Η Ελλάδα παλεύει μόνη με τα κύματα μεταναστών

Του Γιάννη Χρηστάκου

Στιγμές μεταπολεμικής Ευρώπης του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου ζει η Ελλάδα με τις χιλιάδες των μεταναστών που εγκλωβίζονται στη χώρα και μία Ευρώπη σε διάλυση με κράτος-μέλος (την Αυστρία) να έχει ήδη καταργήσει μία απόφαση του ανώτατου οργάνου στο οποίο συμμετέχει. Ο Αλέξης Τσίπρας, φανερά προβληματισμένος από την τρομακτική εικόνα που παρουσιάζει πια η χώρα, με ανεξέλεγκτες καταστάσεις ακόμα και στις εθνικές οδούς, ξετυλίγει ήδη το σχέδιο έκτακτης ανάγκης που εκπονήθηκε στο Μαξίμου με επίθεση κατά πάντων και χωρίς να έχει εγκαταλειφθεί το σενάριο των εκλογών. Ευρωπαϊκή Ένωση, αντιπολίτευση, Μέσα Ενημέρωσης και εγχώριο επιχειρηματικό σύστημα που το Μαξίμου έχει κατατάξει στο πλευρό των δανειστών είναι το μεγάλο μέτωπο το οποίο πολεμά η κυβέρνηση με όλα τα χαρτιά στο τραπέζι.

Ταυτόχρονα, σε ισχυρό πονοκέφαλο εξελίσσεται η εμπλοκή που έχει δημιουργηθεί και με την Τουρκία μετά τις προκλητικές διεκδικήσεις της γείτονος στο πλαίσιο της στρατιωτικής επιτροπής του ΝΑΤΟ, ειδικότερα μετά την απόφαση που ελήφθη σε επίπεδο υπουργών Άμυνας του ΝΑΤΟ για την επιτήρηση – έλεγχο των προσφυγικών-μεταναστευτικών ροών στην περιοχή ανάμεσα στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου και τα Μικρασιατικά παράλια, απόφαση με την οποία είχε συμφωνήσει τότε η Άγκυρα.

Ο Αλέξης Τσίπρας έχει αποφασίσει να παίξει μία ακόμη δύσκολη παρτίδα προβλέποντας ότι σε αυτή τη χρονική συγκυρία δεν έχει απολέσει το πολιτικό του κεφάλαιο παρά την απογοήτευση που υπάρχει στην κοινή γνώμη για την πολιτική που εφαρμόζει λόγω της νέας συμφωνίας με τους δανειστές. Αυτό γίνεται τώρα διότι οι Έλληνες πολίτες, όπως καταγράφεται και στις ποιοτικές μετρήσεις στις σχετικές έρευνες, έχουν έντονα αρνητική γνώμη για την Ευρωπαϊκή Ένωση και την περιβόητη αλληλεγγύη της λόγω του προσφυγικού. Είναι δηλαδή φανερό ότι σε πλειοψηφικό βαθμό οι πολίτες βλέπουν τις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες ως υπεύθυνες για το χάος του προσφυγικού και μετά τη σύνοδο της Αυστρίας για κλείσιμο των συνόρων υπάρχουν πια και οι αποδείξεις για κάθε κακόπιστο. Η αντιπολίτευση, μπροστά σε αυτή την πραγματικότητα και βλέποντας την ανθρωπιστική κρίση να βρίσκεται πια σε κάθε γωνιά της χώρας, αναγκάζεται να προχωρήσει σε κοινή γραμμή πλεύσης στοιχιζόμενη πίσω από τον πρωθυπουργό και έτσι το Μαξίμου βλέπει ήδη μία μεγάλη νίκη στους ισχυρισμούς της ότι δεν ήταν εκείνη υπεύθυνη για το χάος του προσφυγικού στην Ελλάδα.

ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΚΑΙ ΟΙ ΕΚΛΟΓΕΣ

Ο Αλέξης Τσίπρας και οι στενοί του συνεργάτες έχουν βάλει στο μικροσκόπιο όλα τα θέματα που είναι σήμερα ανοιχτά και παρουσιάζουν μεγάλο βαθμό δυσκολίας. Στόχος είναι μέχρι τα μέσα Απριλίου να έχουν τελειώσει όλα θετικά και η κατάσταση να έχει ομαλοποιηθεί όσον αφορά τη διαχείριση της κρίσης, για να μπορεί μετά η κυβέρνηση να σχεδιάσει τις επόμενες κινήσεις ανάκαμψης. Τα μεγάλα θέματα σήμερα είναι το προσφυγικό και η διαπραγμάτευση. Παρά την εκρηκτική εικόνα που παρουσιάζεται σήμερα, πολιτικά η κυβέρνηση φαίνεται πως αντέχει. Το προσφυγικό είναι πιο βαρύ θέμα λόγω της πολυπλοκότητάς του, με παγκόσμιο ενδιαφέρον, αλλά καλείται πια συνολικά η Ευρώπη να το λύσει. Για τη διαπραγμάτευση, υπάρχει σαφής εικόνα ότι δεν κινδυνεύει η κυβερνητική συνοχή και όλοι οι βουλευτές συστρατεύονται γύρω από το γνωστό επιχείρημα ότι δεν πρόκειται να ρίξουν την πρώτη αριστερή κυβέρνηση της χώρας. Σε αυτή τη φάση γίνεται σαφής διαχωρισμός της πολιτικής διαχείρισης από την κοινωνική. Δηλαδή, όπως και οι ίδιοι οι αξιωματούχοι του ΣΥΡΙΖΑ λένε, η κυβέρνηση πέφτει στη Βουλή. Αυτό με απλά λόγια σημαίνει ότι όσο δύσκολες κι αν είναι οι καταστάσεις, όσο βαριά τα μέτρα του μνημονίου, εάν οι βουλευτές στηρίζουν η κυβέρνηση προχωρά.

ΑΝΑΣΤΡΟΦΗ ΚΛΙΜΑΤΟΣ

Σε δεύτερο χρόνο, θα ξεκινήσει η προσπάθεια για την αναστροφή του αρνητικού κλίματος στην κοινωνία. Εκεί, με τη βοήθεια του παράλληλου προγράμματος θα ξεκινήσει η προσπάθεια να διορθωθούν, στο πλαίσιο του εφικτού, αδικίες και ανισοκατανομές. Η κυβέρνηση επενδύει στους πολίτες με ελάχιστο ή και καθόλου εισόδημα που σήμερα έχουν περισσότερη ανάγκη από οποιονδήποτε άλλον και που άλλωστε αποτελούν τη μεγαλύτερη δεξαμενή πιστών ψηφοφόρων του. Όλες οι άλλες κατηγορίες περιέχουν και πολίτες που αν και αντίθετοι στον ΣΥΡΙΖΑ, δεν πηγαίνουν στην κάλπη. Έτσι, μεγάλη έμφαση θα δοθεί, εάν όλα πάνε καλά, στην εκπόνηση και καλύτερη αξιοποίηση ενός μεγάλου προγράμματος για να δημιουργηθούν δουλειές. Αυτό σχεδιάζεται να γίνει συνδυαστικά τόσο με τα προγράμματα απασχόλησης όσο και με την επιτάχυνση των επενδύσεων, για τις οποίες άλλωστε έχει δεσμευτεί η κυβέρνηση και λόγω μνημονίου. Η… ασύμμετρη απειλή σε όλα αυτά τα σχέδια, είναι η κοινωνική αναταραχή να ξεπεράσει τα πολιτικά σχέδια, είτε λόγω προσφυγικού είτε λόγω ασφαλιστικού και φορολογικού. Για το πρώτο, η απειλή είναι σήμερα πολύ μεγάλη. Κανείς μέχρι τώρα δεν έχει συζητήσει δημόσια αυτό που, όμως, οι αρμόδιες αρχές γνωρίζουν: Με τους δεκάδες χιλιάδες πρόσφυγες και μετανάστες να βρίσκονται σε κάθε γωνιά της χώρας, δεν αποκλείεται να υπάρξουν επεισόδια που στο τέλος να καταλήξουν σε ανεξέλεγκτες καταστάσεις. Η αυξανόμενη πίεση και ένταση προκαλεί τέτοια φαινόμενα που μπορεί να ξεκινήσουν κιόλας «δι’ ασήμαντον αφορμήν». Για το δεύτερο, η ένταση προστίθεται ως κοινωνικό φαινόμενο σε αυτήν από το προσφυγικό, καθώς οι αγρότες είναι ακόμη στους δρόμους και η διαπραγμάτευση βρίσκεται στον αέρα. Εάν όλα αυτά δεν ηρεμήσουν και δεν υπάρξει εκτόνωση, τότε υπάρχουν σκέψεις ακόμη και για μία ακόμη πρόωρη προσφυγή στις κάλπες.

Η κίνηση του πρωθυπουργού να ζητήσει συναίνεση από τους πολιτικούς αρχηγούς για το προσφυγικό, αποδεχόμενος και τη σύσκεψη μαζί τους υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, δεν «κολλάει» πολιτικά με τη σφοδρή επίθεση που εξαπέλυσε την ίδια μέρα στη Βουλή στους αντιπάλους του και ιδιαίτερα στον Κυριάκο Μητσοτάκη. Πρόκειται για μία ακόμη κίνηση που μυρίζει… άρωμα εκλογών. Ή, τουλάχιστον, άσκηση ετοιμότητας.

Μία πρώτη εικόνα πάντως για το προσφυγικό θα υπάρξει στις 7 Μαρτίου, ημερομηνία της έκτακτης Συνόδου Κορυφής της ΕΕ για το προσφυγικό με τη συμμετοχή της Τουρκίας.

ΟΙ ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ

Μπροστά στο αδιέξοδο που δημιουργείται στη διαχείριση της προσφυγικής κρίσης και την εικόνα διάλυσης της Ευρώπης, ο γαλλογερμανικός άξονας προχωρά αρραγής στην υλοποίηση του δικού του σχεδίου. Άγνωστες στους πολλούς πτυχές της διαχείρισης αυτής που όμως γνωρίζει πολύ καλά ο Αλέξης Τσίπρας και οι μεγάλοι παίκτες των Βρυξελλών, καταδεικνύουν ότι δεν υπάρχει διάθεση να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα στην Ελλάδα. Η μοναδική διάθεση που υπάρχει είναι να δοθούν χρήματα στη χώρα για να κρατά και να ταΐζει τους ταλαιπωρημένους ανθρώπους που καταφέρνουν να φτάσουν εδώ. Η Μέρκελ έχει μπροστά της εκλογές σε κρατίδια της Ομοσπονδίας, τις οποίες όλα δείχνουν ότι θα χάσει. Άρα, δεν μπορεί να κάνει τίποτα άλλο από το να έχει σκληρή γραμμή. Ο Ολάντ, μετά τις επιθέσεις του Νοεμβρίου, έχει ξεκαθαρίσει ότι θα είναι άτεγκτος ως προς την προσπάθεια ανάσχεσης του κυμάτων των μεταναστών. Βασική παράμετρος του προβλήματος είναι η διαφορά μεταξύ των προσφύγων και των μεταναστών. Για τους πρόσφυγες θα υπάρξει πλάνο απορρόφησης, αλλά με το σταγονόμετρο. Για τους μετανάστες δεν υπάρχει τίποτα. Δηλαδή, όσοι έρχονται στην Ελλάδα θα εγκλωβίζονται στη χώρα μας. Δυστυχώς δεν υπάρχει συνεργασία ούτε της Τουρκίας ούτε των χωρών απ’ όπου προέρχονται για την επαναπροώθησή τους. Αυτό αφορά αποκλειστικά τους μετανάστες. Από το Αφγανιστάν, το Πακιστάν, το Ιράκ, το Μαρόκο. Όσοι φτάνουν εδώ δεν έχουν καμία προοπτική και οι Βρυξέλλες, καλυπτόμενες πίσω από τη συμφωνία του Δουβλίνου, δεν νοιάζονται για την τύχη τους. Η Αυστρία, λοιπόν, για πολλούς έμπειρους αξιωματούχους είναι η «εμπροσθοφυλακή» των Γερμανών, των Γάλλων αλλά και άλλων χωρών για να σταματήσουν οι προσφυγικές ροές. Έτσι, αφού δημιουργούνται τετελεσμένα, το «μεγάλο κόλπο» περιλαμβάνει διαπραγμάτευση και με την… ανυπάκουη Αυστρία. Όλα δείχνουν ότι έτσι θα οδηγηθούμε στην κατάργηση της Σένγκεν για όσο χρειαστεί. Ταυτόχρονα, η όλη συζήτηση από τη διαχείριση της κρίσης θα οδηγηθεί στην ανθρωπιστική βοήθεια στη χώρα μας. Η άσκηση του βέτο που θα επικαλεστεί πιθανότατα η Ελλάδα δεν ανησυχεί κανέναν στις Βρυξέλλες, διότι θα μπει πού; Στην ανθρωπιστική βοήθεια; Ή στην ένταξη χωρών όπως π.χ. τα Σκόπια, τα οποία χρειάζονται τουλάχιστον δέκα χρόνια για να γίνουν μέλος; Δεν υπάρχει λοιπόν καμία χρησιμότητα για βέτο.

ΤΟ ΚΟΥΑΡΤΕΤΟ

Σε αυτές τις συνθήκες θα ζει η χώρα για αρκετές εβδομάδες ακόμα, με πιθανότητα να διαρκέσει μήνες αν όλα τα παραπάνω γίνουν πραγματικότητα. Και σε αυτές τις συνθήκες θα πρέπει η κυβέρνηση να τρέξει τη διαπραγμάτευση. Όπως παραδέχτηκε κυνικά και ο Ευκλείδης Τσακαλώτος «αν φτάσουμε Μάιο καήκαμε». Η κυβέρνηση αναγκάζεται εκ των πραγμάτων να στριμωχθεί χρονικά, χωρίς άλλα περιθώρια να κερδίσει πράγματα από τη διαπραγμάτευση όσο περνούν οι εβδομάδες. Η κατάσταση είναι εξαιρετικά πιεστική και το σχέδιο αντιμετώπισης της κρίσης καθημερινά μεταβλητό. Μέχρι στιγμής, η αντιπολίτευση δεν έχει «τσιμπήσει» από τις επιθέσεις του κ. Τσίπρα πιστεύοντας ότι η συνετή στάση της τον εκθέτει. Στη ΝΔ τουλάχιστον, αυτό περιλαμβάνει ο σχεδιασμός. «Σοβαρότητα και αλήθεια στον κόσμο, αυτό είναι η πολιτική μας, όσο κι αν προσπαθεί ο κ. Τσίπρας να οργανώσει επικοινωνιακό πόλεμο για να βγει από τα αδιέξοδα που δημιούργησε στον τόπο ένα χρόνο τώρα» λένε συνεργάτες του κ. Μητσοτάκη. Οι επόμενες εβδομάδες θα δείξουν εάν τελικά υπάρξουν πολιτικές εξελίξεις ή αν ο κ. Τσίπρας θα καταφέρει να βγει και από αυτή την στενωπό. Το έχει αποδείξει άλλωστε και στο παρελθόν ότι είναι ανθεκτικός στους… ιούς. Μένει να αποδειχθεί εάν μπορεί να το κάνει και τώρα.