Τα σύνορα της καρδιάς μας

 Του Χριστόδουλου Στεφανάδη

Τις προηγούμενες ημέρες βρέθηκα στη Λάρισα για μια εκδήλωση. Σε έναν τοίχο, απέναντι από το αρχαίο θέατρο της πόλης, είδα γραμμένο με μαύρα γράμματα το εξής σύνθημα: «Τα σύνορα είναι χαρακιές στο σώμα του πλανήτη»

Μου έκανε εντύπωση και κοιτάζοντας στο Διαδίκτυο, διάβασα και άλλα κείμενα σχετικά με αυτό το αντικείμενο. Ενα απ’ αυτά, προερχόμενο από τον αντεξουσιαστικό χώρο, λέει: «Είμαστε απλοί καθημερινοί άνθρωποι που οι περισσότεροι και οι περισσότερες εξαντλούμε τις μέρες μας σε κακοπληρωμένες δουλειές ή ψάχνοντας για μία. Δεν ανήκουμε σε κάποια φιλανθρωπική, θρησκευτική οργάνωση ή ΜΚΟ, ούτε έχουμε καμία σχέση με το ελληνικό κράτος και τους φορείς του. Δεν ανήκουμε σε κανένα κόμμα, λειτουργούμε ενάντια σε κάθε κυριαρχία και διαμορφώνουμε μόνοι τον λόγο και τις πράξεις μας. Παρακολουθούμε τις συνθήκες που ανάγκασαν εσένα όπως και τόσους άλλους να ξεριζωθείτε από τους τόπους σας. Εμφύλιοι πόλεμοι, στρατιωτικές επεμβάσεις του ΝΑΤΟ και της Ευρώπης στην Ασία και την Αφρική, λεηλασία των φυσικών πόρων, που εντατικοποιούνται λόγω της κρίσης και οδηγούν σε περαιτέρω φτώχεια, εξαθλίωση και φυγή. Τα ίδια κράτη που ευθύνονται για όλα αυτά είναι υπεύθυνα για τη δημιουργία της «Ευρώπης- φρούριο», η οποία προσπαθεί να κρατήσει τους μετανάστες/πρόσφυγες εκτός συνόρων. […] Ο μόνος δρόμος για την ελευθερία περνάει από τους αγώνες που δίνουμε μόνοι μας. Κανείς δεν πρόκειται να μας σώσει αν εμείς οι ίδιοι δεν κινηθούμε… Κοινός μας εχθρός τα αφεντικά που μας κλέβουν τις ζωές, τα κράτη που μας κρατάνε υποταγμένους για τα συμφέροντα των “μεγάλων”, ο ρατσισμός, ο φασισμός, η μισαλλοδοξία, τα σύνορα, ο πόλεμος…».

Λόγω επαγγέλματος έχω μάθει να δέχομαι με κατανόηση, όλες τις απόψεις και τις συμπεριφορές των ανθρώπων. Να ξεκινώ από τη θέση ότι κάθε ενέργεια, κάθε άποψη, κάθε συμπεριφορά και δράση, όσο ακραία και να είναι, έχει κάποιο αίτιο που την επιβάλλει και την καθοδηγεί. Και το αίτιο αυτό μπορεί να είναι ψυχολογικό αλλά και κοινωνικό. Ξεκινώ, δηλαδή, από την αμετακίνητη άποψη ότι καθετί ανθρώπινο είναι κατανοητό!…

Στην προκειμένη περίπτωση το αίτιο που οδηγεί αυτούς που διατυπώνουν αυτή την άποψη, ότι δηλαδή τα σύνορα μεταξύ των κρατών δεν χρειάζονται, αφού τελικά περικλείουν και κατοχυρώνουν τα συμφέροντα των αφεντικών-καταπιεστών, είναι αντιληπτό ότι είναι η απογοήτευση που πηγάζει από την κοινωνική αδικία, την ανεργία, την ταπείνωση, την απώλεια της ελπίδας…

Και πιστεύουν ότι η κατάργηση των συνόρων και η δόμηση μιας παγκόσμιας κοινωνίας θα αποτελέσει μια κάποια λύση.

Αυτή όμως η άποψη προσκρούει και στον ψυχισμό του ανθρώπου και στη ρεαλιστική πραγματικότητα. Προσκρούει στον ψυχισμό του ανθρώπου. Γιατί σε μια τέτοια ιδεατή παγκόσμια κοινότητα χωρίς σύνορα, όπου οι άνθρωποι θα ζουν κάτω από τις ίδιες συνθήκες, που οι εθνότητες δεν θα διαφοροποιούν τους κατοίκους της Γης και οι που κοινωνικές τάξεις δεν θα υπάρχουν, θα υπάρχει η επιθετικότητα, αυτό το βασικό ένστικτο, που ακολουθεί τον άνθρωπο από τις κοιλάδες της ανατολικής Αφρικής, από εκεί όπου άρχισε το μεγάλο και θαυμαστό ταξίδι του πολιτισμού.

Και αυτή η επιθετικότητα θα συνεχίζει να αποτελεί εμπόδιο στην οργάνωση μιας τέτοιας ιδεατής κοινωνίας. Εκτός αν, στο μέλλον, η επιστήμη καταφέρει να την ελέγξει αποτελεσματικά…

Προσκρούει όμως αυτή η άποψη και στη ρεαλιστική πραγματικότητα. Γιατί μόνο μέσα από κοινωνίες που περικλείονται από σύνορα και χαρακτηρίζονται από ανθρώπους κοινής φυλετικής προέλευσης και ιστορικής διαδρομής, μπορούν να κατοχυρωθούν βασικά κεκτημένα…  Ακόμα και μέσα από αδικίες, οργανωμένα συμφέροντα και ταξική πάλη… Και σε αυτές τις κοινωνίες, που έχουν σύνορα, η επιθετικότητα θα διοχετεύεται, όταν χρειάζεται, προς τους εκτός των συνόρων!…

Κάτι ανάλογο συμβαίνει σήμερα με τους άσπονδους φίλους μας και γείτονές μας. Περιγράφει ο πρόεδρός τους τα σύνορα της καρδιάς τους. Σύνορα που περιλαμβάνουν τη μισή Ελλάδα και τα νησιά του Αιγαίου… Είναι καιρός να μιλήσουμε κι εμείς για τα σύνορα της καρδιάς μας: την Ανατολική Θράκη, την Κωνσταντινούπολη, τη Σμύρνη, την Εφεσο και όλη τη Μικρά Ασία!…

Χρειάζονται, επομένως, τα σύνορα. Και δεν συμφωνώ με το σύνθημα που είδα στη Λάρισα, στη Θεσσαλία, την πατρίδα του Αχιλλέα… Γιατί εκτός από την οικονομική εξαθλίωση, υπάρχει και κάτι χειρότερο. Η απώλεια της ελευθερίας και η υποδούλωση στους βαρβάρους!…

*Αναδημοσίευση από το Protothema.gr.