Ξένοι στην ίδια… διαπραγμάτευση, Τσίπρας και Τσακαλώτος

Του Δημήτρη Παπακωνσταντίνου 

Διαστάσεις φαίνεται ότι έχει αρχίσει να λαμβάνει η «κόντρα» μεταξύ του πρωθυπουργικού περιβάλλοντος –και του ίδιου του κ. Τσίπρα–  και του Ευκλείδη Τσακαλώτου, ο οποίος εμφανίζεται να διαφοροποιείται από την «Μαξιμινή» γραμμή σε κρίσιμα σημεία της διαπραγμάτευσης. Μέχρι πού όμως μπορεί να φτάσει αυτή η «διένεξη»;

Δύσκολο αλλά όχι και απίθανο. Γιατί; Διότι η διάσταση απόψεων δεν αφορά περιφερειακά ζητήματα, αλλά την ίδια την ουσία της διαπραγμάτευσης. Ο πρωθυπουργός επιδιώκει να επιτύχει μία πολιτική συμφωνία η οποία θα ολοκληρώνει σε αυτή τη φάση την δεύτερη αξιολόγηση, χωρίς ωστόσο να επιλύει όλα τα ζητήματα. Και χωρίς να πέσει στο τραπέζι στο σύνολό της η συζήτηση για τα μεσοπρόθεσμα μέτρα του Χρέους. Φαίνεται αν προσδοκά σε μία συμφωνία με αστερίσκους και «ουρές», τις οποίες ελπίζει ότι θα κληθεί να επαναδιαπραγματευτεί μετά και τις γερμανικές εκλογές. Και η οποία θα μπορέσει κατά την εκτίμησή του να ξεκλειδώσει έστω και κατ’ ελάχιστον το QE της ΕΚΤ.

Ποντάροντας σε ένα κατά την δική του πάντα προσδοκία πιο ευνοϊκό για τις ελληνικές θέσεις περιβάλλον στην Ευρώπη. Με άλλα λόγια σε ήττα Μέρκελ και απομάκρυνση Σόιμπλε, εξέλιξη που αν συνδυαστεί με επικράτηση Μακρόν στη Γαλλία προσδοκούν στο Μαξίμου ότι θα χαλαρώσει συνολικά την ευρωπαϊκή δημοσιονομική πολιτική. Βεβαίως, όλα αυτά δεν αποτελούν παρά μία πολιτική ζαριά, η οποία  θα έχει αμφίβολα αποτελέσματα στην ελληνική οικονομία μια και δεν θα δίνει ξεκάθαρες λύσεις και η οποία μπορεί να αποδειχθεί μπούμερανγκ και μάλιστα με ιδιαίτερα δυσμενή τρόπο αν… δεν βγει.

Αυτή όμως τη στρατηγική  του κ. Τσίπρα, τινάζει στον αέρα ο υπουργός των Οικονομικών του. Ο κ. Τσακαλώτος, ο οποίος μένει να φανεί αν έχει ως κίνητρο την προσωπική του πολιτική επιβίωση «την επόμενη ημέρα», δεδομένου άλλωστε ότι αποτελεί κύριο εκφραστη της πολυπληθέστερης εσωκομματικά αντιπολιτευόμενης ομάδας μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ. Ή αν απλώς θέλει να αποφύγει τον ρόλο του εξιλαστήριου θύματος ή αλλιώς ενός ενδεχόμενου αποδιοπομπαίου τράγου, στην περίπτωση που ο κ. Τσίπρας φορτώσει όλα τα δεινά της αξιολόγησης στον υπουργό του – και τα μέτρα αλλά και τις συνέπειες της καθυστέρησης – αν καταφέρει να πετύχει τον δικό του στρατηγικό στόχο.

Έτσι ο κ. Τσακαλώτος επιμένει για συμφωνία – πακέτο εδώ και τώρα που θα συνδυάζει αξιολόγηση και Χρέος. Από μία άποψη θα μπορούσε κανείς να σημειώσει ότι ταιριάζει κάπως η στρατηγική Τσακαλώτου με αυτή του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, ωστόσο το πακέτο στο οποίο προσδοκά ή φέρνει στο τραπέζι η κάθε πλευρά είναι διαφορετικό. Μέσα λοιπόν σε αυτό το κλίμα εκτυλίσσεται η διαπραγμάτευση και ίσως αυτό εξηγεί πολλά σε σχέση με το γεγονός ότι δεν έχει κατορθωθεί ακόμη να βγει… λευκός καπνός.

Και το κλίμα δεν είναι διόλου καλό. Καθώς επιβαρύνθηκε ακόμα περισσότερο από την ανακοίνωση της ΕΛΣΤΑΤ για ύφεση στο Δ’ τρίμηνο του 2016, εξέλιξη που εξέθεσε και τον ίδιο τον κ. Τσίπρα που λίγη ώρα πριν την ανακοίνωση πανηγύριζε για την ανάπτυξη που έχει επιτευχθεί στη χώρα… και αποτέλεσε και ένα «χαστούκι» στη διαπραγμάτευση και κυρίως σε σχέση με την αξιοπιστία των στοιχείων της ελληνικής πλευράς στα οποία δομήθηκε όλη η διαπραγματευτική τακτική. Δίνοντας «όπλο» στα χέρια της πιο σκληρής πλευράς μεταξύ των δανειστών…

Είναι πάντως εύλογο να αναρωτηθεί κανείς αν ο υπουργός Οικονομικών γνώριζε το περιεχόμενο της μελέτης της ΕΛΣΤΑΤ και τα σχετικά στοιχεία. Και αν ναι, γιατί δεν προστάτευσε τον πρωθυπουργό του… Να μην γνώριζε, είναι βεβαίως μία πιθανότητα, αλλά πόσο ισχυρή; Σε κάθε περίπτωση, ο κ. Τσίπρας έδειξε άγνοια για στοιχεία για τα οποία όφειλε να είναι ενήμερος. Έτσι τουλάχιστον θα είχε κρατήσει τα προσχήματα την έσχατη στιγμή.

Το μόνο βέβαιο είναι ότι η απόσταση που χωρίζει αυτή τη στιγμή Τσίπρα και Τσακαλώτο, αφενός είναι επιβλαβής για τη διαπραγμάτευση και αφετέρου προκαλεί και σχετική παρασκηνιακή συζήτηση ακόμη και περί ενδεχόμενων πολιτικών εξελίξεων. Είτε αυτές αφορούν σε παραίτηση του κ. Τσακαλώτου μετά το κλείσιμο της –όποιας– συμφωνίας, είτε σε αντικατάστασή του (από τον κ. Χουλιαράκη;) σε χρόνο που θα επιλέξει ο πρωθυπουργός ότι θα ευνοεί τη δική του επικοινωνιακή τακτική. Είτε ακόμη και στο να υπάρξει καίριο πλήγμα στον σχεδιασμό περί πολιτικής συμφωνίας.

Εξέλιξη που αν υπάρξει θα μπορούσε να προκαλέσει και «απειλή» εκ μέρους του πρωθυπουργού, άμεση ή μέσω «κύκλων», ακόμη και για προσφυγή στις κάλπες. «Απειλή» η οποία (αν και προφανώς οι κάλπες δεν αποτελούν plan A του κ. Τσίπρα ) θα έχει διπλό στόχο. Και προς τους εταίρους, οι οποίοι δεν επιθυμούν σε αυτή τη δεδομένη συγκυρία να έχουν στο κάδρο την Ελλάδα, αλλά και προς το εσωκομματικό «αντάρτικο».

ΠΗΓΗ: capital.gr