Του Χρ. Ι. Στεφανάδη: Eργαλειοποίηση των Θεσμών

Αναφέρομαι στους θεμελιώδεις δημοκρατικούς θεσμούς. Τον θεσμό των ατομικών ελευθεριών, τον θεσμό της οικογένειας, της δημοκρατικής λειτουργίας των πολιτικών κομμάτων, της θρησκείας, της δικαιοσύνης, της ενημέρωσης, των ενόπλων δυνάμεων και των σωμάτων ασφαλείας της χώρας, της παιδείας, της υγείας…

-Τα ατομικά δικαιώματα και τις ατομικές ελευθερίες, που είναι συνυφασμένα με τη ανθρώπινη ύπαρξη και με την έννοια του πολίτη της σύγχρονης εποχής. Δεν πρέπει να διώκεται κανένας, ανεξάρτητα εάν είναι φίλος ή αντίπαλος ή ακόμα και εχθρός, για τα φρονήματά του ή τις πεποιθήσεις του, ακόμα και εάν αυτές είναι απέναντι στους δημοκρατικούς κανόνες, από τους οποίους πηγάζει η ελευθερία του. Να διώκεται μόνο για πράξεις που αντιβαίνουν στο Σύνταγμα και τους νόμους. Να έχουν όλοι οι πολίτες το δικαίωμα να διαδίδουν τις ιδέες τους. Να έχουν όλοι οι πολίτες το δικαίωμα να προσφεύγουν στον φυσικό τους δικαστή. Να έχουν όλοι οι πολίτες το δικαίωμα στην ευημερία και στην νόμιμη εργασία…

-Ο θεσμός της οικογένειας, που αποτελεί τον πυρήνα κάθε οργανωμένης κοινωνίας. Αφού ισχυροί οικογενειακοί δεσμοί οριοθετούν ισχυρούς κοινωνικούς δεσμούς αλλά και εθνική συνείδηση…

-Η δημοκρατική λειτουργία των πολιτικών κομμάτων, που είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την λειτουργία του δημοκρατικού πολιτεύματος.

-Η θρησκεία, που αποτέλεσε και αποτελεί βασικό πυλώνα του έθνους διαχρονικά.

-Η δικαιοσύνη, που αποτελεί εγγύηση δημοκρατικής λειτουργίας του κράτους και είναι καταφύγιο όλων των πολιτών και κυρίως των αδυνάτων…

-Οι ένοπλες δυνάμεις και τα σώματα ασφαλείας, που αποτελούν εγγύηση εθνικής υπόστασης.

-Η παιδεία και η υγεία, που είναι ύψιστα κοινωνικά αγαθά. Και η ισότιμη και ελεύθερη πρόσβαση όλων των πολιτών σε αυτά, είναι βασική προϋπόθεση λειτουργίας ενός σύγχρονου κράτους.

-Η ελεύθερη λειτουργία της ενημέρωσης, που αποτελεί βασική εγγύηση λειτουργίας της δημοκρατίας…

Στα 45 χρόνια που έχουν περάσει από την μεταπολίτευση, υπήρξαν πολλές περιπτώσεις όπου παραβιάστηκαν αυτοί οι θεμελιώδεις θεσμοί. Ένα παράδειγμα αποτέλεσε η αρχική περίοδος διακυβέρνησης της χώρας από το ΠΑΣΟΚ. Η διακυβέρνηση εκείνη, έφερε αμφιλεγόμενες αντιλήψεις και πολιτικές πρακτικές στην άσκηση της εξουσίας, πρακτικές που είχαν μεγάλη απήχηση σε περιθωριοποιημένα λαϊκά στρώματα. Με γνώμονα και όχημα εκείνες τις πρακτικές, προσπάθησε η κεντρική πολιτική εξουσία, να “εργαλειοποιήσει” ορισμένους θεσμούς με σκοπό την, με κάθε μέσο, εδραίωση και μακροημέρευσή της. Ένα παράδειγμα ήταν η προσπάθεια κομματικοποίησης του κράτους και η κρατικοποίηση του κόμματος.

… Ο Φρανσουά Ρενέ Σατωμπριάν, μεγάλος Γάλλος συγγραφέας, πολιτικός και φιλέλληνας, τον 17ο αιώνα, είχε πει ότι “οι θεσμοί περνούν τρεις φάσεις. Την φάση του κοινωφελούς έργου, την φάση των προνομίων και την φάση της κατάχρησης”.

Απέναντι στην τρίτη φάση, δηλαδή την φάση της κατάχρησης που μπορεί να διολισθήσουν οι θεσμοί, η δημοκρατία θωρακίζεται με την λαϊκή ετυμηγορία. Είναι ένα προνόμιο που λείπει από τα απολυταρχικά ή τα δικτατορικά καθεστώτα. Είναι εκεί που παρατηρείται η εκφύλιση και η καταρράκωση των θεσμών…

… Στην χώρα μας, το τελευταίο χρονικό διάστημα, με την παρούσα διακυβέρνηση, για πρώτη φορά μετά την μεταπολίτευση, παρατηρούμε τον θεσμό της κεντρικής πολιτικής εξουσίας, να έχει μπει σε μια τέταρτη φάση. Την φάση της προσπάθειας “εργαλειοποίησης” των άλλων θεσμών, με προφανή στόχο τον έλεγχο όλων των εξουσιών…

-Διώξεις πολιτικών αντιπάλων με αμφιλεγόμενα και σαθρά στοιχεία ενοχής και με παράλληλη προσπάθεια επηρεασμού, ή ακόμα και χειραγώγησης της δικαιοσύνης.

-Προσπάθεια ευτελισμού του θεσμού της οικογένειας, με νομοθετήματα που η Ελληνική κοινωνία δεν είναι ακόμα έτοιμη να αφομοιώσει.

-Παρεμβάσεις στην δημοκρατική λειτουργία των πολιτικών κομμάτων, με πολύ πρόσφατο παράδειγμα την “αποστασία” βουλευτών άλλων κομμάτων, με αντίδωρο συμμετοχή στην διακυβέρνηση.
-Αντιδικία με την θρησκεία και πρόκληση του βαθιά ριζωμένου θρησκευτικού συναισθήματος των Ελλήνων.

-Συνεχείς και αντιφατικές νομοθετικές παρεμβάσεις, συχνά φωτογραφικές, στον τομέα της παιδείας και της υγείας, με προφανή στόχο το κομματικό και όχι το κοινωνικό και το εθνικό όφελος.

-Συχνά αναξιοκρατικές παρεμβάσεις στην ιεραρχία των ενόπλων δυνάμεων και των σωμάτων ασφαλείας, που πλήττουν το φρόνημα και θα μπορούσαν να επηρεάσουν την αποτελεσματικότητά τους .

-Προσπάθεια ελέγχου του Τύπου και των ΜΜΕ, με καινοφανή νομοθετήματα που καταρρέουν ως αντισυνταγματικά, από τα ανώτατα δικαστήρια….

Αυτή η προσπάθεια ”εργαλειοποίησης” των θεσμών από την παρούσα κυβέρνηση, είναι άκρως επικίνδυνη. Γιατί θεσμοί “εργαλειοποιημένοι” είναι επικίνδυνοι και για τους πολίτες και για την δημοκρατία και για την χώρα. Αλλά είναι επικίνδυνοι και για τους ίδιους τους κυβερνώντες, γιατί σε άλλες συγκυρίες, μπορεί να γίνουν ανεξέλεγκτοι πόλοι εξουσίας!
Αυτή η προσπάθεια “εργαλειοποίησης” των θεσμών, δεν πρέπει να περάσει …
Δεν πρέπει ο λαός να την αφήσει να περάσει!

*ο Χριστόδουλος Ι. Στεφανάδης
Είναι Καθηγητής Καρδιολογίας