Άγιος Βουκόλος: Ευλογητός στον πρώτο ελληνικό ναό της Σμύρνης – Το «Καρφί» ήταν εκεί

Γράφει ο Κώστας Μαρδάς

Ελευθέριε Βενιζέλε, Ελευθερωτή της Ιωνίας!

Κωνσταντίνε Α΄, Βασιλιά της Καταστροφής!

Νικόλαε Πλαστήρα, Στρατηγέ της Επαναστατικής Τιμωρίας!

Εσάς αναζητώ… Στην προκυμαία των προσφύγων. Ανάμεσα στις λεωφόρους της Σμύρνης, στους δρόμους της, στα σοκάκια της και στους μαχαλάδες της. Για να σας αναγγείλω την είδηση:

Την Κυριακή 17 Αυγούστου του 2014, 92 χρόνια μετά τον Διωγμό του ‘22, λειτούργησε για πρώτη φορά η μοναδική εκκλησία που δεν κάηκε από τους Τσέτες του Κεμάλ. Η εκκλησία του Αγίου Βουκόλου, του πρώτου επισκόπου της Σμύρνης, ο οποίος «κοιμήθηκε» στις αρχές του 2ου αιώνα.

Ο… αποκεφαλισμός των αγίων

 

Η εκκλησία βρίσκεται στην υποβαθμισμένη περιοχή Μπασμαχανέ, κοντά στο Sokak 1274, καρσί σε night club και σπίτια. Δεν κάηκε στην πυρπόληση της πόλης, αλλά οι αγριεμένοι μουσουλμάνοι της Ανεξαρτησίας «αποκεφάλισαν» τους αγίους. Διότι -λέει το Κοράνι- είναι μεγάλη αμαρτία οι θεότητες να προσωποποιούνται…

Ναι, γλίτωσε από τη φωτιά ο Άγιος Βουκόλος, όμως το 1924 μετατράπηκε από τους νικητές σε μουσείο, το 1951 σε όπερα, μετέπειτα σε αποθήκη που κάηκε και εγκαταλείφθηκε. Και να σήμερα, ανακαινισμένος με δαπάνες όχι του ελληνικού -χρεοκοπημένου- κράτους, αλλά της μητροπολιτικής τουρκικής δημαρχίας. Χάρη στο πρωτοποριακό πνεύμα του δημάρχου Αζίζ Κοντζίογλου, στελέχους του Αριστερού Δημοκρατικού Κόμματος. Και ιδού, το πλήρωμα της εκκλησίας αναπέμπει ύμνους για την Κοίμηση της Θεοτόκου. (Μέχρι τώρα οι λιγοστοί Έλληνες εκκλησιάζονται στο ενοικιασμένο από τους Ολλανδούς εκκλησάκι της Αγίας Φωτεινής).

Το άνοιγμα του Αγίου Βουκόλου, ως επίσημου ορθόδοξου χριστιανικού ναού, συνιστά μια πράξη διαθρησκευτικής ειρήνης στη μεγαλούπολη που, κατά πλειοψηφία, ψηφίζει κοσμικά κόμματα, ούσα δυτικόστροφη μειοψηφία σε ένα απέραντο πλειοψηφικό ρεύμα στην αχανή Τουρκία της μαντίλας. Η οποία ομνύει εις το όνομα του Αλλάχ, του σπλαχνικού, του ελεήμονα, αναδεικνύοντας με την πρώτη Κυριακή του Αυγούστου τον ισλαμιστή πρωθυπουργό Ταγίπ Ερτογάν σε πρόεδρο Δημοκρατίας, κάνοντας τα κόκαλα του Ατατούρκ να τρίζουν.

«Νηστεύσαντες και μη νηστεύσαντες»

Το εκκλησίασμα, που είναι από… «νηστεύσαντες και μη νηστεύσαντες», Χιώτες και Μυτιληνιούς πάσης ηλικίας, προσκυνητές του Θεού και της Ιστορίας, κατέφθασε το πρωί με τα καραβάκια της γραμμής στο λιμάνι του Τσεσμέ, την αρχαία Κρήνη και από ‘κει κατευθείαν για τη Σμύρνη. Για να ζήσει το μέγα γεγονός: Τον πρώτο ιερατικό προϊστάμενο της Σμύρνης, αρχιμανδρίτη Κύριλλο Συκή, καταγόμενο από το Αϊβαλί, εγγόνι δεδιωγμένων, μόνιμο πια κάτοικο της πόλης -με τις ευλογίες του Πατριάρχη Βαρθολομαίου- να υμνολογεί με στεντόρεια φωνή:

–         Τα Σα εκ των Σων! Σοι προσφέρομεν πάντα και δια πάντα!

Οι δύο ψάλτες -ο ένας από το Πατριαρχείο και ο άλλος από τη Μυτιλήνη- να ανταπαντούν:

–         Σε υμνούμεν, σε ευλογούμεν, σοι ευχαριστούμε Σου Κύριε και δεόμεθά Σου!

 

Η συγκίνηση κορυφώνεται όταν αναπέμπεται ευχή υπέρ ειρήνης του Σύμπαντος Κόσμου στα ρώσικα, στα λατινικά και στα τούρκικα και όταν το «Πάτερ Ημών» το αποστηθίζουν τρία Ελληνάκια, παιδιά αξιωματικών που υπηρετούν στο εδώ αρχηγείο του ΝΑΤΟ. Οι οικογένειες αυτές, μαζί με λίγες δεκάδες ηλικιωμένους ομογενείς διπλής υπηκοότητας, συναποτελούν το πρωτόπλασμα της νέας ελληνορθόδοξης κοινότητας.

Η μνήμη αναψύχεται και στοχάζεται

Στο ναό έχουν στήσει τις κάμερες πέντε – έξι τουρκικά κανάλια, καθώς αναμένεται ο δήμαρχος, ενώ το ζεύγος του ομίλου «Αλήθεια» της Χίου, ο διευθυντής Γιάννης Τζούμας και η Ειρήνη Αναγνώστου, καταγράφουν ήδη τη θεία λειτουργία. Ο Γιάννης με τη φορητή κάμερα και η Ειρήνη με τον τρίποδα, απαθανατίζουν την ιστορική δέηση, εστιάζοντας παντού: στους ιερωμένους – τον επίσκοπο Διοκλίας Κάλλιστο Γουέαρ, σταλμένο του Βαρθολομαίου από την Αγγλία, τον αρχιεπίσκοπο των καθολικών και τους τοπικούς αξιωματούχους του ελληνικού προξενείου.

Μέσα σε μια τέτοια ατμόσφαιρα ουδείς δυσφορεί για τη ζέστη των 40 βαθμών. Τουναντίον. Η μνήμη αναψύχεται και στοχάζεται πηγαίνοντας στις μέρες της Καταστροφής. Και είναι σαν να υπερίπτανται οι ψυχές διωγμένων, βασανισθέντων, βιασθέντων και σκοτωμένων από τις ορδές των ατάκτων του Κεμάλ που, με την επίνευση «των Μεγάλων μας Συμμάχων», έβγαζαν όλο τους το άχτι εκδικούμενοι ωμότητες των δικών μας στρατιωτών εναντίον αμάχων μουσουλμάνων ανδρών, γυναικών και παιδιών, κατά παράβαση της χριστιανικής διδασκαλίας αλλά και «κατά παράβαση των κανόνων του πολέμου», όπως μας έβαλαν να υπογράψουμε σε ειδικό άρθρο της Συμφωνίας της Λωζάννης.

Πνίγω τα αναθέματα βαθιά μέσα μου

Αναστοχάζεται η λογική πόσο αίμα χύθηκε άδικα. Αίμα απλών γενναίων στρατιωτών και αξιωματικών, για να παριστάνουν κάποιοι -ατιμωρητί οι περισσότεροι- τους πολέμαρχους και τους ένδοξους ηγέτες. Διαπράττοντας με… άνεση μεγαλειώδη λάθη, φορτώνοντάς τα στους ξένους. Με το λαό έτοιμο να χειροκροτήσει πομπώδη ψέματα! Βλέποντας το σημερινό ανύποπτο εκκλησίασμα -απόγονοι προσφύγων η πλειονότητα- σκέπτομαι τις σημερινές αναλογίες στην οικονομική καταστροφή της Ελλάδας των συμμάχων – δανειστών. Με τους ολίγιστους, για τις μεγάλες ώρες, αρχηγούς μας, που καταπατούν τα ίδια τους τα λόγια. Και πνίγω τα αναθέματα βαθιά μέσα μου, σκεπάζοντάς τα με τους μακαρισμούς της Υπεραγίας Θεοτόκου και Αειπαρθένου Μαρίας, της οποίας την ολοκαίνουργια εικόνα λιτανεύουν οι πιστοί στον περίβολο της εκκλησίας, με τις τεράστιες τουρκικές σημαίες στους τοίχους, υπό το άγρυπνο βλέμμα των αστυνομικών. Έτσι, για να μην ξεχνιόμαστε… ποιοι είναι οι νικητές…

«Οι σεισμοί του ΄99 δυνάμωσαν την ελληνοτουρκική φιλία»

Περιμένοντας διακριτικά στο προαύλιο ο κουστουμαρισμένος για την περίσταση δήμαρχος Αζίζ Κοντζίογλου μπαίνει ευλαβικά στο ναό, μέσα σε ένα καταιγισμό από φλας. Στέκεται στην πρώτη γραμμή, ακούγοντας από τον Κύριλλο τις ευχαριστίες των Ρωμιών γι’ αυτό το δώρο ψυχής, διατρανώνοντας ότι «ο Θεός ενώνει τους ανθρώπους» και εξαίροντας την ελευθερία στη φιλοξενούσα χώρα. Και βέβαια, ως νουνεχής πατριαρχικός, διαβεβαιώνει ότι «είμαστε φιλήσυχοι και σεβόμαστε τη Δημοκρατία».

Ο δήμαρχος απευθύνεται στο εκκλησίασμα στα τούρκικα, μέσω Ελληνίδας διερμηνέως, τονίζοντας πως για πολλά χρόνια όλα εδώ ήταν εγκαταλελειμμένα, αλλά, «όπως βλέπετε όλα τα επιδιορθώνουμε». Μιλάει για την ελληνοτουρκική φιλία «που δυναμώνει από την ημέρα της βοήθειας του ελληνικού κράτους στους σεισμούς του Αυγούστου 1999» και διακηρύσσει την πίστη του «σε μια Σμύρνη όλων των πολιτισμών». Θερμά χειροκροτήματα σκεπάζουν τα τελευταία του λόγια. Ακολουθεί προσφορά γλυκών και αναψυκτικών – κέρασμα του δημάρχου, ενώ ένα τουρκικό συγκρότημα στα σκαλοπάτια του ναού παίζει ορχηστρικά ελληνικούς σκοπούς με πρώτο το χατζιδακικό «Τα παιδιά του Πειραιά»…

Τα παιχνίδια της Ιστορίας

Ελευθέριε Βενιζέλε, Ελευθερωτή της Ιωνίας!

Κωνσταντίνε Α΄, Βασιλιά της Καταστροφής!

Νικόλαε Πλαστήρα, Στρατηγέ της Επαναστατικής Τιμωρίας!

Τις μορφές σας αναζητώ… Στην εξωραϊσμένη προκυμαία της φυγής. Στις λεωφόρους της νεοτουρκικής Σμύρνης. Στα πονηρά σοκάκια της. Στους φτωχούς της μαχαλάδες. Στους εμπορικούς της δρόμους. Μα πώς να τις εντοπίσω, μέσα σ’ αυτό το πλήθος των ανυποψίαστων για την Ιστορία γυναικών που ψωνίζουν; Αυτές, ενδεδυμένες δυτικότροπα αλλά και αρκετές μαντιλοφορούσες, αγοράζουν τα πάντα στην αγορά του Κορδελιού. Πώς να δω τον ίσκιο σας μέσα στις τόσες δεσπόζουσες διαφημίσεις… SPORTIVA, HSBC, MC DONALDS, ZIRRAT BAKASI, HALK BANK, TURKIYE BANKASI. Και στο βάθος το τεράστιο πορτρέτο του εκλεγμένου «Σουλτάνου» Ερντογάν. Επί των ημερών του, πάντως, άνοιξαν οι πύλες του Αγίου Βουκόλου, τη μνήμη του οποίου η Εκκλησία μας μνημονεύει στις 6 Φεβρουαρίου και προγραμματίζει το ερχόμενο έτος να τιμήσει πανηγυρικά, προεξάρχοντος «Της Αυτού Θειοτάτης Παναγιώτητος του Αρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως, Νέας Ρώμης και Οικουμενικού Πατριάρχη κυρίου κυρίου Βαρθολομαίου»…

Άτιμη Ιστορία! Τι παιχνίδια είναι αυτά που μας παίζεις!

Δήμαρχος Σμύρνης καλεί Καμίνη

«Όχι, δεν θέτω αμοιβαιότητας» δηλώνει στον Κώστα Μαρδά ο δήμαρχος Σμύρνης Αζίζ Κοντζίογλου, αμέσως μετά την ιστορική λειτουργία στον Άγιο Βουκόλο, τη μνήμη του οποίου τίμησε διά της παρουσίας του.

–         – Θα ζητήσετε να ανοίξει τζαμί στην Αθήνα ως αντάλλαγμα;

–         – Ως δήμος Σμύρνης, σε μία έκταση 240.000 τετραγωνικών έχουμε ανακαινίσει 1.500 θρησκευτικά, ιστορικά και αρχιτεκτονικά μνημεία όλων των πολιτισμών, χωρίς εξαιρέσεις και αμοιβαιότητες. Αφορά σε αρχαιοελληνικά, ρωμαϊκά, βυζαντινά, οθωμανικά και νεότερα μνημεία. Ναούς, θέατρα, πύργους κ.λπ., στο πλαίσιο ανάδειξης της πολυπολιτισμικής Σμύρνης.

–         – Τα κονδύλια είναι ευρωπαϊκά;

–         – Δεν έχουμε πάρει ούτε μία λίρα από ευρωπαϊκά προγράμματα. Όλα γίνονται με κονδύλια της δημαρχίας.

–         – Έχετε έρθει στην Αθήνα;

–         – Ναι, ήρθα στα εγκαίνια του Μουσείου της Ακρόπολης και θαύμασα τις αρχαιότητές σας! Και τώρα μου δίνετε την ευκαιρία, μέσω της εφημερίδας σας, να καλέσω στη Σμύρνη τον δήμαρχο Αθηναίων κ. Καμίνη για να τον ξεναγήσουμε στη Σμύρνη όλων των πολιτισμών.

Ο νεοσμυρνιός Κύριλλος

«Στην πολυκατοικία που μένω οι μουσουλμάνες σκύβουν με ευλάβεια όταν με δουν να περνάω. Το ίδιο και στο δρόμο οι παλιοί Τούρκοι που θυμούνται τους Έλληνες» μας λέει ο ιερατικός προϊστάμενος της αναγεννημένης από την τέφρα ελληνορθόδοξης κοινότητας αρχιμανδρίτης Κύριλλος Συκής. Ουσιαστικά πρόκειται για τον άτυπο Δεσπότη Σμύρνης. Για ένα νεοσμυρνιό.

Χάρη στην αποκατάσταση των θρησκευτικών ελευθεριών που  προχωρεί, έστω αργά, η κυβέρνηση Ερντογάν, η Τουρκία θέλει να της ανοίξει η Ευρωπαϊκή Ένωση διάπλατα τις πύλες.

«Δεν επιτρέπεται να κυκλοφορώ δημοσίως με τα ράσα, αλλά στη γειτονιά μου όσοι με γνωρίζουν και από την ιερατική γενειάδα, μου δείχνουν σεβασμό, φωνάζοντάς με παπα-Ρουμ. Ακόμη και άρρωστοι Τούρκοι έρχονται στην εκκλησία και τους διαβάζω ευχές».

–         – Έχετε προπηλακισθεί ποτέ από φανατικούς ισλαμιστές ή Γκρίζους Λύκους;

–         – Ποτέ… Φανατικοί βέβαια, υπάρχουν. Παντού…