμπρ θα μας επέβαλε το πρόγραμμα της κουλτούρας του, γιατί και χρόνο δεν είχε και… αντάξιοι του μεγέθους του δεν είμαστε και του το… επιτρέψαμε. «Παραδίδω τη σκυτάλη σε έναν Βέλγο καλλιτέχνη διεθνούς βεληνεκούς», είπε ο αρμόδιος υπουργός στέλνοντάς μας κανονικά… Παράδοση Πολιτισμού, σημαίνει παράδοση χώρας. Ο Πολιτισμός, ως γνωστόν, διαμορφώνει ψυχές και συνειδήσεις και, το σημαντικότερο, διατηρεί και προφυλάσσει την ιστορία λαών, εθνών και πατρίδας. Ο Πολιτισμός είναι ταυτότητα και αυτή ΔΕΝ εκχωρείται. Ποιος δεν το καταλαβαίνει αυτό; Προφανώς σ’ αυτή την εκχώρηση ο υπουργός μας έβλεπε την απαρχή της πολιτιστικής ένωσής μας με την Ευρώπη (λες και δεν μας φτάνει η νομισματική). «Ώσμωση», είπε και μάλιστα με λευκή επιταγή… Μόνο που αυτό απέχει παρασάγγας από την ανάθεση στον κ. Φάμπρ της διεύθυνσης ή έστω επιμελητείας του 62χρονου Φεστιβάλ του Πολιτισμού μας. Για την ακρίβεια, στη συγκυρία που ζούμε είναι μόνο παράδοση που φάνηκε απ’ το πρώτο κιόλας βήμα, με το παρ’ ολίγον «βελγικό πνεύμα», κυρίαρχο στο Φεστιβάλ, τους ηθοποιούς μας παραγκωνισμένους, τη… βελγική σημαία κατ’ επιθυμία του «καλλιτέχνη διεθνούς βεληνεκούς» κάτω από την Ακρόπολη κι εμάς όλους ταπεινωμένους. Κατάφωρη προσβολή και απαξία, που παραμένει παρά την αποχώρησή του. Μ’ αυτόν τον τρόπο θα πηγαίναμε το Φεστιβάλ παραπέρα; Μάλλον παρακάτω θα το πηγαίναμε και ίσως ανεπιστρεπτί…

Αν μας έμεινε ένα «οχυρό» σ’ αυτή τη χώρα, αυτό είναι ο Πολιτισμός μας, που παρά την οικονομική δυσπραγία και την κυβερνητική ολιγωρία ετών παραμένει ισχυρός γιατί στηρίζεται από το πάθος των ανθρώπων του και από το πάθος όλων μας. Είναι η ταυτότητά μας και δεν χρήζει ωσμώσεως ούτε με τα δημιουργήματα του Φλαμανδού καλλιτέχνη ούτε με κανενός άλλου αντίστοιχου ή μη. Είναι μοναδικός και έχει εν τη γενέσει του «φως» που διαρκεί και αρκεί για να φωτίζει και μας και άλλους, ανά τους αιώνες. Από αυτόν θα αναγεννηθούμε…

Η διαπολιτισμική συνεργασία την οποία κανείς δεν αρνείται, είναι άλλη σχέση, έχει άλλους κανόνες και προϋποθέτει άλλη συμπεριφορά από αυτήν του κ. Φαμπρ και των συν αυτώ…

Στην ίδια εκπομπή, η ηθοποιός Ταμίλα Κουλίεβα αναφορικά με τον Φαμπρ, είπε: «Ο ελληνικός Πολιτισμός είναι βαριά βιομηχανία που κάθε άνθρωπος οφείλει να γνωρίζει, οφείλει να σέβεται και μέσα από αυτή τη γνώση να πορεύεται. Πώς μπορούσε αυτός ο άνθρωπος να ηγηθεί ενός θεσμού τέτοιου Πολιτισμού».

Για κείνους που τον κάλεσαν, φαίνεται, μπορούσε… λες και δεν υπήρχε ένας ικανός Έλληνας σ’ αυτό τον τόπο..

Ό κ. Φαμπρ, με το προτεινόμενο πρόγραμμά του και τη συμπεριφορά του δεν έθιξε μόνο τους Έλληνες ηθοποιούς και τον Πολιτισμό. Μας έθιξε όλους στη δυσκολότερη στιγμή μας και αυτό διπλασιάζει την αγανάκτηση και την προσβολή… Και αυτά που είχε πρόθεση να κάνει, όπως προκύπτει από την επιστολή του, περισσότερο έμοιαζαν με οργανωμένη «πολιτιστική εισβολή», άλλου στόχου. Τα όσα αναφέρονται σ’ αυτήν δεν είναι παρά η πρακτική της Παγκοσμιοποίησης. Αυτό ήθελαν; Τις υπηρεσίες της Παγκοσμιοποίησης μέσω του «πολιτιστικού χυλού» Φαμπρ, το «πολυπολιτισμικό μείγμα» του… χωνευτηρίου της Ευρώπης, όπως και ο ίδιος λέει; Φοβάμαι πως ναι… Εκφράζει μάλλον την οικουμενικότητά τους, εκείνην που τους έκανε και την ημέρα της Εθνικής μας εορτής να πούνε ως μήνυμα για τη μέρα «Συνεχίζουμε τον πόλεμο στη Συρία για οικουμενική δικαιοσύνη και ειρήνη…» και κουβέντα για την επέτειο που τιμούσαμε…

ΜΕ ΥΦΟΣ ΑΠΟΙΚΙΟΚΡΑΤΗ

Ο πολυσχιδής Βέλγος καλλιτέχνης εκ Φλάνδρας, ήρθε στην παραπαίουσα χώρα μας με ύφος αποικιοκράτη και πλήθος προτάσεων για το πολιτιστικό μας «γίγνεσθαι», ακόμα και για τους… πρόσφυγες! Άλλαξε με τους εδώ αρμοδίους την επωνυμία του Φεστιβάλ από «Ελληνικό» σε «Διεθνές», λες και η διάσταση αυτή δεν ενυπήρχε στον θεσμό εν τη γενέσει του και χωρίς τη λέξη του εθνικού μας προσδιορισμού ετοιμάστηκε με τη συγκατάθεση -εκχώρηση των πολιτικών ταγών μας να μας αλλάξει και τα… φώτα! Το δεύτερο που έκανε ήταν να υψώσει στο Ηρώδειο τη βελγική σημαία, όπου και θα παρέμενε όσο και εκείνος στην Ελλάδα. Και μόνο γι’ αυτό, σε μία άλλη χώρα, θα βρισκόταν στο αεροδρόμιο την επόμενη κιόλας μέρα. Η πικρή και ανησυχητική σκέψη είναι ότι το έκανε, γιατί κάποιοι του το επέτρεψαν…

Όπως και πολλοί άλλοι, νιώθω ευτυχής που τα δημιουργήματά του δεν θα φτάσουν Επίδαυρο. Όπως τα είδα, περισσότερο για strip club μου έκαναν, άντε και για καμιά πειραματική σκηνή, όχι όμως για το κοινό που διψάει για άλλα θεάματα και μηνύματα… Είχα μπει σε κατάσταση ντροπής και θλίψης όσο διάβαζα ότι τα «παλλόμενα πέη» του θα πήγαιναν στο θέατρο του Πολυκλείτου και όσο σκεφτόμουν ότι αλώνεται και η Επίδαυρος, το θέατρο που νιώθουμε ως το πνευματικό μας καταφύγιο ακόμα και όταν δεν βλέπουμε τις παραστάσεις που προσδοκούμε. Ακόμα και τότε υπάρχει κάτι να πάρουμε από την αναζήτηση πάνω στην κληρονομιά μας, σε αξίες ιερές και αναλλοίωτες κι αυτό από μόνο του συγκινεί. Δεν βρίσκω όμως γιατί να συγκινηθώ με τα «παλλόμενα πέη», σε επαναλαμβανόμενη κίνηση – μίμηση της γενετήσιας ορμής, επαναλαμβανόμενης και… οπισθίως. Δεν μπορώ να αντιληφθώ πώς με αυτόν τον τρόπο υμνείται η λατρεία της τραγωδίας, όπως στον τίτλο του λέει. (Mount Olympus – to glorify the cult of tragedy). Τι εν τέλει θέλει να πει ο ποιητής; Ποιο είναι το μήνυμα της δημιουργίας του πλην αυτού της οφθαλμολαγνείας και ισοπέδωσης; Τι διαφεύγει σε μας τους φτωχούς ιθαγενείς της… αποικίας, για τους οποίους το 2007 είχε πει «Μου αρέσετε γιατί δεν είστε ακριβώς σύγχρονοι»;

Κάποιος λοιπόν να του πει ότι είμαστε.. διαχρονικοί και αιώνιοι. Ερχόμαστε από πολύ μακριά και κουβαλάμε περήφανα τον προγονικό μας Πολιτισμό. Δεν γουστάρουμε να είμαστε «σύγχρονοι» όπως άλλοι το εννοούν και καλώς το πρόσεξε το 2007, όμως δεν φταίμε που το 2016 το ξέχασε και μας ανάγκασε να τον αποπέμψουμε… και επιπλέον δεν χρειαζόμαστε «παλλόμενους ξεβράκωτους» για να ελευθερωθούμε από ενοχές για το σώμα μας, γιατί δεν έχουμε… Οι ενοχές μας εντοπίζονται σε άλλα πεδία ευγενέστερα και την απελευθέρωσή μας από αυτές θα δώσει ο επαναπροσδιορισμός μας, στη βάση των διαχρονικών αξιών μας και με ίδιες πνευματικές δυνάμεις.

Δυστυχώς, αυτά γίνονται όταν δεν προνοείς, όταν αφήνεις κενά και κάνεις αλλεπάλληλα λάθη. Όταν αφήνεις χώρο, κάποια στιγμή, καταλαμβάνεται από άλλους κι εσύ πληρώνεις το τίμημα της ολιγωρίας σου…

«ΒΕΛΓΙΚΟ ΠΝΕΥΜΑ» ΚΑΙ ΕΘΝΙΚΗ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ

Στην επιστολή του ο κ. Φαμπρ, τη διαφωτιστικότατη και για τους δικούς μας χειρισμούς, μας «στολίζει» κανονικά. Λέει: «Η ιδέα της παρουσίασης του “βελγικού πνεύματος” την πρώτη χρονιά του Φεστιβάλ, με φωνές διαφορετικής αισθητικής και ήθους που θα αντιπροσώπευαν το χωνευτήρι της Ευρώπης και όλου του κόσμου, θεωρήσαμε ότι αποτελούσε μια θεμιτή καλλιτεχνική πρόταση». Θεμιτή για την κυβέρνηση, που μπορεί να το είδε ως προετοιμασία αποδοχής του… ντόπιου χωνευτηρίου που η πολιτική της επέτρεψε.. Όχι για εμάς.

«Ο υπουργός Πολιτισμού κ. Αριστείδης Μπαλτάς τόνισε την ανάγκη να αναπτυχθεί (ή να επανακτηθεί) το διεθνές κύρος του Φεστιβάλ ως βήματος για την ανάδειξη των Ελλήνων καλλιτεχνών σε όλο τον κόσμο – συναρπαστική πρόκληση που η ομάδα μου κι εγώ με χαρά αποδεχθήκαμε». Ο υπουργός Πολιτισμού, με την επανάκτηση του διεθνούς κύρους του Φεστιβάλ, επεδίωκε, όπως ο ίδιος είπε, την πολιτιστική ενότητα με την Ευρώπη. Όμως ποια Ευρώπη; Εκείνη του Πολιτισμού τύπου Φαμπρ, εκείνη που σηκώνει φράκτες και σφίγγει διαρκώς τον λαιμό μας; Και ποια άλλη ευρωπαϊκή χώρα έχει εκχωρήσει την πολιτιστική της ταυτότητα δια της ωσμώσεως… Η ώσμωση δεν είναι πολιτιστική ανταλλαγή, είναι διάχυση πολιτιστικών στοιχείων μέσα σε άλλα, είναι επικίνδυνη μείξη που συμπίπτει με άλλες επιδιώξεις…

«Στόχος μας ήταν εξαρχής να συμπεριλάβουμε, ήδη από τον πρώτο χρόνο, έναν ικανό αριθμό Ελλήνων καλλιτεχνών στο Φεστιβάλ». Για σκεφθείτε… εύνοια! Θα μας… συμπεριελάμβαναν σε ό,τι μας ανήκει…

«Σε μια ρηξικέλευθη αναθεώρηση του μέλλοντος, προβλέπονταν συζητήσεις ανάμεσα σε εξέχοντες Βέλγους και Έλληνες φιλοσόφους, συγγραφείς και δημοσιογράφους». Παρακαλώ, βοήθεια του… κοινού. Πώς αναθεωρείται το μέλλον που ως γνωστόν είναι… άγνωστο; Εγώ ξέρω να αναθεωρούνται τα πεπραγμένα…

«Οι συναντήσεις διαφορετικών χωρών και καλλιτεχνικών πρακτικών επρόκειτο να αποτελέσουν την εισαγωγή της βασικής στρατηγικής του Φεστιβάλ για τα επόμενα χρόνια».

Αν δεν καταλάβατε, ξαναδιαβάστε το, να το εμπεδώσετε. Καλλιτεχνικές πρακτικές ξένων χωρών, η βασική στρατηγική του Φεστιβάλ για τα επόμενα χρόνια… Αυτό δεν είναι παρά ένας πολύ καλός τρόπος αποεθνοποίησης «χτυπώντας» στην καρδιά της ταυτότητάς σου.

«Η προώθηση του έργου των νέων ήταν ένα από τα σημεία εστίασης για εμάς. Η Edith Cassiers ήλπιζε να αναπτύξει μια γόνιμη σχέση μεταξύ του Φεστιβάλ και της εκπαίδευσης, ειδικότερα μέσω της Ακαδημίας Νέων Καλλιτεχνών (Academy for Young Artists – AYA). Με αυτή την Ακαδημία και μέσω συνεργασιών με τις διάφορες σχολές της Αθήνας ελπίζαμε να ενθαρρύνουμε και να εμπνεύσουμε νέους Έλληνες καλλιτέχνες από διαφορετικούς κλάδους τα επόμενα χρόνια, όχι μόνο κατά τη διάρκεια του Φεστιβάλ αλλά και όλο τον χρόνο».

Καλέ δεν είναι τα λεφτά που μας λείπουν, η ενθάρρυνση και η έμπνευση μας λείπουν και ανέλαβαν αυτοί οι καλοί άνθρωποι να μας τις δώσουν, με… παλλόμενα πέη και με το 50% της αμοιβής τους… μπροστά, από λεφτά που δεν έχουμε. Είναι να τρελαίνεσαι… Χρόνο δεν είχε για τους Έλληνες καλλιτέχνες, αλλά για να καταρτίσει με τους εδώ ένα πλήθος πλάνων για εμάς… χωρίς εμάς είχε. Είναι οφθαλμοφανές. Μετά την οικονομική επίθεση, ήρθε και η πολιτιστική… Έγκειται πλέον σ’ εμάς αν θα το επιτρέψουμε, γιατί είναι σίγουρο ότι θα επανέλθουν… Εδώ ακριβώς φαίνεται και η δική μας ευθύνη. Η Άδεια Ασκήσεως Επαγγέλματος Ηθοποιού καταργήθηκε πριν από 35 χρόνια, με την προοπτική δημιουργίας Ακαδημίας Θεάτρου. Την κάναμε; Όχι. Να λοιπόν ο χώρος που αφήσαμε και τώρα καλούμε να καλύψουν άλλοι, που θέλουν να μας περάσουν και «γραμμή». Τις πταίει; Μα όλες ανεξαιρέτως οι κυβερνήσεις από τότε μέχρι σήμερα κι εμείς, φυσικά, που για χρόνια ξεχάσαμε να διεκδικούμε…

«Μ’ αυτή την Ακαδημία θέλαμε να εμπνεύσουμε, όχι για να δημιουργήσουμε κι άλλους “μικρούς Fabres” (καθώς πιστεύουμε ειλικρινά ότι ένας αρκεί), αλλά γιατί πιστεύουμε ότι οι καλλιτέχνες έχουν το δικαίωμα στην επιμόρφωση ώστε να αναπτύξουν τις δικές τους καλλιτεχνικές προθέσεις και απόψεις».

Η ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΤΩΝ ΙΘΑΓΕΝΩΝ…

Ήθελε να μας επιμορφώσει… ο αλαζών που θεωρεί ότι η καλλιτεχνική του ύπαρξη αρκεί… Πάλι καλά που δεν ήθελε να μας εκ-πολιτίσει… Βάσει της επιστολής του, η παρουσία του θα ήταν κυρίαρχη σχεδόν σε όλα τα είδη τέχνης. Υπήρχε σχέδιο ακόμα και για μπαρ, εστιατόρια και… βελγική σκηνή!

«Οργανώναμε επίσης μια εκδήλωση για την ενίσχυση των προσφύγων με τη συμμετοχή Ελλήνων τραγουδιστών, μουσικών και ποιητών». Φαίνεται είχε μεγάλο έργο να επιτελέσει…

«Έχουμε απεριόριστο θαυμασμό για τους Έλληνες εθελοντές που βοηθούν τους πρόσφυγες». Να και το «δούλεμα» ως εύφημος μνεία προς… ιθαγενείς! Πρώτα μας δημιουργούν το πρόβλημα και ύστερα μας θαυμάζουν…

«Όταν καλείτε έναν διεθνή καλλιτέχνη με πολυσχιδή δράση να αναλάβει την επιμέλεια ενός Φεστιβάλ, δεν θα περιμένατε να παρουσιάσει το καλλιτεχνικό του σύμπαν;». Οποία σεμνότης!

«Μη φέρνετε τους εαυτούς σας στην ταπεινωτική θέση να ζητάτε από μένα αυτό που ισχυρίζεστε ότι ανήκει σε εσάς. Αντί να επιτίθεστε εναντίον ενός ξένου φιλοξενούμενου που κλήθηκε να επιμεληθεί το Φεστιβάλ σας, σκεφτείτε διεξοδικά ποιο είναι το μακρόπνοο όραμά σας για τον ελληνικό Πολιτισμό και την πολιτιστική πολιτική. Ανοίξατε τα στόματά σας, μην ξεχάσετε να ανοίξετε επίσης τα αφτιά και τα μάτια σας».

Θα ’λεγε κανείς ότι έγραψε τη μακροσκελή αυτή επιστολή για να φτάσει σ’ αυτή την τελευταία παράγραφο, που μεταφέρω περιληπτικά… Στάζει χολή… Όμως στο σημείο που αναφέρεται στην πολιτιστική μας πολιτική, για την οποία χρόνια ολιγωρήσαμε, δυστυχώς, έχει δίκιο. Ας γίνει τουλάχιστον αυτή η δυσάρεστη εμπειρία έναυσμα για να κάνουμε πράξη όσα δεν κάναμε.