FT: Πλησιάζει η στιγμή που ο Αλέξης Τσίπρας θα υπογράψει συνθήκη αλά Μπρεστ-Λιτόφσκ

Ως πολιτικοί με μαρξιστικό υπόβαθρο και μια… συγγένεια με τη Ρωσία, ο Αλέξης Τσίπρας, ο Έλληνας πρωθυπουργός, και οι συνεργάτες του στην κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ γνωρίζουν τα πάντα για τη συνθήκη του Μπρεστ-Λιτόφσκ το Μάρτιο του 1918. Ή ας ελπίσουμε ότι το κάνουν, αναφέρει σημερινό δημοσίευμα των Financial Times που επιθυμεί να κάνει έναν παραλληλισμό του χθες με το σήμερα.

Όσα η κυβέρνηση του κ. Τσίπρα αντιμετωπίζει, εφόσον επιθυμεί να επιτύχει μια συμφωνία με τους πιστωτές και να αποφευχθεί η χρεοκοπία και η πιθανή έξοδος από την Ευρωζώνη, δεν αποτελούν τίποτα λιγότερο από μια… έκδοση της συνθήκης του Μπρεστ-Λιτόφσκ, αλλά στον 21ο αιώνα.

Κάτω από σκληρούς όρους, ο Βλάντιμιρ Λένιν και οι μπολσεβίκοι, που είχαν καταλάβει την εξουσία στην Πετρούπολη τον Νοέμβριο του 1917, συνθηκολόγησαν με τη Γερμανία, παραχωρώντας σχεδόν το μισό ευρωπαϊκό έδαφος της Ρωσίας, συμπεριλαμβανομένης της Ουκρανίας και τις χώρες της Βαλτικής, και το ένα τέταρτο του συνολικού πληθυσμού της Ρωσίας. Οι Μπολσεβίκοι εκχώρησαν τον έλεγχο των περισσότερων από τα ορυχεία άνθρακα της Ρωσίας, το ήμισυ των υπόλοιπων βιομηχανιών της και πάνω από το ένα τρίτο των πιο εύφορων περιοχών τους. Ο Λένιν δέχθηκε αυτή συνθήκη ειρήνης για έναν απλό λόγο: Για να επιβιώσει στην εξουσία, έτσι ώστε να μπορέσει να πραγματοποιήσει μια επανάσταση «μέσα στο σπίτι του».

Ωστόσο, οι μεταρρυθμίσεις που οι πιστωτές και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, θέλουν να επιβάλλουν στην Ελλάδα είναι πολύ λιγότερο επαχθείς, συμπεριλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, τις κρατικές συντάξεις και το φορολογικό σύστημα, και απαιτούν δέσμευση για μακροπρόθεσμη δημοσιονομική πειθαρχία σε αντάλλαγμα της οικονομικής βοήθειας που θα κρατήσουν την Ελλάδα εντός Ευρωζώνης.

Αλλά στα μάτια του ΣΥΡΙΖΑ οι όροι αυτοί είναι εξαιρετικά ταπεινωτικοί καθώς απαιτούν από μια δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση να αθετήσει τις βασικές προεκλογικές της δεσμεύσεις και, στην πραγματικότητα, να παραδοθεί σε όρους που υπαγορεύονται από ξένους.

Ο ΣΥΡΙΖΑ δεσμεύεται να μην υποκύψει στους πιστωτές – όπως ακριβώς και ο Λέων Τρότσκι δεσμεύθηκε το 1918 να μην δεχθεί τους όρους ειρήνης της Γερμανίας. Στο τέλος, όμως, ο Τρότσκι έχασε τη δύναμή του και ο Λένιν συγκέντρωσε την πλειοψηφία της Κεντρικής Επιτροπής για την υπογραφή του Μπρεστ-Λιτόφσκ.

Εντυπωσιακές ομοιότητες εμφανίζονται στη συμπεριφορά του Τρότσκι, στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων των Μπολσεβίκων με τη γερμανική βκυβέρνηση (που προηγήθηκαν της Συνθήκης) και στη συμπεριφορά του ΣΥΡΙΖΑ όσον αφορά στις συνομιλίες του με τους πιστωτές, δεδομένου ότι το κόμμα ανέλαβε την εξουσία τον Ιανουάριο.

Ο Τρότσκι χρησιμοποίησε τις ειρηνευτικές συνομιλίες στο Μπρεστ-Λιτόφσκ ως ένα φόρουμ για να προπαγανδίσει το μήνυμα της επανάστασης στους εργάτες και τους στρατιώτες της Ευρώπης, που είχαν κουραστεί από τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ομοίως, ο Ελληνας υπουργός Οικονομικών, Γιάνης Βαρουφάκης, και άλλα στελέχη του κυβερνώντος κόμματος που χαρράσσουν εσωτερικά πολιτική, τους τελευταίους πέντε μήνες προσπαθούν να πείσουν την ευρωπαϊκή κοινή γνώμη σχετικά με την ανάγκη να τερματιστεί η «λιτότητα», κόντρα στην πολιτική των πιστωτών.

Ακόμη ένας παραλληρισμός με τους μπολσεβίκους είναι ότι ο κ. Τσίπρας και άλλοι πολιτικοί του ΣΥΡΙΖΑ ανέλαβαν τα ηνία της κυβέρνησης χωρίς να έχουν προηγούμενη εμπειρία σε θέσεις εξουσίας- και δεν δείχνουν την επιθυμία να ζητήσουν συμβουλές από εκείνους που θεωρούσαν ως «σάπιες δομές του παλαιού καθεστώτος», αναφέρει χαρακτηριστικά το άρθρο. Για το λόγο αυτό, οι αρχικές διαπραγματεύσεις μεταξύ της κυβέρνησης Τσίπρας και των πιστωτών ήταν χάσιμο χρόνου – τουλάχιστον στα «μάτια» της ΕΕ και του ΔΝΤ- επειδή οι Έλληνες ήταν εντελώς απροετοίμαστοι για λεπτομερείς τεχνικές συζητήσεις.

Την ίδια στιγμή, οι πιστωτές έχουν συνειδητοποιήσει, προς απογοήτευσή τους, από την πρώτη σύνοδο κορυφής για την οικονομική διάσωση της Ελλάδας, ότι όλες οι ελληνικές κυβερνήσεις – άσχετα αν προέρχονται από το κέντρο, την αριστερά ή τη δεξιά, πως είναι αδύνατο να «καθαρίσουν» το δημόσιο τομέα, τις πελατειακές σχέσεις, την ολιγαρχία στις επιχειρήσεις κ.ά.

Τώρα, για το ΣΥΡΙΖΑ, όπως και για τους Μπολσεβίκους το 1918, η ώρα της αλήθειας πλησιάζει. Μόνο ο Τσίπρας ξέρει τι τιμή είναι διατεθειμένος να πληρώσει για να κρατήσει ζωντανό το όραμα της αριστεράς στην Ελλάδα.