Tο 40χρονο παραμύθι για τον Καραμανλή Α’

Του Κώστα Μαρδά

Σαράντα χρόνια από την κατάρρευση της δικτατορίας η… «αιωνία Ελλάς» εορτάζει τα «καλά σαράντα» της δημοκρατίας (που σήμερα είναι ένα είδος δημοκρατίας των δανειστών…). Και –όπως συμβαίνει εδώ και χρόνια- έτσι και φέτος, παρακολουθήσαμε από πολιτειακούς και πολιτικούς παράγοντες ένα λιβανωτό στον Κωνσταντίνο Καραμανλή, με αφορμή την πρόσκλησή του από τους Ιωαννιδικούς στρατηγούς στις 24 Ιουλίου του 1974, οπότε άρχισε η αποκατάσταση της Δημοκρατίας. Αποκατάσταση που καρπώνεται μονομερώς ο μεγάλος πολιτικός της κεντροδεξιάς παράταξης. Μεγάλος όμως περισσότερο για τον… εαυτό – παρά για την ιστορική παράταξή του.

Να με συμπαθάνε οι κάθε λογής προσκυνητές του… ιερού ναού της Καραμανλικής θρησκείας, αλλά, επειδή τυχαίνει να μελετώ «τας γραφάς», δεν θα συμμετάσχω σε αυτή την αγιογράφηση. Διότι πρόκειται για μια μεγαλειώδη μυθοποίηση. Η εικόνα του Καραμανλή ο οποίος –τάχα- πολέμησε τη δικτατορία, κάθε άλλο παρά πραγματική είναι.

Το λένε τα ίδια του τα λόγια, που –περιέργως- δεν προκαλούν, εδώ και χρόνια, το ερευνητικό ενδιαφέρον των αναλυτών – Δεξιά και Αριστερά.

Πριν τα παραθέσω από το προσωπικό του αρχείο, ας θυμηθούμε, εν ολίγοις, την Ιστορία: Ο… «αυτοεξόριστος» από το 1963 πρώην αρχηγός της Εθνικής Ριζοσπαστικής Ένωσης παρέδωσε την αρχηγία στον Παναγιώτη Κανελλόπουλο γιατί δεν άντεχε να βρίσκεται στα έδρανα της αντιπολίτευσης έχοντας να αντιμετωπίσει την παπανδρεϊκή δημαγωγική κυνικότητα (πατρός τε και υιού). Αηδιασμένος από την επιβολή του Παλατιού στην πολιτική ζωή, λόγω της σύγκρουσής του με τη βασιλομήτορα Φρειδερίκη για ένα ταξίδι-καπρίτσιο στο Λονδίνο και, με αποκορύφωμα τη δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη από το παρακράτος, παρακράτος που ο ίδιος ο Καραμανλής ανέχθηκε, «αυτοεξορίσθηκε» στο Παρίσι. Αυτοεξορίσθηκε πως; Διαμένοντας σε ένα άνετο διαμέρισμα της αριστοκρατικής λεωφόρου Μονμορανσί, πλησίον του δάσους της Βουλώνης, αναμένοντας να τον καλέσουν στην Αθήνα για να ηγηθεί μιας νέας εκσυγχρονιστικής πορείας του ελληνικού κράτους.

Λοιπόν: Στις 21 Απριλίου 1967 δεν τόλμησε ούτε την παραμικρή καταδικαστική δήλωση. Αντιθέτως. Λίγες μέρες μετά έστειλε στον βασιλόφρονα Πρωθυπουργό αρεοπαγίτη Κωνσταντίνο Κόλλια μια επιστολή στήριξης: «Με ικανοποίησιν έλαβον γνώσιν των τελευταίων δηλώσεών σας προς την Επιτροπήν Αναθεωρήσεως του Συντάγματος. Επιβεβαιώνουν την θέλησιν της Κυβερνήσεως όπως αποκαταστήσει την ομαλότητα και μάλιστα επί υγιέστερων βάσεων, δια του εκσυγχρονισμού του πολιτεύματος της χώρας. Δεν σας αποκρύπτω ότι κατειχόμην από την ανησυχίαν ότι ήτο δυνατόν να εκτραπεί η Επανάστασις προς επιδιώξεις αντιθέτους προς την αποστολήν της. Διότι υπήρξαν πληροφορίαι και ίσως και ενδείξεις, ότι θα επεχειρείτο να δοθεί εις την μεταβολήν του παρελθόντος Απριλίου κάποια μορφή μονίμου καθεστώτος (…). Δεν αμφιβάλλω ότι οι πρωτοστατήσαντες εις την εκτροπήν εκινήθησαν με αγαθάς προθέσεις. (…). Είναι γνωστόν ότι όλαι αι επαναστάσεις περικλείουν και δυνάμεις εξτρεμιστικάς…».(…).

Στις 29 Νοεμβρίου του 1967 σε συνέντευξή του στην γαλλική εφημερίδα «Λε Μοντ», μεταξύ άλλων, έδειξε πάλι επιείκεια στους πραξικοπηματίες: «Δύναταί τις να είπη ότι η Δημοκρατία εδολοφονήθη εν Ελλάδι υπό ελεύθερον καθεστώς και ότι οι συνταγματάρχαι δεν έκαμαν άλλο παρά να της δώσουν την χαριστικήν βολήν».
Ακόμη και όταν στις 23 Απριλίου του 1973, με δηλώσεις του στην αντιστασιακή «Βραδινή», κατηγόρησε τους δικτάτορες «για εμπαιγμό όσον αφορά τις προθέσεις τους να αποκαταστήσουν τη Δημοκρατία», προτείνοντας στην χούντα να παραχωρήσει τη θέση της σε έμπειρη κυβέρνηση εκτάκτων εξουσιών με την προοπτική διενέργειας εκλογών, ακόμη και τότε αντιμετώπιζε τους συνταγματάρχες ως παιδιά του που παρεκτράπηκαν.
Τον Μάιο του 1973, στο προετοιμαζόμενο Κίνημα του Ναυτικού, αρνήθηκε να δώσει πολιτική κάλυψη όταν του το ζήτησαν ομοϊδεάτες του αξιωματικοί, διαμηνύοντάς τους, μέσω του «γεφυροποιού» της χούντας και κήρυκα της επιστροφής του Ευάγγελου Αβέρωφ, ότι: «Δεν θα ήθελα να χρεωθώ μια κίνηση της οποίας δεν εγνώριζα το βαθμό επιτυχίας»!

Πάντως, στις 16 και στις 19 Ιουλίου του 1973 ,μετά την κατάλυση της βασιλείας από τον παντοκράτορα Παπαδόπουλο και την ανακήρυξη της Ελλάδας ως Προεδρικής Δημοκρατίας, προέβη σε δηλώσεις στο ΒBC καταγγέλλοντας το δημοψήφισμα για το νέο Σύνταγμα διότι έδινε επταετή θητεία στον δικτάτορα, εμποδίζοντας την «λύση Καραμανλή».

Στην εξέγερση του Πολυτεχνείου τον Νοέμβρη του 1973 δεν είπε ούτε μια λέξη για την αιματηρή καταστολή, παρότι, ακόμη και η δικτατορική κυβέρνηση ανακοίνωσε την ύπαρξη νεκρών στους δρόμους εκτός του Ιδρύματος.
Στις 16 και στις 30 Νοεμβρίου του 1973 ο αδελφός του Αχιλλέας μετέφερε μήνυμα στον παραιτηθέντα αντιπρόεδρο Νικόλαο Μακαρέζο, ο οποίος, βλέποντας το αδιέξοδο, προσπαθούσε να πείσει τον… ορατό δικτάτορα Παπαδόπουλο και, μετέπειτα, τον… αόρατο Δημήτριο Ιωαννίδη, να κληθεί επισήμως ο Καραμανλής εκ μέρους των Ενόπλων Δυνάμεων ώστε να υπάρξει ομαλή έξοδος (σημείωση συντάκτη: Και να σώσουν το τομάρι τους). Το Μνημόνιο Καραμανλή αποκαλύπτει ο Μακαρέζος στο βιβλίο του «Πως καταλήξαμε στη μεταπολίτευση», εκδόσεις Φιλιππότη, 2010) παραθέτοντας το ιδιόγραφο σημείωμα, επικαλούμενος 6 μάρτυρες- διαμεσολαβητές. Ο Καραμανλής ζητούσε διαπραγματεύσεις με σκοπό να αναλάβει Πρόεδρος της Δημοκρατίας με Πρωθυπουργό τον Μακαρέζο για να οδηγήσει τη χώρα σε ελεύθερες εκλογές, με αντάλλαγμα «να βοηθήσει εις την επικράτησιν εις τας πρώτας εκλογάς ενός συντηρητικού κόμματος, το οποίο θα εδημιουργείτο εντός των επιθυμητών από τας Ενόπλους Δυνάμεις και την Επανάστασιν πλαισίων».

Αποκαλύπτει επίσης ότι στο τέλος του Μαΐου του 1974 ο Καραμανλής απέστειλε μεσολαβητή έναν τέως βουλευτή και υπουργό, ο οποίος παρουσιάστηκε στο γραφείο του υπουργού Εσωτερικών Βασιλείου Τσούμπα, προτείνοντας στον παριστάμενο Ιωαννίδη: Να του αναθέσει την Προεδρία της Δημοκρατίας με τις ισχύουσες υπερεξουσίες, να ορκισθεί Πρωθυπουργός ο μέχρι τότε Πρόεδρος Φαίδων Γκιζίκης, να αναλάβει την αρχηγία των Ενόπλων Δυνάμεων ο Ιωαννίδης και να οδηγηθεί η χώρα σε εκλογές. Την πρόταση αυτή απέρριψε διαρρήδην ο ταξίαρχος δικτάτορας, γιατί στο μυαλό του είχε ήδη δρομολογήσει το πραξικόπημα κατά του Μακαρίου με ανακήρυξη της Ένωσης.
Και εκεί την πάτησε… Λίγες μέρες μετά, έφερε τον Αττίλα στην Κύπρο και τον Καραμανλή στην Αθήνα.
Από κει και πέρα, ναι, ο  Καραμανλής προώθησε την Κοινοβουλευτική Δημοκρατία. Μπορούσε να κάνει κι αλλιώς; Και, γι΄αυτή την εύλογη επιλογή  του,  πρέπει να τον αναγορεύσουμε… πολιούχο άγιο της Δημοκρατίας, αποσιωπώντας το ρόλο των βασανισθέντων και εξορισθέντων αντιστασιακών –αριστερών, δεξιών, κεντρώων- που με σώμα και ψυχή άνοιξαν το δρόμο για την αποκατάσταση της Δημοκρατίας; Δίχως- οι περισσότεροι- να λάβουν κανένα αξίωμα;
Προσοχή: Το πολύ λιβάνι βλάπτει την Ιστορία!