Ειδησεογραφικό site

4 Ερωτήσεις – Απαντήσεις για το τι σημαίνει η επίσκεψη Ερντογάν

88

 

Του Βασίλη Κοψαχείλη

(Διεθνολόγου, Γεωστρατηγικού Αναλυτή)

 

 

 

  1. Πώς εκτιμάτε την επίσκεψη Ερντογάν στην Ελλάδα; Τι περιμένετε από αυτή;

Η επίσκεψη Ερντογάν στην Ελλάδα πραγματοποιείται στο πλαίσιο πρόσκλησης του Έλληνα ομολόγου του, Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Παυλόπουλου. Ξέρετε, από το 1952 είχε να επισκεφθεί Τούρκος πρόεδρος τη χώρα μας. Το γεγονός, αυτό καθ’ αυτό, έχει τη σημασία του.

Η επίσκεψη αυτή έχει πολύ παρασκήνιο και για να την κατανοήσουμε θα πρέπει να δούμε το δάσος και όχι μεμονωμένα δέντρα.

Παρά τα φαινόμενα και τους λεονταρισμούς, ο Τούρκος πρόεδρος βρίσκεται αυτό-εγκλωβισμένος, θα έλεγα, από τις επιλογές του. Η ρήξη με την Ε.Ε. λόγω Μεταναστευτικού και με τις ΗΠΑ λόγω Γκιουλέν και Κουρδικού, τον απομόνωσε και αναγκαστικά βρέθηκε στην ασφυκτική αγκαλιά της Μόσχας. Όπου πλέον αντιλαμβάνεται ότι αυτή η αγκαλιά τον πνίγει και αναζητά εναγωνίως διέξοδο.

Ομοίως αναζητά τρόπο προσέγγισης και η Δύση με την Τουρκία. Όσο και αν αποστρέφονται οι Δυτικοί τον Ερντογάν, δεν υπάρχει περίπτωση να χαρίσουν στη Μόσχα μία τόσο σημαντική γεωστρατηγική θέση και αγορά όπως είναι αυτή της Τουρκίας.

Την προσέγγιση με τη Δύση τη χρειάζεται όμως πολύ και ο ίδιος ο Ερντογάν που αισθάνεται την ανάσα της Μεράλ Ακσενέρ -πιθανής προεδρικής υποψήφιας στις εκλογές του 2019- να του παγώνει τις φιλοδοξίες για μια επόμενη προεδρία. Σκληροπυρηνική η Ακσενέρ αλλά και βαθιά φιλο-δυτική, απειλεί τον φιλο-ισλαμιστή Ερντογάν ο οποίος αναζητά γέφυρες με τη Δύση.

  1. Ποιος ο ρόλος της Ελλάδας στην προσπάθεια προσέγγισης του Ερντογάν με τη Δύση;

Η Ελλάδα έχει αναλάβει ρόλο διαμεσολαβητή μιας «αξιοπρεπούς συνεννόησης» μεταξύ της Δύσης και του Ερντογάν. Μιλάω για Ερντογάν διότι, κυρίως μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα του Ιουλίου του 2016, ο Ερντογάν έχει ταυτίσει το καθεστώς του με το τουρκικό κράτος. Στόχος είναι να ξαναμπεί η Τουρκία στη δυτική σφαίρα επιρροής. Αυτός είναι ο στόχος των δυτικών. Μην περιμένουμε ωστόσο ότι θα κάτσει η Μόσχα να περιμένει να συμβεί το μοιραίο. Κάνει και εκείνη τους σχεδιασμούς της…

  1. Τι θα κερδίσει η Ελλάδα;

Φαίνεται πως γρήγορα οδηγούμαστε σε μια ευνοϊκή -δεν θα το περιορίσω στα ελληνικά συμφέροντα- για τη σταθερότητα των Βαλκανίων λύση με το ζήτημα του ονόματος της ΠΓΔΜ. Έχουμε τη στήριξη των ΗΠΑ σε αυτό, όπως τη στήριξη των ΗΠΑ έχουμε και στα ζητήματα με τη σημερινή ηγεσία στα Τίρανα. Γενικά, οι σχέσεις μας με τις ΗΠΑ βρίσκονται σε πολύ καλό επίπεδο και το θετικό είναι ότι υπάρχει σοβαρότητα και αλληλοκατανόηση και από τις δύο πλευρές. Μας σέβονται πλέον ως εταίρους και δεν μας αντιμετωπίζουν ως κλητήρες. Ξέρετε είναι πολύ σημαντικό αυτό…

Η Ελλάδα διεκδικεί ρόλο -ρόλο σταθεροποιητικό- στα Βαλκάνια. Καλύπτουμε σε θέματα αεράμυνας σχεδόν τον μισό βαλκανικό χώρο. Θέλουμε αυτή η περιοχή, στην οποία και εμείς ανήκουμε γεωγραφικά, να ολοκληρωθεί επιτέλους με την υπόλοιπη Ευρώπη. Μπορεί να είμαστε πύλη εισόδου από την Ανατολή αλλά χωρίς ολοκληρωμένα σε ένα ευρωπαϊκό σύνολο Βαλκάνια, θα μένουμε μονίμως αποκομμένοι από τις αγορές – οικονομικές, εμπορικές και γεωπολιτικές «αγορές».

Φιλοδοξούμε λοιπόν να επεκταθούμε προς την υπόλοιπη Βαλκανική ως σημαντικοί δρώντες και αυτό θα το διεκδικήσουμε από τους ισχυρούς εταίρους μας, όπως είναι οι Αμερικανοί και οι Γερμανοί, φτάνει να πετύχουμε να τιθασεύσουμε και να φέρουμε ξανά εντός δυτικής τροχιάς την Τουρκία του Ερντογάν. Ένας ανεξέλεγκτος Ερντογάν μπορεί να τινάξει στον αέρα όλους τους σχεδιασμούς στην περιοχή.

Φυσικά, τα παραπάνω αποτελούν μία ανάλυση που δεν μπορεί να λάβει υπόψη της το απρόβλεπτο του χαρακτήρα του Τούρκου προέδρου που συστηματικά παίζει με το χάος. Νομίζω όμως ότι τα περιθώριά του εξαντλούνται…

  1. Υπάρχουν σημεία που σας προβληματίζουν ή σας ανησυχούν;

Σαφώς και υπάρχουν! Ένα σημείο είναι αυτό που σας είπα προηγουμένως. Το απρόβλεπτο του χαρακτήρα του Τούρκου προέδρου. Όμως υπάρχουν και άλλα που με ανησυχούν. Όσο εμείς κινούμαστε προς τα δυτικά, Δυτικά Βαλκάνια, περισσότερη Ευρώπη κ.λπ., τόσο «αφήνουμε» χώρο στην Ανατολική Μεσόγειο και στην περιοχή της Θράκης. Δεν θεωρώ καθόλου τυχαίο γεγονός τη συχνότητα των επισκέψεων υψηλόβαθμων Τούρκων αξιωματούχων στην ελληνική Θράκη το τελευταίο διάστημα. Όπως δεν θεωρώ και καθόλου τυχαίο γεγονός την αυξανόμενη παρουσία των Ισραηλινών στην περιοχή της Νοτιανατολικής Μεσογείου.

Σύμφωνα με κάποια σενάρια που έχω δημοσιοποιήσει στο παρελθόν, το ρίσκο αποσταθεροποίησης της Νοτιοανατολικής Μεσογείου είναι υψηλό. Άρα, ενδεχομένως πολύ καλά κάνουμε που απομακρυνόμαστε από αυτή τη δυνητικά ασταθή περιοχή και κοιτάμε τα συμφέροντά μας προς τα Κεντρικά και Δυτικά Βαλκάνια. Αν στους σχεδιασμούς μας είναι -κάποια στιγμή και μετά από τις όποιες αναταραχές- να επιστρέψουμε ως σημαντικοί δρώντες στην Ανατολική και Νότια Μεσόγειο, τότε οι ανησυχίες μου εξαφανίζονται. Δεν θα ήθελα όμως να ξεχάσουμε εντελώς αυτή την περιοχή. Έχει πολύ μεγάλη σημασία για τα μακροπρόθεσμα συμφέροντά μας.

Με προβληματίζει, επίσης, ο αναβαθμισμένος ρόλος της Ρωσίας στην περιοχή της Ανατολικής και Νότιας Μεσογείου. Σας είπα προηγουμένως ότι κάνει και η Μόσχα τους σχεδιασμούς της. Λογικό και θεμιτό! Όμως, ειλικρινά, δεν ξέρω πώς θα διαχειριστούν το ενδεχόμενο να χάσουν μέσα από τα χέρια τους τον Ερντογάν. Και εδώ εδράζεται μια μεγάλη –κοινή- ευκαιρία για την Αθήνα και την Άγκυρα. Να καταλάβει δηλαδή ο Ερντογάν ότι έχει κάθε συμφέρον να συνεργαστεί απόλυτα και σοβαρά με την Αθήνα -δηλαδή να θέσει τέρμα στους αναθεωρητισμούς- και από κοινού να δουλέψουμε ώστε είτε να εξασφαλίσουμε για τους Ρώσους μια καλή ενεργειακή συμφωνία στην Ευρώπη που θα έχει και τη σύμφωνη γνώμη των Αμερικανών (κάτι που θέλει η Γερμανία, η Ιταλία και άλλοι) είτε θα πιέσουμε -προκειμένου να αποσυμπιέσουμε την υψηλή φόρτιση της περιοχής μας- με την υιοθέτηση μίας νέας οπτικής των ενδιαφερόμενων μερών στο Ουκρανικό Ζήτημα.

Βλέπουμε, δηλαδή, τις προεκτάσεις που μπορεί η επίσκεψη Ερντογάν να πάρει κι εδώ εκφράζω έναν τελευταίο προβληματισμό μου. Είμαστε έτοιμοι να παίξουμε έναν τόσο σημαντικό διεθνοπολιτικό ρόλο;

 

Τα σχόλια είναι κλειστά.