Συμμαχία με Κυριάκο ή κάλπες με απλή αναλογική;

Toυ Νίκου Φελέκη

Υψηλές θερμοκρασίες θα επικρατήσουν τον πρώτο μήνα του καλοκαιριού στην Κεντροαριστερά.

Ο Ιούνιος ξεκίνησε με τη συνδιάσκεψη του ΚΙΔΗΣΟ, του κόμματος του Γιώργου Παπανδρέου, οι εργασίες της οποίας ολοκληρώνονται σήμερα. Συνεχίζεται στις 12-13 του μήνα με συνέδριο του Κύκλου Ιδεών, της πολιτικο-επιστημονικής οργάνωσης του Ευάγγελου Βενιζέλου, και θέμα «Η Ελλάδα μετά», 200 χρόνια από την Επανάσταση του 1821. Και κλείνει με το συνέδριο της Δημοκρατικής Συμπαράταξης,  της οποίας ηγείται η Φώφη Γεννηματά, στο οποίο θα αποφασιστούν οι πολιτικές θέσεις και ο οδικός χάρτης για την αναδιοργάνωση, τους επόμενους μήνες, της Κεντροαριστεράς. Ενδιαμέσως, στις 23 Ιουνίου θα έχουμε και το μνημόσυνο του ιδρυτή του ΠΑΣΟΚ, του Ανδρέα Παπανδρέου, το οποίο φέτος, λόγω και του θανάτου του ιστορικού του αντιπάλου του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, αποκτά ξεχωριστό πολιτικό ενδιαφέρον. Αγνωστο είναι αν θα θελήσει να παρέμβει δημόσια και ο Κώστας Σημίτης (που πριν από 21 χρόνια, στις 30 Ιουνίου 1996, εξελέγη πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ) ή θα συνεχίσει να δίνει συμβουλές από το παρασκήνιο για τον τρόπο με τον οποίο οι «εκσυγχρονιστές» πρέπει να συμπορευτούν με τον Κυριάκο Μητσοτάκη προκειμένου να απομακρυνθεί ο ΣΥΡΙΖΑ από την εξουσία.

Το πρόβλημα όμως της Κεντροαριστεράς είναι ότι ο ενδιάμεσος, μεταξύ ΣΥΡΙΖΑ και Ν.Δ., χώρος είναι κατακερματισμένος. Αυτή τη στιγμή στον λεγόμενο μεσαίο χώρο υπάρχουν δέκα και πλέον σχήματα που εφόσον έβρισκαν πεδίο συνεννόησης θα μπορούσαν, όπως εκτιμούν αναλυτές και δημοσκόποι και επιθυμούν κάποια «γκρι κουστούμια» του δημοσίου βίου, να δώσουν έναν διαφορετικό τόνο στο πολιτικό παιχνίδι. Εκτός από το ΠΑΣΟΚ, το ΚΙΔΗΣΟ, τη ΔΗΜ.ΑΡ., την ΕΔΕΜ και τις Κινήσεις Πολιτών, που συγκροτούν τη ΔΗΣΥ, έχουμε το Ποτάμι του Σταύρου Θεοδωράκη, τη Δημοκρατική Ευθύνη του Αλέκου Παπαδόπουλου, τους Μεταρρυθμιστές της Αριστεράς του Σπύρου Λυκούδη, την Ωρα Αποφάσεων της Αννας Διαμαντοπούλου και πολλές άλλες μικρές συλλογικότητες (Ελληνες Σοσιαλιστές, Σοσιαλδημοκράτες, Μπροστά κ.ά.), των οποίων ηγούνται πρώην στελέχη ή και υπουργοί του ΠΑΣΟΚ. Και φυσικά, από τον Κύκλο Ιδεών του Ευάγγελου Βενιζέλου μπορεί να ξεπηδήσει, στο προβλεπτό μέλλον, ένας κεντρώος πολιτικός φορέας, η Ελλάδα Μετά.

Η πολυδιάσπαση και η δυσθυμία που αυτή προκαλεί καταγράφεται και στις δημοσκοπήσεις. Μάλιστα, οι τελευταίες που έχουν δει το φως της δημοσιότητας, με πλέον πρόσφατες αυτές της Marc για το «ΘΕΜΑ» και του ΠΑΜΑΚ για τον ΣΚΑΪ, έχουν ενσπείρει ανησυχία, πρωτίστως στη ΔΗΣΥ που είναι και η σημαντικότερη δύναμη της Κεντροαριστεράς.

Τα ευρήματα και τα ποιοτικά στοιχεία που παρουσιάστηκαν από τους επικεφαλής των εταιρειών Γεράκη και Μαραντζίδη αντίστοιχα δείχνουν στασιμότητα, ακόμη και υποχώρηση σε σχέση με προηγούμενες μετρήσεις. Στις αρχές του έτους, τον Ιανουάριο, με την προσχώρηση του ΚΙΔΗΣΟ στο σχήμα της ΔΗΣΥ δημιουργήθηκε η αίσθηση μιας δυναμικής που θα μπορούσε να οδηγήσει ακόμη και σε διψήφιο ποσοστό. Σήμερα κάτι τέτοιο δεν επιβεβαιώνεται, αντίθετα, για τη διεκδίκηση της τρίτης θέσης υπολείπεται σε  δημοφιλία τόσο του ΚΚΕ όσο και της Χρυσής Αυγής. Η ΔΗΣΥ εμφανίζεται κολλημένη στην περιοχή του 5%-6%, κοντά δηλαδή στο ποσοστό (6,29%) που είχε λάβει στις εκλογές του Σεπτεμβρίου 2015.

Για ορισμένους το ποσοστό αυτό ενδέχεται να υποχωρήσει κι άλλο εάν οι επόμενες εκλογές διεξαχθούν σε κλίμα ακραίας πόλωσης ανάμεσα στη Ν.Δ. και τον ΣΥΡΙΖΑ. Δεν είναι τυχαίο ότι ήδη το 20,9% των ψηφοφόρων της ΔΗΣΥ, σύμφωνα με τα ευρήματα της Marc, δηλώνει ότι θα ψηφίσει Ν.Δ. και το 9,6% τον ΣΥΡΙΖΑ. Το πλέον ανησυχητικό, όμως, όπως παραδέχονται στελέχη που βρίσκονται κοντά στη Φώφη Γεννηματά και τον Γιώργο Παπανδρέου, είναι ότι η ΔΗΣΥ έχει μηδενικές ροές από τη Ν.Δ. και δεν εισπράττει σχεδόν τίποτε (μόλις το 1,9%) από τους δυσαρεστημένους ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ. Υπάρχουν όμως και οι αισιόδοξοι, οι οποίοι θεωρούν ότι με την πάροδο του χρόνου και την πορεία των εξελίξεων ένα σημαντικό κομμάτι από τους ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ, που είτε δηλώνουν αναποφάσιστοι (15,2%) είτε τάσσονται υπέρ της λευκής και άκυρης ψήφου (18,1%), θα προτιμήσουν τη ΔΗΣΥ επειδή προέρχονται από την Κεντροαριστερά και, κατά δήλωσή τους, είναι ελάχιστα πιθανό να ψηφίσουν ένα δεξιό κόμμα.

Πάντως για πολλούς το πρόβλημα της Κεντροαριστεράς είναι ότι μετεωρίζεται ως προς το κεντρικό πολιτικό ζήτημα: τι προτίθεται δηλαδή να πράξει σε περίπτωση που οι εκλογές δεν αναδείξουν αυτοδύναμη κυβέρνηση. Φώφη, Γιώργος και λοιποί θα στηρίξουν μια κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη, όπως προτιμούν οι εκσυγχρονιστές και οι βενιζελικοί, ή θα προτιμήσουν τη γραμμή του ΣΥΡΙΖΑ, να επαναληφθούν οι εκλογές με απλή αναλογική; Οσο η απάντηση παραμένει θολή και δεν παρουσιάζεται ένα διαφορετικό πολιτικό αφήγημα για τις εξελίξεις και ένα εναλλακτικό σχέδιο οικονομικής ανόρθωσης, πολιτικής αναδιοργάνωσης και κοινωνικής ανασυγκρότησης, τόσο τα ποσοστά της ΔΗΣΥ θα παραμένουν καθηλωμένα.

Οσο ο χώρος της Κεντροαριστεράς δεν είναι συμπαγής και δεν έχει ξεκάθαρες πολιτικές και προγραμματικές θέσεις, δεν πρόκειται ποτέ να αποκτήσει τη δυναμική που χρειάζεται για να ξαναγίνει υπολογίσιμη δύναμη που θα έχει λόγο και στη διακυβέρνηση της χώρας. Κάποια μάλιστα στελέχη της Χαριλάου Τρικούπη θεωρούν ότι η χρησιμότητα ενός κόμματος όπως το ΠΑΣΟΚ παύει να υφίσταται αν παραμείνει για μεγάλο χρονικό διάστημα εκτός κυβέρνησης. Επίσης, η ΔΗΣΥ και γενικά η Κεντροαριστερά δεν πρόκειται να ανακάμψουν όσο ασχολούνται με τον μικρόκοσμό τους. Κανέναν από τους πολίτες δεν ενδιαφέρει αν η ΔΗΣΥ θα είναι πολυκομματικός ή ενιαίος φορέας, αν ο αρχηγός της θα εκλεγεί πριν από το συνέδριο ή μετά, ούτε σκοτίζονται αν η Φώφη θα συνεχίσει να κατοικεί στο ίδιο σπίτι με τον Ξεκαλάκη ή αν ο Σταύρος θα αρραβωνιαστεί την Αννα.

Ο Σταύρος Θεοδωράκης συνεχίζει μεν να διατηρεί ανοιχτό τον δίαυλο επικοινωνίας με την Αννα και τους άλλους δύο πρώην υπουργούς του ΠΑΣΟΚ (Γιώργος Φλωρίδης και Γιάννης Ραγκούσης), όμως σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται να δεχθεί να διαλυθεί το Ποτάμι. Εξάλλου, όπως καταδεικνύουν οι δημοσκοπήσεις και παραδέχονται και συνεργάτες του επικεφαλής του Ποταμιού, η εκλογική εισφορά της Ωρας Αποφάσεων (Διαμαντοπούλου) στην κοίτη της Κεντροαριστεράς είναι ιδιαίτερα περιορισμένη, καθώς τα ποσοστά δημοφιλίας της είναι μικρότερα και από αυτά της Ελληνικής Λύσης του Κυριάκου Βελόπουλου. Μάλιστα, και παρά τα όσα λέγονται, ο Σταύρος Θεοδωράκης δεν πρόκειται, παραμονές των εκλογών, να συνεργαστεί με τη Φώφη Γεννηματά ή το Ποτάμι να είναι ένα από τα κόμματα που θα βρίσκονται στα ψηφοδέλτια της Δημοκρατικής Συμπαράταξης.

Ο Σταύρος Θεοδωράκης έχει τη γνώμη ότι στις επόμενες εκλογές δεν θα υπάρχει αυτοδυναμία και ο κόσμος εκ των πραγμάτων θα αναγκαστεί να ψηφίσει δίδυμα διακυβέρνησης: τη Ν.Δ. ή τον ΣΥΡΙΖΑ ως βασικό εταίρο και ένα δεύτερο κόμμα, το Ποτάμι ή τη ΔΗΣΥ, όπως είχε γίνει και με τους ΑΝ.ΕΛ. για τον ΣΥΡΙΖΑ το 2015. Δηλαδή ο ίδιος κατά κάποιον τρόπο θα μιμηθεί τον Πάνο Καμμένο. Θα καλέσει τον κόσμο να ψηφίσει το Ποτάμι προκειμένου να μάθει στον Κυριάκο Μητσοτάκη «να γράφει και με τα δύο χέρια και όχι μόνο με το δεξί». Ενδεχομένως η τακτική αυτή να αποδειχθεί τελεσφόρα, αφού η πλειοψηφία των ψηφοφόρων του Ποταμιού προτιμά τη Ν.Δ. από τον ΣΥΡΙΖΑ. Σύμφωνα με τα ευρήματα της Marc, το 33% όσων στις εκλογές του Σεπτεμβρίου 2015 είχαν ψηφίσει Ποτάμι δηλώνουν ότι στις επόμενες εκλογές θα δώσουν την ψήφο τους στη Ν.Δ. Οι δημοσκοπήσεις δίνουν στο Ποτάμι ποσοστά στην περιοχή του 2%, που μπορούν να φθάσουν και το όριο του 3% αν συγκρατηθούν κάποιοι δεξιόστροφοι ψηφοφόροι και στην κοίτη του τρέξουν κι άλλοι, όπως η Ωρα Αποφάσεων ή τμήμα των Κινήσεων Πολιτών που μετέχουν στη ΔΗΣΥ, αλλά διαφωνούν με τις κυρίαρχες αποφάσεις για τη μετεξέλιξή της.

Εκτός των ανωτέρω, για τις εξελίξεις στην Κεντροαριστερά θα πρέπει να λάβουμε υπόψη και τη μετακίνηση του ΣΥΡΙΖΑ προς σοσιαλδημοκρατικές θέσεις. Αυτή μπορεί να σημειώνεται εξ ανάγκης, αφού η διακυβέρνηση χρειάζεται ρεαλισμό και όχι αυταπάτες ή ιδεοληψίες, όμως είναι συνεχής, γίνεται με την προτροπή και Ευρωπαίων σοσιαλδημοκρατών και δηλώνεται με  κάθε ευκαιρία. Ηδη ο Αλέξης Τσίπρας μίλησε για την ανάγκη δημιουργίας ενός προοδευτικού μετώπου διακυβέρνησης μετά τα μνημόνια. Κάτι που, σύμφωνα με τους στενούς του συνεργάτες, εφεξής θα επαναλαμβάνει ολοένα πιο συχνά προκειμένου να καλλιεργήσει το έδαφος για συμπόρευση της ΔΗΣΥ με τον ΣΥΡΙΖΑ στις μεθεπόμενες εκλογές που θα διεξαχθούν με απλή αναλογική, αφού, σύμφωνα με τους επιτελείς του πρωθυπουργού, οι επόμενες εκλογές δεν θα αναδείξουν ούτε αυτοδύναμη, ούτε συνεργατική κυβέρνηση…

 

ΠΗΓΗ: protothema.gr