Του Γρ. Νικολόπουλου: Ελντοράντο ή Τιτανικός;

Και όλα αυτά πυροδοτούνται από την κυβερνητική παροχολογία και την εμφανή διάθεσή της να ανατρέψει συμφωνημένες με τους δανειστές πολιτικές.
Οι αγορές αντιδρούν σε αυτή τη διάθεση και προειδοποιούν -πολύ έγκαιρα για να είμαστε ειλικρινείς- ότι αν η κυβέρνηση δεν επιστρέψει στις συμφωνημένες πολιτικές, αν δεν συνεχίσει τις μεταρρυθμίσεις και δεν υλοποιήσει όσα ψηφίστηκαν μεν, δεν εφαρμόστηκαν δε, θα βρούμε τις πόρτες κλειστές και θα μας πνίξουν από έλλειψη ρευστότητας.

Αυτή τη στιγμή, όμως, ο χρόνος είναι με το μέρος μας. Διαθέτουμε ρευστότητα για κάποιους -αρκετούς ελπίζω- μήνες ώστε να αποδείξουμε ότι μπορούμε να σταθούμε στα πόδια μας. Φυσικά θα πρέπει η κυβέρνηση να ξεχάσει την παροχολογία και να προωθήσει τις πολιτικές στις οποίες έχουμε δεσμευτεί. Υπάρχει χρόνος, αλλά δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι υπάρχει διάθεση και είναι πολύ αμφίβολο αν υπάρχει δυνατότητα από αυτή την κυβέρνηση να συνεχίσει στην ίδια πολιτική γραμμή των μεταρρυθμίσεων.

Από την άλλη, δεν υπάρχει κανένα περιθώριο να αλλάξει τώρα πολιτική. Η δυνατότητα αυτή θα υπάρξει στο κοντινό μέλλον, αν πρώτα αποδειχθεί η φερεγγυότητά της έναντι των αγορών. Οι αγορές δηλαδή θα είναι πρόθυμες να μας δανείσουν αν αποδείξουμε ότι δεν εγκαταλείπουμε την πολιτική μεταρρυθμίσεων και τότε θα μπορεί η κυβέρνηση να χαλαρώσει σταδιακά, αργά αλλά σταθερά την οικονομική πολιτική.

Και εδώ είναι το κλειδί της επιτυχίας της χώρας, αλλά και της κυβέρνησης Τσίπρα, η οποία θα έχει μία και μοναδική ευκαιρία να αλλάξει το σκηνικό.
Αν καταφέρει και πείσει τις αγορές τους επόμενους μήνες μέχρι το τέλος του έτους ότι συνεχίζει και μάλιστα επιταχύνει τις μεταρρυθμίσεις, θα δούμε τα επιτόκια να πέφτουν, το Χρηματιστήριο να ανεβαίνει και τους θεσμικούς παράγοντες να εκφράζονται με θερμά λόγια για την ελληνική οικονομία. Τότε θα φανεί αν όντως υπάρχουν προοπτικές ανάπτυξης και το κλίμα στην οικονομία θα αλλάξει.

Σε αυτή την περίπτωση θα διαθέτει τουλάχιστον ένα ακόμη εξάμηνο μέχρι τις εκλογές για να προσφέρει κάποιες παροχές στο εκλογικό σώμα, χωρίς να θέσει σε κίνδυνο την πορεία ης οικονομίας. Κι αν οι αγορές ανοίξουν, οι μετοχές ανέβουν, τα επιτόκια των ομολόγων πέφτουν και κάποιες παροχές ανακουφίσουν τις πιο αδύναμες οικονομικά ομάδες, τότε και το εκλογικό σκηνικό μπορεί να μεταβληθεί.

Το ερώτημα είναι αν μπορεί αυτή η κυβέρνηση να οδηγήσει τη χώρα στην επιτυχία μέσω αυτής της οδού, δηλαδή της οδού των μεταρρυθμίσεων, ή αν έρμαιο της πολιτικής της αγωνίας και του λαϊκισμού της παρασυρθεί σε καταστροφικές για τη χώρα, και τελικά και για την ίδια, πολιτικές.

Τα στοιχεία που διαθέτουμε τώρα δείχνουν ότι δεν θα τα καταφέρει. Οταν κορυφαία στελέχη της σπεύδουν να δηλώσουν ότι συμφωνημένες περικοπές δεν θα είναι στον Προϋπολογισμό του 2019, αυτομάτως οι εταίροι με τους οποίους τις έχουμε συμφωνήσει αντιδρούν αρνητικά. Η προαναγγελία μονομερών ενεργειών από την πλευρά της ελληνικής κυβέρνησης είναι χειρότερη από τις ίδιες τις μονομερείς ενέργειες διότι δημιουργεί εκ των προτέρων αρνητικό κλίμα στις αγορές.

Με πολύ χρόνο και πολύ μεγάλο κόστος αυτή η κυβέρνηση έμαθε τα τελευταία χρόνια να συζητά, να συμφωνεί και να συνεργάζεται με την τρόικα και τους εταίρους. Δεν διαθέτει τόσο χρόνο, ούτε φυσικά χρήμα για να μάθει να συνεργάζεται με τις αγορές. Οι τελευταίες δεν πείθονται με πολιτικά κριτήρια, ούτε ακούν σε παρακάλια και υποσχέσεις. Ο Τσίπρας και ο Τσακαλώτος δεν θα έχουν απέναντί τους τη «μαντάμ Μέρκελ», ούτε τον «μεσιέ Μοσκοβισί», δεν θα έχουν πλάι τους τον «παππού Γιούνκερ», ούτε θα συζητάνε με τον «σοφό Σόιμπλε».

Για την ακρίβεια, θα έχουν απέναντί τους κάποιους τριαντάρηδες μπρόκερ που κερδίζουν εκατομμύρια με τον πόνο που προκαλούν σε τύπους όπως ο Τσίπρας και ο Τσακαλώτος. Θα έχουν απέναντί τους, λοιπόν, αυτούς τους σκληρούς νεαρούς οι οποίοι θα ξεπουλάνε ομόλογα και μετοχές, θα ζητάνε τρελά επιτόκια για να μας δανείσουν και θα διοχετεύουν στα διεθνή πρακτορεία καταστροφικά σενάρια για την Ελλάδα.

Δεν θα το κάνουν ούτε επειδή μας μισούν, ούτε επειδή μας ζηλεύουν, ούτε επειδή θέλουν να πάρουν τα ασημικά. Θα το κάνουν διότι έτσι λειτουργούν οι σκληρές και απρόσωπες αγορές. Αν η οικονομία μας πηγαίνει καλά, κερδίζουν στηρίζοντάς μας. Αν δεν πάει καλά, κερδίζουν διαλύοντάς μας.

Εξαρτάται, λοιπόν, από εμάς -δηλαδή από την κυβέρνησή μας- πώς θα χειριστεί τις καταστάσεις για να κερδίσουμε και εμείς. Οι αγορές θα κερδίσουν ούτως ή άλλως. Είτε βρίσκοντας ένα Ελντοράντο στην ελληνική οικονομία, είτε προκαλώντας έναν Τιτανικό.
Το θέμα είναι αν εμείς θέλουμε να είμαστε Ελντοράντο ή Τιτανικός.