Στ. Καζαντζίδης: «Οι περιπέτειες ενός θρύλου στο Μπέλες» – Ένα αποκλειστικό ρεπορτάζ στο «Καρφί»

«Και περάσαν χρόνια πολλά μέσα σε λίγην ώρα»… Κατοχή στην Ελλάδα και η πείνα στις πόλεις άρχισε να… θερίζει. Ιδιαίτερα στην Αθήνα, όπου οι θάνατοι από πείνα, μέρα με τη μέρα αυξάνονταν!

Η οικογένεια Καζαντζίδη στη Νέα Ιωνία κι εκείνη αντιμετωπίζει μεγάλο πρόβλημα. Ψωμί δεν υπάρχει για δείγμα! Έτσι, μπροστά σ’ αυτή τη δύσκολη κατάσταση, αποφάσισαν να σηκωθούν να φύγουν και να πάνε σ’ ένα χωριό, στα Πλατανάκια, του νομού Σερρών, που είναι κτισμένα στους πρόποδες του Μπέλες, στα σύνορα Ελλάδας- Βουλγαρίας και Σκοπίων. Εκεί έμενε ο θείος του Στέλιου Καζαντζίδη.

Του Νίκου Δρόσου

Το «Καρφί», αποκαλύπτει άγνωστες στιγμές από τα παιδικά χρόνια του θρύλου του κλασικού λαϊκού τραγουδιού, του Στέλιου Καζαντζίδη.

Πήγαμε στο χωριό (Πλατανάκια), βρήκαμε τον καλύτερο παιδικό του φίλο, τον 88χρονο και συνομήλικό του, Πόλυ Βαρυτιμίδη, τον άνθρωπο που για πρώτη φορά είπε στον Στέλιο ότι πρέπει να γίνει τραγουδιστής. Επίσης, μιλήσαμε με τον εξάδελφό του, Στάθη Χαλκίδη, που μένει σήμερα στο σπίτι (ανακαινισμένο), όπου έμενε ο Στέλιος (και ο Καζαντζίδης λεγόταν Χαλκίδης, αλλά επειδή δεν του άρεσε ο χαλκός το άλλαξε) και τον Παναγιώτη Ηλιάδη.

ΤΟ ΓΡΑΜΜΑ

«Ήταν 1941. Πήραμε ένα γράμμα με αποστολέα τον Στέλιο Καζαντζίδη που μας ρωτούσε, αν θέλουμε να τους φιλοξενήσουμε στο σπίτι μας, γιατί εκεί, στη Νέα Ιωνία, θα πέθαιναν από την πείνα», μας είπε ο εξάδελφός του, Στάθης Χαλκίδης και συνέχισε.

«Εμείς είμαστε και Πόντιοι και ξέρεις πόσο φιλόξενοι είμαστε. Χωρίς δεύτερη σκέψη τους είπαμε να έρθουν αμέσως, όπως κι έγινε. Δυστυχώς, όμως έχω χάσει αυτήν την επιστολή, σε κάποια μετακόμιση. Έψαξα παντού κι ακόμη ψάχνω, μήπως και τη βρω.

Μας δείχνει ένα κρεβάτι και μας λέει… «αυτό εδώ, είναι το κρεβάτι του ξαδέλφου μου, του Στέλιου, εδώ κοιμότανε για τέσσερα με πέντε χρόνια».

Στη συνέχεια, ο Τάσος Τικτόπουλος, πολιτικός μηχανικός, κάτοικος Πλατανακίων, μας οδήγησε στο σπίτι του κ. Πόλυ Βαρυτιμίδη, του 88χρονου παιδικού φίλου του Στέλιου.

Η ΑΓΕΛΑΔΑ ΤΗΣ ΦΩΣΛΑΒΑΣ

«Όταν ήρθε εδώ, το 1941, με τους γονείς του, ο Στέλιος ήταν 12 χρονών, είμαστε συνομήλικοι», μας είπε ο κ. Βαρυτιμίδης και συνέχισε.

«Μαζί με τον Στέλιο φυλάγαμε τα ζώα του χωριού. Μια μέρα πήγαμε τα ζώα λίγο ψηλά προς το βουνό Μπέλες και μου λέει ο Στέλιος, έλα Πόλυ πάμε στο κανάλι να ψαρέψουμε. Πράγματι, είχε ένα μεγάλο και βαθύ κανάλι κι αρχίσαμε να ψαρεύουμε. Τα ζώα είχαν φύγει μακριά. Τρέχουμε, μετά το ψάρεμα το απόγευμα να τα μαζέψουμε και να τα πάμε στο χωριό και τι να δούμε! Μια αγελάδα την είχε φάει ήδη ένας πολύ μεγάλος λύκος. Η αγελάδα ήταν της Φωσλάβας (παρατσούκλι μιας γυναίκας ), η οποία σήμερα δεν ζει.

«Όταν, μετά από χρόνια, το 1958, ήρθε ο Στέλιος με τη Μαρινέλλα στο γάμο ενός συγγενή του στο χωριό, μόλις με είδε, πέταξε την κιθάρα, έτρεξε, μ’ αγκάλιασε και μου λέει, Πόλυ, πάμε στο μέρος που έφαγε ο λύκος την αγελάδα της Φωσλάβας. Ξεκινήσαμε μπροστά εμείς, πίσω η Μαρινέλλα με τακούνια κι ένα στενό φόρεμα. Πού να μπορέσει η κοπέλα να μας ακολουθήσει… λίγο πιο κάτω γλίστρησε, έπεσε κάτω και σκίστηκε το φόρεμά της. Δεν πειράζει, της είπε ο Στέλιος, έχεις κι άλλα φορέματα να βάλεις για το γάμο…»

-Τι χαρακτήρας ήταν ο Στέλιος;

«Ήταν πολύ άτακτος, ένα… μεγάλο πειραχτήρι. Ήταν δουλευτάρης, σκληραγωγημένος, αλλά και πολύ ευαίσθητο παιδί. Μια μέρα έβαλε φωτιά στον αχυρώνα τους. Για σκεπή είχαν τα γνωστά ξερά χόρτα, τα οποία πήραν αμέσως φωτιά, αλλά ευτυχώς το πήρανε χαμπάρι οι γείτονες και με τους κουβάδες έτρεξαν και έσβησαν τη φωτιά και σώθηκε ο αχυρώνας. Ύστερα ο μπαμπάς του τον έπιασε και τον κρέμασε ανάποδα για λίγο πάνω σε μια καρυδιά για τιμωρία.

Επίσης, να σας πω ότι ο Στέλιος αγαπούσε πολύ τα κορίτσια. Είχε μια όμορφη κοπέλα γειτόνισσα, που στην αυλή της υπήρχε ένα πηγάδι. Ο Στέλιος για να τη βλέπει, κάθε λίγο και λιγάκι έπαιρνε μια στάμνα και πήγαινε κι έφερνε τάχαμου νερό…»

-Πίστευες, ότι θα γίνει τόσο μεγάλος τραγουδιστής;

«Είχε μια φωνή, τι να σα πω. Όταν τραγουδούσε, αντιλαλούσαν τα βουνά και ήταν εκεί γύρω στα 14 χρονών. Και του λέω μια μέρα, γιατί ρε Στέλιο δεν πας να γίνεις τραγουδιστής; Γύρισε με κοίταξε και δεν μου είπε τίποτα… Μα τέτοια φωνή πού να τη βρεις. Αυτό φάνηκε αργότερα. Στο σπίτι είχανε ένα γραμμόφωνο. Το έβαζε στο παράθυρο και μαζί με το γραμμόφωνο τραγουδούσε και αυτός. Συνέχεια έλεγε ένα τραγούδι «καναρίνι μου γλυκό συ μου πήρες το μυαλό» κι ένα άλλο που το έλεγε η Νίνου με τον Τσιτσάνη, που αν θυμάμαι καλά, έλεγε «έλα μικρή γειτόνισσα ν’ αγαπηθούμε».

Πάντως, στο γάμο δεν μας τραγούδησε. Όπως μας είπε ο Παναγιώτης Ηλιάδης, ο άνθρωπος που κουβάλησε τις βαλίτσες του Στέλιου και της Μαρινέλλας από την πλατεία έως το σπίτι (ήταν βαριές και τις έβαλε πάνω στο γαϊδουράκι ), τους είπε ένα τραγούδι, αλλά μέσα στο σπίτι με την κιθάρα του. Ήταν το τραγούδι «πικρό σαν δηλητήριο είναι το διαβατήριο!»

ΤΟ ΙΝΔΑΛΜΑ

«Ο Στέλιος Καζαντζίδης είναι ένα ίνδαλμα και τα ινδάλματα δεν τα ακουμπάνε. Όποιος τα ακουμπάει είναι βέβηλος»!!!

Αυτό είπε, ο Μάνος Χατζιδάκις, όταν ρωτήθηκε για να πει τη γνώμη του για τον Καζαντζίδη μέσα σ’ ένα στούντιο, όπου βρέθηκε τυχαία. Εκείνη την ώρα ηχογραφούσε ο Στέλιος.

Πάντως, από τότε που ήταν έφηβος, φαινόταν πως δεν… αγαπούσε το λεγόμενο «σύστημα»!

«Το σύστημα είναι ένοχο και οι συνθήκες της ζωής, το σύστημα είναι ένοχο, μα δεν το δίκασε κανείς», τραγούδησε μετά από πολλά χρόνια ο Στέλιος!!!