Ο λαϊκισμός, η πλάνη και οι πικρές αλήθειες

 Του Δημήτρη Παπακωνσταντίνου

Αδυνατούν στο Μαξίμου να κατανοήσουν γιατί οι «θεσμοί» δεν ενθουσιάζονται με την υπεραπόδοση εσόδων που τους εμφανίζουν και δεν κλείνουν μετά Βαΐων και κλάδων τη δεύτερη αξιολόγηση, αλλά αντίθετα στραβώνουν με τις παροχές του κ. Τσίπρα. Μάλλον από άγνοια και ίσως και από κουτοπονηριά. Όμως δεν είναι όλοι κορόιδα όπως ίσως νομίζουν. Δεν τρώνε όλοι κουτόχορτο.

Αν ο πρωθυπουργός επιθυμεί πράγματι να υπερβεί τους ιδεοληπτικούς και λαϊκιστικούς εγκλωβισμούς, θα πρέπει να κάτσει στο… θρανίο και να μάθει πράγματα που αγνοεί. Μήπως και καταλάβει γιατί διαφωνούν μαζί του οι εταίροι. Γιατί δεν τον εμπιστεύονται. Γιατί δεν πιστεύουν το φορολογικό success story του. Γιατί όσα του λένε οι αρμόδιοι υπουργοί του είναι μπαρούφες που δεν πείθουν κανέναν σοβαρό… Γιατί ο «δράκος» βρίσκεται μόνο στη φαντασία του. Και στα αριστερίστικα παραμύθια για τη μεγάλη «συνωμοσία» που εξυφαίνεται εις βάρος της χώρας. Θέλει; Ενδιαφέρεται; Ή θα παραμείνει στο σκοτάδι; Και στο τέλος θα τον φάει και το πολιτικό σκοτάδι.

Μόνο που όσοι ξέρουν δυο τρία… κολλυβογράμματα, καταλαβαίνουν άλλα. Βλέπουν πίσω από τις λέξεις. Οι εταίροι και οι τεχνοκράτες του ΔΝΤ και της ΕΚΤ, διαπιστώνουν με πολύ μεγάλη ευκολία ότι το παραμύθι του success story των εσόδων είναι κτισμένο πάνω σε «πήλινες» βάσεις. Διαπιστώνουν για παράδειγμα ότι πάρα πολλοί φορολογούμενοι πληρώνουν πλέον τις οφειλές τους προς την εφορία με πιστωτικές κάρτες. Γεγονός που εκτός από τον τεράστιο κίνδυνο που δημιουργεί για νέα φέσια προς τις τράπεζες, καταδεικνύει και την κόπωση της φοροδοτικής ικανότητας της κοινωνίας. Η πληρωμή φόρων με πιστωτική κάρτα είναι μία έσχατη λύση ανάγκης.

Διαπιστώνουν ακόμα ότι η εφορία προχωρά σε μαζικούς συμψηφισμούς επιστροφής φόρων με αποτέλεσμα να καταγράφονται έσοδα από επιστροφές φόρων που δεν πληρώνονται. Και βέβαια γνωρίζουν ότι η εισπραξιμότητα των φόρων μπορεί να εμφανίζεται αυξημένη, αλλά είναι για παράδειγμα μειωμένη σε σχέση με το 2013. Ενώ και η ίδια η υπέρβαση που καταγράφεται, βαίνει φθίνουσα από μήνα σε μήνα. Ενώ βέβαια αντιλαμβάνονται ότι η αύξηση που εντοπίζεται στα φορολογικά μέτρα που κλόνισαν τις επιχειρήσεις, δεν θα επαναληφθεί ως ποσοστό.

Από εκεί και πέρα, έχουν προφανώς διαπιστώσει ότι έχουν υπολογιστεί από την κυβέρνηση μη επαναλαμβανόμενα έσοδα όπως τα κονδύλια από την εκκαθάριση της Ολυμπιακής τον Οκτώβριο ή το αυξημένο κατά περίπου 300 εκατ. μέρισμα (χρήσης 2015) που εισέπραξε το Δημόσιο από την Τράπεζα Ελλάδος. Γενικώς, πολλοί από τους παράγοντες που ενίσχυσαν τα έσοδα ή συνέβαλαν στους αυξητικούς ρυθμούς δεν θα επαναληφθούν το 2017. Μία χρονιά που άλλωστε προβλέπεται πολύ δύσκολη και για τη φοροδοτική δυνατότητα των πολιτών, μία χρονιά όπου θεωρείται ότι υπάρχει αυξημένος κίνδυνος να σκάσει η «φούσκα» των πολλαπλών ρυθμίσεων με τις οποίες έχει πλέον επιβαρυνθεί ο οικογενειακός και ο επιχειρηματικός προϋπολογισμός.

Και την ίδια στιγμή δεν βλέπουν οι «θεσμοί» καμιά πραγματική μεταρρύθμιση. Στην Ελλάδα η έννοια μεταρρύθμιση τείνει να γίνει συνώνυμη της φορομπηχτικής πολιτικής. Σημαίνει μόνο νέους φόρους. Όμως αυτό δεν είναι μεταρρύθμιση, ούτε καν φορολογική. Απλώς κακή οικονομική πολιτική. Καμία σοβαρή προσπάθεια για διεύρυνση της φορολογικής βάσης, καμία δικαιότερη κατανομή των φορολογικών βαρών, κανένα αναπτυξιακό κίνητρο, κανένας σταθερός κανόνας παιχνιδιού. Και να ήταν μόνο αυτό…

Έχει γίνει καμία σοβαρή μεταρρυθμιστική προσπάθεια στη λειτουργία του κράτους;  Έχει υπάρξει καμία βελτίωση ως προς την ταχύτητα και την ποιότητα των δημόσιων υπηρεσιών; Ώστε να μην δαπανώνται από πολίτες, υποψήφιους επενδυτές ή επιχειρηματίες εκατοντάδες ώρες για όσα στις προηγμένες χώρες γίνονται με ένα… e mail; Ή μήπως καμία πρόβλεψη περιορισμού του δημόσιου τομέα; Ουσιαστικής και σοβαρής αποκέντρωσης με σοβαρές εξουσίες στις περιφέρειες; Έχει γίνει καμία μεταρρύθμιση στο ασφαλιστικό που να εξασφαλίζει τη βιωσιμότητα των ταμείων πέρα από τα «τυφλά» χαράτσια;

Και είναι ακόμα πολλά. Στη λειτουργία της δικαιοσύνης; Στο άνοιγμα των αγορών και στο σπάσιμο των μονοπωλίων – καρτέλ; Θα μπορούσαν να γεμίσουν πολλές σελίδες με όσα… αυτονόητα τα οποία θα μπορούσαν να αλλάξουν την εικόνα της χώρας και τα οποία δεν γίνονται. Σοβαρές λειτουργικές και δομικές αναδιαρθρώσεις που θα αποτελούσαν και τη βάση, μαζί με σοβαρές περικοπές δαπανών -αν το κράτος αποφάσιζε να είναι ειλικρινές με τους πολίτες ως προς τις δυνατότητές του – για μία ουσιαστική διαπραγμάτευση με τους εταίρους. Χωρίς κοροϊδίες του τύπου «κοινωνικό μέρισμα» επί ενός ουσιαστικά ανύπαρκτου πλεονάσματος.
Κακά τα ψέμματα. Ουδείς επιθυμεί τη λιτότητα. Το δίλημμα «με την κοινωνία ή με τον Σόιμπλε» των Συριζαίων δεν είναι πραγματικό, είναι πολιτικάντικος λαϊκισμός. Πολιτικός σκοταδισμός. Λαϊκισμός στον οποίο δεν πρέπει να διολισθήσει ο πολιτικός λόγος. Για να μπορεί να υπάρχει ελπίδα ότι κάποια στιγμή κάτι θα αλλάξει.

*Αναδημοσίευση από το Capital.gr.