Καμμένος, προϋπολογισμός και Τσακαλώτος «καίνε» τον Αλέξη

Του Νίκου Φελέκη

Η δύσκολη, που πλέον γίνεται και επικίνδυνη, συγκατοίκηση με τον Πάνο Καμμένο είναι το ένα πρόβλημα που αντιμετωπίζει ο Αλέξης Τσίπρας.

Και προφανέστατα δεν πρόκειται να επιλυθεί αύριο με τη συζήτηση για τα «αραβικά βλήματα» στη Βουλή. Αντίθετα, όπως παραδέχονται και κυβερνητικοί παράγοντες, δεν αποκλείεται, εφόσον υπάρχουν και αποκαλυφθούν και άλλες περιπέτειες του υπουργού Αμυνας, να οδηγήσουν σε εκτροχιασμό τη συγκυβέρνηση της ριζοσπαστικής Αριστεράς με την εθνικολαϊκίστικη Δεξιά.

Το δεύτερο αφορά τον Προϋπολογισμό. Μπορεί τη νύχτα της 22ας Δεκεμβρίου να υπερψηφιστεί από τους βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ και των ΑΝ.ΕΛ., όμως η γκρίνια περισσεύει στο κυβερνητικό στρατόπεδο για τα νέα μέτρα που προβλέπει. Η κατάργηση της έκπτωσης των ιατρικών δαπανών, η περαιτέρω αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών, η εφαρμογή αντικινήτρων για πρόωρη συνταξιοδότηση, η περικοπή του επιδόματος πετρελαίου θέρμανσης, η εφαρμογή ειδικού τέλους διανυκτέρευσης, η περαιτέρω περικοπή του ΕΚΑΣ είναι λογικό να κάνουν σκεπτικούς τους βουλευτές που θα τα ψηφίσουν αφού είναι αυτοί που θα βρεθούν στο στόχαστρο της κριτικής των ψηφοφόρων. Ωστόσο, η πρόβλεψη για την ιδιωτικοποίηση, εντός του 2018, των εταιρειών ύδρευσης (ΕΥΔΑΠ, ΕΥΑΘ) και των λιγνιτικών μονάδων παραγωγής της ΔΕΗ είναι που προκαλεί τους μεγαλύτερους πονοκεφάλους και ενδεχομένως θα δοκιμάσει τη συνοχή της κυβερνητικής πλειοψηφίας. Και φυσικά η συνέχιση της υπερφορολόγησης σε συνδυασμό με την περικοπή -πρωτίστως κοινωνικών- δαπανών 2,1 δισ., είναι λογικό να προκαλεί δυσθυμία στην αριστερή πτέρυγα του ΣΥΡΙΖΑ, της οποίας ηγείται ο Ευκλείδης Τσακαλώτος. Βέβαια, η ορθή έκφραση είναι «της οποίας ηγούνταν ο Τσακαλώτος», καθώς λόγω της μνημονιακής του μετάλλαξης και της σύμπλευσής του με την τρόικα εντείνεται, λένε οι πληροφορίες, η αμφισβήτησή του στους κόλπους των «53+», ενώ ενισχύεται ο Νίκος Φίλης ως η αριστερή συνείδηση και φωνή της Κουμουνδούρου. Κάποιοι άλλοι, πάντως, υποστηρίζουν ότι η πρόσδεση Τσακαλώτου στο άρμα του ευρωπαϊκού πραγματισμού έγινε επειδή ο υπουργός Οικονομικών φιλοδοξεί σε περίπτωση κρίσης, είτε κυβερνητικής είτε όταν ο ΣΥΡΙΖΑ βρεθεί στην αντιπολίτευση, να παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο στις εξελίξεις οι οποίες, εκ των πραγμάτων, όπως κάποιοι εκ των συντρόφων του Ευκλείδη πιστεύουν, θα δρομολογηθούν και, μεταξύ άλλων, θα περιλαμβάνουν και την αμφισβήτηση του imperium του Αλέξη Τσίπρα. Προσώρας, πάντως, ο υπουργός Οικονομικών έχει φροντίσει να δικαιώσει εκ των προτέρων την κριτική των κομμάτων της αντιπολίτευσης και των κοινωνικών φορέων στον Προϋπολογισμό, αφού ομολόγησε ότι  όντως δεν είναι δίκαιος και ο ίδιος, υπό άλλες συνθήκες, δεν θα τον ψήφιζε! Είναι λάθος όμως η εκτίμηση που διακινούν κάποιοι άσπονδοι φίλοι του ότι ο Ευκλείδης τα λέει αυτά «επειδή στον ανασχηματισμό θέλει να αλλάξει υπουργείο και, ει δυνατόν, να γίνει και αντιπρόεδρος της κυβέρνησης». Και είναι λάθος επειδή ανασχηματισμός άμεσα και πάντως προτού κλείσει η τρίτη αξιολόγηση δεν πρόκειται να γίνει. «Ενδεχομένως και προτού κλείσει η τέταρτη, πριν από τον Αύγουστο του 2018», μας λέει υπουργός, του οποίου η άποψη το τελευταίο διάστημα αποκτά, για προφανείς λόγους, δημοφιλία μεταξύ αρκετών μελών του Υπουργικού Συμβουλίου. Και δεύτερον, επειδή ο πρωθυπουργός δεν θα ήθελε οι αλλαγές στο οικονομικό επιτελείο να θέσουν σε διακινδύνευση την πορεία εξόδου της χώρας από τη δανειακή σύμβαση τον προσεχή Αύγουστο. «Μπορεί η σχέση του με τον Ευκλείδη να μην είναι αυτή που έχει με τον Φλαμπουράρη, τον Παππά, τον Τζανακόπουλο, όμως στην παρούσα φάση των διαπραγματεύσεων δεν θα τον άλλαζε με τον Χουλιαράκη ή τον Λιάκο, τις ικανότητες και τη συνεισφορά των οποίων εκτιμά», μας λέει υψηλόβαθμο στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ που γνωρίζει άριστα το κυβερνητικό παρασκήνιο.

Βέβαια, τα θέματα του ανασχηματισμού ή των σχέσεων με τον Τσακαλώτο που αναδεικνύονται με αφορμή και τον Προϋπολογισμό είναι εσωτερικές υποθέσεις της κυβέρνησης και του ΣΥΡΙΖΑ και λίγους ενδιαφέρουν. Ο πρωθυπουργός γνωρίζει ότι το πρόβλημα του Προϋπολογισμού είναι οι επιπτώσεις στους πολίτες, και ειδικότερα στη μεσαία τάξη, η οποία κυριολεκτικά έχει γονατίσει. Γι’ αυτό -και αυτό είναι το τρίτο του πρόβλημα- τον απασχολεί η επικοινωνιακή και πολιτική διαχείριση των αυξημένων δυσκολιών που θα προκύψουν αφενός από τυχόν επιδείνωση των οικονομικών μεγεθών των νοικοκυριών, των ελεύθερων επαγγελματιών και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και αφετέρου από τις πιεστικές απαιτήσεις των δανειστών όσο θα πλησιάζει η ώρα εξόδου της χώρας από το πρόγραμμα προστασίας που έχουν επιβάλει από το 2010.  Το επόμενο διάστημα θα πολλαπλασιαστούν από τον πρωθυπουργό και τα κυβερνητικά στελέχη οι αναφορές στη βελτίωση των δημοσιονομικών δεικτών και των οικονομικών μεγεθών, και ιδιαίτερα στο ισοζύγιο των εξωτερικών συναλλαγών, στη μεταποίηση, στην απασχόληση, στον τουρισμό, στην ενέργεια και τα δημόσια έργα. Επίσης η ολοκλήρωση -επιτυχώς και εντός των χρονικών ορίων που έχουν τεθεί από το Eurogroup-, της τρίτης αξιολόγησης θεωρούν στο Μαξίμου ότι θα αναγκάσει τους οίκους αξιολόγησης να αναβαθμίσουν την πιστοληπτική ικανότητα της χώρας, με αποτέλεσμα τη βελτίωση της διεθνούς εικόνας της χώρας όσον αφορά την πολιτική σταθερότητα και τις επενδυτικές ευκαιρίες. «Επιχείρηση αισιοδοξίας» θα είναι, σύμφωνα με συνεργάτη του Αλέξη Τσίπρα, οι επόμενοι οκτώ μήνες σε μια προσπάθεια αλλαγής του δυσμενούς κλίματος, αρχής γενομένης από τις δημοσκοπήσεις, οι οποίες, σύμφωνα τουλάχιστον με τα λεγόμενα κορυφαίου στελέχους της επικοινωνιακής στρατηγικής του Μαξίμου, διαγενομένου του χρόνου και με την πορεία των εξελίξεων θα καταγράφουν «ολοένα καλύτερες επιδόσεις για τον ΣΥΡΙΖΑ» και «οπωσδήποτε κλείσιμο της διαφοράς από τη Ν.Δ.».

Παρά το κλίμα αισιοδοξίας που επιχειρείται, και δικαιολογημένα από την πλευρά της κυβέρνησης, να δημιουργηθεί, υπάρχει ένα τέταρτο πρόβλημα για τον πρωθυπουργό, που δεν είναι άλλο από τη δυστοκία σχηματισμού κυβέρνησης στη Γερμανία. Οσο καθυστερεί η επίτευξη συμφωνίας ανάμεσα στη Μέρκελ και τους πιθανούς κυβερνητικούς της εταίρους, τόσο η διευθέτηση του ελληνικού χρέους, που απαιτεί οπωσδήποτε τη σύμφωνη γνώμη του Βερολίνου, θα παραπέμπεται σε ύστερο χρόνο. Η καθυστέρηση σχηματισμού κυβέρνησης στη Γερμανία θα έχει ως αποτέλεσμα την παραμονή του ΔΝΤ στο πρόγραμμα τουλάχιστον μέχρι τον Μάιο, ενδεχομένως και αργότερα, κάτι που επίσης συνιστά πρόβλημα για τον πρωθυπουργό αφού εκτός από την έξοδο από τη δανειακή σύμβαση θα ήθελε να προβάλει ως επιτυχία της κυβέρνησής του και την απομάκρυνση του Ταμείου. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι ο Αλέξης Τσίπρας, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, εξέφρασε, προχθές, στον επικεφαλής του SPD Μάρτιν Σουλτς την ανησυχία του για το ενδεχόμενο παρατεταμένης πολιτικής αβεβαιότητας στη Γερμανία, «εν όψει μάλιστα κρίσιμων αποφάσεων για το μέλλον της Ε.Ε. και για αλλαγές στην Ευρωζώνη».

Τέλος, ένα πέμπτο – ίσως όχι τόσο σημαντικό σήμερα- πρόβλημα είναι οι πολιτικές συμμαχίες. Η βασίμως πιθανολογούμενη ενδυνάμωση της Κεντροαριστεράς με τη μεγάλη συμμετοχή στην εκλογή αρχηγού και την επικράτηση της Φώφης Γεννηματά, η οποία, όπως και η πλειονότητα των βουλευτών και των ηγετικών στελεχών του ΠΑΣΟΚ και του Ποταμιού, είναι αντίθετη στη συνεργασία με τον ΣΥΡΙΖΑ, οπωσδήποτε δεν ήταν ό,τι καλύτερο για τα μελλοντικά σχέδια του πρωθυπουργού. Και ιδίως αυτά που αφορούν α) την αποτροπή σχηματισμού κυβέρνησης της Ν.Δ. με τη Δημοκρατική Συμπαράταξη ή όπως αλλιώς θα ονομαστεί ο νέος φορέας που θα ιδρυθεί την άνοιξη, β) την εφαρμογή της απλής αναλογικής που θα αλλάξει εκ βάθρων τη διακυβέρνηση και θα επιφέρει δραστικές αλλαγές στο πολιτικό σύστημα και τα κόμματα, και γ) την επιθυμία του να επεκτείνει την ηγετική του παρουσία- ηγεμονία και στον χώρο της Κεντροαριστεράς. Τυχόν πολιτική ενδυνάμωση του υπό σύσταση φορέα της Κεντροαριστεράς το επόμενο διάστημα δημιουργεί τις προϋποθέσεις ώστε να αυξηθούν οι ροές δυσαρεστημένων ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ προς τα «πάτρια εδάφη» του ΠΑΣΟΚ.

 

 

 

ΠΗΓΗ: protothema.gr