Yποψήφια Πολιτιστική Πρωτεύουσα για το 2021 η Ρόδος!

Εντός των προσεχών ημερών θα ξεκινήσει ο δήμος της Ρόδου, τις ενέργειες που απαιτούνται για να καταθέσει την αίτησή του, ως ενδιαφερόμενος να φιλοξενήσει το θεσμό της πολιτιστικής πρωτεύουσας της Ευρώπης για το έτος 2021.

Εντός των προσεχών ημερών θα ξεκινήσει ο δήμος της Ρόδου, τις ενέργειες που απαιτούνται για να καταθέσει την αίτησή του, ως ενδιαφερόμενος να φιλοξενήσει το θεσμό της πολιτιστικής πρωτεύουσας της Ευρώπης για το έτος 2021.

Όπως δήλωσε χτες στη «Ροδιακή» ο αρμόδιος αντιδήμαρχος πολιτισμού Τέρης Χατζηιωάννου, η δημοτική αρχή περίμενε την ανάρτηση από το υπουργείο πολιτισμού της προκήρυξης, ώστε να ξεκινήσει τις διαδικασίες υποβολής της αίτησης. Η ανάρτηση έγινε πριν δύο μέρες στον κόμβο του υπουργείου, γεγονός που σημαίνει ότι πλέον δρομολογούνται και οι διαδικασίες για τις πόλεις που ενδιαφέρονται.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο δήμος Ρόδου από την προηγούμενη ακόμα δημοτική αρχή έχει δηλώσει ότι θα διεκδικήσει τον τίτλο, ενώ ήδη έγιναν επαφές με ειδικές εταιρίες που έχουν την τεχνογνωσία για να ασχοληθούν με το θέμα και να ετοιμάσουν την υποψηφιότητά μας. Αυτό που απομένει είναι να γίνει η επιλογή, από τους αρμόδιους του δήμου.

Τονίζεται ότι υπάρχουν αρκετές επαρχιακές πόλεις που ενδιαφέρονται να είναι υποψήφιες, όμως φαίνεται ότι η μάχη θα δοθεί ανάμεσα στη Ρόδο και την Καλαμάτα.

Τον Ιανουάριο θα πραγματοποιηθεί ενημερωτική συνάντηση στην Αθήνα κατά την οποία οι πόλεις που ενδιαφέρονται θα πάρουν χρήσιμες πληροφορίες

Ο θεσμός
Ο θεσμός στοχεύει στην ανάδειξη του πολιτιστικού πλούτου, της πολυμορφίας, αλλά και των κοινών πολιτιστικών πτυχών στην Ευρώπη, με σκοπό να συμβάλει στην προσέγγιση των ευρωπαϊκών λαών και τη βελτίωση της αμοιβαίας κατανόησης. Καθιερώθηκε, με πρωτοβουλία της Μελίνας Μερκούρη, από το Συμβούλιο Υπουργών της Ευρωπαϊκής Ένωσης τον Ιούνιο του 1985. Στη χώρα μας έχει ήδη απονεμηθεί ο τίτλος τρεις (3) φορές (Αθήνα 1985, Θεσσαλονίκη 1997, Πάτρα 2006). Ο τίτλος της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης απονέμεται κάθε χρόνο σε μία πόλη των δύο κρατών μελών που αναφέρονται στο χρονοδιάγραμμα της νέας Απόφασης αριθ. 445/2014/ΕΚ. Για το έτος 2021, τα δύο κράτη-μέλη που θα φιλοξενήσουν τον θεσμό είναι η Ελλάδα και η Ρουμανία.

Για το ίδιο έτος θα φέρει τον τίτλο και μία πόλη από υποψήφια ή εν δυνάμει υποψήφια προς ένταξη χώρα στην Ε.Ε. Στην πόλη του κάθε κράτους μέλους που θα φέρει τον τίτλο θα χορηγηθεί και χρηματικό βραβείο ύψους 1,5 εκατομμυρίου ευρώ, προς τιμήν της Μελίνας Μερκούρη, με την προϋπόθεση ότι έχει τηρήσει τις δεσμεύσεις που αναφέρονται στην αίτησή της.
Μία ομάδα ανεξάρτητων ευρωπαίων και εθνικών εμπειρογνωμόνων θα αναλάβει να αξιολογήσει τις αιτήσεις που θα υποβληθούν από τις υποψήφιες πόλεις, θα καταλήξει σε έναν αριθμό προεπιλεγμένων πόλεων και στο τελικό στάδιο επιλογής θα προτείνει μία πόλη για να της απονεμηθεί ο τίτλος της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης και το βραβείο «Μελίνα Μερκούρη».

Η επιλογή
Η φάση επιλογής πραγματοποιείται σε δύο διαφορετικά στάδια:
Στάδιο προεπιλογής

Το Τμήμα Ευρωπαϊκής Ένωσης της Διεύθυνσης Διεθνών Σχέσεων και Ευρωπαϊκής Ένωσης του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού θα διοργανώσει μία συνάντηση προεπιλογής σε ημερομηνία που θα ανακοινωθεί αργότερα στην ιστοσελίδα του Υπουργείου, και θα καλέσει όλες τις υποψήφιες πόλεις που έχουν υποβάλει αίτηση μετά την έκδοση της παρούσας προκήρυξης και εντός της προθεσμίας που ορίζεται παρακάτω, να αποστείλουν αντιπροσωπεία για να παρουσιάσει την υποψηφιότητά τους ενώπιον της επιτροπής.

Η επιτροπή θα πρέπει να αξιολογήσει κάθε υποψήφια πόλη βάσει της αίτησής της και της ανταπόκρισής της στους στόχους του θεσμού της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης και τα κριτήρια που καθορίζονται ανωτέρω. Μετά τη συνάντηση αυτή, η επιτροπή θα καταλήξει σε μία λίστα των υποψηφίων πόλεων που θα κληθούν να αναθεωρήσουν και να συμπληρώσουν την αίτησή τους κατά το τελικό στάδιο επιλογής. Θα πρέπει να συντάξει έκθεση προεπιλογής που θα περιέχει μία γενική αξιολόγηση όλων των αιτήσεων, τον κατάλογο των προεπιλεγμένων υποψηφίων πόλεων που θα εξεταστούν περαιτέρω, καθώς και συστάσεις σε αυτές τις πόλεις.

Η Ελλάδα θα πρέπει στη συνέχεια να εγκρίνει επισήμως τον κατάλογο των προεπιλεγμένων πόλεων βάσει της εκθέσεως της επιτροπής και το Τμήμα Ευρωπαϊκής Ένωσης της Διεύθυνσης Διεθνών Σχέσεων και Ευρωπαϊκής Ένωσης του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού θα πρέπει να αποστείλει επιστολή προς τις προεπιλεγείσες υποψήφιες πόλεις, και να τις καλέσει να συμπληρώσουν και να αναθεωρήσουν τις αιτήσεις τους, αναφέροντας την προθεσμία για την υποβολή αυτών των αιτήσεων.
Τελική φάση επιλογής

Οι προεπιλεγείσες υποψήφιες πόλεις θα συμπληρώσουν και θα αναθεωρήσουν τις αιτήσεις τους με σκοπό τη συμμόρφωσή τους με τα κριτήρια απονομής του τίτλου λαμβάνοντας επίσης υπ’ όψιν τις συστάσεις που περιέχονται στην έκθεση προεπιλογής. Κάθε προεπιλεγείσα πόλη θα στείλει σε εύλογο χρονικό διάστημα την αναθεωρημένη αίτησή της προς το Τμήμα Ευρωπαϊκής Ένωσης της Διεύθυνσης Διεθνών Σχέσεων και Ευρωπαϊκής Ένωσης του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού.

Σε αυτό το στάδιο, η επιτροπή ίσως θελήσει να επισκεφθεί τις προεπιλεγείσες πόλεις για να έχει μία καλύτερη εικόνα των υποψηφιοτήτων από κοντά, καθώς και του επιπέδου της ευαισθητοποίησης των κατοίκων της πόλης και των κύριων εμπλεκομένων φορέων.

Σε κάθε περίπτωση, το Τμήμα Ευρωπαϊκής Ένωσης της Διεύθυνσης Διεθνών Σχέσεων και Ευρωπαϊκής Ένωσης του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού θα διοργανώσει συνάντηση για την επιλογή της πόλης σε ημερομηνία που θα ανακοινωθεί αργότερα στην ιστοσελίδα του Υπουργείου, καλώντας όλες τις προεπιλεγείσες πόλεις να αποστείλουν εκπροσώπους για να παρουσιάσουν την υποψηφιότητά τους ενώπιον της επιτροπής. Η επιτροπή αξιολογεί κάθε προεπιλεγείσα υποψήφια πόλη με βάση την αναθεωρημένη αίτησή της και την ανταπόκρισή της στους στόχους της δράσης της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης και στα κριτήρια που καθορίζονται ανωτέρω.

Μετά τη συνάντηση αυτή, η επιτροπή θα πρέπει να καταλήξει στην επιλογή μίας πόλης για τον τίτλο. Αν καμία από τις υποψήφιες πόλεις δεν πληροί όλα τα κριτήρια, η επιτροπή μπορεί να προτείνει να μην απονεμηθεί ο τίτλος στην Ελλάδα το 2021.
Η επιτροπή θα συντάξει έκθεση επιλογής που θα περιλαμβάνει γενική αποτίμηση όλων των αιτήσεων και αιτιολογημένη πρόταση για την απονομή του τίτλου σε μία πόλη. Η έκθεση θα περιλαμβάνει επίσης συστάσεις προς την αναφερόμενη πόλη σχετικά με την πρόοδο που πρέπει να σημειωθεί έως το έτος του τίτλου.

Ο ορισμός της πόλης ως Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης και η απονομή του βραβείου «Μελίνα Μερκούρη»
Βάσει της πρότασης της επιτροπής, η Ελλάδα θα ανακηρύξει μία πόλη ως κάτοχο του τίτλου της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης για το 2021 και θα το κοινοποιήσει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών το αργότερο τέσσερα χρόνια πριν από το έτος του τίτλου.

Η επιτροπή παράλληλα με την πρότασή της για το ποια πόλη θα φέρει τον τίτλο, θα προτείνει, επίσης, τον αρμόδιο εκπρόσωπο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ώστε να απονείμει το βραβείο «Μελίνα Μερκούρη» σε αυτή την πόλη.
Μόλις η πόλη ανακηρυχθεί επίσημα, ο αρμόδιος εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, βασιζόμενος σε αυτήν την πρόταση, μπορεί να απονείμει στην πόλη το βραβείο «Μελίνα Μερκούρη», το οποίο ανέρχεται στο ποσό του 1.500.000 € .

Τα κριτήρια απονομής του τίτλου για την αξιολόγηση των αιτήσεων χωρίζονται σε έξι κατηγορίες που αντιστοιχούν στις διατάξεις που ορίζονται στο Άρθρο 5 της Απόφασης 445/2014/ΕΚ, ενώ και οι έξι κατηγορίες έχουν την ίδια βαρύτητα:
1. Συμβολή στη μακροπρόθεσμη στρατηγική
2. Ευρωπαϊκή διάσταση
3. Πολιτιστικό και καλλιτεχνικό περιεχόμενο
4. Ικανότητα υλοποίησης
5. Προβολή
6. Διαχείριση
Θα τεθούν ερωτήματα για κάθε μια από τις κατηγορίες στα οποία η ενδιαφερόμενη πόλη θα πρέπει να απαντήσει με σαφήνεια.