Του Γιώργου Κύρτσου: Η τυραννία των αριθμών

Το γραβάτα-πάρτι του κ. Τσίπρα και οι υποσχέσεις για έξοδο από τη λιτότητα και την κρίση  μοιάζουν ήδη με επικοινωνιακό παρελθόν.

Δεν άγγιξαν την ευρύτερη κοινή γνώμη γιατί η οικονομική και κοινωνική κατάσταση στη χώρα μας είναι εξαιρετικά δύσκολη. Θα χρειαστεί μεγάλη προσπάθεια σε βάθος χρόνου για να πάμε ουσιαστικά καλύτερα.

Μεγάλη πτώση

Η Ελλάδα μπήκε στην κρίση το 2008 σαν η 14η πλουσιότερη χώρα της Ε.Ε., με βάση  το πραγματικό μέσο κατά κεφαλήν ΑΕΠ.

Σήμερα είναι 24η στους 28 της Ε.Ε. με κίνδυνο να πέσει ακόμη πιο χαμηλά. Η Ρουμανία και η Βουλγαρία είναι ακόμη πίσω μας αλλά έχουν πολύ καλύτερη οικονομική δυναμική και προοπτική.

Η μεγάλη πτώση από την 14η στην 24η θέση έχει σχέση με τις διαστάσεις του προβλήματος που αντιμετωπίσαμε, τα σοβαρά λάθη στη διαχείρισή του και τη διαρκή επιμήκυνση της επίσημης και της άτυπης μνημονιακής περιόδου.

Το πρόβλημα είναι ότι οι εταίροι είναι και ανταγωνιστές. Όσο πιο χαμηλά πέφτουμε στην κατάταξη, τόσο περισσότερο έδαφος χάνουμε στον σκληρό ευρωπαϊκό ανταγωνισμό και τόσο περιορίζονται οι δυνατότητές μας να επηρεάσουμε τις ευρωπαϊκές εξελίξεις και να προωθήσουμε λύσεις στα προβλήματά μας που θα είναι στα μέτρα μας.

Σταθερά στο ύψος του

Βγήκαμε από το δανειακό πρόγραμμα έχοντας σταθερά το ρεκόρ στο ύψος του χρέους του ελληνικού Δημοσίου, που αναλογεί στο 180% του ΑΕΠ.

Δεύτερη, σε μεγάλη απόσταση, έρχεται η Ιταλία με δημόσιο χρέος της τάξης του 130% του ΑΕΠ το οποίο είναι ποιοτικά καλύτερο από το δικό μας εφόσον χρηματοδοτείται κυρίως από τους ίδιους τους Ιταλούς και όχι από τους εταίρους και τα ξένα funds όπως συμβαίνει στη δική μας περίπτωση.

Είναι σαν να ξεκινάμε έναν οικονομικό αγώνα έχοντας την 24η από τις 28 θέσεις στην κατάταξη και κουβαλώντας ένα εντυπωσιακό βαρίδι δημόσιου χρέους.

Προφανώς έχουμε σοβαρό πρόβλημα σε ό,τι αφορά την προοπτική μας το οποίο γίνεται πιο σύνθετο εξαιτίας της αδυναμίας μας να ελέγξουμε την πορεία του ιδιωτικού χρέους.

Φυσικά πρόσωπα, νοικοκυριά, επιχειρήσεις είναι σε εντυπωσιακό ποσοστό υπερχρεωμένες, με το τραπεζικό σύστημα σε κατάσταση χρηματοδοτικής αδυναμίας, χωρίς δεύτερη ευκαιρία για τους υπερχρεωμένους και τους κατεστραμμένους και με τους κανόνες διαχείρισης των «κόκκινων» δανείων και των οφειλών προς το Δημόσιο να γίνονται αυστηρότεροι από τους επόμενους μήνες.

Γίναμε ακριβότεροι

Κι ενώ το μέσο κατά κεφαλήν ΑΕΠ της Ελλάδας έπεσε από το 90% του ευρωπαϊκού μέσου όρου το 2007 σε κάτι λιγότερο από 70% το 2017, τα περιορισμένα εισοδήματα βρίσκονται αντιμέτωπα με μια έξαρση ακρίβειας.

Η Ελλάδα είναι η 18η ακριβότερη χώρα της Ε.Ε., δηλαδή στον πίνακα της ακρίβειας έχει υψηλότερη κατάταξη από ότι έχει στον πίνακα του εισοδήματος.

Στη συγκεκριμένη περίπτωση η πραγματικότητα είναι πιο σύνθετη από τα στατιστικά στοιχεία. Σε ό,τι αφορά τα τρόφιμα είμαστε ακριβότεροι από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο εξαιτίας της διαρκούς αύξησης του ΦΠΑ στα τρόφιμα ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια και της στρεβλής οργάνωσης της αγοράς. Επιβαρύνονται έτσι υπέρμετρα τα λαϊκά εισοδήματα.

Είμαστε πολύ φθηνότεροι από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο σε ό,τι αφορά τη στέγαση αλλά αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό σε αρνητικές εξελίξεις όπως είναι ο περιορισμός των εισοδημάτων, η μείωση κατά 45% ως 50% της αξίας των ακινήτων και η φορολογική ισοπέδωση της οικογενειακής ακίνητης περιουσίας.

Αυτά είναι τα βασικά στοιχεία που προσδιορίζουν ένα δύσκολο μέλλον και μετατρέπουν το γραβάτα-πάρτι και την υποτιθέμενη καθαρή έξοδο από τη λιτότητα και την κρίση σε εξοργιστικά επικοινωνιακά τεχνάσματα.