Το υψηλό ρίσκο Σαμαρά και οι ψευδαισθήσεις Τσίπρα

Του Θοδωρή Καλούδη

Αν κατάλαβα καλά, από τη συζήτηση των αρχηγών στη Βουλή, η χώρα ετοιμάζεται να εγκαταλήψει πρόωρα το Μνημόνιο, με την κυβέρνηση να… προλαβαίνει, στη στροφή, το ΣΥΡΙΖΑ.

Η κυβέρνηση δηλώνει ότι θα το κάνει αυτο “συντεταγμένα” και σε διάλογο με τους δανειστές μας. Παράλληλα -και σε συνενόηση πάντα με τους εταίρους μας- θα επιδιώξει επιμήκυνση του χρόνου εξώφλησης του χρέους με σοβαρή μείωση επιτοκίων.

Το θέμα είναι πως θα αντέξει η χώρα χωρίς τη χρηματοδότηση του Προγράμματος Διάσωσης. Το οποίο, πέρα από το γεγονός ότι μας κούρεψε ήδη ένα σημαντικό ποσοστό του χρέους και βέβαια πέρα από τη τεράστια -μοναδική στα παγκόσμια χρονικά- χρηματοδότηση με πολύ χαμηλά επιτόκια που μας προσέφερε έως τώρα, έχει να μας δώσει ακόμα άλλα 27,3 δις ευρώ, προκειμένου να καλυφθεί το δημοσιονομικό κενό της επόμενης διετίας. (Για την ακρίβεια, χρειαζόμαστε 18,7 δις ή το 10% του ΑΕΠ το 2015 και άλλα 8,6 δις ή το 4,3% του ΑΕΠ το 2016).

Αν διαλέξουμε την εκδοχή της κυβέρνησης, ” δεν τα χρειαζόμαστε” – ή δεν τα χρειαζόμαστε όλα- αυτά τα χρήματα από τους δανειστές, γιατί “μπορούμε να προσφύγουμε στις αγορές” και να καλύψουμε έτσι τις ανάγκες μας. Κατά τους κυβερνητικούς σχεδιασμούς, αυτή η έξοδος στις αγορές θα έχει την έγκρισή των δανειστών και ενδεχομένως ένα “μαξιλάρι” ευρωπαϊκών θεσμικών εγγυήσεων προς τίς αγορές για να μας δανείσουν. Μένει να δούμε κατά πόσον θα γίνουν δεκτοί αυτοί οι σχεδιασμοί.

Πως θα αντιδράσουν όμως οι αγορές; Από τη στιγμη που ξεκίνησε η συζήτηση για έξοδο από το Μνημόνιο, τα spreds των Ελληνικών ομολόγων αυξήθηκαν, σημάδι πως οι περίφημες αγορές δεν είναι και πολύ βέβαιες για τον πρόωρο απογαλακτισμό της Ελλάδας από το Μνημόνιο. Με τη χρηματοδοτική στήριξη της Ευρώπης και του ΔΝΤ, οι ιδιώτες επενδυτές επενδύουν ευκολότερα στα Ελληνικά ομόλογα. Χωρίς αυτήν, όμως, είναι άγνωστη η συμπεριφορά τους και, εν πάση περιπτώσει, το κόστος του δανεισμού.

Δεν είναι τυχαίο ότι τόσο η Γ.Διευθύντρια του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκάρντ όσο και ο πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράκι, με ταυτόσημες δηλώσεις τους, έστειλαν σαφή μηνύματα στην Αθήνα. Η Κα Λαγκάρντ είπε πως, αν θέλει η χώρα να βγεί με ασφάλεια στις αγορές, πρέπει να παραμείνει στο πρόγραμμα. Από την πλευρά του ο Κος Ντράκι τόνισε πως για να αγοράσει στο μέλλον η ΕΚΤ καλυμμένα Ελληνικά ομόλογα θα πρέπει η χώρα να παραμείνει στο πρόγραμμα.

Συνεπώς η πρεμούρα της κυβέρνησης να εγκαταλήψει πρόωρα το μνημόνιο, προφανώς για πολιτικούς λόγους και υπό την πίεση του ΣΥΡΙΖΑ, είναι κίνηση υψηλού ρίσκου. Διότι πετυχαίνει μεν τις πολιτικές εντυπώσεις που έχει ανάγκη, αλλά δημιουργει αβεβαιότητες τόσο για την κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού όσο και για το υψηλό κόστος της.

Ενδεχόμενη αλλαγή του σκηνικού με ΣΥΡΙΖΑ τα πράγματα (μας υπόσχεται ότι) θα είναι πιο απλά. Διότι -όπως μας λέει- θα κουρέψει το χρέος σε τέτοιο σημαντικό ποσό που … δεν θα έχουμε κόστος εξυπηρέτησης των δανείων και συνεπώς ούτε χρημαροδοτικό κενό 27,3 δις. ´Ομως αυτο το γενναίο κούρεμα, δηλαδή η διαγραφή μεγάλου τμήματος του χρέους, μπορεί να γίνει με δύο τρόπους: Είτε μονομερώς, πράγμα που οδηγει σε χρεοκοπία – και το σενάριο αυτό φαίνεται ότι τό εγκατέλειψε καρόπιν ωρίμου σκέψεως η Κουμουνδούρου. Είτε με τη σύμφωνη γνώμη των λαών της Ευρώπης, μέσω των κοινοβουλίων τους, αφού τα 8/10 των δανεικών τα πείραμε από αυτούς. – που είναι και η πρόσφατη σκέψη του Κου Τσίπρα. Στο ερώτημα πως θα τους πείσουμε να μας χαρίσουν τα δανεικά, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ πιστεύει πως “η αλλαγή του συσχετισμού των δυνάμεων στην Ευρώπη” και η “πίεση που θα ασκήσει η νέα λαοπρόβλητη κυβέρνηση” είναι αρκετά.

Προσωπικά δεν βλέπω τη στιγμή αυτή ( και με πρόσφατες τις Ευρωεκλογές ) κάποια σοβαρή μεταβολή των Ευρωπαϊκών συσχετισμών, ικανή να βοηθήσει τον Κο Τσίπρα. Όσο για την “πίεση” που θα ασκήσουν οι διαπραγματευτές του ΣΥΡΙΖΑ στην Κα Μέρκελ και στους Ευρωπαϊκούς θεσμούς, επιτρέψτε μου να αμφιβάλω σοβαρά για την αποτελεσματικότητά της, δεδομένων των συγκυριών.

Με άλλα λόγια, οι σημερινές κρίσιμες συνθήκες επιβάλλουν πιό ψύχραιμη στάση από την κυβέρνηση, λιγότερο “τσαμπουκά” και λιγότερες ψευδαισθήσεις από το ΣΥΡΙΖΑ και ρεαλισμό από όλους μας. Για να μη βρεθούμε πίσω στο 2009, μετά από όσα τραβήξαμε…

Αναδημοσίευση από 7imeres.gr