Ειδησεογραφικό site

«Καμπανάκι» στην υγεία από το διοξείδιο του άνθρακα

692

Η καύση της βιομάζας παράγει μεγάλα ποσά διοξειδίου του άνθρακα (CO2), μονοξειδίου του άνθρακα (CO), αιωρούμενων στερεών σωματιδίων, υδρογονανθράκων, καθώς επίσης ένα μεγάλο αριθμό χημικών ενώσεων και ιχνοστοιχείων. Τα τελευταία δύο χρόνια οι επιστήμονες παρατηρούν ότι στα μεγάλα αστικά κέντρα έχει σημειωθεί μετάβαση σε φθηνότερη θέρμανση, με την καύση ξύλων σε τζάκια και σόμπες, κάτι που προκαλεί σοβαρή αύξηση στις τιμές της αέριας ρύπανσης. Σημειώνεται ότι ένα παραδοσιακό τζάκι εκλύει στην ατμόσφαιρα 30 φορές περισσότερα αιωρούμενα σωματίδια απ’ ό,τι ένας καλά συντηρημένος καυστήρας πολυκατοικίας με 25 διαμερίσματα. Προηγμένες μετρήσεις σε διάφορες περιοχές του λεκανοπεδίου Αττικής, αλλά και σε συνοικίες της ανατολικής Θεσσαλονίκης, έχουν δείξει μεγάλη αύξηση των αιωρούμενων σωματιδίων ΡΜ10 (σωματίδια με διάμετρο μικρότερη των 10 μικρομέτρων) τη χειμερινή περίοδο. Τα αιωρούμενα σωματίδια είναι επικίνδυνα για την υγεία και, γενικά, όσο πιο μικρά είναι, τόσο πιο επικίνδυνα είναι, κάτι που εξαρτάται επίσης από τη χημική σύστασή τους.

ΑΙΩΡΟΥΜΕΝΑ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑ

Τα αιωρούμενα σωματίδια εναποτίθενται κυρίως στις κυψελίδες των πνευμόνων και με την πάροδο του χρόνου επιφέρουν σοβαρές βλάβες στην υγεία των ανθρώπων. Η συνεχής έκθεση σε αυτά οδηγεί στη δημιουργία χρόνιων αναπνευστικών παθήσεων και μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο πρόωρου θανάτου. Διάφορες μελέτες συνδέουν τα επίπεδα των αιωρούμενων σωματιδίων με τις αυξημένες εισαγωγές στα νοσοκομεία, ειδικότερα με τον αριθμό των επισκέψεων στα Τμήματα Επειγόντων Περιστατικών (ΤΕΠ).

Τα παιδιά, τα άτομα που πάσχουν από άσθμα ή έχουν καρδιολογικά προβλήματα και οι ηλικιωμένοι είναι οι ομάδες υψηλού κινδύνου, ιδιαίτερα ευαίσθητες στην έκθεση σε υψηλές συγκεντρώσεις αιωρούμενων σωματιδίων στην ατμόσφαιρα.

ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΗ ΕΚΘΕΣΗ

Οι πληθυσμοί που διαβιούν για πολλά έτη σε περιοχές επιβαρυμένες με υψηλές συγκεντρώσεις αιωρούμενων σωματιδίων στην ατμόσφαιρα εμφανίζουν διάφορα προβλήματα υγείας, όπως χρόνια αναπνευστικά προβλήματα, με κύριο εκπρόσωπο τη χρόνια βρογχίτιδα.

CO (ΜΟΝΟΞΕΙΔΙΟ ΤΟΥ ΑΝΘΡΑΚΑ)

Το μονοξείδιο του άνθρακα μειώνει την ικανότητα του αίματος να μεταφέρει οξυγόνο σε βασικούς ιστούς του οργανισμού και επιδρά κυρίως στο καρδιαγγειακό και νευρικό σύστημα. Η έκθεση σε υψηλές συγκεντρώσεις μονοξειδίου του άνθρακα προκαλεί ζαλάδες, πονοκέφαλο και αίσθηση κόπωσης. Υγιή άτομα που εκτίθενται σε υψηλά επίπεδα μπορούν να υποστούν προσωρινή μείωση της πνευματικής τους διαύγειας, καθώς και της όρασής τους. Επιπρόσθετα, το μονοξείδιο του άνθρακα αντιδρά με άλλους ρύπους, με αποτέλεσμα τη δημιουργία όζοντος στο επίπεδο του εδάφους, το οποίο μπορεί να βλάψει την ανθρώπινη υγεία.

ΠΡΟΦΥΛΑΞΗ

Απαγορεύεται ρητά η καύση βαμμένων (ειδικότερα με λαδομπογιές) ή βερνικωμένων ξύλων και κομματιών από έπιπλα, καθώς και κάθε είδους πλαστικού, αφού οδηγεί σε εκπομπή τοξικών αερίων μέσα και έξω από το σπίτι. Απαγορεύεται ρητά και η χρήση χημικών προσαναμμάτων. Είναι προτιμότερο να χρησιμοποιούνται φυσικά προσανάμματα, όπως ψιλά κλαδιά, κουκουνάρια, ξερά φύλλα ή δαδιά. Αποφεύγετε επίσης την αγορά ξυλείας εμποτισμένης σε χημικά, με σκοπό την αργή καύση, το εύκολο άναμμα κ.λπ.

Στη φάση του ανάμματος της φωτιάς δεν θα πρέπει να χρησιμοποιούνται εύφλεκτα υγρά, διότι αυτά σχηματίζουν ατμούς, οι οποίοι μπορεί να προκαλέσουν μικρές εκρήξεις. Αυτές μπορούν να μεταδώσουν τη φωτιά ανεξέλεγκτα σε παρακείμενα εύφλεκτα υλικά, όπως υφάσματα, κουρτίνες κ.λπ. Ασφαλέστερη είναι η χρήση προσαναμμάτων που χρησιμοποιούνται στο εμπόριο, της παραδοσιακής δάδας ή χαρτιού.

Αν χρησιμοποιείτε ξυλόσομπα, δεν ενδείκνυται να την τοποθετείτε επάνω σε χαλί ή κοντά σε έπιπλα ή κουρτίνες, αφού η θερμότητα που εκλύεται μπορεί να οδηγήσει στην ανάφλεξή τους. Είναι προτιμότερο η σόμπα να βρίσκεται στο δάπεδο και, αν αυτό είναι ξύλινο, πάνω σε μια άφλεκτη επιφάνεια, όπως π.χ. μάρμαρο ή πλακάκι, ώστε, ακόμη κι αν ξεφύγει ένα κάρβουνο ή καύτρα, να μην υπάρξει κίνδυνος πυρκαγιάς.

Σημαντική είναι επίσης η επιλογή της τοποθέτησης των σωλήνων αερισμού (μπουριά), ώστε αυτά να μην έρχονται σε επαφή με ξύλινες ή άλλες εύφλεκτες επιφάνειες. Εξίσου σημαντικός είναι ο τακτικός καθαρισμός τους, καθώς και της καμινάδας, από πίσσα και αιθάλη (στάχτη). Τα υπολείμματα πίσσας και αιθάλης μέσα στα μπουριά μπορεί να αναφλεγούν σε πολύ υψηλές θερμοκρασίες, πράγμα που οδηγεί σε πυράκτωση των σωλήνων. Η συγκέντρωση πίσσας και αιθάλης είναι συνάρτηση της καθαρότητας του ξύλου που επιλέγουμε να κάψουμε, κάτι που ισχύει και για νεότερου τύπου καυστική ύλη, όπως είναι τα pellet. Είναι σημαντικό επίσης να ενημερωθούν τα παιδιά για τους κινδύνους που ενέχει η χρήση ξυλόσομπας μέσα στο σπίτι, για την αποφυγή εγκαυμάτων ή άλλων τραυματισμών. Για το σβήσιμο πρέπει να κλείνεται η παροχή αέρα και να ασφαλίζεται το πορτάκι, ενώ η απομάκρυνση της στάχτης και των κάρβουνων πρέπει να γίνεται με προσοχή, με τη χρήση άφλεκτου εξαρτήματος.

 

ΤΡΟΠΟΙ ΕΞΑΕΡΙΣΜΟΥ

Ο ιδανικός τρόπος για την πρόληψη ή μείωση των επιπτώσεων στην υγεία από την έκθεση στα προϊόντα καύσης στερεών καυσίμων είναι η μείωση της έκθεσης.

Αν και η μετάβαση σε καθαρότερα και αειφόρα καύσιμα αποτελεί την κυριότερη σύσταση, ουσιώδεις συνέπειες μπορεί να προκύψουν με απλές πρακτικές εξαερισμού (άνοιγμα των θυρών και των παραθύρων), καθώς και με τη χρήση εξελιγμένων ή βελτιωμένων πηγών θέρμανσης (σόμπες κ.λπ.).

Βελτιώσεις στον εξαερισμό του νοικοκυριού και στην κατανομή της επιφάνειας: Απλές βελτιώσεις στον εξαερισμό του σπιτιού μπορεί να μειώσουν σημαντικά τα ποσοστά PΜ10 και να είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικές και με γνώμονα το κόστος. Ένα ανοιχτό παράθυρο στον εσωτερικό χώρο μπορεί να μειώσει το μονοξείδιο του άνθρακα κατά 85%. Μεγαλύτερα και πιο άρτια τοποθετημένα παράθυρα σε ολόκληρο το σπίτι ή κενά μεταξύ της οροφής και των τοίχων μπορεί να συντελέσουν θετικά.

Βελτιώσεις στις σόμπες: Αρτιότερες τεχνολογικά (εξελιγμένες) σόμπες ευνοούν μια πιο πλήρη καύση του καύσιμου υλικού, με αποτέλεσμα να αυξάνεται η παραγόμενη θερμότητα και να μειώνονται παράλληλα τα επιβλαβή παραπροϊόντα της καύσης (σόμπες υψηλής αποτελεσματικότητας/χαμηλών εκπομπών). Μειώσεις από 40% έως 85% στις συγκεντρώσεις των ΡΜ10 και του μονοξειδίου του άνθρακα έχουν επιτευχθεί με τη χρήση εξελιγμένων σομπών.

Τα δεδομένα αναφορικά με την επίδραση στην υγεία των προγραμμάτων αντικατάστασης των σομπών με εξελιγμένες σόμπες δείχνουν μια μείωση από 24% έως 64% σε οξείες αναπνευστικές παθήσεις.

Αλλαγές στα καύσιμα για θέρμανση: Η μείωση της σωματιδιακής ρύπανσης σε εσωτερικούς χώρους με τη χρήση υγραερίου ως καυσίμου κυμαίνεται από 50% έως 90%. Παρόμοια μείωση έχει παρατηρηθεί με τη χρήση κηροζίνης.

Συγκεντρώσεις ΡΜ10 σε νοικοκυριά που χρησιμοποιούν κάρβουνο είναι σχεδόν 90% χαμηλότερες από εκείνες που προκύπτουν όταν χρησιμοποιούνται ανοιχτές φωτιές με καυσόξυλα.

Σταδιακές αλλά γρήγορες μεταβάσεις από ανοιχτές φωτιές καυσόξυλου σε φωτιές όπου καίγεται κάρβουνο δύνανται να αποτρέψουν σε παγκόσμια κλίμακα 2,8 εκατομμύρια θανάτους μέχρι το έτος 2030. Αντικατάσταση των στερεών καυσίμων με πετρέλαιο ενδέχεται να αποτρέψει 3,7 εκατομμύρια θανάτους μέχρι το ίδιο έτος. Περίπου το 83-85% των θανάτων που θα αποφευχθούν είναι άνθρωποι που ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού (παιδιά, ηλικιωμένοι, άνθρωποι με προϋπάρχουσες αναπνευστικές και καρδιαγγειακές παθήσεις κ.ά.).

Συμπερασματικά, η μετάβαση σε καύσιμα υψηλής απόδοσης/χαμηλών εκπομπών αποτελεί έναν εκ των πλέον ενδεδειγμένων μεθόδων για την ελάττωση των επιπτώσεων στην υγεία του εκτιθέμενου πληθυσμού.

Τα σχόλια είναι κλειστά.