Ο Σουλτάνος θέλει μια «μίνι Γιάλτα» στο Αιγαίο, γράφει ο Αθ. Δρούγος Διεθνολόγος – Στρατηγικός αναλυτής

 

Μεγάλη συζήτηση γίνεται γιατί η Τουρκία έχει υιοθετήσει αυτή την επιθετική συμπεριφορά απέναντι στη χώρα μας και μάλιστα τελευταία βρισκόμαστε μπροστά σε μια διαρκή χρονικά κρίση που είναι άγνωστο πού θα καταλήξει, χωρίς να αποκλείω βέβαια θερμό επεισόδιο στον θαλάσσιο χώρο ή στον προσφυγικό τομέα.

Γράφει ο ΔΡ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ Ε. ΔΡΟΥΓΟΣ

Διεθνολόγος – Στρατηγικός αναλυτής

Οι λόγοι είναι πολλοί και προσωπικά δεν συμβαδίζω πάντα με τη γνωστή και χιλιοαναφερόμενη συνταγή, ότι «η Άγκυρα αντιδρά κατ’ αυτόν τον τρόπο μόνο λόγω των εσωτερικών προβλημάτων της». Αυτά τα λένε οι διάφοροι που ή δεν γνωρίζουν το βαθύ κράτος της Τουρκίας ή επιδιώκουν να αποφύγουν τα σκληρά ερωτήματα.

Ασφαλώς το ερντογανικό δημοψήφισμα παίζει τον ρόλο του. Αναφέρομαι στο ναι ή όχι στην προεδρική δημοκρατία στις 16 Απριλίου. Όμως δεν είναι το παν. Αλλά μην υποβαθμίζει κάποιος ότι αυτή η χώρα είναι μέλος του G20, προεδρεύει των 57 κρατών του Οργανισμού Ισλαμικής Διάσκεψης κλπ. ενώ συμμετέχει στην υπό σαουδαραβική διοίκηση συμμαχία 41 μουσουλμανικών κρατών κατά της τρομοκρατίας.

Είναι πάγια και δεδομένη η επιθετική συμπεριφορά της Άγκυρας από την επομένη της λαθεμένης απόφασης Καραμανλή να αποσύρει το 1974 την Ελλάδα για 6 χρόνια από το στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ . Έκτοτε οι Τούρκοι αμφισβητούν τα πάντα στο Αιγαίο. Οι προκλήσεις τους συντηρούν τη θέση τους ότι το Αιγαίο θα πρέπει να διαχωριστεί σε θέματα έρευνας-διάσωσης ως και άλλα κατά μήκος του 25ου γεωγραφικού μεσημβρινού. Συντηρούν ένταση για να γκριζοποιήσουν πολλαπλασιαστικά τις παράλογες απαιτήσεις τους. Το 1980 επιστρέψαμε στο στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ, χωρίς να έχουν επιλυθεί τα προβλήματα της εξαετίας που η Τουρκία ενεργούσε μέσα στο ΝΑΤΟ με απούσα την Ελλάδα. Έκαναν τέτοιο παιχνίδι που δεν φαντάζεστε (στηρίζομαι σε πρόσβαση και μελέτες απορρήτων εγγράφων εκείνης της περιόδου. Δικά μας. Νατοϊκά και Αμερικανικά).
ΟΙ «8» ΚΑΙ ΤΟ ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑ
Η περίπτωση των 8 χαμηλόβαθμων Τούρκων αξιωματικών που την επομένη της απόπειρας του πραξικοπήματος της 15ης Ιουλίου 2016 ήρθαν στην Αλεξανδρούπολη με το στρατιωτικό ελικόπτερο. Το συμβάν και η μη έκδοσή τους στην Τουρκία έχουν εξοργίσει τον Ερντογάν, τον Τσαβούσογλου και τον αρχηγό των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων. Ενώ ως προς άλλες χώρες του ΝΑΤΟ που έχουν καταφύγει Γκιουλενικοί και Κεμαλικοί αξιωματικοί οι Τούρκοι είναι χαλαροί, απέναντί μας δείχνουν και σε αυτό το ζήτημα πολύ σκληρό πρόσωπο. Μπορεί να προκαλέσουν συμβάν… και να φτάσουν στο σημείο να ζητήσουν …ανταλλαγές …
Λόγω του δημοψηφίσματος το εθνικιστικό κόμμα MHP του Μπαχτσελί, δηλαδή της διαδόχου κατάστασης των Γκρίζων Λύκων, και του τότε κόμματος της περιόδου 1968-1969 ο Ερντογάν το έχει ανάγκη για τις ψήφους του. Μπορεί ο Μπαχτσελί να έχει κάπως «χαλαρώσει» το κόμμα του ιδρυτή και προκατόχου συνταγματάρχη Αλπαρσλάν Τουρκές, αλλά υπάρχει «πολύ βαθύ κράτος» και αυτό εκλαμβάνεται πολύ σοβαρά από το κυβερνών κόμμα ΑΚP που σε μεγάλο βαθμό χρειάζεται ενίσχυση με τα εκατομμύρια ψηφοφόρων του Κόμματος Εθνικιστικής Δράσης. Γι’ αυτό πέραν της ισλαμικής διάστασης ο Ερντογάν χρησιμοποιεί έντονα το εθνικιστικό χαρτί απέναντι στη χώρα μας.
ΤΟ… ΚΕΝΟ ΤΟΥ ΤΡΑΜΠ
Ο Ερντογάν πιέζει τώρα γιατί η κυβέρνηση Τραμπ είναι σε χάος, ενώ και η Ρωσία στο εσωτερικό της έχει αρχίσει να αντιμετωπίζει υπολογίσιμα εσωτερικά προβλήματα που σε λίγο θα φανούν εντονότερα… Είναι η κατάλληλη εποχή. Ο Τραμπ δεν ασχολείται με εμάς καθόλου. Δεν έχει αναλάβει νέος υφυπουργός Εξωτερικών για την περιοχή μας (όπως ήταν κάποτε ο μακαρίτης Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ ή πρόσφατα η Βικτόρια Νούλαντ). Άρα υπάρχει προσφορά έδαφος για «προκλητική συμπεριφορά». Λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ελλάδα έχει πολύ δύσκολα κοινωνικά-οικονομικά ως και συνοχής ζητήματα και κενά, ο Ερντογάν πιέζει πολύπλευρα για ελληνικές υποχωρήσεις.

Στο πακέτο των προκλήσεων έχει περάσει και το αντιπολιτευόμενο Λαϊκό-Ρεπουμπλικανικο Κόμμα CHP. Αυτοί ισχυρίζονται ότι από το 2002 οι διαδοχικές κυβερνήσεις του AKP έχουν πραγματοποιήσει σε τρία υπογεωγραφικά σημεία εδαφικές υποχωρήσεις. Αυτά είναι οι νησίδες περί τις Οινούσες, τα Ίμια και οι γύρω μικρονησίδες ως και το σύμπλεγμα του Καστελόριζου. Πάνω σε αυτό έχουν γραφτεί 3 εκτενείς μελέτες των ακαδημιών πολέμου, ενώ δυο διεθνολόγοι στο γραφείο του αρχηγού του CHP Κιλιζντάρογλου… έχουν προωθήσει σχετικές εισηγήσεις τους (όπως είμαι σε θέση πολύ καλά να γνωρίζω). Ως εκ τούτου ο Ερντογάν προσπαθεί να υπερκεράσει τις όποιες εθνικιστικές κορώνες και θέσεις της αντιπολίτευσης… επειδή είναι απολυταρχικός και εγωιστής. Επιδιώκει να προετοιμάσει το έδαφος για μια «μίνι ελληνοτουρκική Γιάλτα στο Αιγαίο»… με μοιρασιές κλπ.
ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ
Σημειώνω ότι στη μεταμοντέρνα εποχή μπορεί να χάσεις εδάφη ή κάποιες εθνικές σου θέσεις, χωρίς να γίνει απαραίτητα πόλεμος. Οι Τούρκοι έχουνε διαβάσει εκτενώς το ρωσικό δόγμα Γκεράσιμοφ του 2013 και μπορούν να μας αιφνιδιάσουν με πολλές επιμέρους ενέργειες . Δυστυχώς εμείς σε αυτά τα υβριδικά θέματα είμαστε πίσω. Έτσι πέραν του ότι προετοιμάζονται για όλα, έχουν αναβαθμίσει πολύ τις επιχειρήσεις ψυχολογικού πολέμου, παραπληροφόρησης και επιρροής. Αν μελετήσει κάποιος ορισμένα τελευταία έγγραφά τους θα αιφνιδιαστεί. Σημειώνω ότι ο αρχηγός της μυστικής τους υπηρεσίας ΜΙΤ Χακάν Φιντάν, στη συνάντηση Ερντογάν-Πούτιν στη Μόσχα το καλοκαίρι, παρέλαβε υπολογίσιμο υλικό σχετικά με τέτοια θέματα από τον αρχηγό της FSB Αλεξάντερ Μπορτνίκοφ. Η όποια τουρκική κίνηση για θερμό επεισόδιο δεν χρειάζεται να είναι απαραίτητα χερσαία ή ναυτική ή αεροπορική. Οι Τούρκοι έχουν υιοθετήσει 4-5 άλλες επιλογές και περιμένουν. Απαιτείται υπερετοιμότητα σε όλους τους τομείς από την πλευρά μας.

Με τις κινήσεις τους και προς τα δυτικά επιδιώκουν να υποδείξουν ότι μετά το πραξικόπημα, με ενέργειες που έκαναν, κάλυψαν υπάρχοντα κενά στις ένοπλες δυνάμεις τους. Και αυτή είναι η πραγματικότητα. Ασφαλώς δεν τα έλυσαν όλα. Όμως έχουν επιτύχει αρκετά και κάλυψαν χτυπητά κενά. Μην ξεχνάμε ότι πέραν των Αμερικανών, είναι η μοναδική χώρα του ΝΑΤΟ που διεξάγει πολεμικές επιχειρήσεις. Σταθμεύει δυνάμεις εκτός επικρατείας της. Συμμετέχει σε κοινές αεροπορικές επιχειρήσεις εκτός εναερίου της χώρου. Συμπλέει με τους Κούρδους του Βόρειου Ιράκ ενώ τους διαχωρίζει από αυτούς της Συρίας και της ΝΑ Τουρκίας.

ΤΟ ΚΟΥΡΔΙΚΟ

Μετά την κατάληψη του Αλ Μπαμπ, οι Tούρκοι στράφηκαν ανατολικά εναντίον των Kούρδων. Τώρα επιτίθενται στην Αλ-Αρίμα, πέριξ της οποίας υπάρχει μια κουρδική δύναμη εισέχουσα βάθους 15χλμ. και πλάτους 11χλμ. στη βάση της. Η επίθεση αυτή θα ανοίξει το δρόμο για το Μανμπίζ, δηλαδή για τη συντριβή του κουρδικού προγεφυρώματος δυτικά του Ευφράτη, που έχει βάθος 40χλμ. και πλάτος άλλα τόσα στη βάση του.

Η «Ασπίδα του Ευφράτη» είναι η πρώτη πολεμική επιχείρηση των Τούρκων εκτός των συνόρων τους μετά τον «ΑΤΤΙΛΑ». Πρόκειται για μια υβριδική επιχείρηση (ατσούμπαλη σε σχέση με τις αντίστοιχες ρωσικές ή αμερικάνικες, αλλά υβριδική ωστόσο…) σε μη γραμμικό περιβάλλον, όπου όλοι πολεμούν εναντίον όλων.

 Όπως έχω επισημάνει τον τελευταίο καιρό, παρά το πραξικόπημα και την παράνοια του Ερντογάν, ο τουρκικός στρατός συνεχίζει να λειτουργεί. Αντίθετα με τους Έλληνες στην Κύπρο του ’74, που μετά το πραξικόπημα διαλύθηκαν. Και καθημερινά αυξάνουν την υπεροχή τους απέναντι στους Έλληνες, αποκτώντας πολεμική εμπειρία στο πολύπλοκο περιβάλλον του σύγχρονου πολέμου. Εμπειρία που οι Έλληνες στρατιωτικοί δεν μπορούν να αποκτήσουν με τον καθιερωμένο τους τρόπο, του να μεταφράσουν ξένα βιβλία και εγχειρίδια, διότι πολύ απλά αυτά δεν έχουν γραφεί ακόμα, κι αν έχουν γραφεί δεν είναι διαθέσιμα στο ευρύ κοινό πλην ίσως των Αμερικανών και των Ρώσων.

Εξακολουθώ παράλληλα να ανησυχώ για το ενδεχόμενο κρίσης στα Βαλκάνια, που ενδεχομένως να οδηγήσει σε πόλεμο 4ης/5ης γενιάς στην πολύπαθη αυτή γειτονιά. Ιδίως επειδή δεν έχει ακόμα επέλθει οικονομική πρόοδος στις χώρες αυτές, ενώ τα αισθήματα παραμένουν έντονα. Και ας μην ξεχνάμε ότι οι Τούρκοι στα Βαλκάνια έχουνε δημιουργήσει κάποιες υπολογίσιμες προσβάσεις σε Αλβανία-Βοσνία-Κόσοβο και Σκόπια.

ΔΙΑΡΚΗΣ ΕΠΙΦΥΛΑΚΗ…

Όλα τα παραπάνω καθώς και η μη-προώθηση των σχέσεων της Τουρκίας με την ΕΕ, έχουν ωθήσει την Άγκυρα να εμφανίζεται καθημερινά όλο και πιο επιθετική. Μην ξεχνάμε ότι την ένταση στο Αιγαίο δεν την αναφέρουν καν τα διεθνή ΜΜΕ. Μην ξεχνάμε ότι παρά τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η Τουρκία έχει καταφέρει να μην επικρίνεται πολύ… Μη λησμονούμε ότι επιδιώκει μερίδιο της «πίτας» σε Μοσούλη και βόρεια Συρία. Μην ξεχνάμε ότι την έχουν ανάγκη οι Αμερικανοί και οι Ρώσοι γιατί εκβιάζει. Συνεπώς…

Ας έχουμε πολύ ανοικτά τα μάτια και τα αυτιά μας… Δεν πρέπει ασφαλώς να φοβόμαστε, αλλά πρέπει να είμαστε διαρκώς και πολυεπίπεδα σε εγρήγορση γιατί η κατάσταση σε διεθνές και περιφερειακό πλαίσιο είναι ομιχλώδης.