Άντε και κλείνουν τη συμφωνία, μπορούν να τη διαχειριστούν;

Του Δημήτρη Παπακωνσταντίνου 

Πλάκα πλάκα, τα ηχηρά καμπανάκια που χτυπούν θεσμικοί και μη παράγοντες της χώρας και της αγοράς, αποτελούν τη μεγαλύτερη… στήριξη που θα μπορούσε να έχει ο πρωθυπουργός για να ξεπεράσει τις εσωκομματικές ενστάσεις για την προωθούμενη συμφωνία και το κλείσιμο της αξιολόγησης. Εκτός βέβαια και αν έχει κάτι άλλο στο μυαλό του…

Ωστόσο φαίνεται ότι το plan A του κ.  Τσίπρα είναι πράγματι το κλείσιμο της αξιολόγησης. Αν καταφέρει να μείνουν και ορισμένες κρίσιμες… ουρές ακόμα καλύτερα για εκείνον. Υπάρχουν φυσικά και οι κομματικές «φωνές» που απαιτούν νέα καθυστέρηση μήπως και ευνοηθούν –πιστεύουν οι άπειροι και άμυαλοι– από τις εκλογικές εξελίξεις στην Ευρώπη. Δεν αποκλείεται μάλιστα σε ένα βαθμό και ο ίδιος ο πρωθυπουργός να φλέρταρε με την ιδέα. Μάλλον όμως φλέρταρε περισσότερο με μία άλλη… νοοτροπία. Αυτή της σπέκουλας και της πίεσης που θεώρησε ότι θα ασκήσουν οι επερχόμενες εκλογές στη λήψη αποφάσεων από τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα.

Όμως η εκτίμηση αυτή απέτυχε παταγωδώς. Επί της ουσίας οι ξένοι δεν μετακινήθηκαν ούτε… γραμμή από τις θέσεις που εξ αρχής είχαν. Γιατί φυσικά γνώριζαν πολύ καλά την πραγματική κατάσταση της οικονομίας και κυρίως του τραπεζικού συστήματος. Γνώριζαν πολύ καλά ότι δεν θα αντέξει άλλη καθυστέρηση και ότι το κλείσιμο της συμφωνίας είναι μονόδρομος για την κυβέρνηση αν δεν θέλει να της σκάσει η χώρα στα χέρια.

Εδώ βέβαια τίθενται τα εξής ερωτήματα. Ακόμα και αν ολοκληρωθεί η αξιολόγηση μέχρι τέλος Απριλίου ή αρχές Μαΐου, μπορεί να γυρίσει το κλίμα; Μπορούν να επουλωθούν οι βαθιές πληγές που ήδη υπάρχουν στην αγορά; Μπορεί να επανακάμψει η επενδυτική εμπιστοσύνη; Γιατί αν αυτό δεν συμβεί, αν δεν γυρίσει η ψυχολογία και αν δεν νιώσουν ασφαλείς οι ξένοι επενδυτές ώστε να εμπιστευτούν και πάλι τη χώρα, δεν υπάρχει καμία πιθανότητα ανάκαμψης. Γιατί μόνο με επενδύσεις μπορεί να έρθει ανάπτυξη, να δημιουργηθούν θέσεις εργασίας, να αποκτήσει νέο «αίμα» το ασφαλιστικό σύστημα, να κινηθεί η αγορά.

Αν αυτό δεν συμβεί… χαιρετίσματα. Γιατί συν τοις άλλοις, υπάρχει και η ήδη διαμορφωθείσα κόπωση στην εισπρακτική δυνατότητα του κράτους. Στα φορολογικά έσοδα, στα ασφαλιστικά. Στην παρούσα συγκυρία, η πολυτιμότερη «προίκα» της συμφωνίας θα είναι η δυνατότητα ένταξης στο QE της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Μην σας απασχολούν τα νούμερα και τα μεγέθη. Δεν έχει σημασία πόση θα είναι η ρευστότητα. Σημασία έχει να υπάρξει προς τις αγορές η σφραγίδα αξιοπιστίας από την ΕΚΤ. Μόνο έτσι θα μπορέσει να υπάρξει ελπίδα.

Ουδείς βέβαια θα διαφωνήσει ότι τα μέτρα που καλείται να υιοθετήσει η ελληνική πλευρά είναι πράγματι πολύ σκληρά. Με κοινωνικούς όρους, έως και απάνθρωπα. Καθώς άλλωστε θα επιβληθούν επί μίας ήδη ξεζουμισμένης κοινωνίας. Και υπό μία έννοια θα μπορούσε ίσως να κατανοήσει κανείς τις αντιδράσεις στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ από ανθρώπους  –βουλευτές και κομματικά στελέχη– που νιώθουν ότι το φορτίο είναι πολύ βαρύτερο από εκείνο που μπορούν να αντέξουν, που αισθάνονται ότι έχουν απομακρυνθεί… μίλια από τις προγραμματικές αρχές και την ιδεολογία τους.

Και εδώ τίθεται ένα κρίσιμο διακύβευμα. Θα κληθούν να εφαρμόσουν τη συμφωνία εκείνοι που δεν την πιστεύουν; Εκείνοι που σύρονται σε αυτή μόνο και μόνο γιατί επιθυμούν να διατηρήσουν την εξουσία; Μπορούν να διαχειριστούν την επόμενη ημέρα; Μπορούν να μεταλλαχθούν σε πολιτική δύναμη φιλική προς τις επενδύσεις, τις ιδιωτικοποιήσεις, την έλευση του κεφαλαίου; Θα αντιμετωπίσουν ως… ευεργέτες και όχι ως ταξικούς εχθρούς τους επενδυτές, τους επιχειρηματίες; Πολύ δύσκολο. Ίσως και αδύνατο. Για αυτό και όση σημασία έχει το να κλείσει η συμφωνία, άλλη τόση σημασία έχει να μπορεί να γίνει σωστά η διαχείρισή της. Αν χαθεί και η τελευταία αυτή… αιματοβαμμένη ευκαιρία, δεν θα υπάρξει άλλη…

ΠΗΓΗ: capital.gr