Όλο μέλι και από τηγανίτα τίποτα…

Του Δημήτρη Παπακωνσταντίνου 

Όλα καλά, όλα ανθηρά, που έλεγαν και ο Κώστας Βουτσάς με τον αείμνηστο Νίκο Ρίζο στην ταινία «Ο αισιόδοξος» του 1973. Σήμερα το λένε οι έρευνες για το οικονομικό κλίμα. Όλα τέλεια για την ελληνική οικονομία…

Τι το οικονομικό κλίμα βελτιώνεται, τι οι βιομηχανίες απογειώνονται, τι οι εξαγωγές ενισχύονται, τι οι επενδύσεις ρέουν…! Βομβαρδισμός θετικών μεγεθών. Αυτή είναι η εικόνα της χώρας προσεχώς με βάση τις εκτιμήσεις για το οικονομικό κλίμα. Η εμπιστοσύνη στα ύψη και η Ελλάδα στο κατώφλι της εκτόξευσης.  Είναι όμως έτσι; Ως προσδοκία ίσως. Ως ουσία;

Εντάξει, κάθε φορά μετά από το κλείσιμο μίας αξιολόγησης, παρατηρείται βελτίωση του οικονομικού κλίματος. Γνωστό και κατανοητό. Επιπρόσθετα μέτρησε και η προσδοκία που υπήρχε όλο το προηγούμενο διάστημα για την έξοδο στις αγορές, που τελικά ευοδώθηκε. Νομίζω όμως ότι κάπου το πράγμα… ξεχειλώνει! Δεν είναι κακό βέβαια να υπάρχει θετική προσδοκία. Κάθε άλλο. Η χώρα το έχει ανάγκη, η αγορά το έχει ανάγκη. Γιατί ο παράγων ψυχολογία παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στις αγορές και την οικονομία. Ωστόσο, καλό θα είναι να βασίζεται η προσδοκία και σε απτά μεγέθη και αποτελέσματα γιατί διαφορετικά υπάρχει κίνδυνος να γυρίσει μπούμερανγκ.

Αυτή τη στιγμή, το να υπάρχουν βελτιωμένα μεγέθη ως προς το οικονομικό κλίμα, αλλά και την οικονομία γενικότερα, είναι κάτι σαν αυτό που λέμε… «κλέβεις εκκλησία». Είναι τόσο χαμηλά ο πήχης, τόσο χαμηλά έχει πέσει το σημείο εκκίνησης, που η όποια ανοδική τάση φαντάζει πολύ ισχυρή και θεαματική. Ωστόσο δεν αλλοιώνει αυτή η αίσθηση, την πραγματική ουσία. Την πραγματική εικόνα. Στην αγορά και στην οικονομία.

Και η εικόνα αυτή, όσο και αν έχει ωραιοποιηθεί από τις θετικές «ενέσεις» της τουριστικής κίνησης δεν δείχνει ρόδινη. Οι επιχειρήσεις εξακολουθούν να στενάζουν από τις συνέπειες των capital controls που ακόμη και αν ελαφρυνθούν το αμέσως επόμενο διάστημα θα έχουν ήδη προκαλέσει σημαντική ζημιά, τα ηχηρά λουκέτα συνεχίζονται, ενώ οι φορολογούμενοι έχουν φτάσει στο σημείο να πληρώνουν –όλο και περισσότεροι– τους δυσβάσταχτους φόρους με πιστωτικές κάρτες μετακυλίοντας το πρόβλημα στον τραπεζικό τομέα…

Προσδοκία υπάρχει, σύμφωνοι. Ότι θα έρθουν ξένα κεφάλαια, ότι θα γίνουν επενδύσεις, ότι θα ανοίξει λίγο η αγορά. Όμως η δεύτερη αξιολόγηση ολοκληρώθηκε χωρίς να συμβεί κάτι το θεαματικό. Η έξοδος στις αγορές, έστω και έτσι όπως έγινε, ολοκληρώθηκε χωρίς επίσης να συμβεί και πάλι κάτι το σημαντικό. Τώρα οι προσδοκίες μετατίθενται για την ολοκλήρωση της τρίτης αξιολόγησης, τις γερμανικές εκλογές κλπ. Όλο και μακρύτερα…

Καλή λοιπόν η ψυχολογική τονωτική ένεση, αλλά μέχρι στιγμής ισχύει το «όλο μέλι και από τηγανίτα τίποτα»… Ας ελπίσουμε ότι οι αρκετά αισιόδοξες προσδοκίες για τη συνέχεια, αυτή τη φορά θα επαληθευτούν. Γιατί αν και αυτή τη φορά διαψευστούν, τότε τα πράγματα θα γίνουν πολύ μα πολύ δύσκολα…

 

ΠΗΓΗ: capital.gr