500.000 εργαζόμενοι σε… ασφαλιστική ομηρεία

Σε καθεστώς… ασφαλιστικής ομηρείας πριν από τη συνταξιοδότηση κινδυνεύουν να βρεθούν τουλάχιστον 500.000 εργαζόμενοι.

Παράλληλα με τις επικείμενες αλλαγές στις εργασιακές σχέσεις, η κυβέρνηση θα κληθεί σε λίγες μέρες να αντιμετωπίσει την απαίτηση των δανειστών μας για δραματική αύξηση του κόστους εξαγοράς πλασματικών ετών ασφάλισης, η οποία παραμένει σε εκκρεμότητα από την πρόσφατη διαπραγμάτευση για το ασφαλιστικό.

Σε πολλές περιπτώσεις, η εξαγορά πλασματικών ετών ασφάλισης καθίσταται σχεδόν απαγορευτική, καθώς το κόστος θα αυξηθεί έως και πέντε φορές με συνέπεια να κλείσει η πόρτα εξόδου από την αγορά εργασίας, πριν από την ηλικία των 67 ετών.

 

Έτσι, οι ενδιαφερόμενοι θα κληθούν να επιλέξουν μεταξύ της παραμονής στην εργασία ή στην καταβολή υψηλότερων ποσών προς τον ασφαλιστικό φορέα προκειμένου να εξαγοράσουν ασφαλιστικό χρόνο.

 

Αιτία, η αύξηση της ασφαλιστικής εισφοράς από το 6,67% στο 20%, όπως προβλέπεται στον πρόσφατο ασφαλιστικό νόμο σε συνδυασμό με την απαίτηση των εκπροσώπων των δανειστών μας για δραστικό περιορισμό της έκπτωσης του 15% στις εφάπαξ πληρωμές των πλασματικών ετών ασφάλισης.

Βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας, οι ασφαλισμένοι στο Δημόσιο μπορούν να αναγνωρίσουν έως και δώδεκα πλασματικά έτη, ενώ στον ευρύτερο δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα έως επτά έτη, προκειμένου να διασφαλίσουν ταχύτερα συνταξιοδοτικό δικαίωμα.

Η αναγνώριση ως συντάξιμων των πλασματικών χρόνων (στρατός, σπουδές, τέκνα) απαιτούσε την καταβολή εκ μέρους του ασφαλισμένου του Δημοσίου εισφορά 6,67% επί των συνταξίμων αποδοχών (όπως αυτές έχουν διαμορφωθεί κατά το χρόνο υποβολής της σχετικής αίτησης). Ως συντάξιμες αποδοχές λαμβάνονται υπόψη οι αποδοχές του υπαλλήλου (βασικός μισθός, επίδομα 140 ευρώ και επίδομα θέσης) του Οκτωβρίου 2011.

Σε γενικές γραμμές τα ποσά που καλούνταν να δαπανήσει ο ασφαλισμένος, κυμαίνονταν από 140 έως 170 ευρώ το μήνα, ανάλογα με την περίπτωση.

Για τους ασφαλισμένους του ιδιωτικού τομέα το κόστος στις περισσότερες κατηγορίες πλασματικών ετών καθορίζεται στα 168 ευρώ (δηλαδή το 25πλάσιο του ημερομισθίου ανειδίκευτου εργάτη το 2015). Ειδικά για την αναγνώριση της στρατιωτικής θητείας καθορίζεται στο 20% του συνόλου των συντάξιμων αποδοχών, με έκπτωση από 30% έως 50% ανάλογα με τα έτη θεμελίωσης του συνταξιοδοτικού δικαιώματος.

Με τη διάταξη του πρόσφατου ασφαλιστικού νόμου, η αναγνώριση των πλασματικών ετών γίνεται με την καταβολή από τον ασφαλισμένο για κάθε μήνα πλασματικού χρόνου της εισφοράς, στο ποσοστό που ισχύει κατά το χρόνο υποβολής της αίτησης εξαγοράς, δηλαδή 20% επί των συντάξιμων αποδοχών.

Ποια έτη εξαγοράζονται – αναγνωρίζονται

Ο χρόνος τον οποίο μπορεί να προσμετρήσει ή να αναγνωρίσει κάθε ασφαλισμένος ανάλογα με το χρόνο συνταξιοδότησής του, κλιμακώνεται ως εξής:

• έως τέσσερα χρόνια, για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα εντός του 2011,
• έως πέντε χρόνια, για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα εντός του 2012,
• έως έξι χρόνια, για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα εντός του 2013 και
• έως επτά χρόνια, για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα από την 1η Ιανουαρίου του 2014 και μετά.

Βασική προϋπόθεση για την αναγνώριση του πλασματικού αυτού χρόνου είναι οι ενδιαφερόμενοι να έχουν συμπληρώσει 3.600 ημέρες ασφάλισης (12 έτη).

Οι χρόνοι που μπορούν να προσμετρηθούν ή να αναγνωρισθούν, είναι:

• Επιδότηση λόγω ασθένειας (300 μέρες).
• Επιδότηση ανεργίας (300 μέρες).
• Χρόνος σπουδών σε ανώτερη ή ανώτατη σχολή στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό, για την απόκτηση ενός μόνο πτυχίου και σε μέσες επαγγελματικές σχολές, δημόσιες ή ιδιωτικές που έχουν αναγνωρισθεί από το κράτος, μετά τη συμπλήρωση του 17ου έτους της ηλικίας. Μόνο εφόσον αποκτηθεί το σχετικό πτυχίο ή δίπλωμα.

Ο χρόνος που θα αναγνωρίζεται θα είναι ίσος με τα επίσημα ακέραια έτη σπουδών της οικείας σχολής, τα οποία προβλέπονται κατά το χρόνο της αποφοίτησης.

• Χρόνος ανεργίας, μετά την υπαγωγή στην ασφάλιση οποιουδήποτε φορέα κύριας ασφάλισης ή του Δημοσίου. Ως χρόνος ανεργίας -πέραν του χρόνου εγγραφής στα μητρώα του ΟΑΕΔ- θεωρείται κάθε κενό χρονικό διάστημα, μετά την έναρξη του εργασιακού βίου του ασφαλισμένου και την υπαγωγή του στα μητρώα οποιουδήποτε ασφαλιστικού οργανισμού, για το οποίο δεν υπάρχει ασφάλιση.
• Χρόνος απουσίας των απασχολούμενων μητέρων από την εργασία τους, λόγω κύησης και λοχείας. Η αναγνώριση του χρόνου αυτού δεν υπολογίζεται για την προσαύξηση της σύνταξης αλλά μονάχα για τη θεμελίωση του δικαιώματος. Για αυτό τον λόγο δεν καταβάλλονται εισφορές σε αυτήν την περίπτωση.
• Χρόνος απεργίας.
• Πλασματικός χρόνος για κάθε παιδί (1 έτος για το πρώτο παιδί, 2 για το δεύτερο και συνολικά 3 έτη, και 5 συνολικά έτη για τρίτεκνη μητέρα). Σημειώνεται ότι ο χρόνος αυτός λαμβάνεται υπόψη για τη συμπλήρωση του χρόνου ασφάλισης που απαιτείται γα τη συνταξιοδότηση λόγω γήρατος, όπως και για τη συμπλήρωση του συντάξιμου χρόνου των μητέρων ανήλικων τέκνων αλλά και για τη συμπλήρωση του ελάχιστου χρόνου ασφάλισης των 15 ετών.
• Χρόνος μαθητείας, έως ένα έτος.
• Για τους ασφαλισμένους ελεύθερους επαγγελματίες στον ΟΑΕΕ (πρώην ΤΕΒΕ, ΤΣΑ, ΤΑΕ)  η αναγνώριση του χρόνου αποδεδειγμένης άσκησης επαγγελματικής δραστηριότητας, πριν την εγγραφή στα μητρώα του οικείου οργανισμού, και έως πέντε χρόνια, εφόσον δεν έχουν καταβληθεί οι αναλογούσες εισφορές.

Ως προς την προσμέτρηση του χρόνου απουσίας από την εργασία λόγω κύησης και λοχείας και των ημερών επιδότησης λόγω ασθένειας και τακτικής ανεργίας, επισημαίνεται ότι αυτές λαμβάνονται υπόψη αποκλειστικά για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος λόγω γήρατος και όχι για τον προσδιορισμό του δικαιούμενου ποσού σύνταξης, άρα δεν απαιτείται η καταβολή οποιουδήποτε ποσού εκ μέρους του ασφαλισμένου