Ε, όχι και Ανδρέας ο Αλέξης…

 

Του Δημήτρη Παπακωνσταντίνου 

Χθες συμπληρώθηκαν 20 χρόνια από τον θάνατο του Ανδρέα Παπανδρέου. Ενός πολιτικού αναμφίβολα χαρισματικού, που άφησε το δικό του στίγμα στη νεότερη ιστορία του τόπου, ανεξάρτητα αν για πολλούς θεωρείται μία αρκετά αμφιλεγόμενη προσωπικότητα. Σε κάθε περίπτωση ωστόσο δεν μπορεί παρά να προκαλεί θλίψη το πώς η κεντροαριστερά από τον Ανδρέα Παπανδρέου έχει ξεπέσει στον επίδοξο μιμητή του Αλέξη Τσίπρα…

Άλλοι θεωρούν ότι η χώρα χρωστάει πολλά στον Ανδρέα. Άλλοι πάλι θεωρούν ότι εξαιτίας του η χώρα χρωστάει πολλά. Πιθανώς και οι δύο πλευρές να έχουν δίκιο. Εξαρτάται από την οπτική που αντιμετωπίζει κανείς τα πράγματα. Γιατί πράγματι ο Παπανδρέου χρέωσε τη χώρα και εκτόξευσε το χρέος της. Πράγματι συνέβαλε στη δημιουργία ενός υπερτροφικού κράτους, διόγκωσε τον δημόσιο τομέα, «χάιδεψε» τους συνδικαλιστές και τα λαϊκιστικά στοιχεία, αδίκησε τον εαυτό του με τις πολιτικές τύπου «Τσοβόλα δώστα όλα» και με την εύνοια – ανοχή του προς επιχειρηματικά –και όχι μόνο– συμφέροντα που κατασπατάλησαν δημόσιο χρήμα. Λαϊκιστής; Αναμφισβήτητα. Εγωιστής; Σίγουρα. Λαοπλάνος και πολιτικός ψεύτης; Σε πολλές περιπτώσεις…

Από την άλλη πλευρά όμως ο Ανδρέας Παπανδρέου υπήρξε και μεγάλος μεταρρυθμιστής της ελληνικής κοινωνίας. Σε όλα τα επίπεδα. Και ενός διαλυμένου κράτους. Μήπως θυμάται κανείς ποια ήταν η τριτοκοσμική και μεσαιωνική εικόνα στην Ελλάδα του τέλους της δεκαετίας του ’70; Τι σχέση είχε η χώρα με το όραμα του Κωνσταντίνου Καραμανλή όταν σοφά την έβαζε (με το ζόρι…) στην ελίτ της Ευρωπαϊκής Ένωσης; Τη γελοιότητα για παράδειγμα να περιφέρουν με σεντόνια τους… μοιχούς λες και επρόκειτο για οπισθοδρομική φανατική μουσουλμανική χώρα; Τα υπολείμματα του φόβου στην ελευθερία της έκφρασης; Τον εθνικό διχασμό; Το ανύπαρκτο κοινωνικό κράτος; Την έλλειψη ισότητας των δύο φύλλων;

Επίσης ουδείς μπορεί να υποστηρίξει ότι επί των ημερών του δεν βελτιώθηκε η διεθνής θέση της χώρας. Πολιτικάντης; Προφανώς. Ποιος δεν θυμάται το…. ΕΟΚ και ΝΑΤΟ το ίδιο συνδικάτο… Αλλά οξυδερκής, ευφυής σε θέματα εξωτερικής πολιτικής και ικανός ισορροπιστής. Τι σχέση μπορεί να έχει με τον επίδοξο μιμητή του; Τον σημερινό πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα που επιχειρεί να αλώσει συνολικά το ζωτικό πολιτικό χώρο του πρώην ΠΑΣΟΚ και που φλερτάρει με την ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία; Απολύτως καμία.

Ο Ανδρέας ήταν αναμφισβήτητα ηγέτης. Με όλα τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα που τον συνόδευαν. Και φυσικά ήταν ένας ιδιαίτερα μορφωμένος και οξυδερκής πολιτικός. Το αν το αποτύπωμά του είναι θετικό ή αρνητικό, αυτό το κρίνει η ιστορία. Καμία σχέση με τον ημιμαθή καταληψία, σημερινό ένοικο του Μαξίμου. Πρόκειται απλώς για ένα κακέκτυπο. Δεν έχει κανένα από τα προτερήματα του Ανδρέα, έχει όμως αντίθετα ένα από τα ελαττώματά του. Το… παπατζιλίκι. Όμως μέχρι εκεί! Όχι και Ανδρέας ο Αλέξης…