Όλο και μεγαλώνει η απόσταση…

Του Δημήτρη Παπακωνσταντίνου 

Το μεγαλύτερο πρόβλημα για την Ελλάδα, μετά από τόσα χρόνια ύφεσης και μιζέριας, είναι ότι μεγαλώνει η απόστασή της, γίνεται χάσμα ολόκληρο, από τις προηγμένες χώρες.

Και αυτό το διαπιστώνει κανείς παντού. Στην υγεία, την περίθαλψη, την εκπαίδευση, τις εφαρμογές της τεχνολογίας, τις υποδομές, τον εκσυγχρονισμό της δημόσιας διοίκησης, τη μεταρρύθμιση των κοινωνιών. Παντού, η απόσταση μεγαλώνει. Μία απόσταση που πάντα υπήρχε, τουλάχιστον σε σχέση με τον προηγμένο δυτικό κόσμο, αλλά που η μικρή Ελλάδα είχε καταφέρει να γεφυρώσει σε σημαντικό βαθμό. Αρχής γενομένης από τις αρχές της δεκαετίας του ’90 με αποκορύφωμα την περίοδο των Ολυμπιακών Αγώνων.

Η χώρα είχε καταφέρει να πλησιάσει. Όχι να φτάσει, αλλά σε κάθε περίπτωση να πλησιάσει. Και στον ζωτικό της χώρο να φύγει και πολύ μπροστά, να αποτελέσει ηγετικό πόλο, όπως για παράδειγμα στα Βαλκάνια και γιατί όχι στη Νοτιοανατολική Ευρώπη γενικότερα. Γίγαντας με πήλινα πόδια, θα υποστηρίξουν πολλοί. Εκ του αποτελέσματος… Επέκταση βασισμένη σε δανεικά θα πουν άλλοι. Πάλι εκ του αποτελέσματος… Όμως, η παρακμή δεν ήρθε μόνο λόγω των… δανεικών. Αλλά και από την ανικανότητα συγκεκριμένων διαχειριστών και κυβερνώντων καθώς και από τη διαφθορά κάποιων άλλων.

Επί της ουσίας ωστόσο, η αλήθεια είναι ότι η απόσταση είχε μειωθεί. Όμως, εδώ και 6-7 χρόνια, η απόσταση όχι μόνο αυξάνεται και πάλι, αλλά έχει καταστεί χαώδης. Μπορεί να αντιστραφεί αυτή η πορεία; Μπορεί η Ελλάδα να καταφέρει να ξαναμπεί σε τροχιά πραγματικής σύγκλισης – και δεν εννοώ… δημοσιονομική προφανώς – με τον δυτικό κόσμο. Που παρά τα δικά του προβλήματα φεύγει διαρκώς μπροστά την ώρα που εμείς οπισθοχωρούμε; Πολύ δύσκολο φοβάμαι.

Πρώτον, διότι δεν προκύπτει μέχρι στιγμής ότι οι κυβερνώντες έχουν κάποιο αντίστοιχο προσανατολισμό. Δεύτερον διότι για να μπορέσει να γεφυρωθεί το χάσμα χρειάζονται επενδύσεις. Παραδείγματος χάρη στον χώρο της υγείας. Ποιος θα τις κάνει όταν η αγορά στην οποία θα απευθυνθεί δεν έχει τη δυνατότητα να τις στηρίξει;  Τρίτον, πώς μπορεί να ελπίζει κανείς στο μέλλον μίας χώρας που εξακολουθεί να χάνει πολλά από τα πιο δυνατά μυαλά της; Αυτά και άλλα πολλά καθιστούν εξαιρετικά δύσκολη τη δυνατότητα επαναπροσέγγισης των προηγμένων χωρών.

Διάβαζα χθες στο διαδίκτυο για την κόντρα Ζούκερμπεργκ – Μασκ για την τεχνητή νοημοσύνη, τις δυνατότητες και την επικινδυνότητά της. Και πραγματικά σε αφήνει με ανοιχτό το στόμα το πού και για τι, εξελίσσεται ο δημόσιος διάλογος στις ΗΠΑ. Και μετά γυρνάς πίσω και βλέπεις τους τομείς για τους οποίους γίνεται δημόσιος διάλογος στην Ελλάδα. Χρειάζεται να τους αναφέρω; Νομίζω όχι. Και σε πιάνει θλίψη… βεβαίως οι ΗΠΑ είναι ένα ακραίο παράδειγμα. Όμως δεν αλλοιώνεται η ουσία του πράγματος.

Η χώρα χρειάζεται επειγόντως ένα… stop loss. Μία γραμμή από την οποία δεν μπορεί, δεν επιτρέπεται να πάει άλλο πίσω. Γιατί τότε δεν θα συζητάμε για το αν και το πόσο πίσω μένουμε από τις πιο προηγμένες χώρες. Αλλά για το αν πλέον θα ορίζεται και με την Ελλάδα ως παράδειγμα, η έννοια «τρίτος κόσμος».

 

ΠΗΓΗ: capital.gr