Ρουκέτες λάσπης από τον μυστικό στρατό του ΣΥΡΙΖΑ

Απίστευτες αποκαλύψεις, για τους αμύητους του Διαδικτύου αλλά απολύτως «κατανοητές» για τους μυημένους, γύρω από τα περιβόητα «τρολ» του ΣΥΡΙΖΑ περιλαμβάνονται σε ρεπορτάζ του δημοσιογράφου Θοδωρή Χονδρόγιαννου, που δημοσιεύτηκε την Τρίτη στον συνδρομητικό ιστότοπο inside story…
Το ρεπορτάζ στηρίζεται στην αποκλειστική μαρτυρία ενός πρώην «στρατευμένου» τρόλερ που περιγράφει με λεπτομέρειες τον τρόπο δράσης της Κουμουνδούρου, με τη «στρατολόγηση» ενός «μυστικού στρατού» προβοκατόρων – προπαγανδιστών και τον «βρόμικο πόλεμο» που υπήρξε καταλύτης στην «ανάβαση» του κόμματος στην εξουσία αλλά και πώς συνεχίζεται ακόμη και σήμερα υπό την καθοδήγηση των επικοινωνιακών «στρατηγών» του ΣΥΡΙΖΑ.
Περιλαμβάνει, επίσης, κατάλογο με συγκεκριμένους «επώνυμους και ανώνυμους» λογαριασμούς που οι «διαχειριστές» τους διορίστηκαν ως μετακλητοί στο Δημόσιο (για λόγους οικονομίας χώρου δεν τα δημοσιεύουμε), τις στοχευμένες επιθέσεις εναντίον συγκεκριμένων «αντιφρονούντων» δημοσιογράφων και άλλα πολλά. Διαβάστε κάποια άκρως ενδιαφέροντα αποσπάσματα:
ΜΕ ΔΥΟ ΛΟΓΙΑ
«Από μικρός ήμουν ένα πολιτικοποιημένο άτομο», ήταν η πρώτη κουβέντα που μου είπε ο Κώστας όταν καθίσαμε να κουβεντιάσουμε σε μία καφετέρια κοντά στην πλατεία Ομονοίας. Ο Κώστας ήταν για χρόνια μέλος της ομάδας Διαδικτύου του ΣΥΡΙΖΑ, ένα τρολ στο Τουίτερ (Twitter) που έπαιρνε κεντρικά τη γραμμή του κόμματος και την αναπαρήγε στους χιλιάδες ακολούθους του. Δέχτηκε να μου μιλήσει υπό τον όρο της ανωνυμίας για την προστασία της προσωπικότητάς του, καθώς φοβάται ότι αν αποκαλύψει το όνομά του, ανώνυμοι λογαριασμοί θα ανοίξουν πόλεμο εναντίον του. Λόγω της έντονης πολιτικοποίησής του, ο Κώστας άρχισε να ασχολείται με το Twitter πολύ πριν γίνει τρολ του ΣΥΡΙΖΑ.
«Στο πανεπιστήμιο ήμουν ενταγμένος σε πολιτικές οργανώσεις και πήρα μέρος σε διάφορα κινήματα, όπως αυτό κατά των εξορύξεων πετρελαίου. Τον Δεκέμβριο του 2008 πήρα μέρος στην κατάληψη της Λυρικής. Απέκτησα λογαριασμό στο Twitter το 2009, πολύ πριν γίνει μαζικό. Μου άρεσε, γιατί μπορούσα να εκφράζω τις αριστερές απόψεις μου όχι μόνο σε δύο-τρεις φίλους αλλά σε χιλιάδες άτομα. Είχε πλάκα αφού, όπου και να ήμουν, μπορούσα να “τουιτάρω” για την πολιτική επικαιρότητα. Το έκανα από αριστερή σκοπιά (…). Σε αυτό το πλαίσιο, ήμουν από αυτούς που έκαναν κριτική σε δύο πράγματα. Το πρώτο ήταν η άνοδος του φασισμού μέσω του ΛΑΟΣ, του πρώτου ακροδεξιού κόμματος που μπήκε σε ελληνική κυβέρνηση μετά την πτώση της Χούντας. Το δεύτερο ήταν τα μνημόνια. Μάλιστα, τότε κρίναμε και τον ΣΥΡΙΖΑ από τα αριστερά, πιστεύοντας ότι ήταν μία “μαλακή αντιμνημονιακή δύναμη”…».

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΤΡΟΛ;

Στο Διαδίκτυο ο όρος «τρολ» έχει μεγάλη ιστορία και δεν εφαρμόζεται μόνο στην πολιτική και τις αντιπαραθέσεις της. Ο παραδοσιακός ορισμός του είναι η δημιουργία αναστάτωσης και χάους στο Διαδίκτυο, ξεκινώντας καβγάδες ή ενοχλώντας (harass) ανθρώπους με οποιονδήποτε τρόπο.
Για τις ανάγκες αυτού του ρεπορτάζ οριοθετήσαμε την έννοια του «τρολ» ως ενός επώνυμου ή ανώνυμου λογαριασμού που προωθεί προκλητικές ή επιτηδευμένες απόψεις και γεγονότα, συχνά ψευδή, τα οποία στοχεύουν είτε στην προώθηση ενός πολιτικού μηνύματος και των φορέων του, είτε στην καταπολέμηση ενός αντίθετου πολιτικού μηνύματος, προχωρώντας συχνά σε επιθέσεις κατά άλλων χρηστών.

Η ΣΤΡΑΤΟΛΟΓΗΣΗ

Ο Κώστας ήταν ένας από τους «τουιτεράδες» που κατέβηκαν στην πλατεία Συντάγματος για να διαμαρτυρηθούν με τους αγανακτισμένους. Τότε ήρθε σε επαφή με τον ΣΥΡΙΖΑ.
«Εκείνη την περίοδο η πολιτική κουβέντα στο Twitter άρχισε να έχει μία μεγαλύτερη επίδραση, τουλάχιστον στον μικρόκοσμο των κοινωνικών δικτύων. Πολιτικοί και κόμματα έβλεπαν πως όταν ένα στέλεχός τους έκανε ένα tweet, το έκαναν 50 retweets. Όταν έκανα εγώ ένα tweet, είχα 500 retweets. Στα επιτελεία άρχισαν να διαπιστώνουν ότι κάποιοι άλλοι είχαν σταδιακά μεγαλύτερη απήχηση από τους ίδιους. Ενώ ήταν ακόμα αντιπολίτευση, ο ΣΥΡΙΖΑ παρατήρησε ότι κάποιοι άνθρωποι τον στήριξαν, χωρίς να είναι μέλη του. Κάποιους από αυτούς προσπάθησε να μας στρατολογήσει. Η πρώτη δικτύωσή μας έγινε στο Σύνταγμα, στους Αγανακτισμένους. Εκεί γνωστοί τουιτεράδες, που μιλούσαν μόνο διαδικτυακά, άρχισαν να γνωρίζονται μεταξύ τους. Εκεί έγινε και η πρώτη όσμωση τουιτεράδων με τον ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος πολύ έξυπνα έβαλε τη νεολαία του και στρατολόγησε κόσμο. Εμένα με προσέγγισαν επειδή ήμουν από τους πολύ γνωστούς τουιτεράδες. Και με στρατολόγησαν μαζί με άλλους δυνατούς χρήστες του μέσου. Όταν με κάποιον τρως ξύλο στην πορεία, τότε αρχίζεις να τον εμπιστεύεσαι. Όταν μου πρότειναν να ενταχθώ στην ομάδα τους, δεν είχα τη φιλοδοξία να μπω στο κόμμα ή να κάνω πολιτική καριέρα. Το μόνο που ήθελα ήταν να επηρεάσω κόσμο απέναντι στη λαίλαπα των μνημονίων. Αυτό δεν αφορούσε μόνο εμένα. Γενικά, τα πρώτα τρολ που στήριξαν τον ΣΥΡΙΖΑ δεν ήταν ΣΥΡΙΖΑ. Ήταν αριστεροί ιδεολόγοι που ήθελαν να αντιταχθούν στη λογική του μνημονιακού μονόδρομου. Γι’ αυτό και δεν φοβόμασταν να στηλιτεύσουμε τα κακώς κείμενα του ΣΥΡΙΖΑ. Ωστόσο, καλώς ή κακώς, ο ΣΥΡΙΖΑ έγινε το κόμμα που φαινόταν ότι μπορεί να βάλει τέλος σε αυτή την πολιτική. Αυτός ήταν ο λόγος που στρατολογηθήκαμε ως τρολ στο κόμμα».
Ο Κώστας μου είπε ότι η δουλειά των τρολ άλλαξε ριζικά το 2012, «όταν διαφάνηκε ότι αργά ή γρήγορα ο ΣΥΡΙΖΑ θα γίνει κυβέρνηση. «Τα πράγματα σοβάρεψαν και το κόμμα αποφάσισε να οργανώσει καλύτερα τους υποστηρικτές του στο Twitter. Ήθελε να τους μετατρέψει από μονάδες σε μία οργανωμένη ομάδα με οργανωμένη δράση. Κεντρικό ρόλο σε αυτή την κατεύθυνση έπαιξαν ηγετικά στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, κάποια από τα οποία αργότερα ασχολήθηκαν με το θέμα των τηλεοπτικών αδειών και το χαρτοφυλάκιο του υπουργείου Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης», είπε ο ίδιος.

ΟΙ ΔΙΑΦΩΝΙΕΣ
Παρά την όλο και πιο οργανωμένη δουλειά των τρολ του ΣΥΡΙΖΑ από το 2012, ο Κώστας μού είπε ότι «εκτός από τη βασική ομάδα Διαδικτύου, μέσα στο κόμμα λειτουργούσαν και άλλες ομάδες τρολ, που συνδέονταν με διαφορετικές τάσεις μέσα στο ΣΥΡΙΖΑ και ηγετικά στελέχη που εξέφραζαν αυτές τις τάσεις. Μάλιστα, κάποια τρολ έκαναν και πράγματα που ήταν ενάντια στη γραμμή του ΣΥΡΙΖΑ. Για παράδειγμα, προχωρούσαν σε δολοφονία χαρακτήρα κατά μελών ή υποστηρικτών του κόμματος ή εν γένει της Αριστεράς όταν αυτοί εξέφραζαν τη διαφωνία τους με κάποια κεντρική απόφαση. Μερικοί λογαριασμοί έφτασαν στο σημείο να στηρίζουν τρολ της ΝΔ κατά Συριζαίων. Ένα κλασικό παράδειγμα εσωτερικής αντιπαράθεσης είναι αυτό που προέκυψε με τα ψηφοδέλτια του 2015 σχετικά με το ζήτημα αν θα εντάσσονταν στα ψηφοδέλτια του ΣΥΡΙΖΑ πρώην στελέχη του ΠΑΣΟΚ που δεν είχαν ψηφίσει το δεύτερο μνημόνιο. Στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ ξέσπασε τεράστια διχογνωμία. Αυτή αποτυπώθηκε στα τρολ του κόμματος, κάποια από τα οποία άρχισαν να βρίζουν εμάς που λέγαμε ότι δεν θέλουμε στον ΣΥΡΙΖΑ υποψηφίους όπως τη Θεοδώρα Τζάκρη και τον Μάρκο Μπόλαρη, γιατί τους θεωρούσαμε εκπροσώπους του παλιού κατεστημένου».

Αξιόπιστες πηγές είπαν στο inside story ότι «εκτός από επιδραστικούς τουιτεράδες, ο ΣΥΡΙΖΑ έβαζε να τουιτάρουν από ανώνυμους λογαριασμούς και υπαλλήλους μίντια προσκείμενους στον ΣΥΡΙΖΑ. Ακόμη, από τότε που ο ΣΥΡΙΖΑ έγινε κυβέρνηση, δημοσιογράφοι που εργάζονταν σε Γραφεία Τύπου υπουργείων μπήκαν κι αυτοί στο παιχνίδι αφού τους λέγανε “εμείς εδώ κάνουμε και αυτό, δίνουμε τη μάχη μας στο Twitter”. Πολλοί το κάνουν, όχι γιατί αναγκαστικά πιστεύουν στον ΣΥΡΙΖΑ αλλά γιατί πιστεύουν ότι αν ο ΣΥΡΙΖΑ χάσει την εξουσία, αυτοί θα χάσουν τη δουλειά τους».

Η «ΓΡΑΜΜΗ» ΣΤΟ ΚΟΙΝΟ MAIL

Ζήτησα από τον Κώστα να μου πει ποιες ήταν οι υποχρεώσεις ενός στρατολογημένου τρολ. «Είχαμε έναν συντονιστή, ο οποίος ξέραμε ότι είχε έδρα στην Κουμουνδούρου. Ήταν μέλος του κόμματος και ξέραμε το όνομά του. Τα πρωινά έστελνε ένα μέιλ στην κοινή λίστα με όλα τα τρολ, περίπου 100 άτομα, στην οποία ήμουν και εγώ. Εκεί μας προωθούσε τα non-paper, όπου μας έλεγε ποια θέματα έπρεπε να “παίξουμε” στο Twitter και με ποια χάσταγκ. Γνωρίζαμε ότι τα μέιλ έβλεπαν και μέλη της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ. Στις αρχές, τα περισσότερα θέματα αφορούσαν στην πολιτική του κόμματος, ήταν δηλαδή μία θετική πολιτική προπαγάνδα υπέρ του προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ. Για να δώσουμε μερικά παραδείγματα: τουιτάραμε υπέρ μιας διαδήλωσης κατά του ΕΝΦΙΑ και υποστηρίζαμε πόσο άδικος φόρος είναι. Όταν ο Αλέξης Τσίπρας έδινε συνέντευξη στο Twitter, μπαίναμε να βοηθήσουμε με αβανταδόρικες ερωτήσεις, θετικά σχόλια και retweets. Ουσιαστικά ήμασταν κάτι σαν τους influencers στο Instagram σήμερα: αντί να πουλάμε παπούτσια, πουλούσαμε τον Τσίπρα». (Σ.Σ.: Το Influence marketing λοιπόν είναι μια μορφή μάρκετινγκ που εστιάζει σε συγκεκριμένους ανθρώπους-κλειδιά, των οποίων οι απόψεις μπορούν να επηρεάσουν σε μεγάλο τις αγοραστικές αποφάσεις των καταναλωτών.)

Η ΜΝΗΜΟΝΙΑΚΗ ΣΤΡΟΦΗ

Η δουλειά των αντιμνημονιακών τρολ ήταν πιο εύκολη μέχρι τις εκλογές τον Ιανουάριο του 2015 αφού «το αντιμνημονιακό κύμα στην κοινωνία ήταν τόσο ισχυρό, που ουσιαστικά κανείς δεν τολμούσε να υποστηρίξει την κυβέρνηση Σαμαρά – Βενιζέλου στο Twitter και όποιος το έκανε, έτρωγε διαδικτυακό “ξύλο” από τα τρολ», λέει ο Κώστας. Ωστόσο τα πράγματα έγιναν πιο δύσκολα όταν ο ΣΥΡΙΖΑ ήρθε στην εξουσία. «Τότε, εξαιτίας και εσωτερικών αντιθέσεων στο κόμμα, αποφασίστηκε να διαγραφεί η λίστα με τα τρολ και να φτιαχτεί νέα ώστε να μην έχουν πλέον πρόσβαση κάποιοι που το κόμμα δεν εμπιστευόταν. Άλλαξαν κωδικοί σε λογαριασμούς. Οι υπεύθυνοι ήθελαν μόνο ένας σκληρός πυρήνας να βλέπει τα non-paper και να τα διοχετεύει στο Twitter. Υπήρχε τεράστια εσωστρέφεια, με τους μισούς να λένε ότι “πάμε να γίνουμε μνημονιακοί” και τους άλλους μισούς να απαντούν “ωριμάστε, ρε, τώρα είμαστε εξουσία”. Αυτό βγήκε στο Διαδίκτυο και άρχισαν οι σφαγές μεταξύ παλαιών συντρόφων».

Εκείνη την περίοδο ο Κώστας άρχισε σταδιακά να διαφωνεί με τον τρόπο με τον οποίο λειτουργούσε η ομάδα. «Ξέραμε ότι ήμασταν εκτελεστικό όργανο. Άρα δεν συζητούσαμε τη γραμμή, την παίρναμε και την τουιτάραμε. Ωστόσο αρκετοί ήμασταν σκεπτόμενοι άνθρωποι και αυτό άρχισε να δημιουργεί προβλήματα. Για παράδειγμα, για χρόνια τουιτάραμε κατά των επιχειρηματιών και συγκεκριμένα της δημιουργίας του γηπέδου της ΑΕΚ στη Νέα Φιλαδέλφεια. Ωστόσο όταν ο ΣΥΡΙΖΑ έγινε κυβέρνηση, είδαμε τον Γιώργο Πάντζα και τον Αλέκο Φλαμπουράρη να αλλάζουν ουσιαστικά τη γραμμή και να λένε ότι το γήπεδο της ΑΕΚ θα γίνει στη Νέα Φιλαδέλφεια, όπως ήθελε ο Δημήτρης Μελισσανίδης. Όταν οι υπεύθυνοι από το κόμμα είδαν τις αντιδράσεις σε μία σειρά από ζητήματα, ακολούθησαν μία σταλινική προσέγγιση, λέγοντας “αυτή είναι η γραμμή και αν σας αρέσει”. Μετά είδα και άλλα. Όταν πρώην στελέχη του ΠΑΣΟΚ άρχισαν να γίνονται υπουργοί με τον ΣΥΡΙΖΑ, μας ζητήθηκε να σβήσουμε tweet που είχαμε κάνει γι’ αυτούς, όπως ήταν για παράδειγμα ο κ. Μπόλαρης…».
Η «ΜΝΗΜΟΝΙΑΚΗ» ΣΤΡΟΦΗ

Σύμφωνα με πολλές πηγές που μίλησαν στο inside story, η μνημονιακή μετάλλαξη του ΣΥΡΙΖΑ άλλαξε τον τρόπο δράσης των τρολ. «Καθώς ο μνημονιακός ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορούσε να προπαγανδίσει την αντιμνημονιακή πολιτική που εγκατέλειψε οριστικά με την υπογραφή του τρίτου μνημονίου, τα τρολ άλλαξαν στόχευση και προχώρησαν μαζικά και οργανωμένα σε προσωπικές επιθέσεις. Οι υπεύθυνοι άρχισαν να μας ζητάνε να στοχοποιούμε πολιτικούς αντιπάλους σε προσωπικό επίπεδο και όχι σε πολιτικό. Ενώ στο παρελθόν μας έλεγαν “σήμερα παίζουμε το πρόγραμμα Θεσσαλονίκης με αυτά τα χάσταγκ”, μετά τη μνημονιακή στροφή του κόμματος επικράτησε σταδιακά η σκανδαλοθηρία σε στιλ “γράψτε ότι αυτός από τη ΝΔ θα πάει φυλακή”. Κάποιοι αντιδράσαμε σε αυτό και δεν τα τουιτάραμε. Ωστόσο η στροφή από το πολιτικό στο προσωπικό κάποιους μας ξενέρωσε. Γουστάραμε να γράφουμε αντιφασιστικά tweets υπέρ του Φύσσα γιατί ήμασταν ιδεολόγοι. Γι’ αυτό και το κάναμε καλά και είχαμε απήχηση, κάτι που ήταν ένας από τους παράγοντες που έφεραν τον ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία. Αυτό που σίγουρα δεν θέλαμε ήταν να κάνουμε προσωπική επίθεση στον Βαρβιτσιώτη ή τον Γεωργιάδη, όσο κι αν διαφωνούσαμε μαζί τους πολιτικά. Όταν το είδα αυτό, κατάλαβα ότι η φάση είχε χάσει για πάντα την πλάκα της και σίγουρα εγώ δεν θα υποστήριζα τη μεταμόρφωση του ΣΥΡΙΖΑ σε μνημονιακό κόμμα μέσω προσωπικών επιθέσεων. Έτσι και έφυγα. Δεν ήθελα να γίνω ένα τυφλό κομματικό εργαλείο». Υπήρχαν, για παράδειγμα, επιθέσεις ψεύτικων λογαριασμών εναντίον του Αρκά, ο οποίος έχει πέσει πολλές φορές θύμα των τρολ».

ΟΙ ΔΟΛΟΦΟΝΙΕΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ

Οι παραπάνω αλλαγές έκαναν πολλά τρολ να αποχωρήσουν από τον ΣΥΡΙΖΑ κατά τη διάρκεια της εξάμηνης διαπραγμάτευσης και του δημοψηφίσματος. «Αποχώρησαν όσοι πίστευαν ιδεολογικά ότι ο ΣΥΡΙΖΑ μπορούσε να φέρει μία αλλαγή. Στο τέλος έμειναν μόνο οι πωρωμένοι ή αυτοί που ήθελαν αργότερα να διοριστούν. Το θλιβερό στην υπόθεση είναι πως όταν κάποιος “έφευγε από το μαντρί”, οι πρώην σύντροφοί του τον έβριζαν και του έκαναν επιθέσεις, όπως ακριβώς έκαναν στους πολιτικούς αντιπάλους τους. Τα τρολ που έμειναν έκαναν δολοφονίες χαρακτήρα σε όσους έφευγαν. Το έκαναν και σε μένα, το κάνουν ακόμα…».
Ο ΜΥΘΟΣ ΤΟΥ 0,60 ΕΥΡΩ

Μία από τις τελευταίες ερωτήσεις μου προς τον Κώστα ήταν αν πληρωνόταν ως τρολ του ΣΥΡΙΖΑ. Η απάντησή του ήταν αρνητική. «Όλα αυτά που λέγονται για 60 λεπτά το κάθε tweet είναι ψέματα. Τα καλά χρόνια της ομάδας Διαδικτύου του ΣΥΡΙΖΑ, δηλαδή από το 2011 έως το 2015, χτίστηκαν πάνω στον ενθουσιασμό και την ιδεολογική πίστη τουιτεράδων ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα βάλει τέλος στα μνημόνια και θα φέρει κάτι καινούριο. Το κάναμε γιατί το γουστάραμε και γι’ αυτό τον λόγο το κάναμε καλά, με αποτέλεσμα την πλήρη κυριαρχία του κόμματος στο Twitter. Δεν μας πλήρωναν. Ωστόσο είναι αλήθεια ότι κάποια τρολ αργότερα εξαργύρωσαν την υπηρεσία τους με θέσεις μετακλητών σε υπουργεία», είπε ο Κώστας, την ώρα που άλλη πηγή με καλή γνώση της οργάνωσης των τρολ του ΣΥΡΙΖΑ υποστήριξε ότι «μετά την αποχώρηση των ιδεολόγων τουιτεράδων, δεν υπήρχε λόγος κάποιος να υποστηρίξει τον ΣΥΡΙΖΑ σε πολιτική βάση αφού το κόμμα είχε γίνει μνημονιακό. Άρα, οι ιδεολόγοι μειώθηκαν και ο στρατός των τρολ έπρεπε να χτιστεί ξανά σε άλλη βάση».
Και συνεχίζει: «Αν και το 0,60 δεν ισχύει κυριολεκτικά, αυτό που ισχύει είναι ότι κάποιοι που τουιτάρουν υπέρ του ΣΥΡΙΖΑ έχουν γίνει μετακλητοί, την ώρα που κάποιοι παίρνουν 300-500 ευρώ τον μήνα για τα tweet τους…»